Πέτρου Πιτσιάκκα: «Ὁ Ἀγῶνας τοῦ ’21 πυξίδα του σήμερα»

Πέτρου Πιτσιάκκα, Διευθυντοῦ 3ου Γυμνασίου Ναυπάκτου

Τὸ ἰδανικὸ τῆς ἐλευθερίας ἀδιάρρηκτα δεμένο μὲ τὴν ἀξιοπρέπεια καὶ τὴν πρόοδο φλογίζει τὶς ἀνθρώπινες καρδιὲς καὶ τὶς ὁδηγεῖ στὸν ἀνυποχώρητο ἀγῶνα ποὺ φτάνει στὴν αὐτοθυσία γιὰ τὴν ἐπικράτηση τοῦ δικαίου. Τὶς ξεσηκώνει σὲ μιὰ πάλη μέχρι τὸ θάνατο γιὰ τὴν ἀπόκτηση καὶ τὴ διατήρηση τῆς ἐλευθερίας. Ἡ ἱστορία τῆς ἀνθρωπότητας, καὶ ἰδιαίτερα ἡ ἑλληνική, εἶναι γεμάτη ἀπὸ ἀπελευθερωτικοὺς ἀγῶνες. Ἀνάμεσα σ’ αὐτούς, ξεχωριστὴ θέση κατέχει ἡ ἑλληνικὴ ἐπανάσταση τοῦ 1821 γιὰ τὴν ἀπελευθέρωση ἀπὸ τὸν ὀθωμανικὸ ζυγό.

Ἡ ἰδέα τῆς ἐλευθερίας συντήρησε γιὰ αἰῶνες ἀλύγιστη τὴν πονεμένη Ρωμηοσύνη. Στὴ διάσωση καὶ τὴ συγκρότηση τοῦ ἑλληνισμοῦ σὲ Γένος συνέβαλαν καὶ ἡ θρησκεία, συνεκτικὸς δεσμὸς καὶ προστατευτικὸ τεῖχος, ἡ κοινὴ γλῶσσα, ὁ χῶρος καὶ ὁ λαὸς μὲ τὴν ἱστορική του συνέχεια, ἡ παράδοση, ἡ συλλογικὴ μνήμη τοῦ κοινοῦ παρελθόντος, ἡ κοινὴ μοῖρα τοῦ παρόντος, οἱ ἴδιες παρήγορες ἐλπίδες γιὰ τὸ μέλλον. Ἡ συνοχή του ὑπάρχει ἤδη διαμορφωμένη στὸ ἰδεολογικό του ὑπόβαθρο. Ἀπὸ τὴ μιά, ἡ βυζαντινὴ κληρονομιά, ἡ θεοφρούρητη ἐκκλησία, ὁ οἰκουμενικὸς πατριάρχης, ὁ περιούσιος λαὸς τῆς ὀρθοδοξίας, ἀπροσδιόριστος ἴσως μυστικισμός, ἀλλὰ αἰώνια πηγὴ μεσσιανικῆς προσδοκίας, αὐτοπεποίθησης καὶ ὁραματισμῶν.

Ἀπὸ τὴν ἄλλη, οἱ ἀρχαῖοι πρόγονοι, ἡ δόξα τῶν αἰώνων, σοφοὶ καὶ ἥρωες, τιμωροὶ τῶν ἀσιατῶν καὶ κοσμοκράτορες. Ὁ ὑπόδουλος ἑλληνισμὸς γαλουχεῖται μὲ τὸν θρῦλο τοῦ μαρμαρωμένου βασιλιᾶ, ἀναζητεῖ τὸ πλήρωμα τοῦ χρόνου στὰ χρησμολόγια, ἱστορεῖ στὶς τοιχογραφίες τῶν ἐκκλησιῶν τὸν Ἀκάθιστο Ὕμνο μὲ τὴν πολιορκημένη Κωνσταντινούπολη κάτω ἀπὸ τὴν σκέπη τῆς Ὑπερμάχου. Ζωγραφίζει ὅμως καὶ τοὺς ἕλληνες φιλοσόφους δίπλα ἀπὸ τοὺς προφῆτες. Σκύβει μὲ κατάνυξη στὰ συναξάρια τῶν νεομαρτύρων, ποὺ τονώνουν τὴν ἐγκαρτέρηση. Στὸ γόνιμο αὐτὸ ἔδαφος ἔριχνε τὸ σπόρο της ἡ παιδεία.

