Ναυπάκτου κ. Ἱεροθέου: Ἡ "ψυχὴ" τοῦ "Ἀμφι-θεάτρου" - Λήδα Τασοπούλου

Μητροπολίτου Ναυπάκτου & Ἁγίου Βλασίου Ἱεροθέου

Πρὶν λίγες ἡμέρες, τὴν 12-9-2005 ἐκοιμήθη ἡ ἠθοποιὸς Λήδα Τασοπούλου, ὕστερα ἀπὸ ἑπτάχρονη δοκιμασία της στὴν ἀσθένεια τῆς ἐποχῆς μας, καὶ ἡ κηδεία της ἔγινε ἀνήμερα τῆς ἑορτῆς τῆς Ὑψώσεως τοῦ Τιμίου Σταυροῦ.

Ἡ Λήδα Τασοπούλου ὑπῆρξε ἠθοποιὸς καὶ πρωταγωνίστρια ποὺ ἔπαιξε καὶ "ἐνσάρκωσε ὅλους τοὺς μεγάλους ρόλους τοῦ κλασικοῦ ρεπερτορίου μέσα ἀπὸ τὴν σκηνή του "Ἀμφι-θεάτρου"", τοῦ ὁποίου ὑπῆρξε ἱδρυτικὸ στέλεχος, πρωταγωνίστρια καὶ στὴν συνέχεια ἀναπληρώτρια καλλιτεχνικὴ διευθύντρια. Στὸ "Ἀμφι-θέατρο" ἐργάστηκε ἀποκλειστικὰ καὶ δὲν ἐμφανίσθηκε σὲ ἄλλο θίασο ἢ στὴν τηλεόραση. Ἦταν "κορυφαῖα στὴν ἐνσάρκωση τῆς Ἠλέκτρας τοῦ Σοφοκλῆ καὶ "ἀποχαιρετιστήρια" ὡς "Ἀνδρομάχη" τοῦ Εὐριπίδη ποὺ ἦταν ἡ τελευταία της παράσταση". Συγχρόνως δίδαξε τὴν ὑποκριτικὴ στὰ τμήματα τῶν θεατρικῶν σπουδῶν τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν καὶ Πελοποννήσου (Ναύπλιο). Ἦταν σύζυγος τοῦ διακεκριμένου σκηνοθέτη καὶ ἀκαδημαϊκοῦ Σπύρου Εὐαγγελάτου.

Ὁ λόγος γιὰ τὸν ὁποῖο γράφονται αὐτὰ δὲν εἶναι ἁπλῶς γιὰ νὰ παρουσιασθῇ μιὰ ἠθοποιὸς ποὺ ἔζησε ἀνάμεσά μας, καταξίωσε τὸν ρόλο της καὶ ἔφυγε ἀπὸ τὸν ζωὴ αὐτὴ πρόωρα, ἀλλὰ κυρίως γιὰ νὰ καταγραφῆ μιὰ πλευρὰ τῆς ζωῆς της, τὴν ὁποία γνώρισα προσωπικά.

Γνώρισα τὴν Λήδα Τασοπούλου σὲ μιὰ ἀκολουθία ἑσπερινοῦ τῆς ἑορτῆς τῆς Ἀποδόσεως τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου στὸν Πλάτανο τῆς ὀρεινῆς Ναυπακτίας, πρὶν τρία χρόνια (22-8-2002).

