Π. Ἰωάννου Δένδια: «Θετικὰ καὶ ἀρνητικὰ στοιχεῖα στὶς Ἐνορίες τῆς Ὀρεινῆς Ναυπακτίας καὶ τοῦ Ἁγίου Βλασίου»

Πρωτοπρεσβυτέρου π. Ἰωάννου Δένδια

Δημοσιεύουμε, ὅπως ὑποσχεθήκαμε στὸ προηγούμενο τεῦχος, τὴν εἰσήγηση τοῦ π. Ἰωάννη στὸ Ι Ἱερατικὸ Συνέδριο τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεώς μας (27-9-2005)

***

Σεβασμιώτατε, Σεβαστοὶ Πατέρες καὶ Συμπρεσβύτεροι,

Τὸ θέμα ποὺ μοῦ δόθηκε νὰ ἀναπτύξω εἶναι:

«Θετικὰ καὶ ἀρνητικὰ στοιχεῖα τῶν περιοχῶν τῆς Ὀρεινῆς Ναυπακτίας καὶ τοῦ Ἁγίου Βλασίου, ποὺ ἔχουν σχέση καὶ ἀναφορὰ στὴν ἄσκηση τοῦ ποιμαντικοῦ ἔργου».

Τὸ θέμα εἶναι καίριο καὶ πολὺ καυτὸ καὶ ἀπασχολεῖ ἔντονα τὸν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη μας, τοὺς Ἱερεῖς ποὺ ποιμαίνουν τὶς ἐνορίες, ἀλλὰ καὶ τοὺς Ἱερεῖς ποὺ ὑπηρετοῦν σὲ ἄλλες ἐνορίες καὶ κυρίως τῆς πόλεως Ναυπάκτου, ποὺ προσπαθοῦν μὲ θυσίες νὰ προσφέρουν ὅσο μποροῦν καὶ ὅ,τι μποροῦν στὶς ἐνορίες τῶν περιοχῶν αὐτῶν.

Σεβασμιώτατε καὶ Σεβαστοὶ Πατέρες,

Ἡ Ἱερὰ Μητρόπολις Ναυπάκτου καὶ Ἁγίου Βλασίου ἔχει μιὰ ἰδιομορφία, ποὺ σπάνια συναντᾶ κανεὶς σὲ ἄλλες Μητροπόλεις τοῦ ἑλλαδικοῦ χώρου. Δηλαδή, ἐνῷ σὰν Μητρόπολη στὰ χαρτιὰ ἔχει μιὰ ἔκταση χωρικὴ ἀρκετὰ ἱκανοποιητική, θὰ μποροῦσα νὰ πῶ, στὴν πραγματικότητα εἶναι μία ἀπὸ τὶς πιὸ μικρὲς καὶ φτωχὲς Μητροπόλεις, διότι οἱ βιώσιμες ἐνορίες εἶναι ἐλάχιστες. Τί συμβαίνει δηλαδή: οἱ ἐνορίες τῆς Ὀρεινῆς Ναυπακτίας καὶ τοῦ Ἁγίου Βλασίου, ποὺ ἀποτελοῦν καὶ τὸ μεγαλύτερο μέρος ἀριθμητικὰ τῶν ἐνοριῶν τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως, ἔχουν γίνει ἐνορίες γερόντων. Ἕνα, λοιπόν, μεγάλο πρόβλημα εἶναι ὅτι στὰ χωριὰ αὐτὰ ὑπάρχουν οἱ ἐναπομείναντες ὑπερήλικες καὶ αὐτοὶ ἐλάχιστοι στὰ περισσότερα χωριά, διότι ὁ νέος κόσμος τὰ ἐγκατέλειψε γιὰ νὰ ἐπιβιώση, κι ἔτσι παρέμειναν μόνο οἱ γέροντες καὶ οἱ γριοῦλες. Νὰ ὅμως ποὺ καὶ αὐτοὶ ἔχουν ψυχὴ καὶ μάλιστα τώρα ποὺ βλέπουν τὸ θάνατο κοντὰ αἰσθάνονται ὅσο ποτὲ ἄλλοτε τὴν ἀνάγκη τῆς παρουσίας τῆς Ἐκκλησίας, τῆς παρουσίας τοῦ Ἱερέα, τῆς παρουσίας τοῦ Ἐπισκόπου. Ὅλοι τους ἐγκατέλειψαν, ἡ πολιτεία, ἀκόμη καὶ τὰ παιδιά τους, ποὺ δὲν μποροῦν νὰ κάνουν διαφορετικά. Ἡ Ἐκκλησία τί θὰ κάνη; Ἐδῶ εἶναι τὸ μεγάλο δίλημμα καὶ τὸ μεγάλο ἐρώτημα. Πὼς μπορεῖς νὰ κλείσης τὰ αὐτιά σου στὴν κραυγὴ τῶν ἀνθρώπων αὐτῶν, ποὺ εἶναι κραυγὴ ἐγκατάλειψης, ἀλλὰ συγχρόνως καὶ κραυγὴ ἀπόγνωσης;

