Βιβλιοπαρουσίαση - Ναυπάκτου Ἱεροθέου: «Θρησκεία καὶ Ἐκκλησία στὴν κοινωνία»
Ἐξεδόθη τὸ νέο βιβλίο τοῦ Σεβασμιωτάτου ὑπὸ τὸν τίτλο «Θρησκεία καὶ Ἐκκλησία στὴν κοινωνία».
Ἀντὶ ἄλλης παρουσιάσεως, δημοσιεύουμε τὸν πρόλογο τοῦ Σεβασμιωτάτου συγγραφέως καὶ τὰ περιεχόμενα τοῦ βιβλίου, τὸ ὁποῖο εἶναι ἀφιερωμένο: «Τῇ Α.Θ.Π. τῷ Ἀρχιεπισκόπω Κωνσταντινουπόλεως Νέας Ρώμης καὶ Οἰκουμενικῷ Πατριάρχη Κυρίω Κυρίω Βαρθολομαίω ταπεινὸν ἀντιπελάργημα». Σὲ ἄλλο φύλλο θὰ δημοσιεύσουμε περίληψη τῶν κεφαλαίων του.
Εἰσαγωγὴ
Τὸ παρὸν βιβλίο ἀποτελεῖται ἀπὸ κείμενα ποὺ ἐκφωνήθηκαν σὲ διάφορα Συνέδρια καὶ ἀκροατήρια καὶ ἔχουν μιὰ διήκουσα ἔννοια ἡ ὁποία χρησιμοποιήθηκε ὡς τίτλος «Θρησκεία καὶ Ἐκκλησία στὴν κοινωνία».
Ὁ Χριστιανισμὸς ἐμφανίσθηκε στὴν ἱστορία μὲ τὴν ἐνανθρώπηση τοῦ Χριστοῦ, τὴν Ἀνάστασή Του καὶ τὴν ἔλευση τοῦ Παναγίου Πνεύματος τὴν ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς, ὡς ἡ νέα ζωή, ὡς Εὐαγγέλιο τῆς Βασιλείας, ὡς κάτι τὸ νέο, τὸ καινούριο, ποὺ δὲν ἀποβλέπει στὴν συντήρηση τοῦ παλαιοῦ, ἀλλὰ στὴν μεταμόρφωση καὶ τὴν ἀνακαίνιση τοῦ ἀνθρώπου καὶ τοῦ κόσμου.
Μὲ αὐτὴν τὴν ἔννοια ὁ Χριστὸς ἔφερε στὸν κόσμο τὸ «πῦρ» ποὺ ἄναψε, εἶναι ἡ εἴσδυση τοῦ ἔσχατου μέσα στὴν ἱστορία, ποὺ ὅμως δημιουργεῖ ἀφόρητη δίψα ἀναζητήσεώς του, ποὺ εἶναι ὁ ἀκόρεστος χορτασμὸς τοῦ θείου ἐλέους. Ὁ Χριστός, ποὺ εἶναι ἡ ἀρχὴ καὶ τὸ τέλος, τὸ Ἄ, καὶ τὸ Ω, ἔγινε ἄνθρωπος γιὰ νὰ ὀδηγήση τὸν ἄνθρωπο στὴν θέωση καὶ νὰ τοῦ δώση τὴν δυνατότητα νὰ εἰσέλθη στὴν οὐράνια πόλη τῆς Ἀποκαλύψεως. Ὁ ἄνθρωπος ἀρχίζει τὴν πνευματική του ζωὴ ἀπὸ τὸ Εὐαγγέλιο –πίστη ἐξ ἀκοῆς– καὶ φθάνει στὴν Ἀποκάλυψη–πίστη ἐκ θεωρίας. Ἔτσι ὁ Χριστιανός, ποὺ εἶναι ἑνωμένος μὲ τὸν Χριστό, δὲν εἶναι «πολίτης» μιᾶς ἐγκοσμιοκρατικὴς κοινωνίας, ἀλλὰ «ὀδίτης»• ὅπως ἔλεγε ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος, καὶ τὸ πολίτευμά του δὲν βρίσκεται ἐνταῦθα, ἀλλὰ ἄνω• «τὸ γὰρ πολίτευμα ἡμῶν ἐν οὐρανοῖς ὑπάρχει» (Φίλ.γ ,20).