Κατὰ τὴν διάρκεια τῆς ὁμιλίας μου ἀναφέρθηκα στὸ γεγονὸς τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου καὶ ὁμίλησα γιὰ τὸν θάνατο ποὺ ἔχουμε μέσα μας μὲ τὰ γονίδια τῆς γηράνσεως ἀπὸ τὴν ἡμέρα ποὺ συλληφθήκαμε στὴν κοιλία τῆς μητέρας μας. Ἀναφέρθηκα στὸ πῶς ἐκδηλώνεται ὁ θάνατος σὲ ὅλη μας τὴν ὕπαρξη (βιολογικὰ μὲ τὶς ἀρρώστιες, ψυχολογικὰ μὲ τὶς ἀνασφάλειες, πνευματικὰ μὲ τὰ πάθη) καὶ βεβαίως πῶς ὑπερβαίνεται ὁ θάνατος μὲ τὴν βίωση τῆς ἐκκλησιαστικῆς ζωῆς. Ἀνέφερα ὅτι στὴν ζωὴ τῆς Παναγίας μας ὁ θάνατος λέγεται Κοίμηση καὶ μάλιστα ἔνδοξη Κοίμηση, καὶ ἡ ἑορτὴ τῆς Παναγίας χαρακτηρίζεται ὡς τὸ Πάσχα τοῦ καλοκαιριοῦ. Αὐτὸ τὸ βλέπουμε καὶ στὴν ζωὴ τῶν ἁγίων, μὲ τὴν ἀφοβία τοῦ θανάτου καὶ τὴν ἀφθαρσία τῶν λειψάνων.

Ὅταν μιλοῦσα, σχεδὸν σὲ ἀπόσταση ἀναπνοῆς κάτω ἀπὸ τὸ Δεσποτικὸ παρευρισκόταν μιὰ ἄγνωστη σὲ μένα γυναῖκα –ἦταν ἡ Λήδα Τασοπούλου– τὴν ὁποία αἰσθανόμουν ὅτι παρακολουθοῦσε τὴν ὁμιλία ὄχι μὲ τὸν ἐγκέφαλο, ἀλλὰ μὲ ὅλη της τὴν καρδιά. Τὴν αἰσθανόμουν νὰ ρουφάη ἀχόρταγα τὴν ὁμιλία, νὰ χαίρεται μὲ αὐτὴ καὶ σχεδὸν ἡ ἔκφραση τοῦ προσώπου της ἦταν διάφανη. Αὐτό μου ἔκανε ἰδιαίτερη ἐντύπωση.

Ἀργότερα διάβασα ὅτι σὲ μιὰ συνέντευξή της εἶπε: "Κάθε βράδυ αἰσθάνομαι ὅτι ἡ ψυχή μου βγαίνει, καθὼς ἀγγίζω –χωρὶς πραγματικὰ νὰ τοὺς ἀγγίζω– τοὺς ἀνθρώπους. Τὸ χέρι μου εἶναι πολὺ κοντὰ στὴν ψυχή μου. Δὲν ξέρω ἂν γίνονται ἀντιληπτὰ ὅλα αὐτὰ ἀπὸ τὸν θεατή". Ὅμως στὴν περίπτωση ποὺ ἀνέφερα προηγουμένως ἦταν ἐντελῶς διαφορετικά. Τὴν ὥρα ἐκείνη δὲν ἄγγιζε αὐτὴ τὸν ὁμιλοῦντα, ἀλλὰ εἶχε ἀνοίξει διάφανα καὶ διάπλατα τὴν ὕπαρξή της καὶ ὁ ὁμιλῶν ἀντιλαμβανόταν αὐτὸ τὸ ἄνοιγμα. Ὅταν ἀργότερα ἔμαθα γιὰ τὴν ἀσθένειά της, τότε μόνον κατάλαβα γιὰ τὸ ἐνδιαφέρον ποὺ εἶχε δείξει γιὰ τὴν ὁμιλία περὶ τῆς ὑπερβάσεως τοῦ θανάτου.

Μετὰ τὴν ἀκολουθία τοῦ Ἑσπερινοῦ μου τὴν συνέστησε ὁ Καθηγητὴς Νίκος Παπανικολάου, τοῦ ὁποίου ἦταν φιλοξενούμενη στὸν Πλάτανο. Ἡ ἴδια ἐξέφρασε τὴν μεγάλη ἐντύπωση ποὺ τῆς εἶχε προκαλέσει τὸ κήρυγμα, καθὼς ἐπίσης μου δόθηκε καὶ πάλι ἡ δυνατότητα νὰ καταλάβω ὅτι ἦταν μιὰ καρδιακὴ γυναῖκα καὶ ὅταν συνομιλοῦσε μὲ τὸν ἄλλο, ἄνοιγε τὴν ὕπαρξή της.

