Ναυπάκτου κ. Ἱεροθέου: Μαζὶ στὴν ζωή, μαζὶ καὶ στὸν θάνατο

Μητροπολίτου Ναυπάκτου & Ἁγίου Βλασίου Ἱεροθέου

Γνώριζα ἕνα ἐκλεκτὸ ἀνδρόγυνο ποὺ ἐρχόταν στὶς ὁμιλίες, στὶς θεῖες Λειτουργίες, ἰδιαιτέρως ὅταν λειτουργοῦσα στὴν Ἱερὰ Μονὴ Γενεθλίου τῆς Θεοτόκου (Πελαγίας) καὶ συμμετεῖχε στὶς συνάξεις ποὺ ἀκολουθοῦσαν τὴν θεία Λειτουργία. Πρόκειται γιὰ τὸν Ἰωάννη Μαθιουδάκη, Ἀναπληρωτὴ Καθηγητῆ τῆς Ἰατρικῆς Σχολῆς Ἀθηνῶν, καὶ τὴν Σύζυγό του Ἑλένη Μαθιουδάκη, Καθηγήτρια τοῦ Πολυτεχνείου Ἀθηνῶν. Δὲν εἶχαν παιδιὰ καὶ εἶχαν μεγάλη ἀγάπη μεταξύ τους.

Ἡ γνωριμία μου μαζί τους ἦταν οὐσιαστική. Ἰδιαιτέρως ὁ Ἰωάννης Μαθιουδάκης μὲ πλησίαζε περισσότερο, ἐνδιαφερόμενος γιὰ πνευματικὰ ζητήματα, ἦταν ἐνθουσιασμένος ἀπὸ τὸ βιβλίο "Ὀρθόδοξη Ψυχοθεραπεία", τὸ ὁποῖο μελετοῦσε ἐπανειλημμένως, καὶ θεωροῦσε ὅτι ἦταν βιβλίο σημαντικὸ γιὰ τὴν ζωή του, ἀλλὰ καὶ τὴν ζωὴ τῆς Ἐκκλησίας στὴν σύγχρονη ἐποχή, ἐπειδὴ παρουσιάζει τὸ θεραπευτικὸ ἔργο τῆς Ὀρθοδόξου θεολογίας, ἐπισκεπτόταν τὸ Ἅγιον Ὅρος, ἀλλὰ καὶ οἱ δυὸ τοὺς εἶχαν στενὸ σύνδεσμο μὲ τὸν ἀείμνηστο εὐλαβῆ καὶ σεβάσμιο Ἱερέα π. Νικόλαο Σάγο. Καὶ οἱ δυό τους σήμερα ἦταν ἡλικίας 58 ἐτῶν. Ὁ ἴδιος ὅταν τοῦ ἔστελνα διαφόρους ἀσθενεῖς ἔδειχνε ἰδιαίτερο ἐνδιαφέρον καὶ μὲ πολλὴ μεγάλη ἀγάπη ἀντιμετώπιζε τὶς καταστάσεις. Ἐπανειλημμένως βοηθοῦσε οἰκονομικὰ τὴν Ἱερὰ Μητρόπολή μας. Εἶχε μιὰ ἁπλότητα στὴν συμπεριφορά του καὶ γενικὰ μιὰ λεβεντιὰ διέκρινε ὅλες τὶς ἐνέργειές του.

Σὲ μιὰ ὁμιλία μου ποὺ ἦταν καὶ ἐκεῖνος παρών, ἀναφέρθηκα στὰ σύγχρονα ἐπιτεύγματα τῆς μοριακῆς βιολογίας, ἰδίως στὴν χαρτογράφηση τοῦ γενετικοῦ κώδικα, ἔκανα λόγο γιὰ τὰ βλαστοκύτταρα καὶ τὴν ἔρευνα πάνω σὲ αὐτὰ καὶ στὸ τέλος ἀνέπτυξα τὸ γεγονὸς τοῦ θανάτου ἀπὸ βιολογικῆς πλευρᾶς, ὅπως καὶ τὴν ὑπέρβαση τοῦ θανάτου ἀπὸ τὴν βίωση τῆς ἐκκλησιαστικῆς ζωῆς. Ὑπεστήριξα τὴν ἄποψη ὅτι ὁ θάνατος εἶναι μιὰ ἀρρώστεια ποὺ τὴν ἔχουμε ἀπὸ τὴν στιγμὴ τῆς συλλήψεως μᾶς καὶ ὅτι ἡ ἐκκλησία βοηθᾶ τὸν ἄνθρωπο νὰ νικήση τὸν θάνατο, πρᾶγμα τὸ ὁποῖο φαίνεται στὴν ἀφοβία τοῦ θανάτου ἀπὸ τοὺς ἁγίους καὶ τὴν μετατροπὴ τοῦ σώματός τους σὲ λείψανο. Ἐκεῖνος ἄκουγε σὰν ἕνας μαθητής, ἂν καὶ ἦταν φθασμένος ἐπιστήμονας ἰατρός, Καθηγητὴς Πανεπιστημίου. Στὸ τέλος ὅμως τὸν ἐρώτησα ἂν ἔκανα κάποιο λάθος, ἀφοῦ εἰσῆλθα "στὰ χωράφια του". Μοῦ ἀπάντησε ὅτι ἐνθουσιάσθηκε γιὰ τὰ ὅσα ἄκουσε καὶ εἶπε καὶ μερικὰ ἄλλα, τὰ ὁποῖα δὲν μπορῶ νὰ καταγράψω γιατί ἀφοροῦν τὸ πρόσωπό μου.