Ὁ σπόρος τῆς λευτεριᾶς, ποὺ καλλιεργεῖτο τόσους αἰῶνες, φύτρωσε στὶς 25 Μαρτίου 1821. Τὴν μέρα αὐτή, ἡ Παρθένος παίρνει τὸ μήνυμα γιὰ τὴν γέννηση τοῦ Σωτῆρα τοῦ κόσμου, καὶ οἱ Ἕλληνες παίρνουν τὰ ὅπλα γιὰ τὴν ἀπελευθέρωση. Τὸ ἀρχαγγελικὸ σάλπισμα τῆς 25ης Μαρτίου ξεσήκωσε ὅλες τὶς πληγωμένες ἑλληνικὲς ψυχὲς πού, ἐξαγνισμένες στὸ μαρτύριο τετρακοσίων χρόνων τυραννίας, πέταξαν πρὸς τὸν οὐρανὸ τῆς λύτρωσης, ὅπου ἐκτόξευε ἕνα φοβερὸ μήνυμα ὁ φρικτὸς ὅρκος τῆς Ἁγίας Λαύρας: «Ἐλευθερία ἢ Θάνατος».

Νόμος εἶναι ἀνθρώπινος, νόμος ἱστορικός: Ἡ χαμένη ἐλευθερία δὲν ξαναποκτιέται παρὰ μόνο μὲ τὴν περιφρόνηση τοῦ θανάτου. Νίκη τῆς ζωῆς πάνω στὸ θάνατο ἀποτελεῖ πάντα ἡ διατήρηση, καί, πολὺ περισσότερο, ἡ ἐπανάκτηση τῆς ἐλευθερίας. Μέσα στὸ ξεκίνημα αὐτὸ ἔβρισκε τὴν ἄνθησή του ὁ σπόρος τοῦ Ρήγα Φεραίου: «Καλύτερα μιᾶς ὥρας ἐλεύθερη ζωὴ παρὰ σαράντα χρόνια σκλαβιὰ καὶ φυλακή». Τὸ ξεσήκωμα τῆς ἑλληνικῆς ψυχῆς ἔμοιαζε μὲ ἀνάληψη πρὸς τοὺς οὐρανούς. Ἐγκατάλειψη τῆς σκλαβωμένης ζωῆς, μὲ ἀνέκκλητη ἀπόφαση θυσίας. Μοναδικὴ περίπτωση παλιννόστησης, ἡ ἐλευθερία. Ἐλευθερία γιὰ τὰ κορμιά, γιὰ τὰ ἄψυχα, γιατί οἱ ψυχὲς ἦταν ἤδη ἐλεύθερες.

Ἡ μεγάλη αὐτοκρατορία τῶν τυράννων ἀγριοσάλεψε. Κινητοποιήθηκε γιὰ νὰ καταπνίξη τὸν ἑλληνικὸ ξεσηκωμό. Νόμιζε πὼς εἶχε νὰ κάνη μὲ τὰ βασανισμένα κορμιὰ τῶν σκλάβων. Δὲν κατάλαβε πὼς τώρα εἶχε νὰ κάνη μὲ τὶς ἐλεύθερες ψυχὲς τῶν ἀποφασισμένων. Τὸ κάστρο τῆς θυσίας ὑψώνεται ἀπόρθητο. Λαὸς ποὺ κλείνεται ἀποφασιστικὰ στὸ κάστρο αὐτὸ ἔχει ἐξασφαλίσει τὴ νίκη. Εἴτε μὲ τὴν ἐλευθερία τῆς ζωῆς, εἴτε μὲ τὴν ἐλευθερία τοῦ θανάτου. Καὶ ὅλος ὁ ἑλληνικὸς λαός, ὅλο τὸ ἔθνος, εἶχε κλειστεῖ σ’ αὐτό.

Στὰ ἐννιὰ χρόνια τοῦ Ἀγῶνα, χρόνια ποτισμένα μὲ αἷμα καὶ δάκρυα, μὲ νῖκες καὶ ἡρωισμούς, μὲ μάχες καὶ αὐτοθυσίες, μὲ ὁλοκαυτώματα καὶ καταστροφές, μὲ δόξα καὶ μεγαλεῖα, ὅλα τὰ μέρη τῆς ἑλληνικῆς γῆς, ἀπὸ τὴν Κύπρο μέχρι τὴ Μακεδονία ἔχουν νὰ προσφέρουν, στὴ λατρεία τοῦ κοινοῦ ἰδανικοῦ, ναοὺς θριάμβου καὶ πάνσεπτα θυσιαστήρια. Τὰ λόγια εἶναι φτωχὰ μπροστὰ στὰ ἔργα αὐτῶν ποὺ ὁδήγησαν καὶ θὰ ὁδηγοῦν γιὰ πάντα τὶς νεότερες γενιές.

Κυρίες καὶ Κύριοι

Ὁ ἀγῶνας γιὰ τὴν ἐθνικὴ παλιγγενεσία ἀποτελεῖ τὴν ἀποθέωση τοῦ παράτολμου ἡρωισμοῦ ἐναντίον κάθε λογικῆς πρόβλεψης. Σήμερα ὅμως ζοῦμε στὴν ἐποχὴ τῆς ἀπιστίας. Ὅ,τι ἄλλοτε ἦταν ὅραμα καὶ ἰδανικὸ σήμερα ὀνομάζεται χίμαιρα καὶ οὐτοπία. Ἡ κοινωνία μας, διαβρωμένη ἀπὸ τὴν ἀνυπαρξία μιᾶς ἰδέας, ποὺ θὰ μποροῦσε νὰ προκαλέση τὴ στράτευση καρδιᾶς καὶ νοῦ, γύρω ἀπὸ ἕνα συλλογικὸ σχέδιο, ἀσφυκτιᾶ καὶ μένει ἀπαθής. Αὐτὴ ἡ μεθυσμένη πορεία μας πρὸς τὸ κενὸ τοῦ ἐφησυχασμοῦ καὶ τῆς παραίτησης, πρέπει νὰ σταματήση. Τὸ ἀθάνατο ’21 ἀποτελεῖ πυξίδα γιὰ τὴ στάση μας σήμερα. Γι’ αὐτό:

Ἀντιμετωπίζουμε τοὺς πολέμιους τῆς ἑλληνορθόδοξης παράδοσής μας, ποὺ εἶναι ἀθάνατη ζωή, ἐλπίδα καὶ παρηγοριὰ γιὰ ὅλο τὸν κόσμο, ἀφοῦ ἱκανοποιεῖ τὰ ὑπαρξιακὰ προβλήματα τοῦ ἀνθρώπου. Ἀντιστεκόμαστε στὴ μαζοποίηση, τὸ λαϊκισμὸ καὶ τὴν ἀνευθυνότητα, τὴν κοινωνικὴ ἀδικία, τὴν ἀπανθρωπιὰ καὶ τὸ ρατσισμό, τὴν ἀναξιοκρατία, τὸ παρασκήνιο καὶ τὴ διαπλοκή, τὴν οἰκονομικὴ ἀσυδοσία καὶ τὴν οἰκολογικὴ καταστροφὴ ποὺ διασποῦν τὸν κοινωνικὸ ἱστὸ καὶ νοθεύουν τὴν ποιότητα τῆς δημοκρατίας, τὴν ποιότητα τῆς ζωῆς. Ἀπορρίπτουμε τὴν τηλεοπτικὴ ἀσυδοσία, ποὺ ἐθίζει τὸ κοινὸ στὴ βωμολοχία, τὸν κυνισμὸ καὶ τὴν ἐλαφρότητα, τὸν ἐκβιασμὸ καὶ τὸν ἀθέμιτο ἀνταγωνισμό, τὴν ἀγοραπωλησία τῆς ἀθωότητας καὶ τοῦ ἔρωτα, τῆς ζωῆς καὶ τοῦ θανάτου.

Ἐναντιωνόμαστε στὸν ἀτομικισμὸ καὶ τὸν εὐδαιμονισμό, τὴν κατανάλωση καὶ τὴν καλοπέραση, ποὺ ὁδηγοῦν στὴν ἀποξένωση ἀπὸ τὸ νόημα τῆς πατρίδας καὶ μᾶς κάνουν νὰ ξεχνᾶμε πὼς πατριωτισμὸς εἶναι τὸ τί κάνουμε γιὰ τὴν πατρίδα καὶ ὄχι νὰ περιμένουμε τοὺς ἄλλους νὰ φροντίσουν ἢ νὰ θυσιαστοῦν γι’ αὐτή, ἢ σὰν ἔρθει ὁ θέρος νὰ προτιμᾶμε τὰ δρεπάνια νὰ σφυρίξουν στὸ διπλανὸ χωράφι. Ἀγνοοῦμε ἐκείνους ποὺ συγχέουν τὴν ἐνεργοποίηση τῶν πατριωτικῶν ἀντανακλαστικῶν μὲ τὸν ἀνόητο ἐθνικισμὸ καὶ τὶς ἀκραῖες ἐκδηλώσεις. Οἱ ἐπικριτὲς τῆς πατριωτικῆς ἔξαρσης ὀφείλουν νὰ διακρίνουν τὴ φιλοπατρία ἀπὸ τὸ σωβινισμὸ καὶ νὰ συνειδητοποιήσουν πὼς ἡ ἐθνικὴ εὐαισθητοποίηση τῆς κοινῆς γνώμης εἶναι ἡ ἀντίδραση στοὺς διὰ γυμνοῦ ὀφθαλμοῦ ὁρατοὺς ἐθνικοὺς κινδύνους.

Ἀντιδροῦμε σὲ πράξεις ἐθνικῆς ταπείνωσης, ποὺ γίνονται στὸ ὄνομα τοῦ ρεαλισμοῦ καὶ τοῦ ὀρθολογισμοῦ. Ἡ μεγαλοσύνη τῶν ἐθνῶν δὲν μετριέται μὲ τὸ στρέμμα, ἀλλὰ μὲ τῆς καρδιᾶς τὸ πύρωμα μετριέται καὶ μὲ αἷμα. Δὲν δίνουμε ὅμως ἄφεση καὶ σ’ ἐκείνους ποὺ χρησιμοποιοῦν τὴν πατρίδα γιὰ νὰ ἀκονίζουν τὰ δόντια τους ἐκμεταλλευόμενοι τὴν ἐθνική μας εὐαισθησία. Τέλος ξεσηκωνόμαστε καὶ ἐναντίον ἐκείνων πού, ὅλες αὐτὲς τὶς δεκαετίες, δὲν κατάφεραν νὰ ντύσουν μὲ σάρκα κάποια ὄνειρα αὐτοῦ τοῦ ἔθνους, δὲ διδάχτηκαν ἀπὸ τὶς τραγωδίες του καὶ τὰ διδάγματα ποὺ ἀνάβλυσαν ἀπὸ τὸ αἷμα τὰ ἔκαναν νὰ μοιάζουν ἁπλὴ τελετουργικὴ ἀναφορὰ κατὰ τὶς ἐθνικές μας ἐπετείους.

Κυρίες καὶ Κύριοι

187 χρόνια μετὰ τὸν ἡρωικὸ ξεσηκωμὸ τοῦ ἔθνους ἡ ἱστορία πρέπει νὰ πάψη νὰ εἶναι μόνο σελίδες σχολικῶν βιβλίων καὶ λόγοι πανηγυρικοί. Ὀφείλουμε νὰ τὴν κάνουμε ἔργο ζωῆς.–