Μοῦ ζήτησε νὰ ἐπικοινωνοῦμε. Πράγματι, εἴχαμε ἐπικοινωνία τηλεφωνική, καὶ τῆς ἔστειλα μερικὰ ἀπὸ τὰ βιβλία μου, κυρίως τὸ βιβλίο "μιὰ βραδυὰ στὴν ἔρημο τοῦ Ἁγίου Ὅρους" καὶ τὸ "Πρόσωπο στὴν Ὀρθόδοξη Παράδοση". Χάρηκε πολύ, ἰδίως γιὰ τὸ πρῶτο βιβλίο, καὶ μοῦ εἶπε ὅτι τὸ διάβασε μὲ πολὺ μεγάλο ἐνδιαφέρον καὶ ὅτι ἔκανε μάλιστα καὶ προσευχὴ μὲ τὸν τρόπο ποὺ ὑποδείκνυε τὸ βιβλίο.

Μιὰ φορὰ συναντηθήκαμε μαζὶ μὲ τὸν σύζυγό της στὸ σπίτι τοῦ Νίκου Παπανικολάου καὶ εἴχαμε ἐνδιαφέρουσα συζήτηση. Συχνὰ ἐπικοινωνούσαμε τηλεφωνικῶς γιὰ νὰ ζητήση εὐχὲς ἢ γιὰ νὰ τῆς δώσω εὐχές. Ἔκτοτε μάθαινα ἀπὸ τὸν Νίκο Παπανικολάου γιὰ τὴν ταχεῖα ἐξέλιξη τῆς ἀσθενείας της.

Τελευταία φορὰ ἐπικοινωνήσαμε τηλεφωνικὰ πρὶν ἀπὸ ἕναν μῆνα σχεδόν, μετὰ τὴν παράσταση τῆς τραγωδίας τοῦ Σοφοκλῆ "Οἰδίπους ἐπὶ Κολωνῷ" ποὺ παίχθηκε στὴν Πάτρα καὶ σκηνοθέτησε ὁ σύζυγός της Σπύρος Εὐαγγελάτος. Τῆς τηλεφώνησα γιὰ νὰ τὴν συγχαρῶ γιὰ τὴν ἐπιτυχία τοῦ συζύγου της καὶ μοῦ εἶπε ὅτι γρήγορα θὰ ἐπικοινωνήση μαζί μου, ἀλλὰ δυστυχῶς αὐτὸ δὲν πραγματοποιήθηκε, διότι τὴν πρόλαβε ὁ θάνατος. Ἐπίσης δυστυχῶς, παρὰ τὴν πρόσκλησή της νὰ τὴν παρακολουθήσω ἐπὶ σκηνῆς δὲν μπόρεσα νὰ ἀνταποκριθῶ σὲ αὐτήν.

Τὰ ὅσα ἔγραψα πιὸ πάνω ἦταν ἔκφραση μιᾶς ἐκτίμησης πρὸς τὸ πρόσωπό της καὶ κυρίως ἀναφορὰ στὴν ἀναζήτηση τὴν ὁποία ἔβλεπα νὰ ἔχη μέσα της. Παντοῦ ὑπάρχουν ἄνθρωποι ποὺ ἀναζητοῦν τὴν ἀλήθεια μὲ διαφορετικοὺς τρόπους. Καὶ παντοῦ ὑπάρχουν ἄνθρωποι διάφανοι στὴν ὕπαρξή τους ποὺ ξεχωρίζουν ἀπὸ τοὺς ἄλλους, τοὺς ὁποίους διακρίνει μιὰ σκοτεινιὰ στὴν ὕπαρξη. Ἐπίσης τὰ ἔγραψα ὡς μιὰ ἀνάγκη νὰ ἀναπληρώσω τὴν ἀπουσία μου ἀπὸ τὴν ἐξόδιο ἀκολουθία στὴν ὁποία παρὰ τὴν θέλησή μου δὲν μπόρεσα νὰ παρευρεθῶ.

Εὔχομαι ὁ Θεὸς νὰ ἀναπαύση τὴν ψυχή της καὶ νὰ ἀπαλύνη τὸν πόνο τοῦ συζύγου της, τῶν παιδιῶν της καὶ τῶν ἀγαπητῶν της προσώπων.–