Κύριο ἄρθρο: Ἡ ἀσθένεια τοῦ Ἀρχιεπισκόπου

Μητροπολίτου Ναυπάκτου καὶ Ἁγίου Βλασίου Ἱεροθέου

Δημοσιεύθηκε στὸν "Κόσμο τοῦ Ἐπενδυτῆ" στὶς 30 Ἰουνίου 2007.

Τὸ παρὸν ἄρθρο δημοσιεύθηκε στὸν «Κόσμο τοῦ Ἐπενδυτῆ» (30 Ἰουνίου – 1 Ἰουλίου 2007) μετά την ἐγχείριση στὴν ὁποία ἐπεβλήθη ὁ Ἀρχιεπίσκοπος καὶ τὰ μετεγχειριτικὰ προβλήματα ποὺ ἐμφανίσθηκαν, καὶ ὅταν στὰ Μέσα Μαζικῆς Ἐνημέρωσεως γινόταν λόγος γιὰ τὰ «σενάρια διαδοχῆς». Ἦταν μιὰ προσωπικὴ κατάθεση τοῦ Μητροπολίτου μας

Ὅλοι αἰσθανθήκαμε ἔκπληξη καὶ λύπη ἀπὸ τὴν αἰφνίδια ἐκδήλωση τῆς ἀσθένειας τοῦ Ἀρχιεπισκόπου. Συγχρόνως, ἡ ἀσθένεια αὐτὴ κατέδειξε καὶ τὴν δύναμη, ἀλλὰ καὶ τὴν ἀδυναμία ποὺ παρατηρεῖται μέσα στὸν ἐκκλησιαστικὸ ὀργανισμό. Καὶ γνωρίζουμε ὅτι ἡ Ἐκκλησία εἶναι τὸ Σῶμα τοῦ Χριστοῦ, ποὺ εἶναι ἡ οὐσία καὶ τὸ μεγαλεῖο της, ἀλλὰ δυστυχῶς ὑπάρχουν καὶ τὰ λεγόμενα «πολιτικὰ τῆς Ἐκκλησίας» ποὺ κινοῦνται πάντοτε στὴν περιφέρεια καὶ δὲν ἀντέχουν στὸν χρόνο. Ἔτσι μὲ τὶς δηλώσεις πολλῶν ἐκδηλώθηκε καὶ ἡ ὑποκρισία, ὅπως καὶ τὸ φαινόμενο τοῦ ὀπουρτουνισμοῦ. Θεωρῶ, ὅμως, ὅτι ἡ ἀσθένεια τοῦ Ἀρχιεπισκόπου θὰ φανῆ ὡς δύναμη γιὰ τὸν ἴδιο καὶ τὴν Ἐκκλησία. Καὶ αὐτὸ τὸ ἐντοπίζω σὲ τρεῖς πλευρές.

1. Τὸ νόημα τῆς ἀσθενείας

Ἡ ἀσθένεια στὸν ἄνθρωπο εἶναι μιὰ ἀπὸ τὶς ὁριακὲς καταστάσεις στὴν ζωή του, ποὺ εἶναι αὐθεντικότερη, ἀπὸ τὴν ἄποψη ὅτι τότε ὁ ἄνθρωπος ξεφεύγει ἀπὸ τὸν οἶστρο τῆς ἐργώδους καθημερινότητας καὶ μπορεῖ νὰ δὴ τὸν ἑαυτό του αὐθεντικότερα, μακρυὰ ἀπὸ τὴν ὁμίχλη καὶ τὴν σκόνη τοῦ γίγνεσθαι καὶ τοῦ φαίνεσθαι, μέσα στὴν ἡσυχία τοῦ δωματίου νοσηλείας, μακρυὰ ἀπὸ τὰ φῶτα τῆς δημοσιότητας. Τότε ἀναφύονται τὰ λεγόμενα ὑπαρξιακὰ θέματα, τὰ ὁποῖα σὲ σχέση μὲ τὰ καθημερινά, τὰ κοινωνικά, τὰ συνήθη, εἶναι σημαντικότερα καὶ κάνουν τὸν ἄνθρωπο νὰ φιλοσοφῇ πάνω στὴν ζωὴ καὶ τὸν θάνατο, στὸ νόημα τῆς ὕπαρξης. Ὁ διάσημος λογοθεραπευτὴς Victor Frankl στὰ στρατόπεδα τῆς συγκεντρώσεως καὶ τοῦ θανάτου του Ἄουτσβιτς καὶ τοῦ Νταχάου, ὅπως γράφει, εἶδε αὐθεντικότερα τὴν ζωὴ καὶ τὴν ἀγάπη, κατάλαβε τὴν ἀξία ὄχι της ὁμοιοστασίας, ἀλλὰ τῆς ὑπέρβασης.

