Κωνσταντίνου Δ. Ἀποστολοπούλου: Ἅγιος Νικόλαος Κυδωνιᾶς

Κωνσταντίνου Δ. Ἀποστολοπούλου, Φιλολόγου - Λυκειάρχη

Ὁμιλία τοῦ καθηγητοῦ κ. Κων. Δ. Ἀποστολοπούλου στὰ ἐγκαίνια τοῦ Ἐνοριακοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ τοῦ Ἁγίου Νικολάου Κυδωνιᾶς Ναυπακτίας τὴν 31-7-2005.

***

Σεβασμιώτατε, φίλοι προσκυνηταί, χωριανοὶ καὶ ξένοι,

Γιὰ ὅλους μας ἡ μέρα αὐτὴ εἶναι ἰδιαίτερα σημαντικὴ καὶ χαρούμενη. Ἂν ἡ εὔλογη συγκίνησή μου τὸ ἐπιτρέψη, θὰ δώσω στὴν συνέχεια ἐξηγήσεις. Τώρα θέλω μὲ σεβασμό, τιμὴ καὶ ἀγάπη νὰ εὐχαριστήσω τὸ Μητροπολίτη μας κ.κ. Ἰερόθεο ποὺ ἱερουργεῖ καὶ λαμπρύνει αὐτὴ τὴν εὔσημη μέρα τῆς ἐκκλησίας καὶ τοῦ χωριοῦ μας.

Μὲ τὴν ἀρχιερατική του ἐπισημότητα, τὴν τελετουργικὴ ἔκφραση, τὴ πανθομολογούμενη θεολογική του σοφία καὶ τὴν ἀνθρώπινη προσήνεια σηματοδοτεῖ καὶ πλουτίζει τὴν ἱστορικότητα τοῦ Ἱεροῦ μας Ναοῦ. Θεωροῦμε μάλιστα θεία εὔνοια τὸ ὅτι ὁ Ἐπίσκοπός μας τελεῖ τα ἐγκαίνια ἐφέτος ποὺ ἑορτάζει καὶ τὴν ἐπέτειο τῆς καρποφόρου δεκαετοῦς Ἀρχιερατείας του στὴν ἱστορικὴ Μητρόπολη τῆς Ναυπάκτου. Μπορεῖ στὰ πεπραγμένα του νὰ συνυπολογίζη καὶ τὴ σημερινή του προσφορά. Προσωπικὰ Σᾶς εὐχαριστῶ, Σεβασμιώτατε, γιὰ τὰ συμβολικά σας δῶρα καὶ εὔχομαι νὰ εἶναι πολλὰ τὰ ἔτη Σᾶς.

Ἡ στιγμὴ αὐτὴ εἶναι δύσκολη γιὰ μένα καὶ ἐξομολογοῦμαι ὅτι τὰ εἴκοσι χρόνια τῆς μοναχικῆς δουλειᾶς, ποὺ περιέγραψε ὁ Σεβασμιώτατος ἀναγύριζε μέσα μου ἡ σκέψη καὶ τὸ ἐρώτημα «γιατί ὅλη αὐτὴ ἡ θυσία;». Θυσία καὶ ἀγῶνας ὄχι μόνο δικός μου ἀλλὰ καὶ τῆς πατρικῆς οἰκογένειας, τῶν ἀδελφῶν μου, τῆς μάνας μου καί, πρὸ παντός, τῆς γυναίκας μου καὶ τῶν παιδιῶν μου.

Καὶ τὸ ἐρώτημα γινόταν πιὸ σκληρὸ καθὼς ἔβλεπα τὸ χωριὸ νὰ ἐρημώνεται, οἱ παλιοὶ νὰ ἐγκαταλείπουν τὰ ἐγκόσμια, τὰ ἐνδιαφέροντα ν' ἀλλάζουν καὶ οἱ ἀποθαρρυντικοὶ ἡ καὶ ἐπικριτικοὶ ψίθυροι συγχωριανῶν νὰ πληθαίνουν. Ὅμως, μ' ὅλα αὐτά, μιὰ ἀδιόρατη δύναμη φτέρωνε τὴν ὄρεξη γιὰ δουλειά. Μάλιστα ἡ βεβαιότητα τῆς ὁλοκλήρωσης τοῦ ἔργου ἀπὸ τὴν πρώτη στιγμὴ πρόσθεσε τὴ φροντίδα γιὰ προσεκτικὴ καταγραφὴ τῆς πορείας μὲ κείμενα καὶ φωτογραφίες, ποὺ εἶναι στὴ διάθεσή σας τυπωμένα ἤδη σὲ μικρὸ τεῦχος.

