Skip to main content

Ἀπὸ τὸ Ἁγιολόγιο τοῦ Μηνός: Ἅγιος Πολύκαρπος

Πρωτοπρεσβύτερου Π. Γεώργιου Παπαβαρνάβα

Ὁ ἅγιος Πολύκαρπος, Ἐπίσκοπος Σμύρνης, ἦταν μαθητής τῶν ἁγίων Ἀποστόλων, καί συγκεκριμένα τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου καί Εὐαγγελιστού, γι’ αὐτό καί ὀνομάζεται ἀποστολικός Πατήρ τῆς Ἐκκλησίας. Ἦταν, κατά τόν ἱερό ὑμνογράφο, “καί τρόπων μέτοχος καί θρόνων διαδοχος” τῶν ἁγίων Ἀποστόλων. Δηλαδή ὑπῆρξε διάδοχός των Ἀποστόλων στό ἐπισκοπικό ἀξίωμα, ἀλλά καί μέτοχός του τρόπου τῆς ζωῆς τους. Εἶχε τόν ἴδιο τρόπο ζωῆς μέ τούς ἁγίους Ἀποστόλους καί αὐτό εἶναι τό πιό σημαντικό.

Αὐτό πού πραγματικά ἐντυπωσιάζει τόν μελετητή τοῦ βίου του, ἐκτός ἀπό αὐτό καθεαυτό τό μαρτύριό του, εἶναι ἡ ἀληθινή ἀγάπη γιά τό ποίμνιο πού τοῦ ἐμπιστεύθηκε ὁ Θεός, ἡ πνευματική του ἀρχοντιά, καθώς καί τό φιλότιμό του. Ὅταν τοῦ πρότειναν νά ἀρνηθῆ τόν Χριστό καί νά προσφέρη θυσία στά εἴδωλα, ἔδωσε τήν καταπληκτική ἐκείνη ἀπάντηση πού ἔμεινε στήν ἱστορία: “ὀγδοήκοντα καί ἕξ ἔτη δουλεύω Αὐτῶ καί οὐδέν μέ ἠδίκησε καί πῶς δύναμαι βλασφημῆσαι τόν βασιλέα μου, τόν σώσαντα μέ;” Δηλαδή ὑπηρετῶ τόν Χριστῷ ὀγδονταέξι χρόνια καί δέν μέ ἀδίκησε ποτέ σέ κάτι, ἔστω καί στό παραμικρό, καί πῶς μπορῶ νά βλασφημήσω τόν βασιλέα μου, τόν σωτήρα μου;

Ὁ Ἱερομάρτυρας Πολύκαρπος ὑπῆρξε σέ ὅλη του τήν ζωή ἀληθινό παιδί τοῦ Θεοῦ• ἀνῆκε στήν κατηγορία ὄχι τῶν μισθωτῶν ἤ τῶν δούλων, ἀλλά τῶν “υἱών”. Ἡ ὀρθόδοξη θεολογία διδάσκει ὅτι ὑπάρχουν τρεῖς κατηγορίες πιστῶν, οἱ δοῦλοι, οἱ μισθωτοί καί οἱ υἱοί. Δοῦλοι εἶναι ἐκεῖνοι πού ἐφαρμόζουν τό θέλημα τοῦ Θεοῦ στήν ζωή τους ἀπό φόβο μήπως πᾶνε στήν κόλαση. Μισθωτοί, ὅσοι συμμορφώνονται μέ τίς θεῖες ἐντολές, γιά νά ἀπολαύσουν τόν παράδεισο, δηλαδή γιά νά ἔχουν ἀπό τόν Θεό ἀνταμοιβή, μισθό καί παιδιά τοῦ Θεοῦ ὅσοι ζοῦν σύμφωνα μέ τίς ἐντολές Του ἔτσι ἀπό φιλότιμο, ἐπειδή τόν ἀγαποῦν καί αἰσθάνονται γι’ Αὐτόν εὐγνωμοσύνη καί ὄχι γιά τήν ἀπόλαυση τοῦ Παραδείσου ἤ τήν ἀποφυγή τῆς Κολάσεως. Στό σημεῖο αὐτό ἐνθυμοῦμαι ἕνα ἁγιορείτη Γέροντα πού ἔλεγε “πῶς ὁ Θεός ἀγαπᾶ περισσότερό τα παιδιά τοῦ τά φιλοτιμα”.

