Γεγονότα καὶ Σχόλια: Δουλειὰ καὶ χαμένη μέρα - Ἐργασία μὲ νόημα

Δουλειὰ καὶ χαμένη μέρα

Ἔξω ἀπὸ ἕνα κατάστημα εἶδα γραμμένο τὸ ἑξῆς σύνθημα: «Μιὰ μέρα στὴ δουλειά. Ἄλλη μιὰ χαμένη μέρα». Τὸ σύνθημα αὐτό, χωρὶς τὴν συνήθη ὑπογραφὴ τῶν ἀναρχικῶν, δέχεται πολλὲς ἀναγνώσεις. Πάντως, σὲ καιρὸ οἰκονομικῆς κρίσης, μὲ τὴν ἀνεργία νὰ παρουσιάζη αὐξητικὲς τάσεις, μοιάζει γιὰ σύνθημα ἀνεπίκαιρο, εἰδικὰ γι’ αὐτοὺς ποὺ θεωροῦν ὡς σημαντικὸ ἀγαθὸ τὴν ἀπόκτηση μιᾶς θέσης ἐργασίας.

Στὴν πρώτη πρόχειρη ἀνάγνωσή του τὸ σύνθημα αὐτό μου φάνηκε ἀστεῖο, παρόμοιο σὲ περιεχόμενο μὲ αὐτὰ ποὺ λέγονται στὶς ψυχαγωγίες τῶν κατασκηνώσεων καὶ τῶν κατηχητικῶν, γιὰ τὶς θεμελιώδεις ἀρχὲς τῶν τεμπέληδων, ὅπως: «Μὴ κάνεις σήμερα αὐτὸ ποὺ μπορεῖς νὰ κάνης αὔριο» ἡ «ὅταν ἔχης διάθεση γιὰ δουλειά, ξάπλωσε μέχρι νὰ σοῦ περάση». Ὅμως τὸ σύνθημα αὐτὸ δὲν εἶναι ὑλικὸ γιὰ ψυχαγωγία. Ἔχει περιεχόμενο σοβαρὸ καὶ ἐκπέμπει πολλὰ μηνύματα. Θεωρῶ ὅτι τὸ νόημα ἑνὸς συνθήματος ποὺ ἔχει ἀξία εἶναι αὐτὸ ποὺ προσλαμβάνει ὁ ἀναγνώστης του. Γι’ αὐτὸ θὰ καταγράψω τὰ μηνύματα ποὺ προσέλαβα διαβάζοντάς το. Εἶναι ἐνδεχόμενα μηνύματα, γιατί ὅπως εἴπαμε τὸ σύνθημα αὐτὸ δέχεται πολλὲς ἀναγνώσεις.

Πρῶτον, λοιπόν, μπορεῖ νὰ σημαίνη ὅτι μιὰ μέρα στὴ δουλειά, στὸ πλαίσιο τῆς ἐλεύθερης οἰκονομίας καὶ τῆς κυριαρχίας τοῦ μεγάλου κεφαλαίου, εἶναι μιὰ χαμένη μέρα γιὰ τοὺς διεκδικητικοὺς ἀγῶνες τῶν ἐργαζομένων.

Δεύτερον, μιὰ μέρα στὴ δουλειὰ εἶναι μιὰ μέρα χαμένη, γιατί αὐτὸ ποὺ ἔχει ἀξία στὴν ζωή, αὐτὸ ποὺ τῆς δίνει χρῶμα καὶ ὀμορφιά, εἶναι ἡ ἄνετη ζωή, ἡ ἐλεύθερη ἀπὸ ὡράρια, κόπο, ἀφεντικά, ὑπαλληλικὲς ὑποχρεώσεις, ἡ γεμάτη μὲ ἀναπαύσεις καὶ ἀπολαύσεις, ποὺ δὲν μποροῦν νὰ συνυπάρχουν μὲ μιὰ κοπιαστικὴ ἐργασία, καὶ μάλιστα μὲ μικρὴ ἀμοιβή, ποὺ δὲν ἐπαρκεῖ γιὰ τὴν ἐκπλήρωση τῶν ἐπιθυμιῶν.

Καὶ τρίτον, τὸ σύνθημα: «Ἄλλη μιὰ μέρα στὴ δουλειά. Ἄλλη μιὰ χαμένη μέρα» μπορεῖ νὰ τὸ δὴ κανεὶς σὰν μιὰ κραυγὴ ἀσυμφωνίας τοῦ περιεχομένου τῆς δουλειᾶς μὲ τὶς βαθύτερες ὑπαρξιακὲς ἀναζητήσεις τοῦ ἐργαζομένου. Ὁ ἐργαζόμενος βλέπει τὴν δουλειά του χωρὶς νόημα, σὰν μηχανικὴ ἐπανάληψη ἀνούσιων κινήσεων, ποὺ δὲν προσθέτουν τίποτε τὸ οὐσιαστικὸ στὴν ζωή του.

Ἡ πρώτη ἀνάγνωση φαίνεται ὡς πιθανότερη γι’ αὐτοὺς ποὺ τὸ ἔγραψαν. Ἡ τρίτη εἶναι πολὺ συχνὴ σὲ ἀνθρώπους ποὺ δὲν συνηθίζουν νὰ γράφουν συνθήματα στοὺς τοίχους, ἀλλὰ ζοῦν τὴν ἐργασία τους σὰν ἕνα ἀνούσιο βάρος πάνω στὴν ζωή τους.

Ἐργασία μὲ νόημα

Ἂν ἡ ἐργασία, ἡ διανοητικὴ καὶ ἡ χειωνακτική, ἡ κοινωνικὰ προβεβλημένη, ἀλλὰ καὶ αὐτὴ ποὺ δὲν ἔχει ἰδιαίτερη κοινωνικὴ ἀναγνώριση, δὲν ἔχει ἐμπλουτισθῇ μὲ πνευματικὸ περιεχόμενο, σὺν τῷ χρόνῳ γίνεται ὑπαρξιακὸ βάρος, φορτίο δυσβάστακτο. Ἐνῷ, ἂν ἐμπλουτισθῇ μὲ πνευματικὸ νόημα, ἂν δηλαδὴ τὴν δοῦμε σὰν διακονία τῶν συνανθρώπων, σὰν λειτουργικὸ στοιχεῖο τῆς κοινωνίας, τότε ὄχι μόνο δὲν θεωρεῖται χάσιμο χρόνου ἡ ἐξάσκησή της, ὄχι μόνον δὲν γίνεται δυσβάστακτο βάρος, ἀλλὰ ἀντίθετα φορτίζει τὴν ζωὴ μὲ ἔμπνευση καὶ ἀνοίγει τὴν ὕπαρξη κάνοντάς την δεκτικὴ σὲ πνευματικὲς ἐμπειρίες.

π.Θ.Α.Β.