Γεγονὸς καὶ Σχόλιο: Τὸ «γκρουπούσκουλο»

Τὸν ὅρο «γκρουπούσκουλο» τὸν βλέπει κανεὶς τελευταῖα γραμμένο σὲ διάφορες ἐφημερίδες. Ὁ ὅρος αὐτὸς φαίνεται ὅτι ἀποτελεῖται ἀπὸ δύο λέξεις τὴν λατινογενῆ λέξη γκροὺπ καὶ τὴν ἑλληνικὴ ἤ καὶ ἰταλικὴ λέξη σχολάζω, σχολεῖο, σχολή. Μὲ τὸν σύγχρονο αὐτὸν ὅρο ἐννοοῦνται μερικὲς μικρὲς παρεΐστικες κλειστὲς ὁμάδες ἀνθρώπων ποὺ συζητοῦν διάφορα θέματα, οἱ ὁποῖες ὁμάδες συνήθως διαφοροποιοῦνται ἀπὸ τὴν νοοτροπία τῆς καθεστηκυΐας τάξεως καὶ ἐπιδιώκουν μὲ διάφορους τρόπους νὰ ἐκφράζουν τὴν ἀντίρρησή τους καὶ ἐνδεχομένως νὰ ἐπιβάλλουν καὶ τὶς ἀπόψεις τους, μὲ ἀποτέλεσμα νὰ ἀνατρέπουν τὴν γενικὴ ἐπικρατοῦσα νοοτροπία στὸ Πανεπιστήμιο καὶ τὴν κοινωνία.

Ὁ ὅρος αὐτὸς χρησιμοποιήθηκε καὶ στὴν ἐκκλησιαστικὴ πρακτικὴ καὶ μὲ αὐτὸν χαρακτηρίζονται Ἱεράρχες οἱ ὁποῖοι ἐκφράζουν διαφορετικὲς ἀπόψεις πάνω σὲ σύγχρονα ἐκκλησιαστικὰ θέματα, δημοσίως καὶ ἀνυπογράφως, ποὺ εἶναι ἀντίθετες μὲ τὴν ἐπικρατοῦσα κατάσταση. Αὐτὸ εἶναι νόμιμο καὶ κανονικὸ δικαίωμα, ὅταν ἐκδηλώνεται μέσα στὰ πλαίσια τοῦ κανονικοῦ καὶ ἐκκλησιαστικοῦ δικαίου καὶ μέσα στὴν προοπτικὴ τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ φρονήματος καὶ τοῦ κοινῶς νοουμένου ἐκκλησιαστικοῦ πλαισίου.

Δυστυχῶς καὶ ἐδῶ βλέπει κανεὶς τὴν νοοτροπία νὰ λαμβάνωνται ὅροι ἀπὸ τὸν «χῶρο» τῆς πολιτικῆς, τῆς κοινωνίας, ἀκόμη καὶ τοῦ ποδοσφαίρου καὶ νὰ εἰσάγωνται μέσα στὴν ἐκκλησιαστικὴ ἀτμόσφαιρα. Αὐτὸ δὲν εἶναι ἐπιτρεπτό, διότι ἐκκοσμικεύεται ἡ ἐκκλησιαστικὴ ζωή. Ἄλλωστε, μέσα στὸ σῶμα τῆς Ἱεραρχίας δὲν πρέπει νὰ ἐκδηλώνεται ἀντιπολιτευτικὸ πνεῦμα, ἀλλὰ οὔτε καὶ νὰ ἐκφράζωνται ἀπόψεις μὲ ἐμπάθεια καὶ ἀντιπαλότητα. Ὅμως, κανεὶς δὲν μπορεῖ νὰ ἀπαγορεύση τὴν ἐλεύθερη διατύπωση τῶν ἀπόψεων, ὅταν μάλιστα ἅπτονται τῶν δογματικῶν, ἐκκλησιαστικῶν καὶ κανονικῶν θεμάτων.

