Ομιλίες του Μητροπολίτου μας στον Πειραιά και στα Λεχαινά Ηλείας

Δύο ομιλίες-διαλέξεις έδωσε, μεταξύ άλλων, ο Σεβασμιώτατος τον μήνα Ιούνιο. Η μία στο Ιερατικό Συνέδριο της Ιεράς Μητροπόλεως Πειραιώς (7 Ιουνίου) και η άλλη στα Λεχαινά Ηλείας, στα πλαίσια των διαλέξεων που οργανώνει ο π. Κωνσταντίνος Ηλιόπουλος.

Το γενικό θέμα του Ιερατικού Συνεδρίου της Ιεράς Μητροπόλεως Πειραιώς ήταν «Εξωσωματική γονιμοποίηση-μεταμοσχεύσεις» και το πρόγραμμα είχε ως εξής: Δέηση στον Ιερό Ναό της Αγίας Τριάδος, Έναρξη της ημερίδος από τον Σεβ. Μητροπολίτη Πειραιώς κ. Σεραφείμ, Εισηγήσεις: «Εξωσωματική γονιμοποίηση», από τον Καθηγ. Πανεπιστημίου κ. Δημήτριο Παπαευαγγέλου, «Μεταμοσχεύσεις» από τον Καθηγ. Πανεπιστημίου κ. Αντώνιο Κουτσελίνη, «Νομικό πλαίσιο θεμάτων βιοηθικής» από την Καθηγήτρια Πανεπ. κ. Ειρήνη Αναπλιώτου, και «Θεολογία και βιοηθική» από τον Σεβ. Μητροπολίτη Ναυπάκτου κ. Ιερόθεο. Επακολούθησε ενδιαφέρουσα και μακρά συζήτηση με τους Ιερείς, την οποία συντόνιζε ο Σεβ. Μητροπολίτης Πειραιώς. Τέλος προσφέρθηκε γεύμα.

Στα Λεχαινά εργάζεται ποιμαντικά ο π. Κωνσταντίνος Ηλιόπουλος, ο οποίος με μια ομάδα επιστημόνων που ενδιαφέρονται για την θεολογική και ποιμαντική αντιμετώπιση των συγχρόνων προκλήσεων και προβλημάτων, διοργανώνει διαλέξεις και ομιλίες, ενισχύοντας έτσι σημαντικά την επιστημονική και φιλοπρόοδο παράδοση που υπάρχει στην μικρή αυτή πόλη. Το θέμα της διάλεξης του Σεβασμιωτάτου ήταν: «Η ευγονική και ευθανασιακή εποχή μας». Παρών ήταν ο Σεβ. Μητροπολίτης Ηλείας κ. Γερμανός, ο Δήμαρχος Λεχαινών, πολλοί επιστήμονες Καθηγητές Πανεπιστημίου, Ιατροί, φοιτητές, κλπ.. Η αίθουσα του Δημαρχείου αποδείχθηκε μικρή για την διάλεξη. Μετά την εισήγηση έγινε πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση.

Παραθέτουμε κατωτέρω μια περίληψη των όσων ανέφερε ο Σεβασμιώτατος:

«Καθημερινώς αντιλαμβανόμαστε ότι η εποχή μας διακρίνεται από μια ευγονική και ευθανασιακή νοοτροπία και καλούμαστε, ως Ποιμένες, να αντιμετωπίσουμε διάφορα προβλήματα που εντάσσονται μέσα σε αυτήν την ατμόσφαιρα.

1. Με τον όρο ευγονική εννοούνται μέθοδοι με τις οποίες επιδιώκεται η βελτίωση του ανθρώπινου οργανισμού και διακρίνεται σε αρνητική, που αφορά την απομάκρυνση των βλαπτικών μεταλλάξεων, και σε θετική που αφορά την αύξηση των ωφελίμων μεταλλάξεων.

