Κύριο θέμα: Ἱεραρχία - Ἱερατικὸ Συνέδριο. Ἐκφράσεις τῆς συνοδικότητος

Ἡ Ἐνότητα τῆς Ἐκκλησίας

Ἡ εἴσοδος στὸ νέο (ἐκκλησιαστικὸ) ἔτος, σηματοδοτεῖ τὴν σύγκληση τοῦ ἐτησίου Ἱερατικοῦ Συνεδρίου τῆς Μητροπόλεώς μας καί, βεβαίως, τὴν σύγκληση τῆς Ἱεραρχίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος. Καὶ οἱ δύο αὐτοὶ θεμελιακοὶ θεσμοὶ ἀποτελοῦν ἐκφράσεις τῆς συνοδικότητος τῆς Ἐκκλησίας μας.

Τὸ Ἱερατικό μας Συνέδριο πραγματοποιήθηκε τὴν 27 Σεπτεμβρίου, μὲ κεντρικὸ θέμα «Ἡ ἑνότητα τῆς Ἐκκλησίας». Σχετικὴ εἶναι ἡ φωτογραφία τῆς πρώτης σελίδας καὶ ἡ ἀναφορά μας στὴν σέλ. 14 τοῦ παρόντος.

Ἡ Σύνοδος τῆς Ἱεραρχίας συνεκλήθη κατὰ τὸ τριήμερο 5 - 7 Ὀκτωβρίου ἔ.έ, ὑπὸ τὴν Προεδρία τοῦ Μάκ. Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καὶ Πάσης Ἑλλάδος κ. Χριστοδούλου.

Πολλοὶ μελετητὲς ἐντοπίζουν τὸ γεγονὸς ὅτι σήμερα ζοῦμε μιὰ ἄλλη ἐπανάσταση ποὺ χαρακτηρίζεται ὡς βιοτεχνολογικὴ καὶ γι' αὐτὸ κάνουν λόγο γιὰ τὸ ὅτι ἔχουμε εἰσέλθει σὲ ἕναν αἰῶνα ποὺ μπορεῖ νὰ ἀποκληθῇ αἰῶνας τῆς βιοτεχνολογίας.

Κατὰ τὴν πρώτη ἡμέρα τῆς Συνόδου ὁ Ἀρχιεπίσκοπος ἀνέγνωσε τὴν εἰσήγησή του, ἡ ὁποία περιελάμβανε ἀπασχολοῦντα τὸ Σῶμα τῆς Ἐκκλησίας θέματα, ὅπως τὸ «ἄνοιγμα τῆς ποιμαινούσης Ἐκκλησίας πρὸς τὸ λαό», τὴν ἀνάγκη ἐπανευαγγελισμοῦ τοῦ λαοῦ, τὸ ζήτημα τῆς ὑποβοηθουμένης ἀναπαραγωγῆς, τὸ κοινωνικὸ καὶ ποιμαντικὸ ἔργο καὶ τὴν ἐπιμόρφωση τοῦ Κλήρου, τὴν ἀνέγερση Καθεδρικοῦ Ναοῦ στὴν Πρωτεύουσα τῆς Ἑλλάδος καὶ τὴν δημιουργία τοῦ Διοικητικοῦ Κέντρου τῆς Ἐκκλησίας στὸν Καρέα.

Ἐπὶ τῆς εἰσηγήσεως τοῦ Ἀρχιεπισκόπου ἔλαβαν τὸν λόγο οἱ Μητροπολῖτες Λαγκαδᾶ, Περιστερίου, Ζακύνθου, Πειραιῶς, Φιλίππων, Θηβῶν, Καλαβρύτων, Κιλκισίου, Ἠλεῖας, Τρίκκης καὶ Ναυπάκτου.

