Γεγονότα καὶ Σχόλια: Περί θησαυροφυλακίου συγκινήσεων...

Ὁ Κωστῆς Παπαγιώργης σὲ ἄρθρο του στὸν Κόσμο τοῦ Ἐπενδυτῆ (14-15 Μαΐου 2005), μὲ τίτλο: "Ἄνθρωποι παλαιᾶς κοπῆς", σημειώνει: "Ὁ ἄνθρωπος ἦταν αἰχμάλωτος τοῦ παρελθόντος, ζοῦσε σὰν θησαυροφυλάκιο παρωχημένων συγκινήσεων ποὺ δὲν ἦταν ἀθανατισμένες καὶ βαλσαμωμένες στὸ νοῦ του, ἀλλὰ διεκδικοῦσαν τὸ παρὸν δικαιωματικά. Τὸ νὰ εἶσαι "ἀρχεῖο", νὰ ζῇς σὰν "ἀρχεῖο" καὶ νὰ φέρεσαι σὰν "ναυαγοσώστης" τοῦ παρελθόντος σημαίνει ὅτι ὑποφέρεις ὁ ἴδιος ἀπὸ τὴν ἀπώλεια".

Ὁ λόγος εἶναι γιὰ τὸν δημοσιογράφο Γεραμάνη, ποὺ πρόσφατα ἔφυγε ἀπὸ αὐτὴ τὴν ζωή. Πιὸ συγκεκριμένα, οἱ παραπάνω πολὺ καίριες παρατηρήσεις ἦλθαν μετὰ ἀπὸ ἀναφορὰ στὴν "ἀπίθανη μνήμη" του, ἡ ὁποία δὲν ἦταν "ἁπλῶς καρπὸς ἀγάπης καὶ μελέτης", ἀλλὰ ἕνα "γεγονὸς ἀλλόκοτο". Ἀπὸ τὸ παραπάνω ἀπόσπασμα ἀξίζει νὰ ἐπισημάνουμε τρία σημεῖα.

Πρῶτον, τὸ ὅτι ὁ Γεραμάνης "ζοῦσε σὰν θησαυροφυλάκιο παρωχημένων συγκινήσεων". Δηλαδή, ζοῦσε σὲ ἄλλη ἐποχή. Ἀφοῦ οἱ συγκινήσεις ποὺ κουβαλοῦσε μέσα του ἦταν παρωχημένες, σημαίνει ὅτι δὲν εἶχαν καμμιὰ σχέση μὲ τὸ παρόν. Ὁ ἴδιος, ὅμως, αἰσθανόταν "θησαυροφυλάκιο" αὐτῶν τῶν συγκινήσεων. Πρᾶγμα ποὺ σημαίνει ὅτι γι' αὐτὸν ἦταν ἕνας θησαυρός. Ἂν περάσουμε σὲ ἄλλο ἐπίπεδο –στὰ ἱερότερα τῆς ζωῆς– μποροῦμε εὔκολα νὰ διαπιστώσουμε ὅτι αὐτὸ ποὺ συνέβη στὸν θιασώτη καὶ μελετητὴ τῆς παράδοσης τοῦ λαϊκοῦ τραγουδιοῦ, πολὺ περισσότερο συμβαίνει στὸν φορέα τῆς παραδόσεως τῶν Ἀποστόλων καὶ τῶν ἁγίων Πατέρων. Τὰ μεγέθη εἶναι, προφανῶς, δυσαναλόγως ἀσύμμετρα, ἐν τούτοις, ὅμως, ὑπάρχουν ὁμοιότητες. Διότι καὶ ὁ φορέας τῆς ἱερᾶς Παραδόσεως αἰσθάνεται "θησαυροφυλάκιο", ἐπειδὴ ἡ ζωὴ ποὺ ρέει μέσα του εἶναι γιὰ τὸν ἴδιο ἕνας ἀνεκτίμητος θησαυρός. Δὲν εἶναι ἁπλῶς ἀνθρώπινες, αἰσθητικὲς συγκινήσεις. Εἶναι ἀληθινή, εἰλικρινὴς σχέση μὲ τὸ πρόσωπο ποὺ εἶναι ἡ Ἀλήθεια, ποὺ εἶναι ἡ Ζωή. Αὐτὸς ὁ θησαυρός, βέβαια, εἶναι γιὰ πολλούς –ἀμέτοχους αὐτῆς τῆς δωρεᾶς– "παρωχημένος", εἶναι ἕνα παρελθὸν μουσιακὴς μόνο ἀξίας.

Δεύτερον, οἱ "παρωχημένες συγκινήσεις", "δὲν ἦταν ἀθανατισμένες καὶ βαλσαμωμένες στὸ νοῦ του, ἀλλὰ διεκδικοῦσαν τὸ παρὸν δικαιωματικά". Ἡ μνήμη συνδεόταν μὲ τὸ παρόν. Οἱ συγκινήσεις τοῦ παρελθόντος ἦταν συγκινήσεις καὶ τοῦ παρόντος. Ἔτσι συμβαίνει μὲ ὅλους τοὺς ἀνθρώπους, ποὺ δὲν ἔχουν διαφθείρει τὸ νοῦ τους ἀπὸ τὸν ἀσύνετο ἔρωτα τοῦ καινούριου, ἔστω καὶ ἂν αὐτοὶ δὲν ἔχουν κάποια φανερὴ σχέση μὲ τὴν παράδοση τῆς Ἐκκλησίας. Πολὺ περισσότερο, βέβαια, αὐτὸ συμβαίνει μὲ ἐκείνους ποὺ ζοῦν στὴν Θεία Λειτουργία τὸν Χριστό, ὡς τὸν σωτῆρα ποὺ ἦλθε, ἔρχεται καὶ τὰ ἔλθη στὴν τελευταία ἔνδοξη παρουσία Του.

Διότι, τρίτον, δὲν θὰ εἶχε νόημα νὰ μιλᾶμε γιὰ τὸ παρελθόν, ὅσο θαυμαστὸ καὶ ἂν ἦταν, ἂν δὲν μπορούσαμε μέσα στὸ σήμερα νὰ γευόμαστε τὰ ἀγαθά του. Μὲ λίγα λόγια, ὁ ἀληθινὰ πιστὸς δὲν αἰσθάνεται "ἀρχεῖο" ἢ "ναυαγοσώστης τοῦ παρελθόντος", διότι κάτι τέτοιο "σημαίνει ὅτι ὑποφέρει ὁ ἴδιος ἀπὸ τὴν ἀπώλεια". Δείχνει τὴν κενότητα τῆς ζωῆς, ποὺ δὲν τὴν θεραπεύουν οἱ ὡραῖες ἀναμνήσεις ἢ οἱ ἀναφορὲς στὴν μακραίωνη ἱστορία, ἀλλὰ μόνον τὸ παρὸν τῆς ζωῆς ποὺ νίκησε τὸν θάνατο.

π.Θ.Α.Β.