Τελευταία, ἡ σύζυγός του Ἑλένη περνοῦσε μιὰ μεγάλη δοκιμασία. Ἡ ἀσθένεια τοῦ καρκίνου τὴν βασάνισε πολύ. Ὁ σύζυγός της στεκόταν μὲ ἀφοσίωση στὸ κρεββάτι τῆς ἀσθενείας της μαζὶ μὲ τὴν ἐξαδέλφη της. Τοῦ τηλεφώνησα πρὶν ἀπὸ ἕναν μῆνα γιὰ νὰ δῶ πῶς εἶναι ἡ σύζυγός του καὶ μὲ εὐχαρίστησε γιὰ τὸ ἐνδιαφέρον μου.

Δύο ἡμέρες πρὶν ἀπὸ τὴν ἑορτὴ τῶν Θεοφανείων μου τηλεφώνησε ἐκεῖνος. Τὸν ρώτησα ἀμέσως γιὰ τὴν σύζυγό του. Μοῦ εἶπε: "Μᾶς ἔφυγε ἡ Ἑλένη". Αὐθόρμητα τοῦ εἶπα: "Χάσαμε τὴν Ἑλένη;". Ἀμέσως μοῦ εἶπε: "Τὴν χάσαμε Σεβασμιώτατε; Ἐγὼ τὴν αἰσθάνομαι δίπλα μου, γι' αὐτὸ καὶ δὲν ἔχω καταρρεύσει". Τοῦ ἀπάντησα ὅτι αὐτὴ ἡ φράση ποὺ εἶπα ἦταν μιὰ λαϊκὴ ἔκφραση καὶ μοῦ βγῆκε αὐθόρμητα, γιατί στὴν πραγματικότητα μέσα στὴν Ἐκκλησία ἔχουμε κοινωνία μὲ τοὺς ἀνθρώπους καὶ τοὺς κεκοιμημένους, ἀφοῦ ἡ Ἐκκλησία εἶναι Σῶμα Χριστοῦ. Ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ δὲν εἶναι χωρισμένη σὲ δυό-τρεῖς κατηγορίες, ἡ μία στοὺς οὐρανοὺς καὶ ἡ ἄλλη στὴν γῆ καὶ μεταξύ τους δὲν ὑπάρχει κοινωνία, ἀφοῦ μία εἶναι ἡ κεφαλή, ὁ Χριστός, καὶ ἕνα εἶναι τὸ σῶμα, στὸ ὁποῖο μετέχουν ὅσοι βαπτίσθηκαν καὶ ζοῦν σύμφωνα μὲ τὶς ἐντολὲς τοῦ Χριστοῦ. Ἑπομένως ἔχουμε κοινωνία. Στὴν συνέχεια μὲ εὐχαρίστησε γιὰ τὰ λόγια αὐτά, μοῦ ἀνέφερε τὶς τραγικὲς τελευταῖες ἡμέρες τῆς ζωῆς τῆς συζύγου του, καὶ μοῦ εἶπε ὅτι μετὰ τὴν κηδεία καὶ τὴν ταφή της θὰ ἤθελε νὰ πυκνώσουμε τὴν ἐπικοινωνία, ὅτι θὰ ἔλθη στὴν Ναύπακτο νὰ συζητήσουμε διάφορα θέματα, γιατί ἔχει μερικὰ σχέδια στὴν ζωή του.

