Ἡ ἀπειλὴ τῶν πυρκαγιῶν, ἕνα πνευματικὸ πρόβλημα ποὺ ἀποτελεῖ τμῆμα τῆς οἰκολογικῆς κρίσης

Στυλιανοῦ Γερασίμου, δρ. θεολογίας καὶ μουσικός

Ὅλη ἡ Οἰκουμένη διαταράχθηκε πρὶν ἀπὸ λίγες ἡμέρες ἀπὸ τὴν πύρινη μάστιγα ποὺ ἔπληξε σχεδὸν ὅλα τὰ μέρη τῆς Ἑλλάδος. Οἱ φυσικοὶ πνεύμονες, τὰ δάση, καταστράφηκαν, ζωὲς ἀφανίστηκαν καὶ ἀρκετὲς κατοικήσιμες περιοχὲς ἔπεσαν θύματα τῆς πύρινης λαίλαπας. Ὅπως ἐκτιμοῦν οἱ εἰδικοί, τὸ μέγεθος τῆς οἰκολογικῆς καταστροφῆς εἶναι ἀνυπολόγιστο. Ἀναρωτηθήκαμε ὅμως γιατί οἱ πυρκαγιὲς ἀποτελοῦν μέρος τῆς οἰκολογικῆς κρίσης, ἡ ὁποία ἀπὸ κρίση ἔχει ἀρχίσει νὰ γίνεται καταστροφὴ καὶ γιατί αὐτὲς εἶναι πνευματικὸ πρόβλημα;

Τὸ πρόβλημα τῆς καταστροφῆς τοῦ περιβάλλοντος εἶναι παλαιό. Ὁ ἄνθρωπος προσπαθοῦσε νὰ διαμορφώση τὸ περιβάλλον σύμφωνα μὲ τὶς ἀνάγκες του προκαλῶντας ἔτσι οἰκολογικὲς ἀλλοιώσεις. Σήμερα ὅμως ὁ κίνδυνος εἶναι ἰδιαίτερα ἄμεσος. Φαντασθῆτε μετὰ ἀπὸ ὅλες αὐτὲς τὶς πυρκαγιὲς πόσο αὐξήθηκε τὸ διοξείδιο τοῦ ἄνθρακα στὴν ἀτμόσφαιρα, πόσο θὰ αὐξηθῇ ἡ θερμοκρασία, πόσα σπάνια εἴδη χλωρίδας καὶ πανίδας καταστράφηκαν, τί πλημμύρες καὶ τί ξηρασίες θὰ ἀκολουθήσουν καὶ ἐὰν ποτὲ θὰ ἀποκατασταθοῦν τὰ δάση στὴν ἀρχική τους μορφή.

Ἀντιλαμβανόμαστε ὅτι ὁ κίνδυνος ποὺ ἀπειλεῖ τὴν ἀνθρωπότητα εἶναι μεγάλος. Καὶ βέβαια τὰ μέτρα ποὺ λαμβάνονται ὄχι μόνον τώρα, ἀλλὰ ἐδῶ καὶ ἀρκετὰ χρόνια σὲ ὅλον τὸν κόσμο, δὲν ἀποδεικνύονται θεραπευτικά. Χρειάζεται ἀλλαγὴ νοοτροπίας καὶ συμπεριφορᾶς, αἴσθημα δικαιοσύνης καὶ συναίσθηση εὐθύνης στὴν προσωπικὴ καὶ τὴν κοινωνικὴ ζωή. Ἂν δὲν ὑπάρξουν τὰ παραπάνω ὄχι μόνον οἱ φωτιές, ἀλλὰ ὅλη ἡ οἰκολογικὴ κρίση θὰ παραμείνη πνευματικὸ πρόβλημα.

Οἱ πυρκαγιὲς ἀποτελοῦν πνευματικὸ πρόβλημα, γιατί ὁ ἄνθρωπος χωρίστηκε ἀπὸ τὸν Δημιουργό. Ὁ ἄνθρωπος ἄρχισε νὰ αἰσθάνεται ὑπεροχὴ στὸν πλανήτη καὶ ἀπαραίτητο τὸ δικαίωμα νὰ κατακυριεύση τὴ γῆ καὶ νὰ ὀργανώση, ὅπως ὁ ἴδιος θέλει, τὸ φυσικὸ περιβάλλον. Καὶ σ’ αὐτὴ τὴν περίπτωση τῶν πυρκαγιῶν, οἱ ὁποῖες εἶναι ἀποτέλεσμα τοῦ ἐγωϊσμοῦ τοῦ ἀνθρώπου, αἰσθάνεται ὁ ἄνθρωπος τὴν ἱκανοποίηση ὅτι καταστρέφοντας τὰ δάση εἶναι κυρίαρχος τῆς γῆς.

Ὁ ἄνθρωπος ὡς δημιούργημα «κατ’ εἰκόνα καὶ καθ’ ὁμοίωσιν» τοῦ Θεοῦ ἔχει ἐξουσία στὸν κόσμο μὲ ἀναφορὰ στὸν Θεό. Ἡ ἐξουσία συνεπάγεται καὶ εὐθύνες. Δὲν μπορεῖ νὰ χρησιμοποιήση τὸν κόσμο αὐθαίρετα καὶ ἀνεύθυνα. Δὲν μπορεῖ νὰ καταδυναστεύη τὰ ζῶα, τὰ δάση καὶ νὰ ἀγνοῇ, γενικότερα, τοὺς φυσικοὺς νόμους, οἱ ὁποῖοι εἶναι ποιήματα τοῦ Θεοῦ.

Ὁ ἄνθρωπος συνεπῶς πρέπει νὰ ταπεινωθῇ, πρέπει νὰ καταλάβη ὅτι εἶναι ὁ διαχειριστὴς τῆς γῆς, τὴν ὁποία τοῦ χάρισε ὁ Θεός. Θὰ πρέπη νὰ καταλάβη τὴν ἀμαρτωλότητά του καὶ νὰ περιέλθη σὲ αὐτογνωσία. Γιατί ἡ καταστροφὴ τοῦ περιβάλλοντος εἶναι μιὰ μορφὴ ὕβρεως στὸν Δημιουργό.–