Φυσικὰ δὲν μπορεῖς νὰ κλείσης οὔτε τὰ αὐτιά σου, οὔτε τὰ μάτια σου, γιατί εἶσαι ἄνθρωπος ποὺ ὁ Θεός σου ἐμπιστεύθηκε τὶς ψυχὲς τῶν ἀνθρώπων αὐτῶν. Ἐδῶ φθάνει ποὺ τὸ ἐρώτημα γίνεται πλέον βασανιστικό, γίνεται εὐθύνη ἀπέναντι στὸ Θεό. Πὼς μπορεῖς ὅμως νὰ ἀνταποκριθῇς στὶς πνευματικὲς ἀνάγκες τῶν ἀνθρώπων αὐτῶν; Πρέπει κάποτε νὰ ἀκοῦνε τὴν καμπάνα νὰ χτυπᾶ, νὰ βλέπουν τὴν πόρτα τῆς Ἐκκλησίας νὰ ἀνοίγη. Ἔχουν ἀνάγκη νὰ λειτουργηθοῦν, νὰ κοινωνήσουν, νὰ ἐξομολογηθοῦν, ἔχουν ἀνάγκη νὰ δοῦν τὸν παπᾶ, τὸν Ἐπίσκοπό τους. Ἔχουν τόσα νὰ ποῦν, νὰ ἀνοίξουν τὴν καρδιά τους, νὰ ποῦν τὶς ἁμαρτίες τους, τώρα, τώρα ποὺ νιώθουν τὸν θάνατο κοντά, θέλουν νὰ νιώσουν πὼς κάποιος νοιάζεται γι' αὐτούς.

Τί νὰ κάνη ὅμως αὐτὸς ὁ Ἐπίσκοπος; Ποὺ νὰ βρῇ τοὺς Ἱερεῖς; Ποὺ νὰ βρῇ αὐτὸς ὁ ἴδιος τὸν χρόνο μὲ τόσες ἔγνοιες καὶ μὲ τόσες εὐθύνες; Ποὺ νὰ βρῇ τὸ χρόνο γιὰ νὰ πῇ μιὰ καλημέρα στοὺς ἀνθρώπους αὐτοὺς κατὰ πυκνὰ ἡ ἀραιὰ διαστήματα; Καὶ τὸ συναφὲς πρόβλημα εἶναι πὼς νὰ πάη; Πὼς νὰ σκαρφαλώση κυριολεκτικὰ στὰ κακοτράχαλα βουνὰ μὲ βροχή, μὲ χιόνι, μὲ ζέστη ἀφόρητη, μὲ δρόμους ποὺ σοῦ κόβεται ἡ ἀναπνοὴ ὅταν κοιτάξης δίπλα σου, στὸ γκρεμό, στὸ χάος; Χρειάζεται αὐτοθυσία, χρειάζεται δυναμη Θεοῦ, χρειάζεται χάρη Θεοῦ!

Τὸ πρόβλημα αὐτὸ δὲ σταματάει ἔδώ, ἔχει καὶ ἄλλη διάσταση. Ἐνῷ τὸ χειμῶνα οἱ ἐνορίες αὐτὲς εἶναι σχεδὸν νεκρὲς πληθυσμιακά, κατὰ τοὺς θερινοὺς μῆνες γεμίζουν κόσμο καὶ πολλὲς ἀπὸ αὐτὲς γίνονται κοσμοπολίτικα κέντρα. Τὸν χειμῶνα ἕνας Ἱερεὺς μὲ ὅλες αὐτὲς τὶς ἀντίξοες συνθῆκες κυριολεκτικὰ μὲ τὴν ψυχὴ στὰ δόντια, ἀλλὰ μὲ ἀγάπη πολλὴ πρὸς τὸ λειτούργημά του καὶ μὲ πίστη καὶ δύναμη Θεοῦ, ἐξυπηρετεῖ δύο καὶ τρεῖς ἡ καὶ περισσότερες ἐνορίες ἐναλλάξ, τὴν περίοδο ὅμως τοῦ καλοκαιριοῦ οἱ περισσότερες ἀπὸ αὐτὲς τὶς ἐνορίες χρειάζονται τὸν Ἱερέα ὁπωσδήποτε. Διότι στὴν Ἐκκλησία δίνεται ἡ εὐκαιρία νὰ ἐπικοινωνήση μὲ τοὺς ἀνθρώπους αὐτοὺς ποὺ εἶναι ἐργαζόμενοι, πολλὰ παιδιά, φοιτητές, μαθητὲς Γυμνασίου ἡ Λυκείου, ποὺ ἴσως ψάχνουν νὰ βροῦν κάτι στέρεο στὴ ζωή τους. Μὴν ξεχνᾶμε ὅτι τὰ παιδιὰ βρίσκονται στὴν κρίσιμη ἡλικία τῆς ἀναζήτησης, ἀλλὰ καὶ τῆς ἀμφισβήτησης. Ἡ ζωὴ τῆς πόλης καὶ ἡ κουλτούρα ποὺ κυριαρχεῖ στὴ ζωὴ τῶν νέων σήμερα ἴσως νὰ μὴν τὰ βοήθησε νὰ βροῦν αὐτὸ ποὺ ψάχνουν καὶ ἀναζητοῦν. Δίνεται λοιπὸν ἡ εὐκαιρία στὴν Ἐκκλησία νὰ ἐπικοινωνήση καὶ νὰ ἐπιτύχη πολλά. Ποὺ νὰ βρεθοῦν ὅμως τόσοι Ἱερεῖς γιὰ νὰ ἐπανδρώσουν τὶς ἐνορίες αὐτὲς γιὰ ἕναν, δύο καὶ τρεῖς μῆνες;

