Γραπτὰ Κηρύγματα: Προσευχή γιά τό περιβάλλον

Κυριακὴ 1 Αὐγούστου

Ὁ ἄνθρωπος δὲν εἶναι μιὰ αὐτόνομη ὕπαρξη, ἕνας μοναχικὸς ἄνθρωπος, ἕνα ὃν ποὺ ζῆ μέσα σὲ μιὰ ἀπέραντη μοναξιά, ἀλλὰ γεννιέται καὶ ζῆ μέσα σὲ ἕνα περιβάλλον, ὑλικό, κοινωνικὸ καὶ οἰκογενειακό. Αὐτὸ τὸ περιβάλλον εἶναι ἕνας παγκόσμιος οἶκος στὸν ὁποῖον ὑπάρχει ἕνας ὁλόκληρος κόσμος, μὲ ὅλα τὰ στοιχεῖα του, δηλαδὴ τὸν ἀέρα, τὴν γῆ καὶ τὴν θάλασσα. Ἄλλωστε, ὁ Θεὸς πρῶτα δημιούργησε τὸν ὑλικὸ κόσμο καὶ ὕστερα τὸν ἄνθρωπο, ὥστε νὰ εἰσέλθη ὡς βασιλεὺς μέσα στὸ βασίλειό του.

Αὐτὸς εἶναι ὁ λόγος γιὰ τὸν ὁποῖο στὴν μεγάλη δέηση ποὺ ἀπευθύνουμε στὸν Θεό, τὴν λεγόμενη «μεγάλη συναπτή», στὴν ἔναρξη τῆς θείας Λειτουργίας, προσευχόμαστε καὶ γιὰ τὸν κόσμο ποὺ μᾶς περιβάλλει. «Ὑπὲρ εὐκρασίας ἀέρων, εὐφορίας τῶν καρπῶν τῆς γῆς καὶ καιρῶν εἰρηνικῶν τοῦ Κυρίου δεηθῶμεν». Δηλαδή, ἅς προσευχηθοῦμε στὸν Κύριο γιὰ τὶς καλὲς συνθῆκες - ἠπιότητα στὸν ἀέρα, γιὰ τὴν καρποφορία τῆς γῆς καὶ γιὰ χρόνους εἰρηνικούς.

Ἡ Ἐκκλησία διδάσκει ὅτι μετὰ τὴν ἁμαρτία τοῦ Ἀδὰμ καὶ τῆς Εὖας ἄλλαξαν οἱ σχέσεις τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὸ περιβάλλον, ἡ φύση ἐξαγριώθηκε καὶ ἐπαναστάτησε ἐναντίον τοῦ ἁμαρτωλοῦ ἀνθρώπου. Ἀπὸ τότε ἐπικρατεῖ ἄλλη κατάσταση καὶ ὁ ἄνθρωπος μὲ πόνο καὶ κόπο ἐργάζεται στὴν γῆ. Ἀλλὰ καὶ κάθε ἁμαρτία ποὺ διαπράττει ὁ ἄνθρωπος ἔχει συνταρακτικὲς συνέπειες σὲ ὅλη τὴν κτίση. Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος γράφει ὅτι «ἡ κτίση συστενάζει καὶ συνωδίνει ἄχρι τοῦ νὺν» (Ρώμ. ἡ', 22).

Γι’ αὐτὸ πρέπει νὰ παρακαλοῦμε τὸν Θεὸ νὰ δημιουργοῦνται οἱ κατάλληλες συνθῆκες στὴν φύση, νὰ ὑπάρξη ἠπιότητα στὸ περιβάλλον, οἱ καιροὶ νὰ εἶναι εἰρηνικοί, χωρὶς νὰ γίνονται πόλεμοι, ὥστε ἡ γῆ νὰ ἀποδίδη τοὺς καρποὺς καὶ νὰ τρεφόμαστε κανονικὰ γιὰ νὰ συντηρούμαστε στὴν ζωή.