Τὴν δεύτερη ἡμέρα τῆς Συνόδου, ὁ Μητροπολίτης Ἠλεῖας κ. Γερμανός, ἀνέπτυξε τὴν εἰσήγησή του μὲ θέμα: «Περὶ ἐγκρίσεως τοῦ Κανονισμοῦ Ἱεροψαλτῶν». Ὁ Σεβασμιώτατος συμπερασματικὰ εἰσηγήθηκε τὴν κατ' ἀρχὴν ψήφιση τοῦ Κανονισμοῦ. Στὴ συνέχεια ἐπὶ τοῦ θέματος αὐτοῦ, τόσο ὁ Μακαριώτατος ὅσο καὶ οἱ Σέβ. Μητροπολῖτες, Δημητριάδος, Καισαριανής, Ζακύνθου, Κορίνθου, Φιλίππων, Πειραιῶς, Περιστερίου, Σύρου, Ναυπάκτου, Ὕδρας καὶ Νικοπόλεως, ἀναφέρθηκαν στὴν σπουδαία προσφορὰ τῶν Ἱεροψαλτῶν ὡς πολυτίμων συνεργατῶν τῆς Ἐκκλησίας καὶ διετύπωσαν θετικὲς ἢ ἀρνητικὲς παρατηρήσεις γιὰ τὸν Κανονισμό. Τελικὰ ἀποφασίσθηκε ἡ ἀναβολὴ τῆς ψηφίσεως τοῦ Κανονισμοῦ καὶ ἡ μελέτη τοῦ ἀπὸ Ἐπιτροπὴ Κληρικῶν καὶ Ἐκπροσώπων τῶν Ἱεροψαλτῶν, ἡ ὁποία θὰ συσταθῇ μὲ ἀπόφαση τῆς Διαρκοῦς Ἱερᾶς Συνόδου.

Στὴν συνέχεια ὁ Μητροπολίτης Θηβῶν καὶ Λεβαδείας κ. Ἱερώνυμος ἀνέπτυξε τὴν εἰσήγησή του μὲ θέμα: «Συμπεράσματα α΄ φάσεως Διαλόγου Ἐκκλησίας - Κοινωνίας». Ὁ Σεβασμιώτατος ἀναφέρθηκε στὴν Κληρικολαϊκὴ Σύναξη στὴν πόλη τῶν Πατρῶν καὶ ἀναφέρθηκε στὶς κατατοπιστικὲς καὶ ἐνημερωτικὲς εἰσηγήσεις, τὶς πέντε ὁμάδες καὶ τὶς ἰσάριθμες θεματικὲς ἑνότητες ποὺ αὐτὲς ἀνέπτυξαν καὶ τὶς προτάσεις Κληρικῶν καὶ Λαϊκῶν. Ὑπεγράμμισε τὴν ἀνάγκη τῆς προώθησης τοῦ διαλόγου σὲ θέματα ποὺ ἀφοροῦν στὴν ποιμαντικὴ καὶ διοικητικὴ ὀργάνωση τῆς ζωῆς τῆς Ἐκκλησίας καὶ στὴν ἀξιοποίηση τοῦ λαϊκοῦ στοιχείου, ἀφοῦ ἔργο τῆς Ἐκκλησίας εἶναι ἡ πνευματικὴ οἰκοδομὴ τοῦ λαοῦ τοῦ Θεοῦ καὶ ἡ σωτηρία τῶν πιστῶν.

Ἐπὶ τῆς Εἰσηγήσεως τοποθετήθηκαν οἱ Σεβασμιώτατοι Μητροπολῖτες Πειραιῶς, Περιστερίου, Μεγάρων, Ναυπάκτου, Δημητριάδος, Ἠλεῖας, Σύρου, Φιλίππων, Πατρῶν, Ἐδέσσης καὶ Θεσσαλονίκης. Ἡ Ι.Σ.Ι. ἀποφάσισε τὰ Πορίσματα καὶ οἱ παρατηρήσεις νὰ παραπεμφθοῦν στὴν Ὀργανωτικὴ Ἐπιτροπὴ καὶ ἐν συνεχείᾳ ἀφοῦ ἐκείνη τὰ ἐπεξεργασθῇ νὰ ἔλθουν στὴν Δ.Ι.Σ. καὶ στὴν Ι.Σ.Ι. γιὰ τὴν λήψη τῶν ὁριστικῶν ἀποφάσεων.

Τὴν Παρασκευὴ 7 Ὀκτωβρίου 2005 ὁ Μητροπολίτης Ναυπάκτου κ. Ἰερόθεος εἰσηγήθηκε τὸ θέμα: «Ὑποβοηθουμένη ἀναπαραγωγή - Νέος Νόμος», «μὲ πληρότητα, πολὺ κατατοπιστικὴ καὶ ἐνημερωτικὴ ποὺ κυριολεκτικὰ ἐντυπωσίασε τὰ Μέλη τῆς Ἱεραρχίας», ὅπως σημειώνεται καὶ στὸ Δελτίο Τύπου τῆς Ἱεραρχίας. Ὑπεγράμμισε ὅτι ἡ Ἐκκλησία δὲν πρέπει νὰ ἐμπλέκεται σὲ θέματα ἰατρικῆς φύσεως ἀλλὰ νὰ παραμένη στὴ θεολογία Της καὶ νὰ ἀντιμετωπίζη μὲ πολλὴ στοργὴ καὶ ἀγάπη τὰ ποιμαντικὰ προβλήματα τοῦ λαοῦ Ἁγιογραφικὰ καὶ Ἁγιοπατερικὰ θεμελιώνοντας τὴν κάθε παρέμβασή της. Ἐπιγραμματικὰ ἀνέφερε ὅτι:

