Από τα Αρχεία της Ιεράς Μητροπόλεως: Η στάση του Μητροπολίτου Χριστοφόρου στο ζήτημα των πολιτικών κρατουμένων

Δημοσιεύουμε δύο κείμενα από τα αρχεία της Μητρόπολης Ναυπακτίας και Ευρυτανίας του έτους 1952. Το πρώτο είναι ένα πατρικό γράμμα του Μητροπολίτου Χριστοφόρου προς τα «τριάκοντα πέντε» πνευματικά του παιδιά, που βρίσκονταν εξόριστοι στον Αη-Στράτη. Το γράμμα εκφράζει στοργή, είναι ισορροπημένο, ποιμαντικό, μιλάει για την αγάπη του Χριστού σε αντίθεση με τις έχθρες και τα μίση της εποχής.

Το δεύτερο κείμενο είναι συνέντευξη του ιδίου για το ζήτημα της θανατικής ποινής. Είναι αξιοσημείωτη η ξεκάθαρη άποψή του. Πρόκειται για την υπόθεση Μπελογιάννη. Την ημέρα που δημοσιεύεται η συνέντευξη (Κυριακή 30-3-1952, στις 4 τα χαράματα), οι καταδικασμένοι είχαν εκτελεσθή.

*

Εν Ναυπάκτω τη 22 Νοεμβρίου 1952

Προς τον κ. Αναστάσιον Τσέλλον και τα λοιπά εν Αγίω Ευστρατίω ως πολιτικούς εξορίστους πνευματικά μας Παιδιά.

Άγιον Ευστράτιον.

Ελάβομεν την από 10-10-52 επιστολήν σας, την οποίαν τριάκοντα πέντε εν όλω ως εκ της ιδιαιτέρας μας Πατρίδος και της Μητροπολιτικής μας Περιφερείας καταγόμενοι υπογράφετε, και της οποίας την περιγραφήν της εις Άγιον Ευστράτιον ως πολιτικών κλπ. εξορίστων ζωής σας με άφατον θλίψιν ανεγνώσαμεν.

Τούτου ένεκεν πλέον σπεύδομεν να σας διαβεβαιώσωμεν, ότι θέλομεν ενεργήση τα εφ’ ημίν ως επιβάλλεται και επιτρέπεται, εκτελούντες το ιδικόν μας τουλάχιστον καθήκον ως πάντοτε δι’ όλα και εν προκειμένω προς απόδοσιν του δικαίου εις όλους σας, και αν κατά τους κειμένους Νόμους της Πολιτείας δεν θα δυνηθώμεν να βοηθήσωμεν εκείνους εξ υμών, οίτινες δεν θα δικαιούσθε αποφυλακίσεως η διακοπής της εξορίας σας, πάντως εν τη επιδιώξει και τούτου, εφ’ όσον θα είναι εφικτόν, δεν θα παύσωμεν να ενεργώμεν και δια την επί το ανθρωπινότερον, το ευεργετικώτερον και το ωφελιμώτερον βελτίωσιν των συνθηκών της ζωής και αυτών των ενόχων έστω, έως ότου η δικαιοσύνη επικρατήση συντροφιασμένη πάντα με την αγάπην, και αυτή ως γνωρίζετε δεν είναι άλλη ειμή η αχώριστος με την αληθινήν αγάπην του Θεού και του πλησίον χριστιανική δικαιοσύνη, την οποίαν μόνον ένα Χριστιανικόν Κράτος-μία Χριστιανική Πολιτεία-δύναται πλήρως να εφαρμόση και παρ’ ημίν, και την οποίαν εις όλους τους Λαούς και εις πάντα Άνθρωπον μόνον μία Παγκόσμιος Χριστιανική Πολιτεία δύναται απολύτως να χαρίση, δικαιοσύνην δηλαδή μαζί με αγάπην, έως ότου δια της χριστιανικής αναγεννήσεως των ανθρώπων δεν θα χρειάζεται η δικαιοσύνη, διότι τότε αυτομάτως πλέον τα πάντα θα τακτοποιή η αγάπη. Ως δε γνωρίζετε η ζωή, και μάλιστα η ευτυχισμένη ζωή, στηρίζεται μόνον εις την αγάπην, δια την οποίαν και ο Θεάνθρωπος Κύριός μας έλεγεν ότι «όλος ο Νόμος-όλη η ζωή-και οι Προφήται κρέμανται» ( Ματθ. 24, 40).