Σχετικὰ μὲ τὴν ἐξόδιο ἀκολουθία τῆς συζύγου του μοῦ εἶπε ὅτι θὰ γίνη τὴν ἡμέρα τῶν Θεοφανείων στὸ χωριὸ Κοσμᾶ τῆς Κυνουρίας ἀπὸ ὅπου καταγόταν ἡ σύζυγός του καὶ τοῦ τὸ εἶχε ζητήσει ἡ ἴδια. Βεβαίως, δὲν μποροῦσα τὴν ἡμέρα ἐκείνη νὰ παρευρεθῶ στὴν ἐξόδιο ἀκολουθία, ἀλλὰ τελικὰ ἔγινε τὴν ἑπομένη ἡμέρα, ἑορτὴ τοῦ ἁγίου Ἰωάννου, γιατί εἶχε δείξει ἰδιαίτερο ἐνδιαφέρον ὁ Μητροπολίτης Καρυστίας κ. Σεραφείμ, ποὺ κατάγεται ἀπὸ τὸ ἴδιο χωριό, τὸν Κοσμᾶ, καὶ ἦταν γνωστός τους, ἀφοῦ γνώριζε ἀπὸ τὰ μικρά της χρόνια τὴν Ἑλένη, νὰ παρευρεθῇ στὴν ἐξόδιο ἀκολουθία.

Τὴν ἡμέρα τῶν Θεοφανείων ἐκκλησιάσθηκε καὶ κοινώνησε τοῦ Σώματος καὶ τοῦ Αἵματος τοῦ Χριστοῦ καὶ τὴν ἑπομένη ἡμέρα, τῆς ἐξοδίου ἀκολουθίας τῆς συζύγου του, ἀλλὰ καὶ ἡμέρα τῆς ὀνομαστικῆς τοῦ ἑορτῆς, ταξίδευε μαζὶ μὲ τὴν ἐξαδέλφη τῆς ἀείμνηστης συζύγου του καὶ κάποια ἄλλη κυρία πρὸς τὸ χωριὸ γιὰ τὴν ἐξόδιο ἀκολουθία. Τοῦ εἶπαν νὰ μὴ ὀδηγήση μόνος του, γιατί ἦταν κουρασμένος καὶ στενοχωρημένος. Τοῦ εἶπαν νὰ μὴ πάη στὸ χωριό, ἀλλὰ ἡ ἐξόδιος ἀκολουθία νὰ γίνη στὴν Ἀθήνα καὶ στὴν συνέχεια νὰ μεταφερθῆ τὸ σκήνωμά της στὸ χωριό. Ἐκεῖνος δὲν δεχόταν αὐτὲς τὶς συμβουλές –προτάσεις, γιατί ἤθελε ἀπὸ ἀγάπη πρὸς τὴν σύζυγό του νὰ ἰκανοποιήση ὅλες τὶς ἐπιθυμίες της.

Ταξιδεύοντας πρὸς τὸν Κοσμᾶ Κυνουρίας παρεξέκλινε ἀπὸ τὸν δρόμο, μεταξὺ Τριπόλεως καὶ Σπάρτης, καὶ τραυματίσθηκε θανάσιμα αὐτὸς καὶ ἡ ἐξαδέλφη τῆς συζύγου του, ποὺ περιποιεῖτο τὴν Ἑλένη, κατὰ τὴν δίχρονη δοκιμασία τῆς ἀσθενείας της. Μέχρι στιγμῆς πληροφορήθηκα ὅτι ἡ αἰτία ποὺ ἔχασε τὸν ἔλεγχο τοῦ αὐτοκινήτου ἦταν ἡ ἀνακοπὴ τῆς καρδιᾶς. Πρὶν πεθάνη πρόλαβε νὰ δώση τὴν πληροφορία στοὺς τροχονόμους ὅτι πήγαινε γιὰ τὴν κηδεία τῆς συζύγου τοῦ Ἑλένης, καὶ ἡ Τροχαία εἰδοποίησε τὸ χωριό, τὴν ὥρα ποὺ περίμεναν γιὰ νὰ ἀρχίση ἡ κηδεία τῆς συζύγου του. Ἔτσι κατὰ τὴν ὥρα ποὺ ἔγινε ἡ κηδεία τῆς Ἑλένης διαβάστηκαν καὶ τὰ ὀνόματα τοῦ συζύγου της καὶ τῆς ἐξαδέλφης της καὶ τὴν ἑπομένη ἡμέρα ἔγινε ὁ ἐνταφιασμὸς τῶν δύο συζύγων στὸν ἴδιο τάφο καὶ τῆς ἐξαδέλφης σὲ ἄλλον.