Μερικὲς ἀπὸ αὐτὲς τὶς ἀπόψεις ἐκτίθενται στὸ πρῶτο μέρος τοῦ βιβλίου αὐτοῦ. Ἀφοῦ καθορίζεται τί εἶναι ὁ Χριστιανισμός, ὅτι, δηλαδή, δὲν εἶναι θρησκεία μὲ τὴν ἔννοια ποὺ ἔχουμε σχηματίσει ἐμεῖς περὶ τῆς θρησκείας, ἀλλὰ εἶναι Ἐκκλησία, στὴν συνέχεια περιγράφονται μερικὲς πλευρὲς τῆς οὐσίας τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ βίου. Στὸ δεύτερο μέρος ἐκτίθενται μερικὲς πτυχὲς τῆς συναντήσεως τοῦ Χριστιανισμοῦ μὲ τὸ ἐνταῦθα στὴν πορεία τοῦ πρὸς τὸ ἐπέκεινα.
Ἂν μὲ τὴν ἀνάγνωση τοῦ βιβλίου αὐτοῦ δοθῇ μιὰ ἄλλη αἴσθηση τοῦ Χριστιανισμοῦ-Εκκλησίας ἀπὸ ἐκείνη τὴν συμβατική, ποὺ ἔχουμε προσλάβει ἀπὸ τὶς στοιχειώδεις γνώσεις μας, καὶ βιώσουμε αὐτὴν τὴν πραγματικότητα, τότε θὰ εἶναι μιὰ ἀφορμὴ δοξολογίας τοῦ Θεοῦ.
Ἔγραφα στὸ Ἐπισκοπεῖο της Ναυπάκτου,
τὴν 8η Μαΐου 2006,
ἑορτὴ τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου
Ὁ Ναυπάκτου καὶ Ἁγίου Βλασίου Ἰερόθεος
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
Εισαγωγή
Α Θρησκευτικά - Ἐκκλησιαστικά
1. Θρησκεία καὶ Ἐκκλησία
- Ὁ ὁρισμὸς τῆς θρησκείας
- Ἡ ψυχολογία τῆς θρησκείας
- Ἡ κοινωνιολογία τῆς θρησκείας
- Ἡ ορθόδοξη θεολογία καὶ ἡ θρησκεία
- Οἱ Τρεῖς Ἱεράρχες γιὰ τὴν Ἐκκλησία
- Συμπέρασμα
2. Θρησκεία καὶ Ἐκκλησία κατὰ τὸν π. Ἰωάννη Ρωμανίδη
- Ἡ ψυχολογικὴ ἔννοια τῆς θρησκείας
- Ἡ μεταφυσικὴ καὶ δεισιδαιμονία τῆς θρησκείας
- Ἡ νόσος τῆς θρησκείας καὶ ἡ θεραπεία τῆς νόσου
- Ἡ διαφορά θρησκείας καὶ Ἐκκλησίας
- Ἡ Ὀρθοδοξία ὡς ἰατρικὴ ἐπιστήμη
- Ὁ Ὀρθόδοξος ὡς θρησκευόμενος
- Ἡ Ὀρθοδοξία εἶναι μέθεξη τοῦ δοξασμοῦ-θεώσεως
3. Τὸ Εὐαγγέλιο τῆς Βασιλείας
- Εὐαγγέλιον
- Βασιλεία
- Ἐκκλησία
- Στρατεία
4. Ὀρθόδοξη Ψυχοθεραπεία
- Ὁρολογία
- Σύντομες ἀναγκαίες διευκρινίσεις
- Ἀσθένεια καὶ θεραπεία κατὰ τὴν Ὀρθόδοξη Παράδοση
- Κοινή Ὀρθόδοξη Παράδοση
5. Ὁ θείος ἔρως
- Ἡ ἄπτωτη ἀγάπη
- Τὸ «Ἄσμα Ἀσμάτων», ἐπιθαλάμιος ὕμνος
- Ἡ θεία ἀγάπη «μέθη ψυχῆς», «πηγὴ πυρός», «μακαρία μανία»
- Πορεία πρὸς τὸν θεῖο ἔρωτα
- α) «Τὴν πρώτην ἀγάπην ἀφῆκας»
- β) Δοῦλοι, μισθωτοί, υἱοί
- γ) Φόβος καὶ ἀγάπη
- δ) Νοῦς, λόγος, ἔρως, κατὰ τὸν ἅγιο Γρηγόριο τὸν Παλαμᾶ
- Συμπέρασμα
6. Ντετερμινισμός καὶ ὀρθόδοξη συνέργεια
- Ντετερμινισμός καὶ ἰντετερμινισμός
- Ὁ θρησκευτικὸς καὶ θεολογικὸς ντετερμινισμός