2. Ἡ δύναμη τῆς ἀσθενείας

Συνήθως ταυτίζουμε τὴν ἐμφάνεια καὶ τὴν δόξα τῆς Ἐκκλησίας μὲ τὶς ποικίλες δραστηριότητες καὶ τὴν κοινωνικὴ προσφορά. Κανεὶς δὲν μπορεῖ νὰ ἀρνηθῇ αὐτὴν τὴν πραγματικότητα. Ὅμως, ἡ Ἐκκλησία γνωρίζει καὶ μιὰ ἄλλη πραγματικότητα ποὺ εἶναι πιὸ διαχρονικὴ καὶ τὴν ἐκφράζει ὁ λόγος τοῦ Χριστοῦ στὴν παράκληση τοῦ Ἀποστόλου Παύλου νὰ τὸν ἀπαλλάξη ἀπὸ τὴν ἀσθένεια ποὺ τὸν βασάνιζε: «ἡ γὰρ δύναμίς μου ἐν ἀσθενείᾳ τελειοῦται». Καὶ ἔχοντας αὐτὸ ὑπ' ὄψη του ὁ Ἀπόστολος καυχᾶται γιὰ τὶς ἀσθένειές του καὶ συνεχίζει: «διο εὐδοκῶ ἐν ἀσθενείαις, ἐν ὕβρεσιν, ἐν ἀνάγκαις, ἐν διωγμοῖς, ἐν στενοχωρίαις, ὑπὲρ Χριστοῦ• ὅταν γὰρ ἀσθενῶ, τότε δυνατὸς εἰμι» (Β’ Κόρ. ἰβ , 9-10). Ἡ δύναμη τῆς Ἐκκλησίας φαίνεται στὴν φαινομενικὴ ἀδυναμία της, στὴν περίοδο τῶν διωγμῶν καὶ τῶν ταλαιπωριῶν.

Τὸ ἴδιο συμβαίνει καὶ μὲ τὰ πρόσωπα ποὺ διακονοῦν μέσα στὴν Ἐκκλησία, κατὰ τὸ παράδειγμα τοῦ Ἀποστόλου Παύλου. Ὅταν ἡ ἐπιτυχία τῆς Ἐκκλησίας δὲν στηρίζεται στὶς ἀνθρώπινες δυνάμεις, ἀλλὰ στὴν δύναμη τοῦ Χριστοῦ, τότε φαίνεται ὅτι τὸ ἔργο της εἶναι θετικό. Ὅταν κανεὶς δίνη σημασία καὶ προτεραιότητα σὲ εὐκαιριακὲς φιλίες, τότε εἶναι δυνατὸν νὰ εἶναι ἀνασφαλῇς. Μέσα ἀπὸ τὴν δική μας ἀδυναμία φαίνεται ὅτι τὸ ἔργο ποὺ ἐπιτελεῖται εἶναι τοῦ Θεοῦ. Ἔτσι, τὸ μεγαλύτερο ἔργο γίνεται μὲ τὴν σιωπὴ καὶ τὴν ταπείνωση, μὲ τὴν ἀφάνεια καὶ τὴν ἐσωτερικότητα, τὴν προσευχὴ καὶ τὴν καρτερία. Δὲν βοηθᾶ κανεὶς πάντοτε μὲ τὴν κατ ἔ?θείαν παρέμβαση στὰ κοινωνικὰ δρώμενα. Στὴν Ἐκκλησία ὑπάρχουν καὶ ἄλλοι τρόποι δραστήριοι, ὅπως τὸ κάνει ἡ μικρὴ ζύμη ποὺ ἀρτοποιεῖ τὸ φύραμα. Ἤδη ὁ Ἀρχιεπίσκοπος, μὲ τὴν ἐπιθυμία του νὰ ἀνακοινωθῇ ὅλη ἡ ἀλήθεια γιὰ τὴν ἀσθένειά του, ἔδειξε, ὅπως πολλοὶ τὸ ἐπεσήμαναν, τὸ μεγαλεῖο του. Ἀλλά, μέσα ἀπὸ τὴν ἀσθένειά του θὰ φανοῦν καὶ ἄλλες πλευρὲς τῆς ἀφανοῦς ἡ κεκαλυμμένης προσωπικότητάς του, ὅπως ἡ ὑπομονή, ἡ μακροθυμία, ἡ συγχωρητικότητα, ἡ πίστη στὸν Θεό, ἡ προσευχὴ κλπ. Ὁπότε, τώρα εἶναι καιρός, κατὰ τὸν ὁποῖον θὰ φανῆ ἡ δύναμη τοῦ ἔσωθεν ἀνθρώπου.