Ἐπιχειρῶντας τώρα νὰ ἐξηγήσω τὴν μεγάλη περιπέτεια, ποὺ σήμερα χαιρόμαστε ὅλοι τὸ ὡραῖο της ἀποτέλεσμα, ἀνατρέχω στὰ πρῶτα παιδικά μου χρόνια. Τότε ὁ μικρὸς Κώστας Ἀποστολόπουλος πληγωνόμουν ἀπ' τὴν ποσοτικὴ ἐλαχιστότητα τοῦ χωριοῦ μας, τῆς Κυδωνιᾶς. Μπαίνοντας ὅμως στὸν παλιὸ Αἱ-Νικόλα, καθὼς ἀτένιζα τὶς πραΰνουσες μορφὲς τῶν εἰκόνων καὶ ἄκουα τοὺς ψαλμούς, ἀνίχνευα μία σπουδαία γιὰ τὸ χωριό μου πολιτιστικὴ ἀξία. Ἦταν αὐτὴ ποὺ στήριζε καὶ νοηματοδοτοῦσε τὴ σκληρὴ καθημερινότητα τῶν κουρασμένων χωριανῶν μου. Αὐτὴ τὴν ἀξία θέλησα ν' ἀναδείξω μὲ τὸ ἱερὸ κτίσμα ποὺ ταυτόχρονα εἶναι ὁ τόπος λατρείας τοῦ Θεοῦ τῆς ἀγάπης, ἀλλὰ καὶ τὸ σύμβολο τῆς διάρκειας τοῦ χωριοῦ.

Ἔνοιωθα βαθὺ τὸ χρέος νὰ δοξάσω τὸ Θεὸ γιὰ ὅσα καλὰ μοῦ χάρισε καὶ ταυτόχρονα νὰ σώσω καὶ νὰ τιμήσω τὴ μνήμη ὅσων ἀγάπησα, θυμόμουνα ἡ ἔμαθα ὅτι ἔζησαν ἐδῶ ὡς δημιουργοὶ καὶ φύλακες παραδόσεων. Πρὸ παντὸς ἤθελα καί, ὅπως λέτε καὶ Σεῖς Σεβασμιώτατε, πέτυχα νὰ ἡμερώσω καὶ νὰ ὀμορφύνω τὴ μικρὴ πατρίδα, τὸν τόπο ποὺ εἶδα τὸ φῶς τῆς ἡμέρας καὶ ἀπὸ μικρὸς θρήνησα μιὰ ἄδικη καὶ σκληρὴ ὀρφάνια.

Οἱ πολύτιμοι θησαυροὶ τοῦ ἐρειπωθέντα παληοῦ Ναοῦ, λαμπροὶ καὶ ἀπ' τὴν αἴγλη τῆς παλαιότητας καὶ τὴν ἀγνιστικὴ ἐπιρροὴ τοῦ χρόνου, ἔπρεπε νὰ ἐπανέλθουν στὸν ἀρχαῖο θρόνο τους γιὰ νὰ ἀναδειχθοῦν καὶ νὰ προστατευτοῦν. Ἦταν καὶ χρέος τιμῆς στοὺς φτωχοὺς χωριανούς μας ἄλλων ἐποχῶν ποὺ ξενοδουλεύοντας στὰ μεταλλεῖα τοῦ Λαυρίου καὶ τὸν κάμπο τῆς Λαμίας μαζὶ μὲ τὶς ἀπαντοχὲς τῶν παιδιῶν τους κουβαλοῦσαν πεζοπορῶντας τὰ πολύτιμα ἱερὰ ἀφιερώματα ποὺ πλουτίζουν σήμερα τὴν ἐκκλησία μας.

Μαζὶ μὲ τὸ Ναὸ ἄξιζε ν' ἀναπλαστῇ καὶ νὰ ἐμπλουτιστῇ μὲ κτίσματα, ὑπηρετικὰ σύγχρονων ἀναγκῶν ὁ παραδοσιακὸς παιδότοπος τοῦ περιβόλου ὅπου γενιὲς ξυπόλυτων παιδιῶν ζωντάνευαν μὲ τὶς φωνές τους τὴν ἐλπίδα καλύτερης ζωῆς. Στὴ μοναχική, πολλὲς φορές, ἀναγεννητικὴ γιὰ τὸ χωριὸ προσπάθεια γνώρισα τὴν προστατευτικὴ παρουσία τοῦ Θεοῦ. Τὸν εὐχαριστῶ, γιατί μ' αὐτὴ τὴν ἱερὴ πραγματοποίηση, ποὺ δεσπόζει μέσα στὴν ἀχειροποίητη φύση ὡς προσευχή, μπόρεσα νὰ αἰσθητοποιήσω τρυφερὲς σκέψεις γιὰ χώρους, ἀνθρώπους σχήματα καὶ ἐποχὲς ποὺ φύλαγα μέσα μου ἀπὸ τὰ χρόνια τῆς στερημένης ζωῆς καὶ τῶν πολλῶν ὀνείρων.

