Γραπτό κύρηγμα: Κυριακή, 8 Αυγούστου, Οι άγιοι Μάρτυρες

Κυριακή,  8 Αυγούστου

Μια κατηγορία στην μεγάλη χορεία των αγίων είναι και οι άγιοι Μάρτυρες. Πρόκειται για τους Χριστιανούς εκείνους, Κληρικούς και λαϊκούς, που έζησαν στην περίοδο των διωγμών της Εκκλησίας και απεδείχθησαν άξια μέλη της Εκκλησίας του Χριστού.

Η λέξη μάρτυρες δηλώνει τους ανθρώπους εκείνους που δίδουν κάποια μαρτυρία, κυρίως στα δικαστήρια, επειδή είναι αυτήκοοι και αυτόπτες μάρτυρες μερικών γεγονότων που καλούνται να επιβεβαιώσουν.

Αυτή η έννοια του μάρτυρος μεταφέρεται και στην εκκλησιαστική ορολογία και έτσι χαρακτηρίζονται εκείνοι που υπήρξαν στην ζωή τους αυτήκοοι και αυτόπτες μάρτυρες του Θεού, είδαν και άκουσαν τον Θεό και στην συνέχεια κλήθηκαν να ομολογήσουν γι αυτή την πραγματικότητα.

Επομένως, οι Μάρτυρες της Εκκλησίας έδωσαν την μαρτυρία-ομολογία τους και στην συνέχεια, λόγω αυτής της μαρτυρίας, δέχθηκαν και το μαρτύριο. Μαρτυρία και μαρτύριο συνδέονται στενά μεταξύ τους. Προηγείται η μαρτυρία και ακολουθεί το μαρτύριο. Όμως μερικές φορές δίδεται η μαρτυρία, αλλά για διαφόρους λόγους δεν ακολουθεί μαρτύριο, αλλά αυτή η μαρτυρία έχει αξία. Όμως μαρτύριο χωρίς μαρτυρία δεν καταξιώνεται από την Εκκλησία. Για παράδειγμα μπορεί να δεχθή μαρτύριο και ένας αιρετικός, επειδή όμως η μαρτυρία - ομολογία του δεν είναι Ορθόδοξη, γι αυτό και το μαρτύριό του δεν υπολογίζεται από την Εκκλησία.

Κάνοντας λόγο για τους Μάρτυρες πρέπει να υπογραμμισθή ότι υπάρχουν τέσσερεις κατηγορίες Μαρτύρων. Πρώτον είναι γενικά οι Μάρτυρες, δεύτερον είναι οι Μεγαλομάρτυρες, των οποίων τα μαρτύρια ήταν μεγάλα, τρίτον είναι οι Ιερομάρτυρες, που είναι μάρτυρες Κληρικοί, και τέταρτον είναι οι Νεομάρτυρες, που μαρτύρησαν κατά την διάρκεια της Τουρκοκρατίας. Υπάρχει, βέβαια, και μια άλλη κατηγορία που λέγονται εθνομάρτυρες. Αυτοί δεν θεωρούνται άγιοι της Εκκλησίας, αλλά μάρτυρες, που μαρτύρησαν από αγάπη για την πατρίδα. Αυτοί δεν θεωρούνται μάρτυρες της Εκκλησίας, γιατί το μαρτύριό τους δεν ήταν αποτέλεσμα μιας μαρτυρίας και ομολογίας για τον Χριστό, αλλά για κάτι το εθνικό. Οπωσδήποτε και αυτοί έχουν αξία, γιατί αγωνίσθηκαν για μεγάλα ιδανικά, αλλά δεν μπορούν να συγκαταλέγονται στους Μάρτυρες της Εκκλησίας, που πρεσβεύουν στον Θεό για μάς.

Οι Μάρτυρες προέρχοναι από όλες τις τάξεις και τις ηλικίες των ανθρώπων και είναι τα πιο ηρωϊκά παιδιά της Εκκλησίας. Έζησαν προσωπικά τον Χριστό, βίωσαν την ανάσταση του Χριστού, γνώρισαν τα μυστήρια της Βασιλείας των Ουρανών, υπερέβησαν τον θάνατο, απέκτησαν την αγάπη του Θεού, που είναι υπέρβαση του θανάτου και δωρεά του Αγίου Πνεύματος και στην συνέχεια με χαρά και ενθουσιασμό οδηγήθηκαν στο μαρτύριο.

Σε ένα τροπάριο λέγεται ότι η Εκκλησία στολίζεται με τα αίματα των Μαρτύρων. Αυτοί απέδειξαν ότι η θεολογία της Εκκλησίας δεν είναι ιδεολογία, αλλά ζωή, και ο Θεός μας δεν είναι ένας αφηρημένος Θεός, μια απρόσωπη δύναμη, αλλά Θεός αληθινός που αγαπά και ενδυναμώνει τον άνθρωπο. Γι αυτό και η Εκκλησία λέγεται και είναι Εκκλησία των Μαρτύρων.

Πρέπει να έχουμε μπροστά μας πάντοτε την ζωή και την δύναμη των Μαρτύρων, να μας εμπνέη και να μας ενδυναμώνη το ηρωϊκό τους πνεύμα, να επικαλούμαστε τις πρεσβείες τους, και να φροντίζουμε να αναδεικνυόμαστε αντάξιοι της μεγάλης δωρεάς να είμαστε μέλη μιας τέτοιας Εκκλησίας Μαρτύρων και Ομολογητών, οπότε θα δίδουμε και εμείς καθημερινά αυτήν την μαρτυρία.

† Ο Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου ΙΕΡΟΘΕΟΣ