Γεγονὸς καὶ Σχόλιο: Ἡ «Ἐκκλησιαστικὴ Ἱεραρχία» στὸ «Μετρό»

Μετὰ ἀπὸ τὴν Συνεδρίαση τῆς πρώτης ἡμέρας στὴν Ἱεραρχία, ὕστερα ἀπὸ διάφορα τὰ ὁποῖα ἀκούστηκαν καὶ ἔγιναν, πήγαινα στὸ σπίτι μου μὲ τὸ «Μετρό». Ἐκεῖ συνάντησα μιὰ ἔκπληξη τὴν ὁποία θὰ ἤθελα νὰ σχολιάσω. Στὸ ἀπέναντι ἀπὸ μένα κάθισμα κάθισε μιὰ μεσῆλιξ κυρία μὲ σύγχρονη ἐνδυμασία. Ἀμέσως ἄνοιξε τὴν τσάντα της καὶ ἔβγαλε ἕνα πράσινο δεμένο βιβλίο τῆς σειρᾶς «Φιλοκαλία τῶν Ἱερῶν Νηπτικῶν» καὶ ἄρχισε νὰ διαβάζη. Διάβαζε τὴν μετάφραση, μερικὲς φορὲς ἔβλεπε τὸ κείμενο καὶ μερικὲς φορὲς φαινόταν εὐχαριστημένη στὸ πρόσωπο. Μοῦ ἔκανε ἐντύπωση καὶ παρατήρησα ὅτι διάβαζε τὸ περὶ «Ἐκκλησιαστικῆς Ἱεραρχίας» τοῦ ἁγίου Διονυσίου τοῦ Ἀρεοπαγίτου.

Ὅσοι ἔχουν σχέση μὲ πατερικὰ κείμενα ξέρουν ὅτι πρόκειται γιὰ ἕνα σημαντικὸ κείμενο ποὺ δείχνει ποιά εἶναι ἡ θεολογικὴ δομὴ τῆς Ἐκκλησίας, ποιό εἶναι τὸ πρόσωπο καὶ τὸ ἔργο τοῦ Διακόνου, τοῦ Πρεσβυτέρου καὶ τοῦ Ἐπισκόπου καὶ πὼς ἀναδεικνύεται κανεὶς σὲ αὐτὲς τὶς ἐκκλησιαστικὲς θέσεις. Τελικὰ παρουσιάζει τὴν θεολογικὴ θέση ὅτι τὸ πολίτευμα τῆς Ἐκκλησίας εἶναι ἱεραρχικό, οἱ τρεῖς βαθμοὶ τῆς Ἱερωσύνης (Διάκονος-Πρεσβύτερος-Επίσκοπος) συνδέονται μὲ τὰ τρία μυστήρια (Βάπτισμα-Χρίσμα-θεία Εὐχαριστία) καὶ μὲ τοὺς τρεῖς βαθμοὺς τῆς πνευματικῆς ζωῆς (κάθαρση-φωτισμός-τελείωση). Εἶναι σημαντικὰ τὰ σχόλια τὰ ὁποῖα ἔκανε στὰ κείμενα αὐτὰ ὁ ἅγιος Μάξιμος ὁ Ὁμολογητὴς καὶ πὼς οἱ σοβαρὲς αὐτὲς θεολογικὲς ἀπόψεις πέρασαν μέχρι τὸν ἅγιο Νικόδημο τὸν Ἁγιορείτη καὶ σὲ συγχρόνους θεολόγους. Πρόκειται γιὰ σημαντικὰ κείμενα.