Ευχόμενοι παν ποθητόν και αγαθόν εις όλους σας, ασπαζόμεθα ένα έκαστον εξ υμών με πατρικήν στοργήν και αγάπην.

Ο Μητροπολίτης

+ Ο Ναυπακτίας και Ευρυτανίας Χριστοφόρος

* * *

Συνέντευξη στην Εφημερίδα «ΑΛΛΑΓΗ», 30-3-1952

Συμφώνως προς τας επιταγάς της Θρησκείας, ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΑΙ ΤΑΣΣΟΝΤΑΙ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΩΝ ΕΚΤΕΛΕΣΕΩΝ.

Τι λέγουν οι Άγιοι Ναυπακτίας και Σπετσών δια το ζήτημα των καταδικασθέντων εις θάνατον οκτώ Κομμουνιστών.

Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ναυπακτίας και Ευρυτανίας κ. Χριστοφόρος, εις συνέντευξίν του προς συντάκτην της «Προοδευτικής Αλλαγής», ετάχθη απεριφράστως και δι’ επιγραμματικών δηλώσεών του, εναντίον της εκτελέσεως των θανατοποινητών κομμουνιστών των οποίων αι αιτήσεις χάριτος απερρίφθησαν.

Το πλήρες κείμενον της συνεντεύξεως του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου κ. Χριστοφόρου, προς τον συντάκτην μας, έχει ως εξής:

ΕΡΩΤΗΣΙΣ: Η απόφασις του Στρατοδικείου δια της οποίας επεβλήθη η ποινή του θανάτου εις οκτώ κατηγορουμένους πρόκειται, ίσως, να εκτελεσθή δια τους τέσσαρας τουλάχιστον, δια τους οποίους το Συμβούλιον Χαρίτων απεφάνθη δυσμενώς. Εγκρίνετε τας θανατικάς αυτάς εκτελέσεις; Ποίαν θέσιν επί του προκειμένου λαμβάνει η επίσημος Εκκλησία, την οποίαν ως Μητροπολίτης αντιπροσωπεύετε;

ΑΠΑΝΤΗΣΙΣ: Δεν πρέπει να γίνουν αι εκτελέσεις. Η γνώμη της Εκκλησίας είναι επί του θέματος αυτού εκπεφρασμένη. Οποιαδήποτε θανατική εκτέλεσις, οποθενδήποτε και από οιονδήποτε επιβαλλομένη είναι 100% έγκλημα. Αλλά ουδέποτε το έγκλημα διορθώνει τα κακώς έχοντα. Τουναντίον φέρει σκοτισμόν της σκέψεως, κλονισμόν της πεποιθήσεως, αναταραχάς εις τον κοινωνικόν βίον και ο αντίκτυπος γενικώς, είναι κακός με κάκιστα αποτελέσματα. Και η κοινή λογική όμως, η απλή ανθρωπίνη σκέψις ευρίσκει ούτω τα πράγματα. Όχι! Η θανατική εκτέλεσις δεν εξυπηρετεί τίποτε. Τουναντίον βλάπτει αμεσώτατα και το έθνος και το κοινωνικόν σύνολον.

ΕΡΩΤΗΣΙΣ: Ποία είναι η προσωπική σας γνώμη ως προς τας εκτελέσεις των τεσσάρων θανατοποινητών;

ΑΠΑΝΤΗΣΙΣ: Να μη εκτελεσθούν! Οι χρησιμοποιούντες το έγκλημα η την βίαν δια την επιβολήν των αρχών των και την επικράτησίν των, πιστοποιούν ούτω, ότι και αυτοί δεν έχουν πεποίθησιν εις το δίκαιον των ιδικών των αρχών και δι’ αυτό χρησιμοποιούν το μέσον της βίας και της θανατικής εκτελέσεως. Έχω την γνώμην, λοιπόν, ότι δεν πρέπει να γίνουν αι θανατικαί εκτελέσεις.–