Ἀπὸ τὸ Ἁγιολόγιο τοῦ μηνός: Ὅσιος Ζήνων ὁ Ταχυδρόμος, 10 Φεβρουαρίου

Πρωτοπρεσβυτέρου π. Γεωργίου Παπαβαρνάβα

Ὁ ὅσιος Ζήνων καταγόταν ἀπὸ τὴν Καππαδοκία καὶ ἔζησε τὸν 4ο αἰῶνα μ.Χ. Ἐργάσθηκε γιὰ ἀρκετὰ χρόνια ὡς διακοσμητὴς τῶν ἐπιστολῶν τοῦ βασιλέως Οὐάλη, δηλαδή, ἦταν κατὰ κάποιον τρόπο ταχυδρομικὸς ὑπάλληλος καὶ γι’ αὐτὸ οἱ ἐργαζόμενοι στὰ Ταχυδρομεῖα τῆς χώρας μας τιμοῦν τὴν μνήμη τοῦ καὶ τὸν εὐλαβοῦνται ὡς προστάτη τους. Βέβαια, τὴν ἐποχὴ ἐκείνη δὲν ὑπῆρχαν ὀργανωμένα Ταχυδρομεῖα, ὡστόσο ὅμως ἀρκετοὶ ἄνθρωποι ἀσχολοῦνταν μὲ τὴν διακίνηση τῶν ἐπιστολῶν, οἱ ὁποῖες ἦσαν τότε τὸ βασικὸ μέσο ἐπικοινωνίας τῶν ἀνθρώπων μὲ τὰ ἀγαπημένα τους πρόσωπα, ποῦ βρίσκονταν σὲ μακρινὰ μέρη.

Μετὰ τὸν θάνατο τοῦ Οὐάλη ὁ ὅσιος Ζήνων ἐνδύθηκε τὸ μοναχικὸ σχῆμα καὶ ἀκολούθησε τὸν ἀσκητικὸ τρόπο ζωῆς. Ἔζησε δὲ γιὰ μεγάλο χρονικὸ διάστημα μέσα σὲ ἕναν τάφο προσευχόμενος. Κάποτε ἐπέδραμαν κακοποιοὶ μὲ σκοπὸ νὰ ληστέψουν τοὺς μοναχούς, ποῦ βρίσκονταν στὴν περιοχὴ ἐκείνη στὴν ὁποῖα ἀθλεῖτο καὶ ὁ ὅσιος, καὶ προξένησαν μεγάλες καταστροφές. Τὸν ὅσιο Ζήνωνα ὅμως δὲν τὸν ἔβλαψαν, ἐπειδὴ ὅταν πλησίασαν στὸ κελλί του τυφλώθηκαν ξαφνικὰ καὶ ἔτσι δὲν μπόρεσαν νὰ ἀντιληφθοῦν τὴν παρουσία του.

Ὁ ὅσιος Ζήνων «ἐτελειώθη ἐν εἰρήνῃ» σὲ βαθειὰ γεράματα.

Ὁ βίος καὶ ἡ πολιτεία του μᾶς δίνουν τὴν ἀφορμὴ νὰ τονίσουμε τὰ ἀκόλουθα:

Πρῶτον. Τὸ ἔργο τοῦ εὐπρεπιστοῦ τῶν ἐπιστολῶν τὴν ἐποχὴ ἐκείνη δὲν τὸ ἀνέθεταν οἱ ἀποστολεῖς τῶν ἐπιστολῶν στὸν ὁποιονδήποτε, ἀλλὰ σὲ πρόσωπα τῆς ἀπολύτου ἐμπιστοσύνης τους, ἐπειδὴ ἀπαιτοῦσε ὑπευθυνότητα καὶ ἐχεμύθεια. Τὸ ἴδιο ἀσφαλῶς συνέβαινε καὶ μὲ τοὺς διακινητὰς τῶν ἐπιστολῶν, τῶν ὁποίων ἄλλωστε τὸ ἔργο ἦταν δυσκολότερο καὶ ἀνετίθετο καὶ αὐτὸ σὲ ἀνθρώπους οἰκείους τῶν ἀποστολέων, ποῦ γνώριζαν πρόσωπα καὶ πράγματα, ἀλλὰ καὶ τὰ συντομότερα καὶ ἀσφαλέστερα περάσματα γιὰ νὰ πᾶνε στὸν προορισμό τους. Περιττὸν νὰ λεχθῇ ὅτι οἱ γραμματοκομιστὲς τὶς περισσότερες φορὲς μετακινοῦντο πεζοὶ καὶ γι’ αὐτὸ τὰ γράμματα ἔφθαναν στοὺς παραλῆπτες μὲ μεγάλη καθυστέρηση. Καὶ ὅταν ἐπρόκειτο γιὰ προσκλήσεις προκειμένου νὰ παρευρεθοῦν οἱ παραλῆπτες σὲ συγκεκριμένο μέρος μὲ ἀφορμὴ κάποιο γεγονός, ὅπως π. χ. συνέβαινε στὶς Ἱερὲς Μητροπόλεις μὲ τὴν ἀποστολὴ προσκλήσεως ἐκ μέρους τοῦ Μητροπολίτου πρὸς τοὺς Ἐπισκόπους ἢ τοὺς Κληρικοὺς τῆς Ἐπαρχίας του, γιὰ νὰ παρευρεθοῦν σὲ σύναξη ἢ σὲ πανηγύρι, τότε ἔπρεπε νὰ ἀποσταλοῦν πρὶν ἀπὸ πολὺ μεγάλο χρονικὸ διάστημα, διαφορετικὰ δὲν θὰ ἦταν δυνατὸν νὰ προλάβουν οἱ παραλῆπτες τῆς προσκλήσεως νὰ εἶναι παρόντες. Σίγουρα οἱ δυσκολίες ἦσαν πολλὲς καὶ μεγάλες καὶ τὸ ἔργο τῶν εὐπρεπιστὼν τῶν γραμμάτων ἦταν ὑπεύθυνο, ἀλλὰ καὶ τὸ ἔργο τῶν γραμματοκομιστῶν ἐπίσης ὑπέυθυνο καὶ ἐπικίνδυνο.