Αὐτὴ ἡ προσευχὴ πρέπει νὰ γίνεται ἰδιαιτέρως στὶς ἡμέρες μας, ἀφοῦ ἀπὸ διάφορα αἴτια, ποὺ προέρχονται ἀπὸ τὸν ἄνθρωπο, μολύνεται τὸ περιβάλλον, ὁ ἀέρας, ἡ γῆ, ἡ θάλασσα, οἱ πηγές, τὰ ποτάμια, τὰ δάση, ἀκόμη παρατηρεῖται καὶ γενετικὸς μολυσμός. Ὅταν «βιάζεται» ἡ φύση γιὰ νὰ παράγη περισσότερα, τότε μολύνεται, καὶ στὴν συνέχεια μολύνει καὶ τὸν ὀργανισμὸ τοῦ ἀνθρώπου.

Ἰδιαιτέρως μὲ τὴν δέηση αὐτὴ σκεπτόμαστε τοὺς γεωργούς, τοὺς κτηνοτρόφους, τοὺς ψαρᾶδες καὶ ὅλους ἐκείνους τῶν ὁποίων ἡ ἐργασία ἐξαρτᾶται ἀπὸ τὶς καλὲς συνθῆκες τοῦ περιβάλλοντος γιὰ νὰ λάβουν τοὺς καρποὺς τῆς ἐργασίας τους καὶ νὰ ἀνταμειφθοῦν οἱ κόποι τους.

Αὐτὸ κυρίως τὸ καταλάβαιναν οἱ παλαιότερες γενιὲς τῶν ἀνθρώπων, ποὺ ζοῦσαν σὲ μιὰ γεωργικὴ κοινωνία, εἶχαν διαρκῆ σχέση μὲ τὸ περιβάλλον καὶ ἀνέμεναν τὴν βοήθεια τοῦ Θεοῦ, εἶχαν στραμμένη τὴν προσοχή τους σὲ Αὐτὸν καὶ Τὸν παρακαλοῦσαν ἄλλοτε νὰ στείλη βροχή, ἄλλοτε νὰ λάμπη ὁ ἥλιος κλπ. Σήμερα, ὅμως, ποὺ τὰ πάντα βιομηχανοποιοῦνται, ἡ προσοχὴ τῶν ἀνθρώπων στρέφεται στὰ πολυκαταστήματα, στὰ ἐργοστάσια, στοὺς βιομηχανικοὺς χώρους, γι’ αὐτὸ καὶ ἡ πίστη ἀπομακρύνεται ἀπὸ τὸν Θεό. Ἀποδεσμεύουν τὰ προϊόντα ποὺ ἀγοράζουν ἀπὸ τὴν γῆ, ἔχουν τὴν αἴσθηση ὅτι παρήχθησαν ἀπὸ κάποιο ἐργοστάσιο καὶ ὄχι ἀπὸ τὸν Θεό.

Ὅμως, ἡ Ἐκκλησία μὲ τὴν δέηση αὐτὴ μᾶς μαθαίνει νὰ προσευχόμαστε στὸν Θεὸ γιὰ τὸ περιβάλλον, τὸν ἀέρα, τὴν γῆ, τὴν θάλασσα, τὶς πηγές, τὰ δάση, ὅλα αὐτὰ ποὺ μᾶς δίνουν φυσικὲς ἐνέργειες γιὰ τὴν καρποφορία. Συγχρόνως, ἡ Ἐκκλησία μᾶς μαθαίνει νὰ σεβόμαστε τὸ περιβάλλον, νὰ τὸ ἀγαπᾶμε, νὰ μὴ τὸ καταστρέφουμε, γιατί ἐκτὸς τοῦ ὅτι προξενοῦμε κακὸ στὴν ὑγεία μας καὶ βλάπτουμε τὶς ἑπόμενες γενιές, συγχρόνως συμπεριφερόμαστε μὲ ἀσέβεια στὸ δημιούργημα, τὸ «κόσμημα» τοῦ Θεοῦ.

+ Ὁ Ναυπάκτου καὶ Ἁγίου Βλασίου ΙΕΡΟΘΕΟΣ