Πέραν αὐτῶν ποὺ προανέφερα ὑπάρχει καὶ κάτι ἄλλο ποὺ κάνει ἀπαραίτητη τὴν παρουσία τοῦ Ἱερέα. Μέσα σ' αὐτοὺς τοὺς ἐποχιακοὺς ἐπισκέπτες μπορεῖ νὰ εἶναι καὶ ἄνθρωποι μὲ διαφορετικὲς θρησκευτικὲς ἀντιλήψεις, αἱρετικές, σχισματικές, παρεκκλησιαστικές, παραθρησκευτικὲς καὶ τόσες ἄλλες ποὺ ἐπιδιώκουν τὴν διάδοσή τους. Ποιός λοιπὸν θὰ ἀντιμετωπίση τὰ φαινόμενα αὐτά;

«Θετικὰ καὶ ἀρνητικὰ στοιχεῖα στὶς Ἐνορίες τῆς Ὀρεινῆς Ναυπακτίας καὶ τοῦ Ἁγίου Βλασίου»Άλλο ἀρνητικὸ στοιχεῖο εἶναι ὁ κατακερματισμὸς τῶν ἐνοριῶν, δηλαδὴ οἱ ἐνορίες αὐτὲς ἀποτελοῦνται ἀπὸ πολλοὺς συνοικισμούς, ποὺ ὁ καθένας συνοικισμὸς ἔχει τὸν δικό του Ἱερὸ Ναὸ καὶ τὸ δικό του Κοιμητήριο. Μεταξὺ τῶν συνοικισμῶν ἀναπτύσσονται ἀντιπαραθέσεις, διότι ἀπαιτοῦν πολλὲς φορὲς νὰ ἐξυπηρετηθοῦν τὴν ἴδια μέρα καὶ αὐτὲς οἱ ἀντιπαραθέσεις ὀξύνονται κυρίως τὶς μεγάλες γιορτὲς καὶ φέρνουν τὸν Ἱερέα σὲ δύσκολη θέση καὶ πολλὲς φορὲς καὶ τὸν Ἐπίσκοπο. Μὲ τὴ σημερινὴ λειτουργία τῶν ἐνοριῶν αὐτῶν συμπερασματικὰ μπορῶ νὰ πῶ ὅτι μόνο μὲ ἐφεδρεία ἱερέων θὰ λύνονταν τὰ ἐποχιακὰ προβλήματα. Αὐτὸ ὅμως εἶναι ἀδύνατον. Ἡ μόνη λύση ποὺ μᾶς ἀπομένει εἶναι: Ἡ βαθιὰ κατανόηση τοῦ προβλήματος, ἡ εὐθύνη μας ἀπέναντι στὸ Θεὸ καὶ τοὺς ἀνθρώπους αὐτοὺς καὶ ἡ ἀναγκαιότης τῶν καιρῶν ποὺ ὁπωσδήποτε θὰ μᾶς ὀδηγήση στὴν ἀγόγγυστη καὶ ἀδιαμαρτύρητη προσφορά μας.

Ἡ ἀνάθεση δύο, τριῶν ἡ καὶ περισσοτέρων ἐνοριῶν σὲ ἕναν Ἱερέα φέρνει στὴν ἐπιφάνεια τὴν ὕπαρξη καὶ ἑνὸς ἄλλου ἀρνητικοῦ στοιχείου: τοῦ καταλύματος τοῦ Ἱερέως. Ὁ κάθε Ἱερεύς, ποὺ ἐξυπηρετεῖ τὶς ἐνορίες αὐτές, προβληματίζεται ποὺ θὰ μείνη τὸ βράδυ. Ἡ φιλοξενία δὲν εἶναι ὅ,τι καλύτερο γιὰ τὸν Ἱερέα. Νὰ πάη τὸ πρωΐ; οὔτε αὐτὸ εἶναι ἀνώδυνη λύση. Στὰ περισσότερα χωριὰ τρομάζεις νὰ πᾶς τὸ καλοκαίρι, τὸ χειμῶνα μέσα στὴ νύχτα, μέσα στὰ χιόνια, μὲ καταρρακτώδεις βροχές, μὲ ὀγκόλιθους στοὺς δρόμους, ποὺ ξεκολλᾶνε ἀπὸ τὰ πλαϊνὰ βράχια, ποὺ νὰ πᾶς;