Ὅλοι οἱ χωριανοὶ αἰσθανόμαστε τώρα καλύτεροι, δυνατότεροι καὶ ἑνωμένοι, ἀφοῦ καὶ πολλοὶ ἀποκομμένοι ἀπὸ χρόνια προσέτρεξαν σήμερα ἐδῶ εὐλαβεῖς προσκυνητὲς τῶν ἱερῶν καὶ ὁσίων τῆς πατρογονικῆς γῆς. Μὲ τιμοῦν, Σεβασμιώτατε, οἱ ἔπαινοὶ Σᾶς, ἐξομολογοῦμαι ὅμως ὅτι αἰσθάνομαι ἰδιαίτερα εὐτυχῇς, γιατί πίστεψα περισσότερο στὸν Θεό, ποὺ μοῦ ἔδωσε ἀντοχές, ὑπομονὴ καὶ ὅσες δημιουργικὲς ἱκανότητες χρειάστηκαν γιὰ τὴν ἀποπεράτωση τοῦ ἔργου. Χαίρομαι ἀκόμα γιατί στὴν πορεία βεβαιώθηκα ὅτι ὑπάρχουν ὡραῖοι ἄνθρωποι. Εἶναι ὅλοι αὐτοί, ποὺ μὲ περίσσευμα καρδιᾶς, κι ἂς μὴ συνδέονταν μ' αὐτὸν τὸ τόπο, συνέδραμαν γιὰ τὴν εὐόδωση τῆς προσπάθειας.

Σ' αὐτὴ τὴν τελετή, ἐπειδὴ παρεμβαίνει καὶ ἡ ἀνθρώπινη ματαιοδοξία, συνηθίζεται ν' ἀνακοινώνωνται τὰ ὀνόματα τῶν δωρητῶν. Αὐτῶν λοιπὸν τὰ ὀνόματα θὰ τὰ διαβάσετε πάνω στὶς εἰκόνες, τὰ ἱερὰ ἔπιπλα καὶ σκεύη καὶ στὸ ἐνημερωτικὸ τεῦχος, ποὺ ἐκδώσαμε γιὰ τὴν περίσταση. Ἐξάλλου, σ' αὐτὸ τὸ χωριὸ συνεχίζεται καὶ σήμερα μακροχρόνια παράδοση προσήλωσης καὶ προσφορᾶς στὴν Ἐκκλησία. Τιμητικὰ ἀναφερόμαστε σήμερα στὰ πλούσια ἀφιερώματα τῶν ἀδελφῶν Β. Ζαχαροπούλου τέκνων τοῦ παλαιότερου ἐφημερίου τῆς ἐνορίας μακαριστοῦ παπα-Βασίλη. Εὐχαριστοῦμε καὶ πιστεύουμε ὅτι ἀπὸ τὸν κόσμο τῶν πνευμάτων χαίρονται οἱ γονεῖς καὶ τὰ κοιμηθέντα ἀδέλφια τους καὶ ἰδιαίτερα ὁ πατέρας τους.

Εἶναι αὐτὸς ποὺ μὲ τὸ τριμμένο ράσο περίμενε τὴ μιὰ λειτουργιὰ γιὰ νὰ θρέψη τὰ ὀχτὼ παιδιά του. Ἐπίσης εὐχόμαστε τὰ καλύτερα γιὰ τὸν παριστάμενο γηραιό, ἐπίσης ἐφημέριο τοῦ Ναοῦ, παπα-Γιάννη Σπάνη καὶ τὴν πρεσβυτέρα Βασιλικὴ καθὼς καὶ τὰ παιδιά τους Βασίλη, Θανάση, Παρασκευὴ καὶ Μαρία, ποὺ προσέφεραν ἐπίσης πολλὰ καὶ πολύτιμα ἀφιερώματα. Εὐχαριστοῦμε ὅλους τοὺς χωριανούς μας γιὰ τὶς προσφορὲς καὶ τὴν ὁλοκάρδια συμμετοχή τους στὴ σημερινὴ χαρά. Ἰδιαίτερα εὐχαριστοῦμε καὶ τιμοῦμε τὸ Δήμαρχό μας κ. Βασίλη Σούζα. Ἂν ἔλειπε ἡ μεγάλη του στήριξη, ἰδιαίτερα τὶς μέρες τῆς ὁλοκλήρωσης, θὰ ἀντιμετωπίζαμε ἀνυπέρβλητες δυσκολίες ἡ θὰ παρατεινόταν ὁ χρόνος ἀποπεράτωσης μὲ ἀπρόβλεπτα ἐνδεχόμενα.

