Γραπτό κήρυγμα: Κυριακή, 8 Αὐγούστου, Οἱ ἅγιοι Μάρτυρες

Κυριακή,  8 Αὐγούστου

Μιὰ κατηγορία στὴν μεγάλη χορεία τῶν ἁγίων εἶναι καὶ οἱ ἅγιοι Μάρτυρες. Πρόκειται γιὰ τοὺς Χριστιανοὺς ἐκείνους, Κληρικοὺς καὶ λαϊκούς, ποὺ ἔζησαν στὴν περίοδο τῶν διωγμῶν τῆς Ἐκκλησίας καὶ ἀπεδείχθησαν ἄξια μέλη τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ.

Ἡ λέξη μάρτυρες δηλώνει τοὺς ἀνθρώπους ἐκείνους ποὺ δίδουν κάποια μαρτυρία, κυρίως στὰ δικαστήρια, ἐπειδὴ εἶναι αὐτήκοοι καὶ αὐτόπτες μάρτυρες μερικῶν γεγονότων ποὺ καλοῦνται νὰ ἐπιβεβαιώσουν.

Αὐτὴ ἡ ἔννοια τοῦ μάρτυρος μεταφέρεται καὶ στὴν ἐκκλησιαστικὴ ὁρολογία καὶ ἔτσι χαρακτηρίζονται ἐκεῖνοι ποὺ ὑπῆρξαν στὴν ζωή τους αὐτήκοοι καὶ αὐτόπτες μάρτυρες τοῦ Θεοῦ, εἶδαν καὶ ἄκουσαν τὸν Θεὸ καὶ στὴν συνέχεια κλήθηκαν νὰ ὁμολογήσουν γι αὐτὴ τὴν πραγματικότητα.

Ἑπομένως, οἱ Μάρτυρες τῆς Ἐκκλησίας ἔδωσαν τὴν μαρτυρία-ὁμολογία τους καὶ στὴν συνέχεια, λόγῳ αὐτῆς τῆς μαρτυρίας, δέχθηκαν καὶ τὸ μαρτύριο. Μαρτυρία καὶ μαρτύριο συνδέονται στενὰ μεταξύ τους. Προηγεῖται ἡ μαρτυρία καὶ ἀκολουθεῖ τὸ μαρτύριο. Ὅμως μερικὲς φορὲς δίδεται ἡ μαρτυρία, ἀλλὰ γιὰ διαφόρους λόγους δὲν ἀκολουθεῖ μαρτύριο, ἀλλὰ αὐτὴ ἡ μαρτυρία ἔχει ἀξία. Ὅμως μαρτύριο χωρὶς μαρτυρία δὲν καταξιώνεται ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία. Γιὰ παράδειγμα μπορεῖ νὰ δεχθῇ μαρτύριο καὶ ἕνας αἱρετικός, ἐπειδὴ ὅμως ἡ μαρτυρία - ὁμολογία του δὲν εἶναι Ὀρθόδοξη, γι αὐτὸ καὶ τὸ μαρτύριό του δὲν ὑπολογίζεται ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία.