Καὶ ὅμως ὁ Ἱερεὺς τῶν περιοχῶν αὐτῶν πηγαίνει! Πηγαίνει ὄχι μὲ τὴ δικιά του δύναμη, ἀλλὰ μὲ τὴ δύναμη τοῦ Θεοῦ, κάνει τὸ σταυρό του καὶ λεει: «βόηθα μὲ νὰ φτάσω». Καὶ φτάνει αὐτὸς ὁ ἄνθρωπος καὶ ἀρχίζει τὴ Θεία Λειτουργία γεμᾶτος χαρά. Οὔτε ἴχνος κόπου, οὔτε ἴχνος ταλαιπωρίας δὲν φαίνεται στὸ πρόσωπό του. Τὸ μόνο ποὺ βλέπεις εἶναι μιὰ ἀπέραντη χαρά, μιὰ γαλήνη, ἕνα πρόσωπο ποὺ φεγγοβολά. Πὼς νὰ ὀνομάση κανεὶς αὐτὸν τὸν παπᾶ; Ποὺ νὰ βρῇς τὰ λόγια γι' αὐτὸν τὸν χαρισματοῦχο ἄνθρωπο, γι' αὐτὸν τὸν χαρισματοῦχο Δεσπότη, ποὺ νικάει τὰ στοιχειὰ τῆς φύσης καὶ ταξιδεύει μέσα στ' ἄγρια μεσάνυχτα, γιὰ νὰ φτάση τὸ χάραμα σὲ κάποιο χωριὸ τῆς Ὀρεινῆς Ναυπακτίας ἡ τοῦ Ἁγίου Βλασίου, γιὰ νὰ λειτουργήση καὶ νὰ πῇ μιὰ καλημέρα σὲ λίγα γεροντάκια καὶ λίγες γριοῦλες! Πολλὲς φορὲς οἱ ἄνθρωποι δὲν τὸ βλέπουν, δὲν τὸ ἀναγνωρίζουν, δὲν τὸ ἐκτιμοῦν, δὲν πειράζει ὅμως. Τὸ βλέπει ὁ Θεὸς καὶ τὸ ἐκτιμᾶ καὶ αὐτὸ ἔχει σημασία γιά μας.

Ἐπιγραμματικὰ ἄλλα ἀρνητικὰ στοιχεῖα εἶναι: ἡ ἔλλειψη συγκοινωνίας, τὸ κλείσιμο τῶν σχολείων, ἡ κατάργηση τῶν ἀστυνομικῶν τμημάτων καὶ τῶν τοπικῶν ἀρχόντων ποὺ ἔδιναν ζωὴ στὰ χωριὰ αὐτά.

Στὶς περιοχὲς αὐτὲς ἔζησαν καὶ ζοῦν ἄνθρωποι εὐσεβεῖς καὶ αὐτὸ φαίνεται ἀπὸ τὰ ἀναρίθμητα ἐκκλησάκια ποὺ ὑπάρχουν. Φυσικὰ αὐτὰ δὲν μποροῦμε νὰ τὰ ποῦμε ἀρνητικὰ στοιχεῖα, ὅμως ὑπάρχουν πολλὲς δυσκολίες στὴ λειτουργικότητα καὶ τὴ συντήρησή τους. Πολλὰ ἐκκλησάκια βρίσκονται σὲ δύσβατα μέρη ποὺ δὲν ὑπάρχει δρόμος, ὁ χῶρος εἶναι ἐλάχιστος καὶ οἱ κινήσεις τοῦ Ἱερέως πρέπει νὰ εἶναι προσεκτικὲς γιὰ νὰ μὴν πάθη κάποια ζημιὰ κατὰ τὴν ὥρα τῆς λειτουργίας. Παρὰ τὶς δυσκολίες ὅμως τὰ ἐκκλησάκια πρέπει νὰ λειτουργοῦνται. Πὼς μπορεῖς νὰ πῇς ὄχι σ' αὐτοὺς τοὺς ἀνθρώπους μὲ τέτοια πίστη καὶ εὐσέβεια; Πὼς μπορεῖς νὰ πῇς ὄχι σ' αὐτὸν ποὺ θέλει νὰ κάμη τὴ θεία Λειτουργία ἐκεῖ, σ' αὐτὸ τὸ ἐκκλησάκι καὶ θέλει νὰ ἐναποθέση τὴν ἐλπίδα, τὸν πόνο τῆς ψυχῆς του στὸν Ἅγιο; Τὰ ἐκκλησάκια αὐτὰ εἶναι κομμάτια τοῦ ἑαυτοῦ τους. Ἐκεῖ βιώνονται οἱ θρησκευτικὲς καὶ ἐθνικὲς παραδόσεις, ἐκεῖ ἐκφράζονται ἔντονα θρησκευτικὰ βιώματα καὶ συναισθήματα καὶ πρέπει νὰ ὑπάρχουν καὶ νὰ διατηρηθοῦν πάσῃ θυσίᾳ. Μὲ τί χρήματα ὅμως; Οἱ ἄνθρωποι εἶναι πτωχοὶ καὶ ἀνήμποροι γιὰ νὰ προσφέρουν κάτι. Τὰ ὑλικὰ καὶ οἱ μαστόροι ἔρχονται ἀπὸ πολὺ μακριά. Ἂν στέκονται ὄρθια αὐτὰ τὰ ἐκκλησάκια μέχρι σήμερα αὐτὸ ὀφείλεται στὶς φιλότιμες προσπάθειες τῶν εὐσεβῶν Ἱερέων, ποὺ ἄλλοτε τοὺς βλέπεις νὰ κτίζουν, νὰ σοβατίζουν, νὰ σκεπάζουν καὶ ἄλλοτε νὰ κάνουν ὁποιαδήποτε δουλειὰ ποὺ χρειάζεται τὸ ἐκκλησάκι ἡ ὁ ἐνοριακὸς ναός. Κάθε Ἱερεὺς στὶς ἐνορίες αὐτὲς εἶναι καὶ καντηλανάφτης καὶ νεωκόρος καὶ ἱεροψάλτης. Τὰ λόγια αὐτὰ δὲν εἶναι ὑπερβολικά. Τὸ πρόβλημα αὐτὸ εἶναι ἔντονο γιὰ τὸ σήμερα καὶ ἀνησυχητικὸ γιὰ τὸ αὔριο, γιατί σήμερα μπορεῖ κάποιο γεροντάκι κουτσά- στραβὰ νὰ βοηθάη τὸν παπᾶ νὰ τελειώση τὴ Θεία Λειτουργία, αὔριο τί θὰ γίνη;

Ὑπάρχουν, δυστυχῶς, πάρα πολλὰ προβλήματα, τὰ ὁποῖα δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ ἀναφερθοῦν αὐτὴ τὴ στιγμὴ γιὰ τὴν οἰκονομία τοῦ χρόνου. Θὰ ἀναφέρω ὅμως ἕνα ἀκόμη ποὺ θεωρῶ ὅτι εἶναι βασικό. Αὐτὸ εἶναι ἡ χωροταξικὴ συνοχὴ τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως. Ὅλοι μας ξέρουμε ὅτι ἡ περιοχὴ τοῦ Ἁγίου Βλασίου ἀποτελεῖ ἕνα ξεκομμένο κομμάτι τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως. Τὸ πρόβλημα δὲν εἶναι μόνον ἡ χιλιομετρικὴ ἀπόσταση, ἀλλὰ καὶ τὸ ὅτι ἡ μόνη πρόσβαση ποὺ ὑπάρχει εἶναι ἀναγκαστικὰ μέσῳ ἄλλης Μητροπόλεως, τῆς Αἰτωλοακαρνανίας. Ἐδῶ σημειώνω τὸ ἑξῆς: Ἄλλο πρᾶγμα εἶναι νὰ ἔχη χωροταξικὴ συνοχὴ ἡ Ἱερὰ Μητρόπολις καὶ ἄλλο πρᾶγμα νὰ εἶναι ἀναγκασμένος ὁ Μητροπολίτης νὰ περάση μέσα ἀπὸ ἄλλη Μητρόπολη, ποὺ μπορεῖ κάποτε νὰ γίνη ἡ διάβαση αὐτὴ προβληματική.

Θυμᾶμαι κάποτε Σεβασμιώτατε, κατεβαίνατε ἀπὸ κάποιο χωριὸ τοῦ Ἁγίου Βλασίου κάϊ ἐπιστρέφατε στὴ Ναύπακτο μὲ πολὺ ἄσχημες καιρικὲς συνθῆκες. Στὴ γέφυρα τῆς Ποταμούλας σταματήσατε. Ἔπρεπε νὰ βγάλετε τὴ σημαία τοῦ Μητροπολιτικοῦ αὐτοκινήτου καὶ μάλιστα ὑπὸ βροχή. Ἐγὼ ποὺ ἀκολουθοῦσα, γιατί πήγαινα στὸ Ἀγρίνιο, ἐκείνη τὴ στιγμὴ λυπήθηκα καὶ εἶπα μέσα μου: «Δὲ φτάνει ἡ ταλαιπωρία ποὺ εἶστε στοὺς δρόμους ἀπὸ τὶς πέντε τὴ νύχτα μέχρι τὶς τέσσερις-πέντε τὸ ἀπόγευμα, πρέπει νὰ εἶστε καὶ συνεπὴς στοὺς Κανόνες τῶν ὁρίων τῶν ἱερῶν Μητροπόλεων καὶ μάλιστα ὑπὸ βροχή».

Ἀξίζει νομίζω στὸ πρόβλημα αὐτὸ νὰ εἰπωθῇ καὶ κάτι ἄλλο. Αὐτὸν τὸν καιρὸ γίνονται ζυμώσεις γιὰ χωροταξικὲς ἀλλαγὲς στὴν Ἱερὰ Μητρόπολη Αἰτωλοακαρνανίας καὶ ἵδρυση νέας Μητροπόλεως στὸ Ἀγρίνιο. Μὲ ἀφορμὴ τὶς ζυμώσεις αὐτὲς ἀκούγονται φωνὲς ἀπὸ κατοίκους καὶ ἀπὸ Δημάρχους, ποὺ ὁ καθένας θέλει τὴν Μητρόπολη στὴ δική του πόλη. Οἱ λόγοι ποὺ ἐπικαλοῦνται εἶναι ἡ καλύτερη ἐξυπηρέτηση τῶν κατοίκων. Τὸ παράδοξο εἶναι ὅτι ἀπὸ τὴν περιοχὴ τοῦ Ἁγίου Βλασίου, ποὺ εἶναι πιὸ κοντὰ τὸ Ἀγρίνιο καὶ τὸ Μεσολόγγι καμιὰ φωνὴ ἐπώνυμη ἡ ἀνώνυμη δὲν ἀκούστηκε γιὰ κάποια ἀλλαγῇ καὶ ξέρετε γιατί; Γιατί ἀγαποῦν καὶ σέβονται τὸν Ἐπίσκοπό τους καὶ αὐτὸ τὸ δείχνουν σὲ κάθε σας ἐπίσκεψη, Σεβασμιώτατε. Ἀλλὰ κι ἐσεῖς Σεβασμιώτατε, ἔχετε αἰχμαλωτισθῇ ἀπὸ τὴν ἀγάπη τῶν κατοίκων τῆς περιοχῆς αὐτῆς. Ἡ πολύωρη παραμονή σας κατὰ τὶς ἐπισκέψεις σας, παρὰ τὴν πίεση τοῦ χρόνου, οἱ συνεχεῖς ἀναφορές σας στὴν ὀνομασία τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Ναυπάκτου καὶ Ἁγίου Βλασίου ποὺ τονίζετε ὅπου κι ἂν βρίσκεσθε, φανερώνουν τὸ πόσο ἔχετε δεθῇ μὲ τὴν περιοχὴ τοῦ Ἁγίου Βλασίου.

Κλείνοντας αὐτὸ τὸ κεφάλαιο τῶν ἀρνητικῶν στοιχείων καὶ τῶν προβλημάτων τῶν περιοχῶν τῆς Ὀρεινῆς Ναυπακτίας καὶ τοῦ Ἁγίου Βλασίου, θέλω νὰ τονίσω ὅτι οἱ Ἱερεῖς τῶν περιοχῶν αὐτῶν ἔχουν μάθει μὲ τὴ βαθειὰ πίστη στὸ Θεὸ νὰ μετατρέπουν τὶς προσωπικές τους θυσίες καὶ ταλαιπωρίες, ποὺ εἶναι καὶ θυσίες τῶν οἰκογενειῶν τους, σὲ πηγὲς χαρᾶς καὶ γαλήνης.

Σήμερα βρισκόμαστε ἐδῶ ὅλοι μαζὶ οἱ Ἱερεῖς μὲ τὸν Ἐπίσκοπό μας, ξεκινῶντας τὶς μηνιαῖες ἱερατικὲς συνάξεις ποὺ γίνονται στὴ Μητρόπολή μας κάθε χρόνο. Ἡ παρουσία μας εἶναι φυσικὰ ἀναγκαία καὶ ἐπωφελῇς γιὰ ὅλους μας, γιατί ἀπὸ τὶς συνάξεις αὐτὲς παίρνουμε πολλὰ πράγματα γιὰ τὴν σωστὴ ἄσκηση τοῦ ποιμαντικοῦ μας ἔργου. Ἐκτὸς αὐτοῦ ὅμως μᾶς δίνεται ἡ εὐκαιρία νὰ γνωριστοῦμε καλύτερα, νὰ συνδεθοῦμε περισσότερο μεταξύ μας καὶ μὲ τὸν Μητροπολίτη μας. Αὐτὸ ὅμως εἶναι μία ἀκόμη θυσία τῶν καταταλαιπωρημένων Ἱερέων τῶν ὀρεινῶν περιοχῶν, ποὺ ποτὲ δὲν τὸ βλέπουν σὰν ἐπιβλητικὴ ὑποχρέωση καὶ ποτὲ δὲν τὸ κάνουν σὰν ἀγγαρεία, τὸ βλέπετε Σεβασμιώτατε, αὐτὴ τὴ στιγμὴ στὸ πρόσωπο ὅλων μας καὶ αὐτὸ εἶναι ἡ ἀπόδειξη καὶ ἡ ἐπιβεβαίωση σὲ ὅλα αὐτὰ ποὺ ἀνέφερα μέχρι τώρα.

Σεβασμιώτατε, Σεβαστοὶ Πατέρες

ἀρκετὴ μελαγχολία νομίζω ὅτι εἶχε ἡ ὁμιλία μοῦ ὡς ἐδῶ, γιατί ὅλη αὐτὴ ἡ κατάσταση, ὅλα αὐτὰ τὰ προβλήματα σὲ κάνουν θέλεις δὲ θέλεις νὰ σκεφθῇς τὴν ἑπόμενη μέρα, τὸ αὔριο, τὸ μέλλον τῶν ἐνοριῶν αὐτῶν, τῶν ἀνθρώπων ποὺ βρίσκονται ἡ ποὺ θὰ βρίσκονται ἐκεῖ. Τὸ παρήγορο ὅμως εἶναι ὅτι οἱ ἐνορίες αὐτὲς δὲν ἔχουν μόνον ἀρνητικὰ στοιχεῖα ἔχουν καὶ θετικά, ποὺ μπορεῖ νὰ εἶναι λιγοστά, ἀλλὰ εἶναι συγκλονιστικά, ἱκανὰ νὰ κάμουν ἐμᾶς τοὺς Ἱερεῖς καὶ τὸν Μητροπολίτη μας νὰ νιώθουμε εὐλογία Θεοῦ, ποὺ βρισκόμαστε κοντὰ στοὺς ἀνθρώπους αὐτοὺς καὶ νὰ τοὺς διακονοῦμε.

Τὸ πρῶτο θετικὸ στοιχεῖο εἶναι ἡ βαθειὰ θρησκευτικότητα, ἡ ριζωμένη βαθειὰ πίστη στὸ Θεὸ ποὺ ἔχουν. Εἶναι συγκλονιστικὸ νὰ βλέπης ἀνθρώπους σ' αὐτὴν τὴν ἡλικία τὴν προχωρημένη, πρὶν προφτάση νὰ τελειώση ὁ ἦχος τῆς πρώτης καμπάνας αὐτοὶ νὰ ἀνάβουν τὸ κεράκι τους στὴν ἐκκλησιά. Εἶναι συγκινητικὸ στὰ πανηγύρια ποὺ ἔρχονται ἀπὸ διπλανὲς ἐνορίες καὶ γεμίζει ὁ ἱερὸς ναὸς νὰ βλέπης τόση εὐλάβεια, τόση σιγή, τόση προσοχή, ποὺ νομίζεις ὅτι βρίσκεσαι σὲ ἄλλον κόσμο. Εἶναι συγκινητικὸ νὰ βλέπης νὰ σὲ περιμένουν μετὰ τὴ Θεία Λειτουργία ἔξω ἀπὸ τὸν ἱερὸ Ναὸ γιὰ νὰ σοῦ φιλήσουν τὸ χέρι, νὰ σὲ χαιρετήσουν ἐγκάρδια. Εἶναι συγκινητικὸ νὰ περνᾶς στὸ δρόμο, νὰ μπαίνης στὸ καφενεῖο καὶ ὅλοι τους νὰ σηκώνονται γιὰ νὰ φιλήσουν τὸ χέρι τοῦ παπᾶ καὶ νὰ τὸν ὑποδεχτοῦν. Στὶς ἐνορίες αὐτὲς μὲ ἕναν λόγο βλέπεις καὶ ζῇς πράγματα ποὺ θυμίζουν παλιὲς καλὲς ἐποχές, ποὺ σήμερα, δυστυχῶς, θεωροῦνται ξεπερασμένα.

Δεύτερο στοιχεῖο εἶναι το ὅτι οἱ ἄνθρωποι ποὺ ἔφυγαν ἀπὸ τὰ χωριά τους εἶναι δεμένοι μὲ τὸν τόπο τους καὶ στὶς μεγάλες γιορτὲς καὶ τὸ καλοκαίρι ἐπισκέπτονται τὰ χωριά τους γιὰ λίγες ἡ πολλὲς μέρες κι ἔτσι δίνεται ἡ εὐκαιρία στὸν Ἱερέα νὰ ἐπιτύχη πολλὰ πράγματα. Τρίτο στοιχεῖο εἶναι τὰ ἤθη καὶ ἔθιμα, οἱ ἐθνικοθρησκευτικὲς παραδόσεις ποὺ ζοῦν καὶ βιώνονται μέχρι σήμερα στὰ χωριὰ αὐτά.