- Ἡ ὀρθόδοξη θεολογία γιὰ τὸν ντετερμινισμό
- α) Τὸ κτιστό καὶ τὸ ἄκτιστο
- β) Ἠθικὴ καὶ ὀντολογικὴ ἐλευθερία
- γ) Αὐτεξούσιο τοῦ ἀνθρώπου καὶ ἐνέργεια τοῦ Θεοῦ-πρόγνωση τοῦ Θεοῦ
- δ) Ἡ θεολογία τῆς συνέργειας
- ε) Τὸ παθητό καὶ θνητὸ τῆς φύσεως
- Συμπέρασμα
7. Χριστολογία καὶ μονοφυσιτισμός
- Ἡ θεωρία τοῦ νεοχαλκηδονισμοῦ
- Οἱ βασικές Χριστολογικές διαφορές
- α) «Μία φύσις τοῦ Λόγου σεσαρκωμένη»
- β) «Δύο φύσεις τῆ θεωρία μόνη»
- γ) «Σύνθετος φύσις», «σύνθετος ὑπόστασις»
- δ) «Ἐκ δύο φύσεων», «ἐν δύο φύσεσιν»
- Ἐμπειρικὴ δογματική
- Τρία κείμενα
8. Ἡ Θεοτόκος ὡς πρότυπο ζωῆς
- Τὸ θεολογικό ἐρώτημα
- Τὸ ἐκκλησιολογικό θέμα
- Τὸ ἀνθρωπολογικό πρόβλημα
- Ἡ ζωὴ τῆς Ρωμηοσύνης
- Τὰ Μοναστήρια μας
9. Ἡ Ἱερωσύνη κατά τὸν ἱερό Χρυσόστομο
- «Ὅτε πρεσβύτερος προεχειρίσθη»
- «Λόγοι περὶ Ἱερωσύνης»
- α) Ἡ ἀξία τῆς Ἱερωσύνης
- β) Οἱ προϋποθέσεις γιὰ τὴν Ἱερωσύνη
- γ) Ἡ ἐξάσκηση τοῦ ποιμαντικοῦ ἔργου
- δ) Οἱ κίνδυνοι τοῦ ποιμαντικοῦ ἔργου
- Ἐνδιαφέροντα χωρία
- Συμπέρασμα
10. Ἐκλογή Ἀρχιερέων
- «Ψήφω καὶ δοκιμασία»
- Ἡ διδασκαλία τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου γιὰ τὴν ἐκλογὴ Ἐπισκόπου
- Ἐκλογὴ Ἐπισκόπου στὰ σύγχρονα δεδομένα
- α) Τροποποίηση τοῦ νόμου γιὰ τὴν ἐκλογὴ Ἐπισκόπων
- β) Ἐκλογή ἐπισκόπου μὲ τὴν ἰσχύουσα νομοθεσία
- Συνοπτικό διάγραμμα
- Ἡ διαδικασία τῆς ψηφοφορίας
11. Ὁ Μέγας Βασίλειος καὶ ὁ ἁι-Βασίλης
- Ἡ προσωπικότητα τοῦ Μεγάλου Βασιλείου
- Ἡ μορφὴ τοῦ ἁϊ-Βασίλη
12. Ὁ Νεομάρτυς Ἰωάννης ὁ ἐν Βραχωρίῳ ἀθλήσας
- Προσωπική μου σχέση μὲ τὸ θέμα
- Ὁ βίος καὶ ἡ πολιτεία του
- α) Οἱ ἅγιοι Νεομάρτυρες
- β) Ὀρθόδοξη πίστη καὶ Μουσουλμανισμός
- γ) Ἡ οἰκουμενικότητα τοῦ Χριστιανισμοῦ
- Συμπέρασμα
13. «Τὸ ἄρωμα τῆς παρουσίας»
- Τὸ «κόσμημα τῆς Ἐκκλησίας»
- Οἱ ποιμαντορικὲς Ἐγκύκλιοι
- Ὁ Συνοδικὸς Ἱεράρχης τῆς Ἐκκλησίας
- Ἐπίλογος
14. «Χαριστήριος Τόμος»
- Προσωπικές μου ἀναμνήσεις γιὰ τὸν π. Αὐγουστῖνο
- Ἀνάλυση τοῦ «Χαριστηρίου Τομου»
- Προσωπική μου ἐκτίμηση
Β Πολιτιστικὰ – Κοινονικὰ
1. Συνάντηση Ἑλληνισμοῦ καὶ Χριστιανισμοῦ στὴν Ἀνατολὴ καὶ τὴν Δύση
- Διασαφήνιση τῶν ὅρων Ἑλληνισμὸς καὶ Χριστιανισμός
- Συνάντηση τοῦ Ἑλληνισμοῦ καὶ τοῦ Χριστιανισμοῦ στὴν Ἀνατολή
- Συνάντηση Ἑλληνισμοῦ καὶ Χριστιανισμοῦ στὴν Δύση
- Τὸ κρίσιμο ἐρώτημα