Θὰ μοῦ συγχωρήσετε νὰ εὐχαριστήσω ἀκόμη καὶ νὰ προσευχηθῶ στὸ Θεὸ γιὰ τὴν ψυχὴ τῆς μάνας μου. Ἦταν ἀναλφάβητη μὲ σοφὴ ὅμως ἀντίληψη τῶν πραγμάτων καὶ ἀγωνιστικὴ θέληση γιὰ τὸ καλό. Μὲ ἔβλεπε ὁλομόναχο νὰ ρίχνω τσιμέντα καὶ μιὰ μέρα τοῦ τελευταίου τῆς καλοκαιριοῦ ποὺ εἶπε: «παιδί μου, γιατί δὲν παίρνεις μαστόρους νὰ σὲ βοηθήσουν;» Τῆς ἐξήγησα ὅτι εἶναι δυσεύρετοι, ἀλλὰ προπαντὸς εἶναι δυσεύρετη ἡ ἀμοιβή τους. Καὶ ξέρετε τότε τι μου ἀπάντησε; «Τὴν Ἐκκλησία, παιδί μου, ἐσὺ ἔχεις, νὰ τὴ φτιάξης μὲ δικά σου λεφτά». Στὶς 4 Δεκεμβρίου τοῦ ἴδιου χρόνου πλήρης ἡμερῶν ἄφησε τὸ μάταιο κόσμο καὶ τάφηκε στὸ κοιμητήρι τοῦ χωριοῦ τὴν ἡμέρα τῆς γιορτῆς τοῦ Ἁγίου Νικολάου. Σύμπτωση;

Εὐχαριστῶ ἀκόμη τὰ παιδιά μου, ποὺ κι ὅταν ἔγιναν ἔφηβοι, ἐρχόντουσαν κοντά μου στὸ χωριὸ γιατί «ὁ μπαμπᾶς ἔφτιαχνε τὴν ἐκκλησία κι ἔπρεπε νὰ συμπαρασταθοῦν».

Δίκαιο καὶ ὄχι ἐγωιστικὸ πρέπει νὰ θεωρήσετε τὴν ἔκφραση εὐγνωμοσύνης μου πρὸς τὸν ἄνθρωπο ποὺ συντέλεσε σ' αὐτὸ τὸ αἰσθητικὸ ἀποτέλεσμα ποὺ βλέπετε. Δὲν χρειάστηκε νὰ συμβουλευτοῦμε καὶ νὰ πληρώσουμε μηχανικὸ ἡ ἀρχιτέκτονα. Ὅλες τὶς αἰσθητικὲς προτιμήσεις, ποὺ εἶχε ὁ ἔχων τὴν τιμὴ νὰ σᾶς ὁμιλῇ τὶς κάλυψε ἡ σύντροφος τῆς ζωῆς μου Νατάσσα Ἀποστολοπούλου θυσιάζοντας διακοπὲς πολλῶν καλοκαιριῶν. Τὴν εὐχαριστῶ καὶ παρακαλῶ τὸ Θεὸ νὰ τὴν ἔχη πάντα χαρούμενη, ὅπως παρακαλῶ τὸ Θεὸ νὰ εἶστε καὶ ἐσεῖς χαρούμενοι. Ὅλοι ἂς κρατήσουμε μέσα στὴν ψυχὴ μᾶς ἀπ' τὴ σημερινὴ τελετὴ ὅτι οἱ ὡραῖες πραγματοποιήσεις μένουν καὶ εὐγενίζουν τὴ ζωή. Τὰ λόγια καὶ οἱ κακότητες φεύγουν. Μένει μόνο ἡ δημιουργικὴ προσφορά. Αὐτὴ πλουτίζει καὶ ὀμορφαίνει τὴ ζωή μας καὶ τὴν κάνει ἀξία νὰ ὑπάρχει. Σᾶς εὐχαριστῶ καὶ Σᾶς εὐγνωμονῶ.–