1. «Ἡ ἐπιθυμία τοῦ ἀνδρογύνου νὰ ἀποκτήση παιδιά, ὅταν ὑπάρχη πρόβλημα στὴν φυσικὴ σύλληψη, εἶναι ἀποδεκτὴ ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία, ὅταν γίνεται μὲ προϋποθέσεις.

2. Ἡ ἰατρικὴ ὑποβοήθηση στὴν ἀνθρώπινη ἀναπαραγωγή, γίνεται μὲ πολλὲς παραλλαγές, οἱ ὁποῖες δημιουργοῦν πολλὰ ἠθικά, κοινωνικά, νομικὰ καὶ θεολογικὰ προβλήματα, τὰ ὁποῖα εἶναι ἀνάλογα μὲ τὶς παραδόσεις κάθε τόπου.

3. Ἡ Ἐκκλησία, ἐπειδὴ ἀσκεῖ ποιμαντικὴ στὰ μέλη Της εἶναι ὑποχρεωμένη νὰ λάβη μία συγκεκριμένη θέση. Ἐκεῖνο ποὺ μπορεῖ γενικὰ ἡ Ἐκκλησία νὰ ὑπογραμμίση εἶναι ὅτι ἀποδέχεται τὴν ἰατρικὴ ὑποβοήθηση στὴν ἀνθρώπινη ἀναπαραγωγή, ὅπου εἶναι δυνατὸν νὰ ἐφαρμοσθῇ, μὲ τὴν προϋπόθεση ὅτι θὰ πρόκειται γιὰ τὴν λεγομένη ''ὁμόλογη σπερματέγχυση'' καὶ τήν ''ὁμόλογη γονιμοποίηση'' (γενετικὸ ὑλικὸ ἀπὸ τὸ ἴδιο τὸ ἀνδρόγυνο) ποὺ δὲν ἀφήνει τὰ λεγόμενα ''πλεονάζοντα ἔμβρυα''. Διάφορες περιπτώσεις ποὺ ἀναφύονται τὶς ἀντιμετωπίζουν οἱ πνευματικοὶ πατέρες μέσα στὰ πλαίσια τῆς Ὀρθοδόξου ποιμαντικῆς καὶ τῆς ἐξατομικευμένης ἀγωγῆς.

4. Ἡ Ἐκκλησία δὲν ἔχει ἁρμοδιότητα γιὰ τοὺς ἀνθρώπους ποὺ δὲν εἶναι μέλη Της, γιὰ τοὺς ὁποίους ἁρμόδια εἶναι ἡ Πολιτεία νὰ ἐνδιαφερθῇ, χωρὶς ὅμως νὰ προσβάλλωνται τὰ γενικότερα κοινὰ ἤθη καὶ νὰ καταργοῦνται οἱ ἀνθρωπιστικὲς ἀρχές. Ἐπίσης, ἡ Ἐκκλησία θεραπεύει, μὲ τὴν μετάνοια, τὰ τυχὸν ἀτοπήματα τῶν μελῶν Της, ποὺ διαπράττονται μέσα στὰ πλαίσια τῆς ἐλευθερίας τους, τὴν ὁποία σέβεται. Γενικὰ ἡ Ἐκκλησία ὑποδεικνύει τὸ δέον, ἀλλὰ θεραπεύει ποιμαντικὰ καὶ τὶς ἀδυναμίες τῶν μελῶν Της, ὅταν γιὰ διαφόρους λόγους δὲν μποροῦν νὰ τηρήσουν τὴ διδασκαλία Της καὶ μετανοοῦν εἰλικρινά».

Ὁλόκληρη ἡ εἰσήγηση τοῦ Σεβασμιωτάτου περιέχεται στὸ νέο βιβλίο τοῦ «Βιοηθικὴ καὶ Βιοθεολογία».

Ἐπὶ τῆς Εἰσηγήσεως ἔλαβαν τὸ λόγο οἱ Μητροπολῖτες, Θεσσαλονίκης, Τριφυλίας, Ζακύνθου, Ἐδέσσης, Καλαβρύτων, Περιστερίου, Πειραιῶς, Δημητριάδος, Νικοπόλεως, Ἀλεξανδρουπόλεως, Μεσογαίας καὶ Φιλίππων.