Ἔλαβα τὸ θάρρος καὶ τὴν ρώτησα ἂν τῆς ἀρέση τὸ βιβλίο ποὺ διάβαζε. Μοῦ ἀπάντησε καταφατικά. Στὴν συνέχεια μὲ ρώτησε κατὰ πόσον τὰ κείμενα αὐτὰ ἐκφράζουν ἀπόψεις τοῦ νεοπλατωνισμοῦ. Τῆς ἀπάντησα ὅτι σὲ μερικὰ σημεῖα ὑπάρχουν νεοπλατωνικοὶ ὅροι, ἀλλὰ οἱ ὅροι αὐτοὶ ἔχουν πολὺ διαφορετικὴ ἔννοια καὶ σημασία ἀπ' ὅ,τι στοὺς νεοπλατωνικούς. Ὡς παράδειγμα τῆς ἀνέφερα το πὼς στὰ κείμενα τοῦ ἁγίου Διονυσίου τοῦ Ἀρεοπαγίτου ἡ ἄποψη ὅτι «Οἱ θεολόγοι... ποτὲ μὲν ἔρωτα καὶ ἀγάπην αὐτὸν (τὸν Θεὸ) φασι, ποτὲ δὲ ἐραστὸν καὶ ἀγαπητόν ...καὶ τῷ μὲν κινεῖται, τῷ δὲ κινεῖ...», διαφέρει σαφῶς ἀπὸ ἀπόψεις περὶ τοῦ ἔρωτος καὶ τοῦ Θεοῦ, ὅπως ἐκφράσθηκαν ἀπὸ τὸν Πλάτωνα καὶ τὸν Ἀριστοτέλη. Διεκόψαμε τὴν συζήτηση, διότι ἐν τῷ μεταξὺ ὁ συρμὸς ἔφθασε στὸν σταθμὸ ποὺ ἔπρεπε νὰ κατεβῶ. Τὴν συγχάρηκα, χωρὶς νὰ ζητήσω τὸ ὄνομά της καὶ φυσικὰ καὶ ἐκείνη δὲν ἐγνώριζε οὔτε ἔμαθε ποιός ἦταν ὁ συνομιλητής της.

Ὅμως, ὅλη τὴν ἡμέρα μὲ διακατεῖχε αὐτὸ τὸ γεγονός. Τὸ βράδυ στὰ ΜΜΕ εἶδα σὲ ὅλα τὰ κεντρικὰ δελτία τῶν Εἰδήσεων συζητήσεις γιὰ τὴν ἀσθένεια τοῦ Ἀρχιεπισκόπου, γιὰ τὶς ἐνδεχόμενες ἐξελίξεις, γιὰ τὰ πρόσωπα τῆς διαδοχῆς κλπ., ἀλλὰ στὸν νοῦ μου ἦταν αὐτὴ ἡ σκηνὴ ποὺ συνάντησα στὸ «Μετρό». Δηλαδή, σκεπτόμουν γιὰ τὸ ὅτι πολλοὶ ἀπὸ τοὺς λαϊκοὺς θὰ ἤθελαν μιὰ ἐκκλησιαστικὴ Ἱεραρχία σύμφωνα μὲ τὶς πατερικές-ἐκκλησιαστικὲς προϋποθέσεις, ὅπως ἐπίσης καὶ ὅτι πολλοὶ ποὺ κατέχουν ποιμαντικὲς θέσεις μέσα στὴν Ἐκκλησία, δυστυχῶς δὲν ἔχουν τὶς εὐαισθησίες τὶς ὁποῖες συναντοῦμε στὸ «πνεῦμα» καὶ τὸ περιεχόμενο τῆς «Ἐκκλησιαστικῆς Ἱεραρχίας» τοῦ ἁγίου Διονυσίου τοῦ Ἀρεοπαγίτου. Πολλοὶ ἀπὸ τοὺς λαϊκοὺς θέλουν Κληρικοὺς θεραπευτὲς ποὺ θὰ ἁπαλύνουν τὸν ἐσωτερικὸ πόνο καὶ θὰ ἀναπληρώνουν τὸ ὑπαρξιακὸ κενό.

Αὐτὰ εἶναι τὰ βασικὰ προβλήματα τῆς σύγχρονης ἐκκλησιαστικῆς ζωῆς καὶ ὄχι οἱ δολοπλοκίες γιὰ θέσεις «κλειδιά».

Ν.Ι.