Τά βασανιστήρια δέν στάθηκαν ἱκανά νά κάμψουν τό φρόνημά του. Τόν ἔριξαν στήν φωτιά γιά νά τόν κάψουν, ἀλλά ἡ φωτιά σχημάτισε, ἀπό πάνω του καμάρα, χωρίς νά τόν ἀγγίξη καθόλου καί φαινόταν νά ψήνεται ὅπως τό γλυκό ψωμί, “ὡς ἄρτος ἠδύς”. Μεγάλη εὐλογία τοῦ Θεοῦ εἶναι το ὅτι τό λείψανο τοῦ ἁγίου δέν ἔγινε στάκτη, ἀλλά παρέμεινε “ἀδιαλώβητο”, ἀποπνέει τήν εὐωδία τοῦ ἁγίου Πνεύματος καί εὐλογεῖ καί ἁγιάζει τούς πιστούς, διά μέσου των αἰώνων.

Ἡ Ἱερά Μονή Ἀμπελακιώτισσας Ναυπακτίας καί γενικώτερα ἡ Ἱερά Μητρόπολή μας σεμνύνεται γιά τό δεξί χέρι τοῦ ἁγίου, πού κατέχει ἐδῶ καί πεντακόσια τόσα χρόνια, καθώς καί γιά τόν Ἱερό Ναό τοῦ Ἱερομάρτυρα στήν Μαμουλάδα, πολύ κοντά στήν Ναύπακτο. Ἡ Ναυπακτία, ὅπως ψάλλουμε σέ ἕνα ἀπό τά Ἀπολυτίκιά του, τόν ἔχει “ἀκοίμητον φρουρόν προστάτην” καί ἡ μνήμη τοῦ (23 Φεβρουαρίου), στήν Ἱερά Μονή τῆς Ἀμπελακιώτισσας, στήν Μαμουλάδα, ἀλλά καί στήν Ναύπακτο, τελεῖται πανηγυρικά, μέ λαμπρότητα καί μεγαλοπρέπεια.

Ὁ ἅγιος Πολύκαρπος ὑπῆρξε φορέας καί ἐκφραστῆς τῆς Ὀρθόδοξης Παράδοσης, ἡ ὁποία δέν στοχεύει στό μυαλό, στήν μετάδοση ἁπλῶς κάποιων γνώσεων, ἀλλά κυρίως στό νοῦ καί τήν καρδιά, δηλαδή στήν ἀνακαίνιση καί μεταμόρφωση τῆς ἀνθρώπινης ὕπαρξης. Στήν δημιουργία ἤθους, πνευματικῆς εὐαισθησίας καί αὐτοῦ πού λέμε φιλότιμο. Ἡ γνωστή σέ ὅλους μας φράση “ὁ ρωμηός ἔχει φιλοτιμο” πιστεύω ὅτι εἶναι πολύ πετυχημένη, ἀφοῦ μέ ἁπλότητα καί σαφήνεια ὑποδηλώνει τόν τρόπο ζωῆς πού προσφέρει ἡ Ὀρθόδοξη Ρωμαίϊκη Παράδοσή μας.

Ἅς μιμηθοῦμε τόν τρόπο ζωῆς τοῦ ἁγίου, δηλαδή τήν μέχρι θυσίας ἀγάπη του στόν Θεό καί τόν ἄνθρωπο, τήν πνευματική του εὐαισθησία, καί τό φιλότιμό του.

ΑΓΙΟΛΟΓΙΟ

  • Προβολές: 3009