2. Οἱ Τρεῖς Ἱεράρχες καὶ ἡ ταυτότητα τοῦ Ἑλληνισμοῦ
- Ἡ ἑορτὴ τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν
- Ἡ πορεία καὶ ἡ ἀνάπτυξη τῆς ἑλληνικῆς σκέψης
- Ἡ συνάντηση τοῦ Ἑλληνισμοῦ μὲ τὸν Χριστιανισμό
- Ἡ σύγχρονη ἔκφραση τοῦ Ἑλληνισμοῦ
3. Ρωμηοὶ καὶ Ἄραβες σὲ σχέση μὲ τὸ Οἰκουμενικὸ Πατριαρχεῖο
- Ρωμηοὶ καὶ Ἄραβες
- Οἱ Ρωμηοὶ ἀπὸ τὴν πλευρὰ τῶν Ἀράβων
- Τὸ Οἰκουμενικὸ Πατριαρχεῖο σὲ σχέση μὲ τοὺς Ἄραβες καὶ τοὺς ἀραβόφωνους Ρωμηούς
4. Ἡ Εὐρωπαϊκὴ Ἕνωση καὶ ἡ θεσμικὴ μεταρρύθμισή της
- Εὐρώπη καὶ Ἀμερική
- Ἡ ἱστορία τῆς ἑνοποίησης τῆς Εὐρώπης
- Συγχρονη προσπάθεια ἑνοποίησης τῆς Εὐρώπης
- Τὰ θεσμικὰ ὄργανα καὶ ἡ δομὴ τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἕνωσης
- Οἱ θέσεις τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου καὶ τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος γιὰ τὴν Ὀρθοδοξία στὴν Εὐρωπαϊκὴ Ἕνωση
- Τὸ πολιτισμικό μας πρότυπο
5. Ἡ ποιμαντική της πολυπολιτισμικότητας
- Ἡ πολυπολιτισμικὴ κοινωνία
- α) Ο όρος «πολυπολιτισμός»
- β) Πολιτισμός και κουλτούρα
- γ) Από την παγκοσμιοποίηση στην πολυπολιτισμικότητα
- δ) Πολιτισμός και θρησκεία
- ε) Αμιγείς και πολυπολιτισμικές κοινωνίες
- Οἰκουμενικότητα καὶ πλουραλισμός
- α) Οἰκουμενικότητα καὶ παγκοσμιοποίηση
- β) Ἀφομοίωση καὶ ἐπίδραση τῶν πολιτισμῶν
- γ) Τὰ ψυχολογικὰ στοιχεῖα τῆς πολιτισμικῆς ὁμάδας
- δ) Τρόποι συνύπαρξης τῶν πολιτισμῶν
- Ἡ ποιμαντικὴ τῆς Ἐκκλησίας στὴν πολυπολιτισμικὴ κοινωνία
- α) Ἡ ὀρθόδοξη ποιμαντική
- β) Οἱ τρόποι τῆς ποιμαντικῆς
- I. Ἡ βίωση τῆς ἀποκαλυπτικῆς ἀλήθειας
- II. Ἡ ὁμολογία τῆς ἀληθείας
- III. Ἡ φιλανθρωπικὴ διακονία
- IV. Ὁ τρόπος τῆς ποιμαντικῆς διακονίας
- Συμπέρασμα
6. Ἡ Ἐκκλησία καὶ ἡ νεανικὴ παραβατικότητα
- Ὑπάρχει κρίση στὸν θεσμὸ τῆς Ἐκκλησίας;
- Ὑπάρχουν ἐπιπτώσεις στοὺς νέους ἀπὸ τὴν κρίση τῶν προσώπων τῆς Ἐκκλησίας καὶ τῆς διοικητικῆς της ὀργανώσεως;
- Πῶς ἀντιμετωπίζεται αὐτὴ ἡ κατάσταση;
7. Πολεμος καὶ φτώχεια
- Προπτωτικός, μεταπτωτικὸς καὶ ἐσχατολογικὸς κόσμος
- Ἡ τραγωδία τοῦ πολέμου
- Ἡ φτώχεια
Τὸ βιβλίο «Θρησκεία καὶ Ἐκκλησία στὴν κοινωνία» διακινεῖται ἀπὸ τὴν Ἱερὰ Μονὴ Γενεθλίου τῆς Θεοτόκου (Πελαγίας) Τ.Θ. 107, 321 00 Λεβαδειά, (http://www.pelagia.org, e-mail:
- Προβολές: 3189