Τελειώνοντας κλείνω μὲ τοῦτα τὰ λόγια ποὺ δὲ θέλω νὰ θεωρηθοῦν ὑπερβολή, Σεβασμιώτατε. Ἐμεῖς οἱ Ἱερεῖς καὶ ἰδιαίτερα τῆς Ὀρεινῆς Ναυπακτίας καὶ τοῦ Ἁγίου Βλασίου, ἐπιτρέψτε μου, γιὰ νὰ μὴν πῶ τὴ φράση «εἴμαστε τυχεροὶ» λέω θεωροῦμε εὐλογία Θεοῦ, ποὺ ἔχουμε ἕναν Δεσπότη ποὺ μᾶς καταλαβαίνει, ἕναν Δεσπότη ποὺ εἶναι νύχτα καὶ μέρα συνοδοιπόρος, ποὺ εἶναι συμμέτοχος αὐτῆς τῆς ταλαιπωρίας καὶ τῆς θυσίας. Διότι παρὰ τὸν φόρτο τῶν ἐργασιῶν σας, παρὰ τὴν κούρασή σας, δὲν σᾶς σταματάει οὔτε κρύο, οὔτε ζέστη, οὔτε βροχὲς καὶ καταιγίδες, οὔτε χιόνια, οὔτε κακοτράχαλοι δρόμοι, ἀλλὰ βρίσκετε δύναμη καὶ περνᾶτε πολλὲς φορὲς τοὺς δρόμους αὐτοὺς γιὰ νὰ βρεθῆτε κοντά μας, κοντὰ στοὺς ξεχασμένους αὐτοὺς ἀνθρώπους.

Ἀλλὰ κι ἐσεῖς, Σεβασμιώτατε, θὰ θεωρῆτε πιστεύω εὐλογία Θεοῦ, χάρη Θεοῦ, ποὺ ἔχετε τέτοιους Ἱερεῖς, ποὺ σᾶς καταλαβαίνουν, σᾶς σέβονται καὶ σᾶς ἀγαποῦν, ποὺ σᾶς ἀκοῦνε πρὸ πάντων καὶ ὄχι ἁπλὰ ἀγόγγυστα, ἀλλὰ μὲ χαρά, μπορῶ νὰ πῶ, νύχτα καὶ μέρα μὲ αὐτὲς τὶς δύσκολες συνθῆκες σκαρφαλώνουν κυριολεκτικὰ σὲ αὐτὰ τὰ ἄγρια βουνὰ τῆς Ὀρεινῆς Ναυπακτίας καὶ δὲν χτυποῦν μόνο τὶς καμπάνες σ' αὐτὲς τὶς ἐνορίες, δὲν λειτουργοῦν μόνο, ἀλλὰ γίνονται Ἄγγελοι φωτός, γίνονται φῶς καὶ φωτίζουν καὶ ζεσταίνουν τὶς καρδιὲς τῶν ἀνθρώπων αὐτῶν. Χωρὶς Φιλόπτωχα Ταμεῖα, χωρὶς δεκάρα στὰ ταμεῖα τῶν ἐκκλησιῶν ξέρουν νὰ βρίσκουν τρόπους καὶ δρόμους γιὰ νὰ ἀνοίξουν τὴν πόρτα τοῦ ἀνήμπορου γέροντα, τῆς βασανισμένης γριούλας καὶ νὰ σκορπίσουν χαρά. Οἱ ἄνθρωποι αὐτοὶ ποὺ γνωρίζουν καλὰ τί θὰ πῇ νὰ εἶσαι διάκονος τοῦ Χριστοῦ, γίνονται πλέον δικοί τους ἄνθρωποι, ἔτσι μᾶς θεωροῦν, ἔτσι μᾶς νιώθουν οἱ ἄνθρωποι αὐτοί.

Σὲ ὅλους μας ἂς μᾶς δίνουν κουράγιο καὶ δύναμη τὰ λόγια τοῦ Χριστοῦ: «χαρὰ γίνεται ἐν τῷ οὐρανῷ ἐπὶ ἑνὶ ἁμαρτωλῷ μετανοοῦντι». Ἔχει τόση μεγάλη ἀξία γιὰ τὸν Θεὸ ἀκόμη κι ἕνας ἄνθρωπος, ἀκόμη καὶ μιὰ ψυχή. Ἀξίζει, λοιπόν, αὐτὴ ἡ θυσία, αὐτὴ ἡ προσφορά, ποὺ δὲν ἐξοφλεῖται μὲ χρήματα, παρὰ μονάχα μὲ τὸ ἔλεος καὶ τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ γιὰ τὴ δική μας Σωτηρία.–