Ἡ ἀτμόσφαιρα κατὰ τὴν διάρκεια τῆς κηδείας ἦταν συγκλονιστική, τραγική. Μόνη ἐλπίδα παρηγορίας ἡ παρουσία τοῦ Μητροπολίτου Καρυστίας κ. Σεραφείμ, ὁ ὁποῖος μὲ τὸν παρήγορο λόγο του καὶ τὴν ὅλη προσωπικότητά του προσπάθησε νὰ καθησυχάση τὶς ταραγμένες καρδιὲς τῶν παρόντων.

Εἶπαν πολλὰ γιὰ τὸ γεγονὸς αὐτό. Μοῦ εἶπαν ὅτι ἡ Ἑλένη εἶχε ζητήσει ἀπὸ τὸν Θεὸ νὰ πραγματοποιηθοῦν τρεῖς ἐπιθυμίες της. Νὰ φύγη ἀπὸ τὴν ζωὴ αὐτὴ πρὶν τὰ ἑξῆντα της χρόνια γιὰ νὰ μὴ αἰσθανθῇ τὸ γῆρας, νὰ τελειώση μὲ τὴν ἀσθένεια τοῦ καρκίνου γιὰ νὰ προετοιμασθῆ καλύτερα γιὰ τὴν ἄλλη ζωή, καὶ νὰ κοιμηθῇ τὴν ἴδια μέρα μὲ τὸν ἄνδρα της. Καὶ εἶπαν ὅτι ὁ Θεὸς ἄκουσε τὴν προσευχή της καὶ τῆς ἱκανοποίησε καὶ τὰ τρία αἰτήματά της. Ὅμως δὲν γνωρίζει κανεὶς τὶς βουλὲς τοῦ Θεοῦ καὶ γιατί ἐπέτρεψε νὰ γίνη αὐτὸ τὸ κατὰ τὰ ἀνθρώπινα τραγικὸ γεγονός. "Τὶς γὰρ ἔγνω νοῦν Κυρίου ἢ τὶς σύμβουλος αὐτοῦ ἐγένετο;". Ἐμεῖς στεκόμαστε ἀποφατικὰ στὸ γεγονὸς αὐτὸ καὶ ἔχουμε πίστη στὴν Πρόνοια τοῦ Θεοῦ ποὺ διευθύνει τὸν κόσμο, ἄλλοτε κατ' εὐδοκίαν καὶ ἄλλοτε κατὰ παραχώρηση καὶ κατ' οἰκονομία.

Τὸ γεγονὸς ὅμως αὐτό, ἐκτὸς ἀπὸ τὴν πίστη ποὺ ἔχουμε στὸν Θεό, εἶναι κατὰ τὰ ἀνθρώπινα τραγικό, ἐπίκρανε τὴν καρδιά μου, μοῦ δημιούργησε ἔντονη μνήμη θανάτου καὶ συνεχῆ προσευχὴ στὸν Θεὸ γιὰ τὶς ψυχὲς τῶν δύο αὐτῶν ἀγαπημένων Συζύγων ποὺ ἔζησαν μαζί, ἀγάπησαν τὸν Θεὸ μαζί, πορεύθηκαν τὴν πνευματική-ἐκκλησιαστικὴ πορεία τους μαζί, ἔφυγαν ἀπὸ τὴν ζωὴ αὐτὴ μαζί, κηδεύθηκαν μαζὶ καὶ ἐνταφιάσθηκαν μαζί. Ἔζησαν ἀγαπημένοι στὴν ζωή τους, καὶ μὲ τὴν ἐξόδιο ἀκολουθία καὶ τῶν δύο ἔγινε ἕνας παράδοξος γάμος, ἀλλὰ καὶ ἐνταφιάσθηκαν στὸν ἴδιο χῶρο γιὰ νὰ εἶναι πάντα ἑνωμένοι καὶ ἀγαπημένοι.

Θὰ μείνη χαραγμένη πάντα μέσα στὴν καρδιά μου ἡ εὐγενικὴ μορφή τους, ἰδιαιτέρως ἡ εὐγένεια, ἡ καλωσύνη καὶ ἡ ἁπλότητα τοῦ Ἰωάννη Μαθιουδάκη ποὺ γνώρισα καλύτερα.

Ἡ μνήμη τους νὰ εἶναι αἰωνία, ὁ Θεὸς νὰ ἀναπαύση τὴν ψυχή τους, νὰ τοὺς κατατάξη ἐν σκηναῖς δικαίων καὶ νὰ εὐχηθοῦμε καλὴ ἀνάσταση καὶ καλὴ ἀντάμωση.