Γεγονότα καὶ Σχόλια: Ξύπνημα από την πολιτιστική νάρκη - Κοράνι και Καινή Διαθήκη

Ξύπνημα από την πολιτιστική νάρκη

Στις αρχές Σεπτεμβρίου βρεθήκαμε προσκυνητές στην Πόλη. Η επίσκεψη στην Κωνσταντινούπολη για κάθε Έλληνα Ρωμηό είναι επιστροφή στις πολιτιστικές του ρίζες. Δεν γνωρίζω πώς αισθάνονται οι “γείτονές” μας για την πολιτιστική τους ιδιοπροσωπία. Αν κρίνω από τα τζαμιά τους, που έχουν όλα το σχήμα της Αγίας Σοφίας, βεβαιώνομαι ότι προσπαθούν να συγκροτήσουν την πολιτιστική τους ταυτότητα με δάνεια από το πολιτισμό της Ρωμηοσύνης. Πάντως, ο Ρωμηός επισκέπτης (μάλλον προσκυνητής) της Πόλης αισθάνεται ότι αυτό που δίνει νόημα στην απέραντη, πολυάνθρωπη πόλη –στό πολυφυλετικό άθροισμα των δεκαεπτά εκατομμυρίων κατοίκων της– είναι οι μνήμες του λαμπρού παρελθόντος μας, τα μουσειοποιημένα απομεινάρια του “ένδοξου Βυζαντινισμού μας” (Αγία Σοφία, Μονή της Χώρας), αλλά προ παντός το ολιγάριθμο ζωντανό σώμα της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας, με προκαθήμενο τον Πατριάρχη του Γένους κ. Βαρθολομαίο.

Δεν είμαι ο πλέον κατάλληλος για να περιγράψη την αίσθηση που δημιουργούν στον Ορθόδοξο Έλληνα οι ακολουθίες στον Πατριαρχικό Ναό του Αγίου Γεωργίου ή η θέα των ψηφιδωτών στην Μονή της Χώρας, τα οποία αλλοιώνουν τις αισθήσεις του προσκυνητή, έστω και χωρίς την συνοδεία της απαράμιλλης πατριαρχικής ψαλμωδίας και την οσμή του θυμιάματος, που απαγορεύονται από τους δεσμοφύλακες των ιερών μας. Το μόνο που μπορώ να πω είναι ότι ξυπνάνε μέσα του θεολογικές και αισθητικές ευαισθησίες, που έχουν ναρκωθή από τον μικρόνοο νεοελληνικό επαρχιωτισμό μας και την κακομοιριά των φτωχών συγγενών της Δυτικής Ευρώπης.

Είναι, πάντως, πολύ σκληρό να μη μπορής να κάνης ελεύθερα τον σταυρό σου απέναντι σε καταπληκτικές εικόνες που αιχμαλωτίζουν το βλέμμα σου και ελκύουν την προσευχή σου. Όμως υπάρχει ελπίδα τα πράγματα να αλλάξουν, όσο η Τουρκία ζητάει διέξοδο προς την Ευρώπη.

Κοράνι και Καινή Διαθήκη

Η Πόλη βουΐζει. Θέλει να βγή στην Ευρώπη. Υπάρχει η τροχοπέδη των φανατικών Ισλαμιστών και των Γκρίζων Λύκων, αλλά το βλέμμα των διανοουμένων και των ισχυρών της οικονομίας είναι στραμμένο προς την Ευρώπη. Αυτό αρχίζει και δημιουργεί ελπιδοφόρες ρωγμές στην Τουρκική πολιτική και στην κοινωνία.

Το πιο χαρακτηριστικό δείγμα αλλαγής των προσανατολισμών της Τουρκικής κοινωνίας το είδαμε μέσα στα δωμάτια του ξενοδοχείου που καταλύσαμε, στα οποία, μαζί με κάποια οικονομικά περιοδικά, υπήρχαν δύο μόνο βιβλία: ένα Κοράνι και μια Καινή Διαθήκη. Αυτό το είδαμε σαν μια προβολή του σεβασμού της θρησκευτικής ελευθερίας –γιά οικονομικούς, προφανώς, λόγους– η οποία βέβαια έχει πολύ δρόμο ακόμη να διανύση, για να πραγματοποιηθή με σχετική πληρότητα στην Τουρκία.

Οι Τούρκοι ευρωπαϊστές θέλουν να μετατρέψουν την κοινωνία τους σε μια ανοικτή ευρωπαϊκή κοινωνία, με ανοχή στην διαφορετικότητα, με όλα τα θετικά και τα αρνητικά που έχει κάτι τέτοιο. Το Οικουμενικό Πατριαρχείο, πάντως, που έμαθε να μη στηρίζεται σε κρατικές ασφάλειες, αλλά σ’ αυτό που είναι ως Εκκλησία, μια τέτοια εξέλιξη την βλέπει ως ευλογία.

π.Θ.Α.Β.