Skip to main content

Γεγονότα καὶ Σχόλια: Ο Ιστορικός και η Ιστορία - Ειρήνη και γνώση

Ο Ιστορικός και η Ιστορία

Ποιός είναι ο ρόλος του μαθήματος της Ιστορίας μέσα στο πλαίσιο της εθνικής μας παιδείας; Το ερώτημα τίθεται με αφορμή το βιβλίο της Ιστορίας της έκτης τάξεως του Δημοτικού Σχολείου, που δέχθηκε και δέχεται πολλές και δριμείες κριτικές.

Η επιστημονική αναδρομή στο παρελθόν δεν θα είχε κανένα νόημα, αν περιοριζόταν στην σύνταξη κειμένων «προς τέρψιν» των αναγνωστών. Η Ιστορία δεν προσφέρεται και δεν διαβάζεται σαν μυθιστόρημα. Είναι μεταλλείο εμπειρίας και γνώσης, γι’ αυτό μελετάται κριτικά. Μέσα στο πλαίσιο της εκπαιδευτικής διαδικασίας, μάλιστα, συνιστά την προσπάθεια να μεταδοθή στους νέους η πείρα του παρελθόντος, σε όλους τους τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας, καθώς επίσης, να ερμηνευθούν τα στοιχεία που απαρτίζουν το παρόν μας. Κι’ αυτό διότι μέσα από την Ιστορία εξηγείται η χρήση της συγκεκριμένης γλώσσας μας, η πίστη στην Θρησκεία μας, οι φόβοι και οι υπεροψίες μας, οι καλές η κακές σχέσεις με τους γείτονές μας, ακόμη και η σχέση μας με την γεωγραφική μας θέση, το από πότε και γιατί ζούμε σ’ αυτήν την γωνιά του πλανήτη. Με λίγα λόγια ερμηνεύεται όλη η υποδομή της σύγχρονης εθνικής μας πραγματικότητας.

Όταν είναι τέτοιο το εύρος και τέτοιες οι συνέπειες της μελέτης της Ιστορίας, καταλαβαίνουμε πόσο σημαντικός είναι ο ρόλος του Ιστορικού, που προσφέρει γραπτή την ιστορική του πείρα. Κι’ όταν οι πολιτικές και ιδεολογικές του επιλογές τον οδηγούν στην αποσιώπηση η στην διαστρέβλωση ορισμένων κρίσιμων γεγονότων, καταλαβαίνουμε το πόσο αρνητική είναι η συμβολή του στην ιστορική συνέχεια του τόπου του.

Ειρήνη και γνώση

Η ειρηνική συμβίωση με τους γείτονές μας, ο σεβασμός της εθνικής τους υπόστασης, πρέπει να θεωρούνται, στις μέρες μας, αυτονόητες. Είναι επίσης αυτονόητος ο ρόλος που πρέπει να παίζη η εκπαίδευση στην καλλιέργεια αυτού του σεβασμού. Κάτι τέτοιο, όμως, δεν ευοδώνεται από την αποσιώπηση η την διαστρέβλωση των ιστορικών γεγονότων.

Αν δούμε το θέμα μας πνευματικά, ένας μόνον τρόπος υπάρχει για να «διορθώσουμε» το παρελθόν. Είναι η μετάνοια, η οποία, βέβαια, δεν εξαλείφει τα γεγονότα, αλλά αλλάζει την στάση μας απέναντί τους. Αλλάζει τον εαυτό μας, ώστε σε παρόμοιες περιστάσεις να κινούμαστε διαφορετικά. Εξασκεί τα ηθικά, πολιτιστικά, πολιτικά, ακόμη και τα θεολογικά αντανακλαστικά μας, ώστε να κινούνται αυτόματα και σωστά.

Τα γεγονότα δεν αλλάζουν. Δεν μπορούμε να διαμορφώσουμε το παρελθόν μας, όπως εμείς θέλουμε. Και τα παιδιά δικαιούνται την ιστορική αλήθεια, αλλά και την ανάλογη αμερόληπτη κριτική των γεγονότων.

Σε τι θα ωφελήση τους Έλληνες μαθητές η αποσιώπηση της αλήθειας για τις σφαγές των Ελλήνων του Πόντου και της Σμύρνης από τον Κεμάλ, τον οποίον αργότερα ο Ελευθέριος Βενιζέλος πρότεινε για το Νόμπελ Ειρήνης;

Πως θα ωριμάσουν πολιτικά οι αυριανοί ηγέτες του τόπου μας, αν αγνοούν το πως ο σφαγέας του μικρασιατικού Ελληνισμού εκτιμήθηκε τόσο πολύ για τους «ειρηνικούς αγώνες» του από τον μεγάλο Έλληνα ηγέτη;

π.Θ.Α.Β.

ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΚΑΙ ΣΧΟΛΙΑ

  • Προβολές: 2730