Ἀπὸ τὸ Ἁγιολόγιο τοῦ μηνός: Ἅγιος Εὐφρόσυνος ὁ Μάγειρας, 11 Σεπτεμβρίου

Πρωτ. π. Γεωργίου Παπαβαρνάβα

Μέσα στον πνευματικόν λειμώνα της Ορθοδόξου Εκκλησίας συναντά κανείς διάφορα άνθη που όλα μεν είναι όμορφα, το καθένα όμως έχει το δικό του χρώμα και άρωμα και την δική του ξεχωριστή μοσχοβολιά. Δηλαδή, μέσα στο Αγιολόγιό της συναντά κανείς ανθρώπους, που έχουν όλοι ως χαρακτηριστικό γνώρισμα την αγιότητα, αλλά που όμως είναι εντελώς διαφορετικοί μεταξύ τους, επειδή ο καθένας έχει τα δικά του προσωπικά χαρίσματα, τον δικό του χαρακτήρα, την δική του νοοτροπία και τον δικό του ξεχωριστόν τρόπο σκέψης και ζωής. Έρχεται κανείς σε επαφή με ανθρώπους που έζησαν σε διάφορες εποχές και σε διαφορετικές συνθήκες ζωής, που προέρχονται από όλες τις λεγόμενες κοινωνικές τάξεις και από όλα τα επαγγέλματα και λειτουργήματα. Κάποιοι ήσαν γιατροί, άλλοι εκπαιδευτικοί, νομικοί, ηθοποιοί, ταχυδρόμοι, μάγειροι, ξενοδόχοι, εργάτες, αγρότες κ.λ.π. Πολλοί από αυτούς ήσαν εγγράμματοι, άλλοι ολιγογράμματοι και άλλοι πάλι τελείως αγράμματοι, σίγουρα όμως όλοι ήσαν σοφοί κατά Θεόν. Και αυτό φανερώνει το ότι κανένα βιοποριστικό επάγγελμα δεν είναι σε θέση να εμποδίση τον άνθρωπο να ζήση σύμφωνα με το θέλημα του Θεού και να επιτύχη τον προσωπικό του αγιασμό, εάν βέβαια το επιθυμή πραγματικά.

Ο άγιος Ευφρόσυνος εξασκούσε το επάγγελμα του μαγείρου και μάλιστα όπως μαρτυρεί ο βιογράφος του ήταν περιζήτητος στο είδος του, επειδή έφτειαχνε πολύ νόστιμα φαγητά. Ήταν αγράμματος, αλλά αγαπούσε πολύ τον Θεό και ζούσε θεάρεστα. Ήταν ασκητικότατος παρά το ότι το επάγγελμά του του επέτρεπε να τρώγη πολλά και εύγευστα φαγητά. Τα χρήματα που του περίσσευαν από τις εκούσιες στερήσεις του τα κατέθετε στην τράπεζα του ουρανού, δηλαδή τα έδινε ελεημοσύνη στους φτωχούς. Κάποια στιγμή εγκατέλειψε τον κόσμο και πήγε σε μοναστήρι, όπου και εκεί εξασκούσε το διακόνημα του μαγείρου, αλλά με μια διαφορά. Ενώ στα κοσμικά μαγειρεία, με την τέχνη και την εμπειρία που διέθετε, έφτειαχνε εύγευστα φαγητά, αντίθετα στο μοναστήρι τα φαγητά που ετοίμαζε ήταν μετριότατα. Στους συμμοναστές του που τον ρωτούσαν γιατί το κάνει αυτό, εκείνος απαντούσε ότι “η καλή μαγειρική δεν είναι τόσο καλός βοηθός για την βασιλεία των ουρανών. Την πολλή ευφροσύνη που ζητούν τα σώματα, θα την χάσουν κατ’ ανάγκην οι ψυχές και εγώ δεν έχω εδώ προορισμό να σάς κολάσω”.

Τελείωσε την επίγεια ζωή του σε ερημικό Ησυχαστήριο και μέχρι την Δευτέρα Παρουσία του Χριστού θα προγεύεται την ευφροσύνη των αγαθών της επουρανίου Βασιλείας του Αγίου Τριαδικού Θεού.

