Ὀρθόδοξη Ἱεραποστολὴ στὸ Κογκό

Ἱερομονάχου-Ιεραποστόλου π. Νικολάου Γρηγοριάτη

(ἀπομαγνητοφώνηση κασέτα)

Πολλὲς φορὲς οἱ καλύτεροι πρεσβευτὲς τῆς Ἑλλάδος καὶ τῆς Ὀρθοδοξίας στὸ ἐξωτερικὸ εἶναι ἄνθρωποι τῶν ὁποίων τὰ ἔργα δὲν διαφημίζονται καὶ δὲν γίνονται γνωστὰ οὔτε ἀπὸ τὴν τηλεόραση καὶ οὔτε ἀπὸ τὶς ἐφημερίδες. Αὐτοὶ κατὰ κανόνα εἶναι καὶ αὐτοὶ ποὺ προσφέρουν μὲ ἀνιδιοτέλεια καὶ παροιμιώδη ἀφοσίωση τὸ μεγαλύτερο ἔργο σὲ περιοχὲς τοῦ λεγομένου τρίτου κόσμου, περιοχὲς δηλαδὴ τῶν ὁποίων οἱ κάτοικοι ὑποφέρουν καὶ δυσκολεύονται νὰ ἐπιβιώσουν ἀπέναντι στὰ στοιχεῖα τῆς φύσεως, στὶς ἀσθένειες, στὶς τραγικὲς ἐλλείψεις εἰδῶν πρώτης ἀνάγκης ἡ σὲ πιθανοὺς φυλετικοὺς πολέμους.

Ἡ ἱεραποστολὴ τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Ὁσίου Γρηγορίου Ἁγίου Ὅρους ἐδῶ καὶ τριάντα (30) χρόνια λειτουργεῖ στὸ Νότιο Κογκὸ παρέχοντας ὄχι μόνο ὑλικὴ ὑποστήριξη, ἀλλὰ κυρίως πνευματικὴ καὶ κοινωνική, μὲ πολὺ σημαντικὸ θρησκευτικό, φιλανθρωπικὸ καὶ ἐκπαιδευτικὸ ἔργο. Ἀξίζει νὰ σημειωθῇ ὅτι λειτουργοῦν ὑπὸ τὴν αἰγίδα τοῦ κλιμακίου καὶ μὲ τὴν ἄδεια τοῦ Κράτους 47 Ἐκπαιδευτήρια. Δηλαδή, Δημοτικά, Γυμνάσια, Τεχνικές, Παιδαγωγικὲς καὶ Νοσοκομειακὲς Σχολές. Ὁ ἀριθμὸς τῶν μαθητῶν φθάνει στοὺς 10.600 καὶ τῶν Διδασκάλων καὶ Καθηγητῶν στοὺς 300. Τὸ σημαντικὸ εἶναι ὅτι τὸ μεγάλο αὐτὸ ἔργο γίνεται μὲ τὶς εἰσφορὲς καὶ τὶς δωρεὲς ἁπλῶν ἀνθρώπων, οἱ ὁποῖοι θέλουν νὰ συνδράμουν καὶ νὰ ἀνακουφίσουν τοὺς ἀναξιοπαθούντας συνανθρώπους τους τῆς Μαύρης Ἠπείρου.

Οἱ λόγοι τοῦ Κυρίου: «Πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τὰ ἔθνη βαπτίζοντες αὐτοὺς εἰς τὸ ὄνομα τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος» ποὺ ἀπηύθυνε στοὺς μαθητές Του, εἶναι μιὰ παρακαταθήκη, ταυτόχρονα δὲ καὶ μιὰ ἐντολὴ πρὸς τοὺς Ἁγίους Ἀποστόλους γιὰ τὴν ἐκπλήρωση τῆς ὁποίας αὐτοὶ δὲν ἐφείσθησαν καὶ τῆς ἰδίας ζωῆς τους. Σ’ αὐτοὺς τοὺς λόγους τοῦ Κυρίου καὶ στὸ παράδειγμα τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων βασίζεται καὶ τὸ σήμερα ἐπιτελούμενο ἔργο τῆς Ἱεραποστολῆς τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, ἔργο ποὺ δὲν γίνεται χωρὶς δυσκολίες, διότι πρέπει νὰ ἔρθη πολλὲς φορὲς σὲ ἀντίθεση καὶ νὰ πολεμήση τὴν ἀθεΐα, τὴν εἰδωλολατρεία καὶ τὶς αἱρέσεις μέσα σὲ ἀντίξοες συνθῆκες.

Στὸ μακρινὸ Κολουέζι τῆς Λαϊκῆς Δημοκρατίας του Κογκό, πόλη μὲ 200.000 κατοίκους περίπου, ποὺ χαρακτηρίζεται ὡς ἡ πόλη τοῦ ἐμπορίου, τῶν μεταλλευμάτων, λόγῳ τοῦ πλουσίου σὲ μεταλλεύματα ὑπεδάφους της, ἡ Ἱερὰ Μονὴ τοῦ Ὁσίου Γρηγορίου ἔχει τὴ βάση τῆς Ἱεραποστολῆς της. Τὴν ἱεραποστολικὴ αὐτὴ προσπάθεια ξεκίνησε ἡ Ἱερὰ Μονὴ τὸ ἔτος 1978, στέλνοντας γιὰ πρώτη φορὰ τὸν πρωτεργάτη Ἱεραπόστολο π. Κοσμᾶ Γρηγοριάτη, τὸν γνωστὸ Θεσσαλονικέα Ἰωάννη Ἀσλανίδη, ὁ ὁποῖος ἔθεσε τὰ θεμέλια τῆς Ἱεραποστολῆς στὴν περιοχὴ αὐτή.

Ὁ μακαριστὸς Παπα-Κοσμὰς ἀφοῦ ἐργάσθηκε μὲ αὐταπάρνηση ἐπὶ 12 ἔτη, στὸ τέλος προσέφερε καὶ τὴν ἴδια τή ζωή του, ὅταν στὶς 27 Ἰανουαρίου 1989 ἔδωσε καὶ τὴν τελευταία του πνοὴ μετὰ ἀπὸ θανατηφόρο τροχαῖο ἀτύχημα. Ἔκτοτε ὁ τάφος του ποὺ εὑρίσκεται μπροστὰ ἀπὸ τὸ Ἱερὸ Βῆμα τοῦ Ναοῦ τοῦ Ἁγίου Γεωργίου στὸ Κολουέζι, ἔχει γίνει κοινὸ προσκύνημα ὅλων τῶν Χριστιανῶν τῆς περιοχῆς, ποὺ φροντίζουν τὸ καντήλι του νὰ παραμένη πάντοτε ἄσβηστο.

Μετὰ τὸν θάνατο τοῦ Παπα-Κοσμὰ τὴν ἱεραποστολικὴ σκυτάλη παρέλαβε ὁ ἀδελφὸς τῆς ἰδίας Μονῆς τοῦ Ὁσίου Γρηγορίου, Ἱερομόναχος π. Μελέτιος, ὁ ὁποῖος τὸν Νοέμβριο τοῦ 2006, μετὰ ἀπὸ ἱεραποστολικὴ διακονία 18 ἐτῶν, χειροτονήθηκε πρῶτος Ἐπίσκοπος Κολουέζι καὶ ὅλης τῆς ἐπαρχίας τοῦ Νοτίου Κογκό, ἡ ὁποία ὀνομάζεται Κατάγκα, ἀπὸ τὸν Πατριάχρη Ἀλεξανδρείας κ.κ. Θεόδωρο τὸν Β . Αὐτὴ ἡ ἐπαρχία εἶναι διπλάσια τῆς Ἑλλάδος σὲ ἔκταση μὲ ποίμνιο 50.000 βαπτισμένους Ὀρθοδόξους Χριστιανούς. Οἱ ἐνορίες της σήμερα φτάνουν στὶς 104. Ὁ Μακαριώτατος εὑρισκόμενος πνευματικὰ πολὺ κοντὰ στὸ ποίμνιο τῆς ἐπαρχίας αὐτῆς, παρὰ τὶς μεγάλες γεωγραφικὲς ἀποστάσεις καὶ ἔχοντας ἀδιάλειπτη τὴν ποιμαντικὴ μέριμνα τῆς Ἀλεξανδρινῆς Ἐκκλησίας, θέλησε νὰ προβῇ στὴν χειροτονία αὐτὴ ἐκτιμῶντας τὴν 18ετη συνεχῆ προσφορά του π. Μελετίου, ἀλλὰ καὶ τὶς ποιμαντικὲς ἀνάγκες τῆς μεγάλης αὐτῆς ἐπαρχίας.

Οἱ βαπτίσεις γίνονται ἤδη στὰ Βαπτιστήρια ποὺ εὑρίσκονται στὶς αὐλὲς τῶν ἐκκλησιῶν τῶν πόλεων, εἴτε σὲ ποτάμια καὶ λίμνες γιὰ τὶς ἐνορίες τῆς ὑπαίθρου. Τὸν Ἐπίσκοπο κ. Μελέτιο βοηθοῦν στὸ δύσκολο ἔργο τοῦ ἀδελφοὶ τῆς Ἱερᾶς Μονῆς τοῦ Ὁσίου Γρηγορίου καὶ οἰκονομικὰ καὶ ὁ Ἱεραποστολικὸς Σύνδεσμος «Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλὸς» Θεσσαλονίκης, τοῦ ὁποίου πρόεδρος εἶναι ὁ κ. Γεώργιος Ἀσλανίδης, ἀδελφὸς τοῦ μακαριστοῦ Παπα-Κοσμά. Σημαντικὴ εἶναι ἡ προσφορὰ τῆς κ. Θεανὼς Μουσδελεκίδου ἀπὸ τὴν Ἔδεσσα, γνωστῆς ὡς «Μητέρα Θεανώ».

Ἕνας ἀπὸ τοὺς πρωταρχικοὺς στόχους ποὺ στὸν πνευματικὸ τομέα ἐπιδιώκεται, εἶναι ἡ κατήχηση καὶ ἡ ὀρθὴ ἐνημέρωση τοῦ ἀφρικανικοῦ λαοῦ στὴν ὀρθόδοξη πίστη. Γι’ αὐτὸ τὸν σκοπὸ στὸ Κολουέζι, τὴν ἕδρα τῆς Ἐπισκοπῆς καὶ τοῦ Ἱεραποστολικοῦ Κλιμακίου, ἐπιτελοῦνται ἐπιμορφωτικὰ σεμινάρια γιὰ τοὺς 44 ἰθαγενεῖς κληρικοὺς τοῦ Κλιμακίου δυὸ φορὲς τὸ χρόνο. Ἐπίσης σεμινάρια γιὰ τοὺς 190 Κατηχητὲς τῆς Ἀρχιεπισκοπῆς καὶ γιὰ τοὺς 150 νέους ἱεροψάλτες ποὺ ἔρχονται στὸ Κολουέζι ἀπὸ ὅλες τὶς ἐνορίες τοῦ ἱεραποστολικοῦ Κλιμακίου, γιὰ νὰ μαθητεύσουν τὴν ἱεροψαλτικὴ τέχνη, τὴν ὀρθόδοξη πίστη καὶ νὰ μάθουν καὶ τὴν ἑλληνικὴ γλῶσσα. Εἶναι ἡλικίας 8-20 ἐτῶν καὶ διαμένουν στὸ Οἰκοτροφεῖο τῆς Ἱεραποστολῆς στὸ Κολουέζι, ὅπου καὶ σπουδάζουν καὶ σιτίζονται δωρεάν.

Αὐτὰ τὰ παιδιὰ τὰ ἔχει ἀναλάβει ἡ Ἱεραποστολὴ ὑπὸ τὴν προστασία της στὸ Οἰκοτροφεῖο της στὸ Κολουέζι, ὅπου σιτίζονται καὶ σπουδάζουν δωρεάν. Εἶναι ἡλικίας 8-22 ἐτῶν, μαθηταὶ τοῦ Δημοτικοῦ, Γυμνασίου καὶ μερικοὶ τοῦ Πανεπιστημίου.

Ψάλλουν ὁμαδικὰ μὲ βυζαντινό, ἁγιορείτικο ὕφος, ὅπως ἔχουν διδαχθῇ. Μαθητεύουν δὲ στὴν ἑλληνικὴ γλῶσσα ἀπὸ τὰ ἱερὰ βιβλία τῆς Ἐκκλησίας μας, ἀπὸ τὰ ὁποῖα καθημερινὰ ψάλλουν, Μηναία, Τριώδιο, Παρακλητική, Πεντηκοστάριο καὶ τὴν Ἁγία Γραφή. Ἔτσι, σιγά-σιγά, τὰ ἱερὰ λόγια τῶν ἐκκλησιαστικῶν βιβλίων τυπώνονται μέσα τους καὶ ἡ γλῶσσα ποὺ μαθαίνουν νὰ ὁμιλοῦν εἶναι ἡ ἐκκλησιαστική, ὅπως δηλαδὴ γινόταν ἐπὶ Τουρκοκρατίας στὰ κρυφὰ σχολειά.

Τὸ παρακάτω χαριτωμένο παράδειγμα ἐκφράζει ἀκριβῶς τα προλεχθέντα:

Μιὰ μέρα ὁ Ἀγαθόνικος, 13 ἐτῶν, οἰκότροφος, πηγαίνει στὸν π. Μελέτιο καὶ τοῦ λέει μὰ παρακλητικὸ ὕφος:

«Πάτερ, σᾶς παρακαλῶ, παράσχου μοὶ ἕνα BIC!».

Ὁ π. Μελέτιος δὲν κατάλαβε καὶ τοῦ εἶπε νὰ ἐπαναλάβη. «Πάτερ, παράσχου μοὶ ἕνα BIC!», ἐπαναλαμβάνει.

Τότε ὁ π. Μελέτιος κατάλαβε ὅτι ὁ Ἀγαθόνικος ζητοῦσε ἕνα στυλὸ BIC! Διασκέδασε καὶ θαύμασε τὶς λέξεις ποὺ χρησιμοποίησε καὶ χαμογέλασε ἐλαφρά. Τότε μὲ ἀνησυχία ὁ μικρὸς Ἀγαθόνικος ρωτάει:

«Δὲν τὸ εἶπα καλά;»

«Ὄχι, ὄχι, πολὺ καλὰ τὸ εἶπες, Ἀγαθόνικε, καὶ ἔτσι νὰ συνεχίσης νὰ μιλᾶς!», τοῦ ἀπάντησε ὁ π. Μελέτιος.

Τὶς Κυριακὲς γεμίζει ἡ ἐκκλησία ἀπὸ τοὺς πιστοὺς ἰθαγενεῖς ποὺ ψάλλουν καὶ αὐτοὶ ὁμαδικά, κυρίως τὴν ὥρα τοῦ Κοινωνικοῦ.

Μὲ τὸν τρόπο ποὺ ψάλλουν, ἀποδεικνύουν ὅτι πράγματι «Ὄυκ ἔνι Ἰουδαῖος οὐδὲ Ἕλλην, οὐκ ἔνι δοῦλος οὐδὲ ἐλεύθερος, οὗν ἔνι ἄρσεν καὶ θῆλυ, πάντες γὰρ ὑμεῖς εἰς ἐστὲ ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ». Τί κι ἂν ὑπάρχη διαφορὰ ἐθνικότητος, χρώματος, κοινωνίας, εἴμαστε ὅλοι οἱ βαπτισθέντες ἕνα ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ.