Οἱ ἀπόψεις μερικῶν Ἀρχιέρεων, ὅταν προβλέπεται ἀπὸ τὸ ἐκκλησιαστικὸ δίκαιο καὶ τοὺς κανονισμούς, οἱ ὁποῖες διατυπώνονται μὲ κάποια ἔγγραφα καὶ κοινὰ κείμενα, δὲν μποροῦν νὰ χαρακτηρίζωνται ὡς γκρουπούσκουλο, γιατί αὐτὸ ἐκφράζει ἄλλες πρακτικὲς ποὺ δὲν ἁρμόζουν στὸ ἐκκλησιαστικὸ πολίτευμα. Σὲ μιὰ τέτοια περίπτωση οἱ χαρακτηριζόμενοι μὲ αὐτὸν τὸν ὅρο, θὰ μποροῦσαν νὰ ἀποκαλέσουν τοὺς ὑπόλοιπους ὡς «ζαλισμένο κοπάδι», ὅταν ὑπογράφουν καὶ ἀποφασίζουν χωρὶς σοβαρὴ ἐξέταση τῶν θεμάτων καὶ μὲ τὴν κακῶς νοούμενη πειθαρχία καὶ ὑπακοή. Καὶ ἐν πάσῃ περιπτώσει, ἂν πρέπη νὰ γίνη ἐπιλογὴ μεταξὺ τῶν δύο, προτιμότεροι εἶναι οἱ πρῶτοι.

Θὰ παραθέσω ἕνα περιστατικὸ ποὺ τὸ θεωρῶ σημαντικό. Μετὰ τὴν κοίμηση τοῦ Γεροντός μου, Μητροπολίτου Ἐδέσσης, Πέλλης καὶ Ἀλμωπίας κυροῦ Καλλινίκου, μερικοὶ Ἀρχιερεῖς, χωρὶς νὰ ἔχω καμμία ἐπικοινωνία μαζί τους, μὲ ἐψήφισαν στὶς ἐκλογὲς γιὰ τὴν πλήρωση τῆς Ἱερᾶς αὐτῆς Μητροπόλεως. Ἦλθα δεύτερος στὴν τελικὴ ψηφοφορία μὲ ψήφους δεκατρεῖς (13). Ὅταν μὲ συνάντησε ὁ τότε Ἐπίσκοπος Ἀνδρούσης, νῦν Ἀρχιεπίσκοπος Τιράνων καὶ πάσης Ἀλβανίας κ. Ἀναστάσιος, μοῦ ἔδωσε συγχαρητήρια, λεγοντάς μου: «Δὲν ἐξελέγης Μητροπολίτης, ἀλλὰ ἔλαβες δεκατρεῖς ψήφους ἐλευθέρων Ἀρχιερέων».

Ἐκεῖνο ποὺ ἔχει σημασία εἶναι νὰ ἐνεργοῦμε χωρὶς δεσμεύσεις, ὑποσχέσεις, συνδυασμούς, συμψηφισμούς, ἀλληλοκαλύψεις, συμβιβασμούς, συναλλαγὲς κλπ. ἀλλὰ μὲ ἐλευθερία. Καὶ μάλιστα στὰ ἐκκλησιαστικὰ πράγματα πρέπει νὰ ἐνεργοῦμε, χωρὶς ἀντιπολιτευτικὸ «πνεῦμα», ἀλλὰ μὲ φόβο Θεοῦ καὶ γιὰ τὴν δόξα τῆς Ἐκκλησίας. Ἂν αὐτὴ ἡ κατάσταση δὲν ἀνευρίσκεται στὴν Ἐκκλησία, τότε ποὺ θὰ τὴν ἀναζητήσουμε;

Ἔτσι, θὰ εἶναι καλὸ νὰ μὴ χρησιμοποιοῦμε ἐκκοσμικευμένους ὅρους γιὰ νὰ χαρακτηρίσουμε ἐκκλησιαστικὲς πράξεις, οὔτε καὶ νὰ εἰσάγουμε τὴν πολιτικὴ καὶ κοινωνικὴ ζωὴ μέσα στὸν εὐλογημένο «χῶρο» τῆς Ἐκκλησίας.

Ν.Ι.