Ο βίος και η πολιτεία του οσίου Ευφροσύνου μας δίνουν την αφορμή τα τονίσουμε τα παρακάτω:

Πρώτον. Ο σκοπός της ζωής του ανθρώπου είναι ο προσωπικός του αγιασμός. “Άγιοι γίνεσθε ότι εγώ άγιος ειμί” (Α΄ Πέτρ. α΄ 16). Αυτό δεν είναι ακατόρθωτο σε καμμιά εποχή και γι’ αυτό πάντοτε υπήρχαν Άγιοι και θα υπάρχουν έως “τής συντελείας του αιώνος”. Σίγουρα όμως είναι δύσκολο και απαιτεί μεγάλο κόπο, αφού στον αγώνα αυτόν έρχεται κανείς αντιμέτωπος με τον διάβολο, την αμαρτία και τα πάθη του και είναι απαραίτητο να έχη ζωντανά πρότυπα, επειδή οι Άγιοι, παλαιοί και σύγχρονοι, εμπνέουν με το παράδειγμά τους και στηρίζουν με τις πρεσβείες τους. Πρωτίστως όμως και κυρίως απαιτείται η ύπαρξη πνευματικού πατέρα και οδηγού, γιατί, δυστυχώς, πολλοί είναι εκείνοι που πλανήθηκαν χωρίς πνευματική καθοδήγηση. Όταν κανείς πορεύεται μόνος του σίγουρα θα χάση τον δρόμο της πνευματικής ανόδου, επειδή είναι ανηφορικός και δύσβατος και κρύβει πολλές παγίδες τις οποίες στήνει ο διάβολος και από τις οποίες δεν μπορεί κανείς να ξεφύγη χωρίς υπακοή και ταπεινοφροσύνη. Ο άγιος Αντώνιος είδε τις παγίδες που στήνει ο διάβολος στους πνευματικούς αγωνιστές και διερωτήθηκε: “ποιός άραγε μπορεί να ξεφύγη από αυτές; Και άκουσε την φωνή του Κυρίου να του λέγη: “η ταπεινοφροσύνη”.

Δεύτερον. Κάποιοι ισχυρίζονται ότι αυτά που διδάσκει το Ευαγγέλιο δεν εφαρμόζονται σήμερα και μάλιστα μέσα στην κοινωνία που υπάρχουν πολλά προβλήματα και μεγάλοι πειρασμοί. Σίγουρα υπάρχουν εμπόδια και πειρασμοί στην κοινωνία, αλλά και στην έρημο να πάη κανείς και να ζη μόνος του και πάλι θα πειράζεται από τα πάθη που κουβαλά μέσα του και από τον διάβολο. Επομένως, τα παραπάνω δεν ευσταθούν και αυτό φαίνεται καθαρά στον βίο και την πολιτεία του αγίου Ευφροσύνου, ο οποίος έζησε αρκετά χρόνια μέσα στην κοινωνία και μάλιστα λόγω του επαγγέλματός του είχε καθημερινή επαφή με πολλούς ανθρώπους. Αντιμετώπισε μεταξύ των άλλων πολλών δυσκολιών και τον πειρασμό της γαστριμαργίας και της λαιμαργίας, τον οποίο όμως νίκησε με την εγκράτεια και την ελεημοσύνη. Επομένως, δεν υπάρχει κανένα εμπόδιο για εκείνον που επιθυμεί να βιώση την πνευματική ζωή και να επιτύχη τον προσωπικό του αγιασμό, παρά μόνον η έλλειψη διάθεσης και η υποδούλωση στα άλογα πάθη.

Άλλοι πάλι προβάλλουν σαν επιχείρημα της πνευματικής τους ένδειας και ραθυμίας το ότι δεν γνωρίζουν πολλά γράμματα. Είναι όμως αποδεδειγμένο από την καθημερινή πείρα της ζωής το γεγονός ότι υπάρχουν αγράμματοι που είναι ενάρετοι και άγιοι, όπως υπάρχουν και εγγράμματοι που είναι άθεοι ή πλανεμένοι ή ζουν καθημερινά στην παρανομία. Ο άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός έλεγε ότι το κακό στον κόσμο θα έλθη από τους μορφωμένους, που ζουν χωρίς την πίστη στον αληθινό Θεό της Εκκλησίας, ενώ, όπως είναι γνωστόν, πρωτοστατούσε στο κτίσιμο σχολείων, για να μάθουν κυρίως οι νέοι και τα παιδιά να μελετούν την Αγία Γραφή, για να προκόψουν.

Ο άγιος Ευφρόσυνος πρέπει να αποτελή για όλους μας πρότυπο ζωής, σε όποια από τις λεγόμενες κοινωνικές τάξεις και αν ανήκουμε και όποιο επάγγελμα και αν εξασκούμε.–