Ἡ κυρία Θεανὼ Μουσδελεκίδου εἶναι πολύτιμος συνεργάτης τοῦ Ἱεραποστολικοῦ Κλιμακίου Κολουέζι ἐπὶ μία 20ετια. Εἶναι οἰκονόμος τῆς Ἱεραποστολῆς ἐκεῖ καθὼς καὶ κατηχήτρια στὶς μαθήτριες τῶν Ἐκπαιδευτηρίων. Συνάζει τὶς γυναῖκες τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας καὶ κάνουν ἐξορμήσεις στὶς φυλακές, στὰ Νοσοκομεῖα καὶ ὅπου ἀλλοῦ χρειάζεται, διανέμοντας τρόφιμα, ρουχισμὸ καὶ γενικὰ κάνοντας φιλανθρωπία. Δικαίως τῆς ἔχει ἀπονεμηθῇ ὁ τίτλος «Μητέρα Θεανὼ» ἡ «Μάμα Θεανώ», ὅπως τὴν ἀποκαλοῦν οἱ ντόπιοι. Μεγάλη ὁμαδικὴ τράπεζα παρέθεσε ἡ Ἱεραποστολὴ σὲ 700 ἀπόρους τῆς πόλεως Κολουέζι, ὅπως συνηθίζει νὰ κάνη στὶς μεγάλες ἑορτές.

Παρακολουθήσαμε τὴν πρωτοχρονιάτικη ἑορταστικὴ ἐκδήλωση ποὺ ἔγινε στὴν Ἱεραποστολὴ στὸ Κολουέζι τοῦ Κογκὸ καὶ γίναμε κι ἐμεῖς γιὰ λίγο μέτοχοι τῆς χαρᾶς καὶ τοῦ ἐνθουσιασμοῦ τῶν νεαρῶν παιδιῶν, τροφίμων τοῦ Οἰκοτροφείου. Τοῦ νεανικοῦ πνευματικοῦ μελισσῶνος τῆς Ἐπισκοπῆς Κολουέζι. Ἂς εὐχηθοῦμε αὐτὸν τὸν ἐνθουσιασμὸ καὶ τὸν πόθο γιὰ τὴν Ὀρθοδοξία νὰ τὸν κρατήσουν σὲ ὅλη τους τὴ ζωή, νὰ μένη πάντα ἄσβεστος. Δὲν γνωρίζουμε τί ἐπιφυλάσσει τὸ μέλλον. Μπορεῖ μέσα ἀπὸ αὐτοὺς ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ νὰ ἀναδείξη ἄξια μέλη τῆς Ἐκκλησίας μας, ποὺ θὰ συνεχίσουν τὸν ἀγῶνα στὴν Ἱεραποστολὴ ἡ ὅπου ἀλλοῦ τοὺς κατευθύνει.

Μὴ ξεχνᾶτε ὅμως κι ἐσεῖς ὅσους ἀγωνίζονται στὴν Ἱεραποστολὴ καὶ περιμένουν ἀπὸ σᾶς δυὸ λόγια προσευχῆς. Προσεύχεσθε, ἀδελφοί μου, ἡ χάρις τοῦ Κυρίου νὰ εὐοδώνη τὶς ταπεινὲς προσπάθειες τοῦ Κλιμακίου καὶ ἡ σπίθα τῆς Ὀρθοδοξίας ποὺ ἄναψε στὶς καρδιὲς τῶν ἰθαγενῶν ἀδελφῶν μας νὰ μὴ ἐλαττωθῇ, ἀλλὰ νὰ γίνη φωτιὰ ποὺ νὰ πυρπολῇ τὶς καρδιές τους, ἀλλὰ καὶ τὶς καρδιὲς ὅλων μας.–