Κάνοντας λόγο γιὰ τοὺς Μάρτυρες πρέπει νὰ ὑπογραμμισθῇ ὅτι ὑπάρχουν τέσσερεις κατηγορίες Μαρτύρων. Πρῶτον εἶναι γενικὰ οἱ Μάρτυρες, δεύτερον εἶναι οἱ Μεγαλομάρτυρες, τῶν ὁποίων τὰ μαρτύρια ἦταν μεγάλα, τρίτον εἶναι οἱ Ἱερομάρτυρες, ποὺ εἶναι μάρτυρες Κληρικοί, καὶ τέταρτον εἶναι οἱ Νεομάρτυρες, ποὺ μαρτύρησαν κατὰ τὴν διάρκεια τῆς Τουρκοκρατίας. Ὑπάρχει, βέβαια, καὶ μιὰ ἄλλη κατηγορία ποὺ λέγονται ἐθνομάρτυρες. Αὐτοὶ δὲν θεωροῦνται ἅγιοι τῆς Ἐκκλησίας, ἀλλὰ μάρτυρες, ποὺ μαρτύρησαν ἀπὸ ἀγάπη γιὰ τὴν πατρίδα. Αὐτοὶ δὲν θεωροῦνται μάρτυρες τῆς Ἐκκλησίας, γιατί τὸ μαρτύριό τους δὲν ἦταν ἀποτέλεσμα μιᾶς μαρτυρίας καὶ ὁμολογίας γιὰ τὸν Χριστό, ἀλλὰ γιὰ κάτι τὸ ἐθνικό. Ὁπωσδήποτε καὶ αὐτοὶ ἔχουν ἀξία, γιατί ἀγωνίσθηκαν γιὰ μεγάλα ἰδανικά, ἀλλὰ δὲν μποροῦν νὰ συγκαταλέγονται στοὺς Μάρτυρες τῆς Ἐκκλησίας, ποὺ πρεσβεύουν στὸν Θεὸ γιὰ μᾶς.

Οἱ Μάρτυρες προέρχοναι ἀπὸ ὅλες τὶς τάξεις καὶ τὶς ἡλικίες τῶν ἀνθρώπων καὶ εἶναι τὰ πιὸ ἠρωϊκὰ παιδιὰ τῆς Ἐκκλησίας. Ἔζησαν προσωπικὰ τὸν Χριστό, βίωσαν τὴν ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ, γνώρισαν τὰ μυστήρια τῆς Βασιλείας τῶν Οὐρανῶν, ὑπερέβησαν τὸν θάνατο, ἀπέκτησαν τὴν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ, ποὺ εἶναι ὑπέρβαση τοῦ θανάτου καὶ δωρεὰ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καὶ στὴν συνέχεια μὲ χαρὰ καὶ ἐνθουσιασμὸ ὁδηγήθηκαν στὸ μαρτύριο.

Σὲ ἕνα τροπάριο λέγεται ὅτι ἡ Ἐκκλησία στολίζεται μὲ τὰ αἵματα τῶν Μαρτύρων. Αὐτοὶ ἀπέδειξαν ὅτι ἡ θεολογία τῆς Ἐκκλησίας δὲν εἶναι ἰδεολογία, ἀλλὰ ζωή, καὶ ὁ Θεός μας δὲν εἶναι ἕνας ἀφηρημένος Θεός, μιὰ ἀπρόσωπη δύναμη, ἀλλὰ Θεὸς ἀληθινὸς ποὺ ἀγαπᾶ καὶ ἐνδυναμώνει τὸν ἄνθρωπο. Γι αὐτὸ καὶ ἡ Ἐκκλησία λέγεται καὶ εἶναι Ἐκκλησία τῶν Μαρτύρων.

Πρέπει νὰ ἔχουμε μπροστά μας πάντοτε τὴν ζωὴ καὶ τὴν δύναμη τῶν Μαρτύρων, νὰ μᾶς ἐμπνέη καὶ νὰ μᾶς ἐνδυναμώνη τὸ ἠρωϊκό τους πνεῦμα, νὰ ἐπικαλούμαστε τὶς πρεσβεῖες τους, καὶ νὰ φροντίζουμε νὰ ἀναδεικνυόμαστε ἀντάξιοι τῆς μεγάλης δωρεᾶς νὰ εἴμαστε μέλη μιᾶς τέτοιας Ἐκκλησίας Μαρτύρων καὶ Ὁμολογητῶν, ὁπότε θὰ δίδουμε καὶ ἐμεῖς καθημερινὰ αὐτὴν τὴν μαρτυρία.

Ὁ Ναυπάκτου καὶ Ἁγίου Βλασίου  ΙΕΡΟΘΕΟΣ