Μὲ τὴν πάροδο, ὅμως, τῶν ἐτῶν τὰ πράγματα ἄλλαξαν, μάλιστα σὲ τέτοιο βαθμὸ ποῦ δυσκολευόμαστε νὰ ἀντιληφθοῦμε σὲ ὅλη της τὴν ἔκταση τὴν κατάσταση ποῦ ἐπικρατοῦσε τότε. Σήμερα ὑπάρχουν τὰ Ταχυδρομεῖα καὶ οἱ γραμματοκομιστὲς εἶναι ὑπάλληλοι συγκεκριμένης ὑπηρεσίας καὶ μεταφέρουν ἐπιστολές, δέματα καὶ χρήματα, μὲ μεγάλη εὐκολία, μὲ τὰ σύγχρονα μεταφορικὰ μέσα. Κίνδυνοι, βεβαίως, ὑπάρχουν καὶ σήμερα, ἀλλὰ φυσικὰ λιγότεροι. Τὰ πράγματα, ὅσον ἀφορᾶ τὴν ἐπικοινωνία μεταξὺ τῶν ἀνθρώπων, ἔχουν ἁπλουστευθῇ καὶ ἡ ἐπιστολὴ ἔπαψε νὰ εἶναι τὸ μοναδικὸ μέσο ἐπικοινωνίας. Πρέπει, ὅμως, νὰ τονισθῇ ὅτι οἱ ἐπιστολὲς ἦσαν κάτι περισσότερο ἀπὸ μέσον ἐπικοινωνίας, ἀφοῦ κάποιες ἀπὸ αὐτὲς εἶναι λογοτεχνικὰ ἀριστουργήματα, καθὼς καὶ ἱστορικὰ μνημεῖα καὶ ἀποτελοῦν, διαχρονικά, πηγὲς γιὰ τοὺς ἐρευνητὲς διαφόρων θεμάτων. Παρέχουν δὲ πληροφορίες ποῦ ἔχουν σχέση μὲ τὸν πολιτισμό, τὴν γεωγραφία, τὴν ἀρχιτεκονικὴ κ.λ.π. Ἐπίσης, πολλὲς ἀπὸ τὶς ἐπιστολὲς τῶν Ἁγίων ἀποτελοῦν θεολογικὲς πραγματεῖες, ἀλλά, ὅπως εἶναι γνωστὸν καὶ τὰ βιβλία τῆς Καινῆς Διαθήκης, τὰ 21 ἀπὸ τὰ 27, εἶναι ἐπιστολές.

