Γεγονότα καὶ Σχόλια: Στὸ πανδαιμόνιο ἤ στὴν κατάνυξη; Δίπλα καὶ ἀπέναντι στὸν καρνάβαλο

Στὸ πανδαιμόνιο ἤ στὴν κατάνυξη;

Τὰ καρναβάλια εἶναι μιὰ κινητὴ κοσμικὴ ἑορτὴ ποὺ βρίσκεται στὸν ἀντίποδα τοῦ πνεύματος τοῦ Τριωδίου. Σὰν κινητὴ ἑορτὴ ἀκολουθεῖ, ὅπως ὅλες οἱ ἀντίστοιχες τῆς Ἐκκλησίας, τὴν ἡμερομηνία τοῦ Πάσχα. Χωρὶς ὑπερβολὴ μοιάζει μὲ παράσιτο ποὺ τρέφεται ἀπὸ τὸν κορμὸ τοῦ τυπικοῦ τῆς Ἐκκλησίας καὶ ἀπομυζᾶ τὴν ἰκμάδα του, δηλαδή, τοὺς Χριστιανοὺς ἐκείνους ποὺ ἑλκύονται ἀπὸ τὸν θόρυβο, τὶς ἔντονες –ἕως ἄγριες– μουσικὲς καὶ γι' αὐτὸ ὑποκύπτουν εὔκολα στὴν διαφήμιση τοῦ καρναβαλικοῦ πανδαιμόνιου, ἀφήνοντας γιὰ ἀργότερα τὴν κατάνυξη τῶν ἐκκλησιαστικῶν ἀκολουθιῶν. Εἶναι, πάντως, προκλητικὸ γιὰ ἕναν Χριστιανό, ποὺ γνωρίζει τὸ περιεχόμενο αὐτῶν τῶν ἡμερῶν καὶ τὶς περιμένει μὲ μεγάλη ἐπιθυμία γιὰ νὰ ζήση στὴν ἀτμόσφαιρά τους, νὰ βλέπη στὰ προγράμματα τῶν καρναβαλικῶν ἐκδηλώσεων, οἱ ὧρες τῶν διονυσιακῶν ἡ κρυπτοδιονυσιακὼν πομπῶν σχεδὸν νὰ ταυτίζονται μὲ τὶς ὧρες τῶν κατανυκτικῶν ἀκολουθιῶν τῆς Ἐκκλησίας.

Ὁ καθένας, βέβαια, πορεύεται ἐλεύθερα σύμφωνα μὲ τὸ τυπικό του καὶ τὸ πρόγραμμά του εἴτε στὴν κατάνυξη εἴτε στὸ πανδαιμόνιο... Ἐν τούτοις εἶναι πολὺ λυπηρὸ νὰ ζοῦμε 2006 χρόνια περίπου μετὰ τὴν ἔλευση τοῦ Χριστοῦ στὸν κόσμο καὶ νὰ ἔχουμε ἀκόμη ἀνάγκη –γιὰ τὴν διασκέδασή μας ἡ, τὸ φρικτότερο, γιὰ τὴν πολιτιστική μας ἀναβάθμιση– ἀπὸ στοιχεῖα ἡ μετασχηματισμένα στοιχειὰ τῆς εἰδωλολατρίας.

Δίπλα καὶ ἀπέναντι στὸν καρνάβαλο

Εἶχε διατυπωθῇ παλαιότερα ἡ ἄποψη ὅτι ἡ θέση τῆς Ἐκκλησίας δὲν εἶναι ἀπέναντι στὸν καρνάβαλο, ἀλλὰ δίπλα του, προκειμένου νὰ τοῦ ὑποδείξη ὅτι ἡ ἐπιθυμία γιὰ ἀλλαγῇ τῆς μορφῆς εἶναι μιὰ διαστρεβλωμένη φυσικὴ ἐπιθυμία• εἶναι ἡ ἐπιθυμία γιὰ μεταμόρφωση τῆς πεπερασμένης καὶ θνητῆς μας ὕπαρξης, ἡ ὁποία πραγματοποιεῖται μόνον ἐν Χριστῷ. Τὰ προσωπεῖα τοῦ καρνάβαλου εἶναι μιὰ παραμόρφωση καὶ ὄχι μιὰ μεταμόρφωση τοῦ ἀνθρώπινου προσώπου.

Βέβαια, μὲ βία δὲν μπορεῖ κανεὶς νὰ βγάλη τὸ προσωπεῖο ποὺ φορᾶ κάποιος ἄλλος εἴτε βρίσκεται δίπλα του, εἴτε ἀπέναντί του, γιατί κανεὶς δὲν μπορεῖ νὰ γίνη ἀληθινὸς καὶ εἰλικρινὴς μὲ ἐξαναγκασμό. Ἄλλωστε, τὸ προσωπεῖο τὸ ὁποῖο ἐνδιαφέρεται νὰ ἀφαιρέση ἡ Ἐκκλησία ἀπὸ τὰ πρόσωπα τῶν πιστῶν της δὲν εἶναι ἐξωτερικὸ καὶ δὲν ἐκφράζεται τόσο μὲ τὶς δαιμονιώδεις μορφὲς τοῦ καρνάβαλου, ὅσο μὲ λογισμοὺς καὶ κρυφὲς ἔννοιες, μὲ ὑποκριτικὰ λόγια, ἀλλὰ καὶ μὲ ὅλο τὸν τρόπο τῆς ζωῆς. Μὲ λίγα λόγια, τὸ ἀποκρουστικότερο προσωπεῖο εἶναι τὸ ψεῦδος ποὺ κατατρώει τὴν ζωή μας σὲ ὅλα της τὰ ἐπίπεδα. Εἶναι, σύμφωνα μὲ τὸν ἀββᾶ Δωρόθεο, οἱ ὑπόνοιες, τὰ ψευδῆ λόγια καὶ ὁ διπλὸς βίος, ὁ ὁποῖος ἄλλος φαίνεται ἐξωτερικὰ καὶ ἄλλος εἶναι ἐσωτερικά.

Μέσα στὸν θόρυβο τῶν καρναβαλικῶν ἐκδηλώσεων ποιός μπορεῖ νὰ σκέφτεται αὐτὰ τὰ οὐσιώδη θέματα γιὰ τὴν ζωή μας; Ὅμως, αὐτὴ ἡ σωστικὴ εἴσοδος στὸν ἐσώτερο ἑαυτό μας εἶναι ἀρκετὰ εὔκολο νὰ πραγματοποιηθῇ μέσα στὴν ἀτμόσφαιρα τῶν Ἱερῶν Ναῶν, κατὰ τὴν διάρκεια τῶν ἀκολουθιῶν τοῦ Τριωδίου. Μὲ αὐτὲς τὶς ἀκολουθίες ἡ Ἐκκλησία στέκεται λυτρωτικὰ δίπλα, ἀλλὰ καὶ αὐστηρὰ ἀπέναντι στὸν καρνάβαλο.

π.Θ.Α.Β.