Γεγονότα καὶ Σχόλια: Νεοπαγανιστικὴ μανία - Ἡ αἴσθηση τοῦ θείου

Νεοπαγανιστικὴ μανία

Πρὶν ἀπὸ λίγο καιρὸ ἔγινε μεγάλος θόρυβος γιὰ ἕνα μικρὸ ἐνημερωτικὸ φὶλμ τοῦ σκηνοθέτη Γαβρά, ποὺ εἶχε παραγγελθῇ γιὰ νὰ προβάλλεται εἰδικὰ γιὰ τοὺς ἐπισκέπτες τοῦ νέου Μουσείου τῆς Ἀκρόπολης. Θὰ ἔδειχνε τὴν ἱστορία τῶν καταστροφῶν τοῦ Μνημείου καὶ ἀπώτερος σκοπός του θὰ ἦταν ἡ εὐαισθητοποιήση τῶν πάσης ἐθνικῆς προελεύσεως ἐπισκεπτῶν στὴν ἀνάγκη ἐπιστροφῆς τῶν κλεμμένων μαρμάρων τοῦ Παρθενῶνα στὸν τόπο τους.

Ὅμως τὸ φὶλμ τοῦ κ. Γαβρὰ εἶχε ἄλλους στόχους. Ὁ σκηνοθέτης ξέχασε τοὺς «ρομαντικοὺς ἀρχαιοκάπηλους» ποὺ ἀπογύμνωσαν τὸ μνημεῖο τῆς Ἀκρόπολης, γιὰ νὰ «ντύσουν» τὰ μουσεῖα τοὺς μὲ ξένες δόξες καὶ θυμήθηκε τὸν «φανατισμὸ» τῶν Χριστιανῶν Ἱερέων, οἱ ὁποῖοι, κατὰ τὴν φαντασία του, ντυμένοι μὲ τὸ μαῦρο ράσο, αἰῶνες πρὶν καθιερωθῇ ὡς ἐνδυμασία τοῦ Ὀρθοδόξου Χριστιανικοῦ Κλήρου!!!..., κατέστρεφαν μὲ μῖσος μνημεῖα τῆς ἀρχαίας τέχνης.

Δὲν ὑπάρχουν ἱστορικὲς μαρτυρίες γιὰ τὸ γεγονός, ὅπως παρουσιάζεται. Ἡ σκηνὴ εἶναι ἐπινόημα τοῦ σκηνοθέτη. Εἶναι ὅμως ἱστορικὰ μαρτυρημένες οἱ βόμβες του Μοροζίνι, ποὺ κατέστρεψαν τὴν Ἀκρόπολη, ἡ ὁποία ἀπὸ τὴν λατρεία τῶν εἰδώλων, μὲ σεβασμὸ στὴν ἀνθρώπινη τέχνη, εἶχε περάσει στὴν Χριστιανικὴ λατρεία καὶ κατόπιν, ὅταν πάτησαν στὴν Ἀθήνα οἱ Τοῦρκοι, πέρασε στὴν λατρεία τῶν Μουσουλμάνων. Εἶναι γνωστὰ ἐπίσης τὰ «ἐλγίνεια μάρμαρα», τὰ ὁποῖα μὲ πολὺ «ρομαντισμὸ» κλάπηκαν ἀπὸ τὸν φυσικό τους χῶρο, γιὰ νὰ «φυλαχθοῦν» στὸ Βρετανικὸ Μουσεῖο.

Γι’ αὐτὸ εἶναι πολὺ σωστὰ αὐτὰ ποὺ ἐπισημαίνει ὁ π. Γεώργιος Μεταλληνός, γι’ αὐτοὺς ποὺ μὲ «νεοπαγανιστικὴ μανία» κατηγόρησαν τὴν Ἐκκλησία γιὰ «σκοταδισμὸ» καὶ «μεσαίωνα», ἐπειδὴ διαμαρτυρήθηκε γιὰ τὸ φὶλμ τοῦ κ. Γαβρά. Γράφει ὁ π. Γεώργιος:

«...Κάποιοι φανατικοὶ κατηγόρησαν τὴν Ἱερὰ Σύνοδο (ἐφημερίδες 24-7-09) γιὰ παρέμβαση "σκανδαλιστική", ἀντὶ νὰ τὴν εὐγνωμονοῦν, ποὺ θὰ ἀπαλειφθῇ τὸ ἐχέγγυο τῆς ἄγνοιάς τους καὶ τὸ ἀνεπίτρεπτο γιὰ ἀνθρώπους, ποὺ διατείνονται ὅτι ξέρουν γράμματα, νὰ συγχέουν τὴν ἱστοριογραφία μὲ τὴν λιβελογραφία, ἀναπαραγωγὴ δηλαδὴ χαλκευμένων στερεοτύπων καὶ ἄκριτη χρήση τους» (πέρ. Ρεσάλτο, τ. 42).

Ἡ αἴσθηση τοῦ θείου

Ἡ Ἐκκλησία δὲν ἦταν ποτὲ ἐναντίον τῆς τέχνης. Πολεμήθηκε σκληρὰ ἀπὸ τὴν εἰδωλολατρεία καὶ πολέμησε τὰ εἴδωλα. Σ’ αὐτὸν τὸν πολέμο εἴχαμε περιπτώσεις, καταγραμμένες στὰ συναξάρια τῆς Ἐκκλησίας (ἡ ὁποῖα δὲν ἀποκρύπτει τὶς πράξεις τῶν μελῶν της, οὔτε τὶς ὡραιοποιεῖ), στὶς ὁποῖες ἅγιοι Μάρτυρες ἄλλοτε μόνο μὲ τὴν προσευχή τους καὶ ἄλλοτε μὲ τὰ χέρια τους κατέστρεφαν εἴδωλα, τὰ ὁποῖα βασανίζονταν ἀπὸ εἰδωλολάτρες ἄρχοντες γιὰ νὰ τὰ προσκυνήσουν.

Στὸν καιρὸ τῆς εἰρήνης ὅμως εἶναι τελείως διαφορετικὰ τὰ πράγματα. Οἱ Χριστιανοὶ βλέπουν ἀλλιῶς τὰ ἀγάλματα ἀκόμη καὶ τῶν εἰδωλολατρικῶν θεῶν. Τὰ βλέπουν ὅπως ἔβλεπε τὸ ἄγαλμα τοῦ Διος ὁ Γέροντας Πορφύριος, ὁ ὁποῖος ἔλεγε:

«...Καταλαβαίνω ὅτι ὁ καλλιτέχνης ποὺ τὸ ἔφτιαξε εἶχε μεγάλη αἴσθηση τοῦ θείου. Βλέπετε τὸν Δία, ἐνῷ ρίχνει τὸν κεραυνὸ στοὺς ἀνθρώπους, τὸ πρόσωπό του εἶναι γαλήνιο. Δὲν εἶναι ὀργισμένος. Εἶναι ἀπαθής».

Δὲν λέει ὅτι ὁ γλύπτης γνωρίζει τὸν ἀληθινὸ Θεό, ἀλλὰ ὅτι «εἶχε μεγάλη αἴσθηση τοῦ θείου». Κάτι ποὺ θὰ ἦταν εὐλογία νὰ ἔχουν καὶ κάποιοι σημερινοὶ καλλιτέχνες.

π.Θ.Α.Β.