Ἐπίσης, ὁ Μητροπολίτης Κερκύρας καὶ Παξῶν κ. Νεκτάριος εἰσηγήθηκε τὸ θέμα: «Ἐπανευαγγελισμὸς τοῦ Λαοῦ - Νέαι προϋποθέσεις». Ὁ Σεβασμιώτατος μὲ σαφήνεια, μὲ πληρότητα καὶ ἀποδεκτὰ ἐπιχειρήματα ἀνέπτυξε τὸ πολὺ ἐνδιαφέρον ἀπὸ ποιμαντικῆς πλευρᾶς θέμα καὶ ὑπογράμμισε ὅτι ἡ Ἐκκλησία ὀφείλει ἀπὸ τὸ ἕνα μέρος νὰ συμβάλη στὴν μὴ καλλιέργεια τῆς ξενοφοβίας καὶ τοῦ ρατσισμοῦ στὴν πατρίδα μας καὶ ἀπὸ τὸ ἄλλο μέρος νὰ φροντίση χωρὶς ἀναβολὴ γιὰ τὸν ἐπανευαγγελισμὸ τῶν πιστῶν παιδιῶν της ἀλλὰ καὶ γιὰ τὸν εὐαγγελισμὸ τῶν μεταναστῶν, διὰ τῆς μαρτυρίας τῆς ἀληθινῆς πίστεως καὶ ὄχι βεβαίως μὲ τὸν προσηλυτισμό. Ἀνέφερε τὶς δυσκολίες τοῦ ἐγχειρήματος ποὺ ἐπικεντρώνονται στὴν κρίση τοῦ ἐκπαιδευτικοῦ συστήματος, στὸ λίγο χρόνο ποὺ διαθέτει ὁ σύγχρονος ἄνθρωπος, στὰ μέσα ἠλεκτρονικὰ καὶ ἔντυπα ποὺ προβάλλουν ὡς ἰδανικὸ πρότυπο τοῦ πολιτισμοῦ τὴν κατανάλωση, τὴν ἀπόλαυση, τὴν ἀπόκτηση ὑλικῶν ἀγαθῶν καὶ τὴν εὐκολία. Δηλαδὴ τὴν παγκοσμιοποιημένη νοοτροπία.

Στὴν συνέχεια παρουσίασε τρόπους ἐπανευαγγελισμοῦ καὶ ἰδιαίτερα ἐπεσήμανε τὴν ἀνάγκη ἐπανεύρεσης τοῦ νοήματος τῆς Εὐχαριστίας, τοῦ ἀσκητικοῦ περιεχομένου τῆς Εὐαγγελικῆς ζωῆς μὲ παραίτηση ἀπὸ τὸν ἐγωισμὸ καὶ μὲ συνεχῆ ἀγῶνα ἐναντίον τῶν παθῶν. Ἐπίσης συνέστησε τὴν ἐπάνοδο στὸ κοινοτικὸ πνεῦμα, στὸ «εἴμαστε στὸ ἐμεῖς» τοῦ Στρατηγοῦ Μακρυγιάννη, μέσα ἀπὸ τὴν ἐνοριακὴ ζωὴ ὅπου συναντῶνται τὸ πρόσωπο καὶ ἡ ὁμάδα, τόσο στὴ θεία Λειτουργία ὅσο καὶ στὴ φιλανθρωπία.

Ἐπίσης, τὴν δεύτερη ἡμέρα τῆς Συνόδου, ἡ Ἱεραρχία ἐξέλεξε τοὺς δύο νέους Μητροπολῖτες, γιὰ τὴν Ἱερὰ Αἰτωλίας καὶ Ἀκαρνανίας τὸν Ἱεροκήρυκα τῆς Μητροπόλεως Ἀρχιμ. π. Κοσμᾶ Παπαχρῆστο, ὁ ὁποῖος ἐργάσθηκε στὴν Μητρόπολη ἀποδοτικὰ καὶ ἀθόρυβα γιὰ τριάντα χρόνια, καὶ γιὰ τὴν Ἱερὰ Μητρόπολη δράμας τον ἡγούμενο τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Παναγίας Σουμελᾶ, Ἀρχιμ. π. Παῦλο Ἀποστολίδη.

Α.Κ.

(τὰ στοιχεῖα γιὰ τὴν Σύνοδο τῆς Ἱεραρχίας ἔχουν ληφθῇ ἀπὸ τὸ Δελτίο Τύπου τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἱεραρχίας)