Ὁμιλίες στὴν Κύπρο

Τὸ τριήμερο ἀπὸ 5 ἕως 7 Μαΐου ε.ε., ὁ Μητροπολίτης κ. Ἰερόθεος ἐπισκέφθηκε τὴν Κύπρο, προσκεκλημένος τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Κύπρου κ. Χρυσοστόμου τοῦ Β καὶ ἐκφώνησε τρεῖς ὁμιλίες μὲ θέμα «Δόγμα καὶ ἦθος» στὰ πλαίσια τοῦ Θεολογικοῦ Ἐπιμορφωτικοῦ Σεμιναρίου «Δόγμα καὶ ζωὴ στὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία».

Οἱ δύο πρῶτες ὁμιλίες ἐκφωνήθηκαν στὴν Ἱερὰ Ἀρχιεπισκοπὴ Κύπρου στὴν Λευκωσία καὶ συγκεκριμένα στὴν μεγάλη αἴθουσα ἐκδηλώσεων, ποὺ βρίσκεται στὸν περίβολο τῆς Ἱερᾶς Ἀρχιεπισκοπῆς καὶ φέρει τὸ ὄνομα τοῦ μακαριστοῦ Ἀρχιεπισκόπου Κύπρου κυροῦ Μακαρίου τοῦ Γ. Συμμετεῖχαν Κληρικοὶ καὶ Κατηχητὲς τῆς Ἱερᾶς Ἀρχιεπισκοπῆς Κύπρου, οἱ ὁποῖοι τὶς παρακολούθησαν μὲ μεγάλο ἐνδιαφέρον καὶ πολλὴ προσοχὴ καὶ αὐτὸ φάνηκε καὶ ἀπὸ τὴν συζήτηση ποὺ ἀκολούθησε μετὰ τὸ πέρας τῶν ὁμιλιῶν, δηλαδὴ ἀπὸ τὴν ποιότητα καὶ τὸ ἐπίπεδο τῶν ἐρωτήσεων. Ἀξίζει νὰ σημειωθῇ ὅτι κατὰ τὴν διάρκεια τῶν δύο πρώτων ὁμιλιῶν ἦσαν παρόντες, ἐκτὸς ἀπὸ τοὺς Κληρικοὺς τῆς Ἱερᾶς Ἀρχιεπισκοπῆς, ἀρκετοὶ Θεολόγοι, καθὼς καὶ ἄλλοι Ἐπιστήμονες, οἱ ὁποῖοι εἶχαν ἐκτενεῖς συζητήσεις μὲ τὸν Σεβασμιώτατο καὶ κατ’ ἰδίαν.

Ἡ τρίτη ὁμιλία ἐκφωνήθηκε στὸν περικαλλῆ Ἱερὸ Ἐνοριακὸ Ναοῦ τοῦ Ἁγίου Στυλιανοῦ, ποὺ βρίσκεται σὲ Προάστειο τῆς Λευκωσίας, καὶ ἦταν ἀνοικτὴ στὸ εὐρὺ κοινό. Πράγματι τὸ ἀκροατήριο ἦταν πολυπληθὲς καὶ τὴν ἄκουσε προσεκτικὰ καὶ μὲ ἀμείωτο ἐνδιαφέρον. Ὁ Σεβασμιώτατος ἀπάντησε καὶ στὶς ἐρωτήσεις ποὺ ἀκολούθησαν.

Στὴν σειρὰ αὐτὴ τῶν ὁμιλιῶν ὁ Σεβασμιώτατος ἀνέπτυξε τὰ ἑξῆς ἐπί μέρους κεφάλαια:

• –Ὁρολογία τοῦ θέματος,
• –Σχέση μεταξὺ δόγματος καὶ ἤθους,
• –Ἠθικὴ καὶ ἀσκητική,
• –Τὰ δόγματα-ὅροι, ἔκφραση τῆς ἐμπειρίας,
• –Τὰ δόγματα ὡς φάρμακα,
• –Πρακτικὲς συνέπειες (Τέσσερεις εἰκόνες, Ἡ ἀναγκαιότητα τῶν δογμάτων, Δόγματα καὶ ἱεροὶ Κανόνες),
• –Ἡ βίωση τοῦ δόγματος (Τριαδολογία, Χριστολογία, Ἐκκλησιολογία, Ἐσχατολογία).

Συμπερασματικὰ τόνισε ὅτι «τὰ δόγματα δὲν ἔχουν τεθῇ γιὰ νὰ μένουν στὶς Βιβλιοθῆκες τῶν Μοναστηριῶν καὶ τῶν Θεολογικῶν Σχολῶν καὶ νὰ τὰ γνωρίζουν μερικοὶ διανοητικά. Καὶ οἱ δαίμονες ξέρουν τὰ δόγματα. Ἡ γνώση, ὅμως, ποὺ ἔχουν οἱ δαίμονες γιὰ τὸν Θεὸ εἶναι θεωρητική. Δὲν τοὺς ἀγγίζει καὶ δὲν μεταμορφώνει τὴν ὕπαρξη τους, δὲν τοὺς σώζει. Καὶ τὰ δαιμόνια πιστεύουν καὶ φρίττουν, κατὰ τὸν Ἀδελφόθεο Ἰάκωβο. Τὰ δόγματα πρέπει νὰ γίνουν τροφὴ καὶ αἷμα ποὺ θὰ τρέφεται ὁλόκληρος ὁ πνευματικὸς ὀργανισμός μας, πρέπει νὰ τὰ θεωροῦμε ὡς σωτήρια φάρμακα γιὰ νὰ ζήσουμε πνευματικά. Αὐτὸ σημαίνει ὅτι πρέπει νὰ ζοῦμε μέσα στὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μὲ τὴν δογματικὴ ἀκρίβεια, ὅπως διατυπώθηκε ἀπὸ τὶς Οἰκουμενικὲς Συνόδους καὶ νὰ προσπαθοῦμε, τηρῶντας τοὺς ἱεροὺς Κανόνας καὶ θεραπευόμενοι πνευματικὰ κάτω ἀπὸ διακριτικὴ παρακολούθηση Πνευματικοῦ Πατρός, νὰ φθάσουμε στὴν οὐσία τῶν δογμάτων ποὺ εἶναι ἡ κάθαρση ὁ φωτισμὸς καὶ ἡ θέωση. Ἑπομένως, δόγμα καὶ ἦθος συνδέονται πάρα πολὺ στενά, καὶ ὅταν ἀλλοιώνεται τὸ δόγμα ἀλλοιώνεται καὶ τὸ ἦθος τοῦ ἀνθρώπου, ὅπως ἐπίσης ὅταν ἀλλοιώνεται τὸ ἦθος, τότε καταστρατηγοῦνται καὶ τὰ δόγματα».

Στὸν λίγο ἐλεύθερο χρόνο ποὺ εἶχε ὁ Σεβασμιώτατος, στὰ ἐνδιάμεσα τῶν ὁμιλιῶν του, ἐπισκέφθηκε, τὸ πρωΐ τῆς Τρίτης, τὴν Ἱερὰ Μονὴ Ἁγίου Νικολάου Ὀρούντας, ποὺ ἀνήκει στὴν δικαιοδοσία τοῦ Μητροπολίτη Μόρφου Κυρίου Νεοφύτου, ἀνταποκρινόμενος στὴν πρόσκληση τῆς ἡγουμένης τῆς Ἱερᾶς Μονῆς, Μοναχῆς Ἰουστίνης, καὶ ἀπηύθυνε λόγο στὴν ἀδελφότητα, ἀπαντῶντας στὶς ἐρωτήσεις τους. Ἀξίζει νὰ σημειωθῇ ὅτι ἡ ἡγουμένη καὶ οἱ μοναχὲς τῆς ἐν λόγῳ Ἱερᾶς Μονῆς, εἶναι νέες, μορφωμένες καὶ μελετοῦν τὰ βιβλία τοῦ Σεβασμιωτάτου. Ἡ συζήτηση περιστράφηκε, κυρίως, γύρω ἀπὸ τὸ πρόσωπο τοῦ ἀειμνήστου Γέροντος Σωφρονίου, γιὰ τὸν ὁποῖο ὁ Σεβασμιώτατος ἔγραψε καὶ κυκλοφόρησε ἐσχάτως τὸ βιβλίο «Οἴδα ἄνθρωπον ἐν Χριστῷ». Ἐπίσης, ἐπισκέφθηκε τὴν Ἱερὰ Μονὴ Κύκκου, στὴν ὁποία ἡγούμενος εἶναι ὁ Μητροπολίτης Κύκκου κ. Νικηφόρος. Ὁ Σεβασμιώτατος πῆγε πρῶτα στὸ «Θρονὶ» τῆς Παναγίας, ποὺ βρίσκεται στὸ βουνό, πάνω ἀπὸ τὸ Μοναστήρι καὶ σὲ μικρὴ ἀπόσταση ἀπὸ αὐτό, καὶ τέλεσε ἐπιμνημόσυνη Δέηση (Τρισάγιον) στὸν Τάφο τοῦ ἀειμνήστου Ἀρχιεπισκόπου Μακαρίου τοῦ Γ . Στὴν συνέχεια ξεναγήθηκε ἀπὸ τὸν Ἔφορο τῆς Ἱερᾶς Μονῆς στοὺς χώρους καὶ τὸ Μουσεῖο της, ἀφοῦ πρῶτα πῆγε στὸ Καθολικό της, ἤτοι στὸν κεντρικὸ Ἱερὸ Ναό, καὶ προσκύνησε τὴν εἰκόνα τῆς Παναγίας καὶ Ἱερὰ Λείψανα Ἁγίων ποὺ φυλάσσονται σ’ αὐτήν.

Τὸ πρωΐ τῆς Τετάρτης ὁ Σεβασμιώτατος ἐπισκέφθηκε τὰ «Φυλακισμένα Μνήματα», ποὺ βρίσκονται στὸν χῶρο τῶν Κεντρικῶν Φυλακῶν Λευκωσίας καὶ ξεναγήθηκε στοὺς χώρους ἐκείνους ὅπου φυλακίσθηκαν καὶ βασανίσθηκαν οἱ ἀγωνιστὲς τῆς Ἐθνικῆς Ὀργάνωσης Κυπρίων Ἀγωνιστῶν (Ε.Ο.Κ.Α.), τὴν περίοδο τοῦ ἀπελευθερωτικοῦ ἀγῶνα τῶν Κυπρίων, ἤτοι 1955 – 1959. Εἶδε τὴν ἀγχόνη ὅπου ἐννέα ἀγωνιστὲς τῆς ἐλευθερίας ἀπαγχονίσθηκαν καὶ θάφτηκαν σὲ χῶρο τῶν Φυλακῶν. Ὁ Σεβασμιώτατος βαθειὰ συγκινημένος ἔγραψε τὶς ἐντυπώσεις του στὸ βιβλίο ἐπισκεπτῶν. Ἐπίσης, ἐπισκέφθηκε, στὸ Μετόχι τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Κύκκου στὴν Λευκωσία, τὸν προηγούμενο τῆς Ἱερᾶς Μονῆς, τὸν πολιὸ καὶ σεβαστὸ Ἀρχιμανδρίτη π. Διονύσιο Κυκκώτη, ἕναν ἀξιόλογο Κληρικό, ὁ ὁποῖος ἔχει στενοὺς πνευματικοὺς δεσμοὺς μὲ τὸν Σεβασμιώτατο, ἀφοῦ ἀγαπᾶ ὄχι μόνο νὰ μελετᾶ, ἀλλὰ καὶ νὰ διαδίδη τὰ βιβλία του.

Τὸ κλίμα ποὺ ἐπικράτησε κατὰ τὴν διάρκεια τῶν ὁμιλιῶν τοῦ Σεβασμιωτάτου ἦταν θαυμάσιο καὶ οἱ ἐντυπώσεις τῶν παρισταμένων, κατὰ κοινὴν ὁμολογία, ἦσαν ἄριστες. Μετὰ τὴν δεύτερη ὁμιλία, τὸ βράδυ τῆς Τρίτης, ὁ Θεοφ. Χωρεπίσκοπος Καρπασίας, ποὺ ἔχει ἐπωμισθῇ τὴν εὐθύνη τοῦ ποιμαντικοῦ ἔργου τῆς Ἱερᾶς Ἀρχιεπισκοπῆς, εὐχαρίστησε τὸν Μακαριώτατο Ἀρχιεπίσκοπο Κύπρου, ὁ ὁποῖος ἔδωσε τὴν εὐλογία γιὰ τὴν παραγματοποίηση τοῦ Ἐπιμορφωτικοῦ Σεμιναρίου καὶ στὴν συνέχεια εὐχαρίστησε τὸν Σεβασμιώτατο γιὰ τὸν κόπο στὸν ὁποῖο ὑπεβλήθη καὶ κυρίως γιὰ τὶς ὁμιλίες του. Ἀνεκοίνωσε δὲ ὅτι μὲ τὶς ὁμιλίες τοῦ Σεβασμιωτάτου –εἶχαν προηγηθῇ ὁ Σέβ. Μητροπολίτης πρ. Ἐρζεγοβίνης κ. Ἀθανάσιος Γιέφτιτς, οἱ Καθηγητὲς Κων. Σκουτέρης καὶ Δήμ. Τσελεγγίδης καὶ ὁ Θεοφ. Ἐπίσκοπος Καρπασίας κ. Χριστοφόρος– περατώθηκαν οἱ ἐργασίες τοῦ Σεμιναρίου καὶ κάλεσε τὸν Σεβασμιώτατο νὰ ἀπονείμη τὰ ἀναμνηστικὰ Διπλώματα. Ἐπίσης, ἀνεκοίνωσε ὅτι τὸ γενικὸ θέμα τοῦ Ἐπιμορφωτικοῦ Σεμιναρίου τοῦ ἑπομένου ἔτους θὰ εἶναι ἡ Βιοηθικὴ καὶ προσκάλεσε δημοσίως τον Σεβασμιώτατο νὰ ὀμιλήση καὶ σ’ αὐτό.

π.Γ.Δ.Π.