Δεύτερον. Στὶς μεταπτωτικὲς κοινωνίες πάντοτε ὑπῆρχαν καὶ ὑπάρχουν κακοποιοὶ καὶ ἀπατεῶνες κάθε μορφῆς καὶ εἴδους, ἀλλὰ καὶ θὰ ἐξακολουθοῦν νὰ ὑπάρχουν μέχρι τὴν Δευτέρα Παρουσία τοῦ Χριστοῦ, ὁπότε θὰ χωρισθοῦν τὰ «πρόβατα» ἀπὸ τὰ «ἐρίφια». Σὲ κάθε ἐποχὴ ἀλλάζει ἁπλῶς ὁ τρόπος μὲ τὸν ὁποῖο δροὺν καὶ κινοῦνται. Σήμερα οἱ περισσότεροι ἀπὸ αὐτοὺς εἶναι ἄνθρωποι ὑπεράνω πάσης ὑποψίας, εὐϋπόληπτοι πολῖτες, «καθὼς πρέπει» κύριοι μὲ «κοστούμι καὶ γραβάτα». Καὶ μπορεῖ νὰ τοὺς δώση κανεὶς διάφορα ὀνόματα, ἀνάλογα μὲ τὸ «ἔργο» ποῦ ἐπιτελοῦν, ὅπως π. χ. τοκογλύφοι, μαυραγορίτες, ἐκμεταλλευτὲς τοῦ πόνου καὶ τῆς ἀνάγκης τῶν συνανθρώπων τους, ἐξαγοραστὲς συνειδήσεων, ἐξευτελιστὲς τῆς ἀνθρώπινης ἀξιοπρέπειας κ.λ.π. Ἰδιαίτερα δὲ σὲ ἐποχὲς δύσκολες, ὅπως εἶναι αὐτὴ ποῦ διερχόμεθα, ὅπου ὑπάρχει οἰκονομοικὴ κρίση καὶ κυρίως κρίση ἀξιῶν καὶ προτύπων, οἱ παντὸς εἴδους ἐπιτήδειοι καὶ ἐκμεταλλευτὲς «ἐργάζονται» καὶ δροὺν ἀνενόχλητοι. Καὶ οἱ ἁπλοῖ καὶ ἀδύναμοι ἄνθρωποι, ἀπὸ τὴν ἄποψη κοσμικῆς δύναμης καὶ ἐξουσίας, παραμένουν ἐντελῶς ἀνυπεράσπιστοι καὶ ἀπροστάτευτοι. Τὸ χειρότερο, ὅμως, εἶναι ὅτι τὶς περισσότερες φορὲς κινδυνεύουν ἀπὸ ἐκείνους οἱ ὁποῖοι εἶναι ἐπιφορτισμένοι μὲ τὸ ἔργο καὶ τὸ καθῆκον νὰ τοὺς προστατεύουν καὶ νὰ φροντίζουν γιὰ τὴν διαφύλαξη τῶν δικαιωμάτων τους καὶ τῆς ἀξιοπρέπειάς τους.

Εἶναι καιρός, ὅμως, νὰ ἀφυπνισθοῦμε καὶ νὰ μάθουμε νὰ μὴν στηρίζουμε τὶς ἐλπίδες μᾶς στοὺς ἰσχυροὺς τῆς ἡμέρας, καθὼς καὶ στὰ χρήματα, τὰ κτήματα καὶ γενικῶς στὰ ὑλικὰ ἀγαθά, ἀλλὰ στὸν ζῶντα Θεό, τὴν Παναγία Μητέρα Τοῦ καὶ τοὺς φίλους Τοῦ τοὺς Ἁγίους, οἱ ὁποῖοι δὲν πρόκειται ποτὲ νὰ μᾶς ἀπογοητεύσουν. Ὅταν ὁ ἄνθρωπος ἐμπιστεύεται τὸν ἑαυτό του στὴν πρόνοια καὶ τὴν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ, τότε μὲ τὸν τρόπο τῆς ζωῆς του ἐνδύεται τὴν πανοπλία τοῦ Θεοῦ καὶ γι’ αὐτὸ μπορεῖ νὰ ἀντιστέκεται στὶς ἐπιθέσεις τοῦ διαβόλου καὶ νὰ ἀποφεύγη τὶς ἐνέδρες καὶ τὶς παγίδες του, τὶς ὁποῖες στήνει μέσῳ διεστραμμένων ἀνθρώπων, ποῦ χρησιμοποιεῖ ὡς ὄργανά του.

Τὰ ὑλικὰ ἀγαθὰ εἶναι ἀπαραίτητα γιὰ τὴν ἐπιβίωση τοῦ ἀνθρώπου ἐπάνω στὴν γῆ, ἀλλὰ ὁ ἀληθινὸς καὶ ἀναφαίρετος πλοῦτος εὑρίσκεται μέσα στὴν καρδιά, τοῦ ἀνθρώπου ἐκείνου, ὁ ὁποῖος ἀναγεννήθηκε ἀπὸ τὴν Χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Καί, βέβαια, φροντίζει καὶ κρύβει ἐπιμελῶς αὐτὸν τὸν πλοῦτο στὸ βάθος τῆς καρδιᾶς τοῦ, ἀλλὰ μὲ τὴν ἀρχοντική του ἀγάπη, παρὰ τὴν ὑλική του φτώχεια, πλουτίζει πολλούς, ἀφοῦ τοὺς μεταγγίζει δύναμη, χαρά, εἰρήνη, ἀγάπη καὶ ἀληθινὴ παρηγοριά.