«Ὑποβοηθουμένη ἀναπαραγωγή – Νέος Νόμος»

Τὸ παρακάτω σύντομο καὶ περιληπτικὸ κείμενο τοῦ Σεβασμιωτάτου συνοψίζει κατὰ κάποιον τρόπο τὶς βασικὲς θέσεις ποὺ ἐξέφρασε ἐνώπιον τῆς Ἱεραρχίας γιὰ τὸ θέμα τῆς ἰατρικῆς ὑποβοήθησης στὴν ἀνθρώπινη ἀναπαραγωγή.

1. Ὁ Θεὸς δημιούργησε τὸν κόσμο καὶ τὸν ἄνθρωπο ὁ ὁποῖος εἶναι τὸ τελειότερο δημιούργημά Τοῦ καὶ ἑνώνει μὲ τὴν ὕπαρξή του τὸν αἰσθητὸ καὶ νοητὸ κόσμο. Ὁ βαθὺς σκοπὸς τοῦ ἀνθρώπου εἶναι νὰ ὁδηγηθῇ ἀπὸ τὸ κατ' εἰκόνα στὸ καθ' ὁμοίωση, νὰ φθάση δηλαδὴ στὴν θέωση καὶ τὸν ἁγιασμό. Μὲ τὸν ἀπώτερο αὐτὸν σκοπὸ ὁ ἄνθρωπος ἐργάζεται, ἀναπτύσσει οἰκογένεια, καλλιεργεῖ τὶς τέχνες καὶ τὴν ἐπιστήμη, διοργανώνει τὶς κοινωνίες.
2. Ἡ σύλληψη ἑνὸς ἀνθρώπου δὲν εἶναι ἔργο τῆς φύσεως, ἀλλὰ τῆς δημιουργικῆς ἐνεργείας τοῦ Θεοῦ, γι' αὐτὸ κάθε φορὰ ποὺ συλλαμβάνεται ἕνας ἄνθρωπος ἐκπληρώνεται ἡ ἐντολὴ τοῦ Θεοῦ ποὺ δόθηκε στὸ πρῶτο ἀνδρόγυνο, τὸν Ἀδὰμ καὶ τὴν Εὔα: «αὐξάνεσθε καὶ πληθύνεσθε καὶ κατακυριεύσατε τὴν γῆν». Αὐτὴ ἡ σύλληψη γίνεται μὲ τὴν ἐνέργεια τοῦ Θεοῦ μέσα ἀπὸ τὶς φυσικὲς δυνάμεις ποὺ ὑπάρχουν στὸ ἀνδρόγυνο καὶ τὶς ὁποῖες ἔδωσε ὁ Θεός. Τὸ ἀνδρόγυνο αἰσθάνεται ὅτι τὸ παιδὶ εἶναι δῶρο τοῦ Θεοῦ σὲ αὐτὸ καὶ αἰσθάνεται ἰδιαίτερη εὐθύνη, παράλληλα δέ, ἐπειδὴ ὁ σκοπὸς τοῦ ἀνδρογύνου εἶναι ὑψηλότερος, γι' αὐτὸ δὲν αἰσθάνεται ὅτι ἡ φυσικὴ ἀτεκνία εἶναι ἀναπηρία ποὺ τοῦ στερεῖ νόημα καὶ σκοπὸ ἀπὸ τὴν ζωή του.
3. Ἡ ἐπιθυμία τοῦ ἀνδρογύνου νὰ ἀποκτήση παιδιά, ὅταν ὑπάρχει πρόβλημα στὴν φυσικὴ σύλληψη, εἶναι ἀποδεκτὴ ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία, ὅταν γίνεται μέσα στὰ πλαίσια ποὺ ἐντοπίσαμε προηγουμένως, ὅτι δηλαδὴ δὲν πρέπει νὰ αἰσθάνεται αὐτὴν τὴν ἐπιθυμία ὡς αὐτοσκοπό, καθὼς ἐπίσης δὲν πρέπει νὰ ἐκλαμβάνη τὴν ἔλλειψη τοῦ παιδιοῦ ὡς ἔλλειψη προσωπικοῦ νοήματος καὶ ὑπάρξεως, καὶ ὅταν γίνεται μὲ τὶς προϋποθέσεις ποὺ θὰ θιγοῦν στὰ ἑπόμενα σημεῖα.
4. Ἡ σύγχρονη ἐπιστήμη βοηθᾶ ἀποτελεσματικὰ τὸ ἀνδρόγυνο νὰ ἀποκτήση παιδί, ὅταν ὑπάρχουν δυσκολίες, καὶ αὐτὰ τὰ ἐπιστημονικὰ ἐπιτεύγματα δίνουν ἐλπίδα σὲ ἄτεκνους συζύγους. Ἡ ἰατρικὴ ὑποβοήθηση στὴν ἀνθρώπινη ἀναπαραγωγή, γίνεται μὲ πολλὲς παραλλαγές, οἱ ὁποῖες δημιουργοῦν πολλὰ ἠθικά, κοινωνικά, νομικὰ καὶ θεολογικὰ προβλήματα, τὰ ὁποῖα εἶναι ἀνάλογα μὲ τὶς παραδόσεις κάθε τόπου. Αὐτὰ τὰ προβλήματα προσπαθεῖ νὰ ἀντιμετωπίση ὁ νομοθέτης, γι' αὐτὸ σὲ διάφορα Κράτη δὲν ὑπάρχει μιὰ ἑνιαία κατεύθυνση, ποὺ σημαίνει ὅτι ὁ νομοθέτης ἀλλοῦ εἶναι αὐστηρὸς καὶ ἀλλοῦ ἐλαστικός. Ἐπικρατεῖ μιὰ γενικὴ γραμμὴ σύμφωνα μὲ τὴν ὁποία ὁ νόμος πρέπει νὰ ἐναρμονίζη ἐξισορροπητικὰ τὶς κοινὲς παραδεδομένες ἀρχὲς σὲ μιὰ χώρα μὲ τὰ ἀτομικὰ ἀνθρώπινα δικαιώματα. Στὴν Ἑλλάδα ψηφίσθηκε πρόσφατα νόμος ποὺ ρυθμίζει τὰ προβλήματα ποὺ ἔχουν σχέση μὲ τὴν ἰατρικὴ ὑποβοήθηση στὴν ἀνθρώπινη ἀναπαραγωγή, ὁ ὁποῖος νόμος θεωρεῖται ἀπο πολλοὺς ὡς ἐλαστικὸς καὶ φιλελεύθερος.
5. Ἡ Ἐκκλησία, ἐπειδὴ ἀσκεῖ ποιμαντικὴ στὰ μέλη της εἶναι ὑποχρεωμένη νὰ λάβη μιὰ συγκεκριμένη θέση. Ἐκεῖνο ποὺ μπορεῖ γενικὰ ἡ Ἐκκλησία νὰ ὑπογραμμίση εἶναι ὅτι ἀποδέχεται τὴν ἰατρικὴ ὑποβοήθηση στὴν ἀνθρώπινη ἀναπαραγωγή, ὅπου εἶναι δυνατὸν νὰ ἐφαρμοσθῇ, μὲ τὴν προϋπόθεση ὅτι θὰ πρόκειται γιὰ τὴν λεγόμενη «ὁμόλογη σπερματέγχυση» καὶ τὴν «ὁμόλογη γονιμοποίηση» (γενετικὸ ὑλικὸ ἀπὸ τὸ ἴδιο τὸ ἀνδρόγυνο) ποὺ δὲν ἀφήνει τὰ λεγόμενα «πλεονάζοντα ἔμβρυα». Διάφορες περιπτώσεις ποὺ ἀναφύονται τὶς ἀντιμετωπίζουν οἱ πνευματικοὶ πατέρες μέσα στὰ πλαίσια τῆς Ὀρθοδόξου ποιμαντικῆς καὶ τῆς ἐξατομικευμένης ἀγωγῆς.
6. Ἡ Ἐκκλησία δὲν ἔχει ἁρμοδιότητα γιὰ τοὺς ἀνθρώπους ποὺ δὲν εἶναι μέλη της, γιὰ τοὺς ὁποίους ἁρμοδία εἶναι ἡ Πολιτεία νὰ ἐνδιαφερθῇ, χωρὶς ὅμως νὰ προσβάλλονται τὰ γενικότερα κοινὰ ἤθη καὶ νὰ καταργοῦνται οἵ ἀνθρωπιστικὲς ἀρχές. Ἐπίσης, ἡ Ἐκκλησία θεραπεύει, μὲ τὴν μετάνοια, τὰ τυχὸν ἀτοπήματα τῶν μελῶν της, ποὺ διαπράττονται μέσα στὰ πλαίσια τῆς ἐλευθερίας τους, τὴν ὁποία σέβεται. Γενικά, ἡ Ἐκκλησία ὑποδεικνύει τὸ δέον, ἀλλὰ θεραπεύει ποιμαντικὰ καὶ τὶς ἀδυναμίες τῶν μέλών της, ὅταν γιὰ διαφόρους λόγους, ἀφ' ἑνὸς μὲν δὲν μποροῦν νὰ τηρήσουν τὴν διδασκαλία της, ἀφ' ἑτέρου δὲ μετανοοῦν εἰλικρινά.
7. Οἱ ἄτεκνοι σύζυγοι ποὺ δὲν μποροῦν νὰ ἀντέξουν τὴν ἀτεκνία μποροῦν νὰ υἱοθετοῦν βρέφη καὶ παιδιά, τὰ ὁποῖα εἶναι ὀρφανὰ καὶ ἐγκαταλελειμμένα, συμβάλλοντας κατ' αὐτὸν τὸν τρόπο, μὲ τὴν ἀγάπη τους, στὴν λύση πολλῶν κοινωνικῶν προβλημάτων καὶ τὴν βοήθεια στὰ παιδιὰ ποὺ εἶναι ἐγκαταλελειμμένα, νὰ βροῦν νόημα καὶ σκοπὸ στὴν ζωή τους.
8. Πέρα ἀπὸ αὐτὰ ἡ Ἐκκλησία βλέπει τὸ ὅλο θέμα τῆς ἀνθρώπινης ἀναπαραγωγῆς μέσα ἀπὸ μιὰ ἄλλη ὀπτικὴ γωνία. Δηλαδή, ἂν καὶ ἡ ἀπόκτηση παιδιῶν εἶναι δῶρο Θεοῦ καὶ εὐλογία γιὰ τὰ ἀνδρόγυνα, ἐν τούτοις τὸ ἐνδιαφέρον τοῦ χριστιανικοῦ ἀνδρογύνου πρέπει νὰ ἑστιασθῇ σὲ ἕνα μεγαλύτερο γεγονός, ποὺ εἶναι ἡ δική του πνευματικὴ τελείωση, ἀλλὰ καὶ ἡ καλὴ ἀνατροφὴ καὶ ἡ κατὰ Χριστὸν προκοπὴ καὶ ἀνάπτυξη τῶν παιδιῶν, ποὺ θὰ γεννηθοῦν, ὥστε νὰ εἶναι σὲ θέση νὰ ποῦν κάποια μέρα στὸν Χριστό: "ἰδοὺ ἐγὼ καὶ τὰ παιδία ἅ μοὶ ἔδωκας".