Η ευγονική έχει ένα παρελθόν στην Αμερική και την Ευρώπη και συνδέθηκε με τις στειρώσεις για την αντιμετώπιση του μεταναστευτικού ρεύματος και την δημιουργία της Αρίας φυλής. Στην εποχή μας η ευγονική χρησιμοποιεί ως εργαλεία την μοριακή βιολογία, την γενετική μηχανική και τις σύγχρονες εξελίξεις στην βιοτεχνολογία που αφορούν στις μεθόδους ανασυνδυασμού του DNA, την έρευνα στα βλαστοκύτταρα, τις γονιδιακές θεραπείες, την γενετική ενίσχυση, τον έλεγχο των γεννήσεων, την επιλογή φύλου, την επιλογή εμβρύων με τον προεμφυτευτικό έλεγχο, την αποφυγή ανεπιθύμητων γεννήσεων, την κλωνοποίηση κλπ. Η ευγονική νοοτροπία της εποχής μας είναι μια απειλή για την ανθρωπότητα, γιατί, εκτός από τις πιθανές θετικές πλευρές της πρόληψης προς το παρόν διαφόρων ασθενειών, δημιουργεί πολλά γενετικά, κοινωνικά, ανθρωπολογικά, ηθικά και θεολογικά διλήμματα.

Με τον όρο ευθανασία εννοείται ο τρόπος με τον οποίο επιδιώκεται το τέλος του ανθρώπινου βίου, χωρίς πόνο. Η ευθανασία διακρίνεται σε πολλές μορφές, οι κυριότερες δε είναι η παθητική ευθανασία, όταν εγκαταλείπεται η θεραπευτική νοσηλεία του αρρώστου και η διαδικασία ανάνηψής του, και η ενεργητική ευθανασία, όταν μέσα στον οργανισμό του ανθρώπου τίθενται διάφορες χημικές ουσίες και επέρχεται η δηλητηρίαση και ο θάνατος.

Γενικά, η ευγονική συνδέεται με την αρχή και την συνέχεια της βιολογικής ζωής και η ευθανασία με το τέλος της βιολογικής ζωής.

Πολλοί σύγχρονοι επιστήμονες έχουν παρατηρήσει ότι ζούμε σε μια εποχή στην οποία επικρατεί ένας «ευγονικός πολιτισμός», αφού αυξάνεται καθημερινά η ευγονική νοοτροπία, καθώς επίσης ο «κρατικοποιημένος θάνατος», αφού επικρατεί η «αποεθιμοποίηση», η «εμπορευματοποίηση» και η «ιδρυματοποίηση» του θανάτου.

2. Η Ορθόδοξη Εκκλησία μέσα στα πλαίσια της ποιμαντικής που ασκεί ενδιαφέρεται για τα θέματα που ανακύπτουν από την ευγονική και την ευθανασία, και κυρίως ενδιαφέρεται για τον άνθρωπο, πως θα ενωθή με τον Χριστό, ζώντας μέσα στην Εκκλησία και βεβαίως πως θα αντιμετωπίζη την ζωή και τον θάνατο και όλα τα ανθρωπολογικά και κοινωνικά ζητήματα.

Η ποιμαντική της Εκκλησίας αντιμετωπίζει τα υπαρξιακά προβλήματα της ζωής και του θανάτου, που απασχολούν τον άνθρωπο, ασκεί ποιμαντική στον άρρωστο, τους συγγενείς, τον ιατρό και το νοσηλευτικό προσωπικό, και ενημερώνει και καθοδηγεί τον Χριστιανό σε διάφορα ειδικά θέματα που σχετίζονται με την ευγονική και την ευθανασία.

Είναι φανερό ότι η Ορθόδοξη Εκκλησία ενδιαφέρεται για τον άνθρωπο και επιδιώκει να του προσφέρη νόημα και πληρότητα ζωής. Μέσα στην προοπτική αυτή του προσφέρει την αποκαλυπτική αλήθεια για την σωτηρία του, αλλά αντιμετωπίζει και άλλα ζητήματα του ανθρώπινου βίου, που εντάσσονται μέσα στην ευγονική και ευθανασιακή νοοτροπία της εποχής μας με πνεύμα αγάπης και έλευθερίας, χωρίς όμως να έρχεται σε αντίθεση με την βασική αποκαλυπτική αλήθεια και τον βαθύτερο σκοπό του ανθρώπου που είναι η θέωσή του. Ποιμαίνει τον άνθρωπο χωρίς να καταργή την ελευθερία του, αλλά όταν αυτή η ελευθερία εκφράζεται αρνητικά και τραγικά, τότε την θεραπεύει με το μυστήριο της μετανοίας».–