3. Ὁ συνοδικὸς θεσμός

Ἡ ἀσθένεια τοῦ Ἀρχιεπισκόπου θὰ ἀποκαλύψη ἀκόμη περισσότερο τὴν δύναμη τῆς Ἐκκλησίας, ἐννοῶ τὸν συνοδικό της θεσμό. Καθένας δικαιοῦται νὰ ἀρρωσταίνη ἕνα διάστημα, ἀλλὰ καὶ δικαιοῦται καὶ τοῦ σεβασμοῦ μας σὲ δύσκολες καταστάσεις. Τὸ ἴδιο καὶ περισσότερο δικαιοῦται καὶ ὁ Ἀρχιεπίσκοπος. Ἔπειτα, ὁ ἴδιος πολλὲς φορὲς ἔχει τονίσει ὅτι ἐκτιμᾶ καὶ θέλει νὰ ἀναβαθμίση τὸν συνοδικὸ θεσμὸ τῆς Ἐκκλησίας. Ὅπως εἶναι γνωστόν, ἡ Ἐκκλησία διοικεῖται κατὰ διαφορετικὸ τρόπο ἀπὸ ἄλλες κοσμικὲς καὶ πολιτικὲς ὀργανώσεις καὶ κρατικοὺς θεσμούς. Τὸ σύστημά της εἶναι συνοδικὸ καὶ ἱεραρχικό, μὲ ὅλη τὴν σημασία τῶν ὅρων αὐτῶν. Ἔτσι, στὴν νέα συνοδικὴ περίοδο, ποὺ ἀρχίζει ἀπὸ τὴν 1η Σεπτεμβρίου, στὴν ὁποία κατὰ θεία Πρόνοια, συμμετέχουν σημαντικὲς προσωπικότητες τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, θὰ δοθῇ ἡ δυνατότητα νὰ ἀναδειχθῇ ἀκόμη περισσότερο τὸ συνοδικὸ πολίτευμα τῆς Ἐκκλησίας καὶ νὰ βοηθηθῇ ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος στὸ δύσκολο ἔργο τῆς διοικήσεως τῆς Ἐκκλησίας. Ἂν στὴν περίοδο αὐτὴ ἀξιοποιηθοῦν ἀκόμη περισσότερο στὶς ὑπάρχουσες Συνοδικὲς Ἐπιτροπὲς καὶ ἄλλοι Ἀρχιερεῖς ποὺ ἔχουν ἰδιαίτερα χαρίσματα, χωρὶς ὅμως νὰ αὐτονομηθοῦν, τότε θὰ προέλθη μεγάλη ὠφέλεια στὴν Ἐκκλησία. Μέσα ἀπὸ αὐτὸν τὸν τρόπο θὰ δοκιμασθοῦν καὶ ἐκεῖνοι ποὺ μποροῦν νὰ ἀναδειχθοῦν ἀργότερα ὡς ἡγετικὰ στελέχη στὴν Ἐκκλησία, μέσα ἀπὸ τὶς ἐσωτερικὲς διεργασίες της καὶ ὄχι μέσα ἀπὸ ποικίλους σχηματισμοὺς καὶ ἔξωθεν παρεμβάσεις.

Θεωρῶ ὅτι ἀπαιτεῖται ἀπὸ ὅλους μας σεβασμὸς στὸν Ἀρχιεπίσκοπο ποὺ τούτη τὴν ὥρα ἀναδεικνύει τὴν ἀληθινὴ πλευρὰ τῆς προσωπικότητάς του, τὴν ἀθέατη ἀπὸ τοὺς πολλοὺς ποὺ κινοῦνται στὸ ἐπίπεδο τῶν δημοσίων σχέσεων, ἀλλὰ ἀναδεικνύεται καὶ ἡ ἐσωτερικὴ δύναμη τῆς Ἐκκλησίας. Ἡ ἀρχιεπισκοπικὴ ἀσθένεια πρέπει νὰ γίνη παράγων ὑγείας γιὰ ὅλους μας. Ἂς σταματήσουν τὸ ἔργο τους οἱ διάφοροι «σωτῆρες» τῆς Ἐκκλησίας. Ἡ Ἐκκλησία δὲν ἔχει ἀνάγκη «σωτήρων», γιατί Σωτῆρας της εἶναι ὁ Χριστός, ὁ Ὁποῖος διευθύνει τὴν ἱστορία τῆς Ἐκκλησίας καὶ ἐπεμβαίνει κατάλληλα. Οἱ Ἀπόστολοι καὶ οἱ ἀπεσταλμένοι Του εἶναι διάκονοι καὶ πορεύονται «διὰ δόξης καὶ ἀτιμίας, διὰ δυσφημίας καὶ εὐφημίας, ὡς πλάνοι καὶ ἀληθεῖς, ὡς ἀγνοούμενοι καὶ ἐπιγινωσκόμενοι, ὡς ἀποθνήσκοντες καὶ ἰδοὺ ζῶμεν, ὡς παιδευόμενοι καὶ μὴ θανατούμενοι» (Β Κόρ. στ , 8-9).

Αὐτὸ δείχνει τὴν ὑγεία τῆς Ἐκκλησίας καὶ τῶν διακόνων της.–