«Μὴ μὲ διαβάζετε ὅταν...»

Κάθε συγγραφέας, ὅταν τελειώνη ἕνα βιβλίο του, αἰσθάνεται ὅτι τελείωσε μιὰ περιπέτεια, προκειμένου νὰ καταγράψη τὶς σκέψεις του, τὶς ἀνησυχίες του, τὶς ἀναζητήσεις του, τὴν ἔρευνά του, τὰ εὑρήματά του, καὶ συγχρόνως ὅτι τώρα μπαίνει σὲ μιὰ νέα περιπέτεια. Ἕνα νέο βιβλίο ἀρχίζει τὸ ταξίδι του. Θὰ ταξιδεύση πόλεις καὶ χωριά, λαοὺς καὶ Ἠπείρους, γιὰ νὰ ἀναζητήση στὸν δρόμο του διάφορους ἀναγνῶστες, θὰ προκαλέση συγκίνηση καὶ ταραχή, χαρὰ καὶ πόνο, ἐλπίδα καὶ ἀπόγνωση.

Κάθε βιβλίο εἶναι μιὰ δοκιμασία γιὰ τὸν ἀναγνώστη. Λειτουργεῖ ὅπως καὶ οἱ σχέσεις μεταξὺ τῶν ἀνθρώπων καὶ τῶν ἐρωτευμένων. Τὸ βιβλίο ἄλλοτε προκαλεῖ ἔκπληξη, ἄλλοτε συντροφεύει τὸν ἀναγνώστη στὶς ὧρες τῆς μοναξιᾶς καὶ ἄλλοτε δημιουργεῖ ὀργὴ καὶ ἀπώθηση. Ἀκόμη, πολλὲς φορὲς ἡ ἀρχικὴ ἀγάπη ἐξελίσσεται σὲ θανατηφόρο μῖσος. Εἶναι χαρακτηριστικὸ πῶς ἀντιμετωπίζει ἕνας ποιητής, ὁ Νῖκος Καροῦζος, αὐτὴν τὴν κατάσταση, καὶ μὲ τὸν τρόπο αὐτὸν ἐκφράζει κάθε συγγραφέα.

Ἔγραψε κάποτε: «Μὴ μὲ διαβάζετε ὅταν ἔχετε δίκιο».

Αὐτὸς ποὺ αἰσθάνεται ὅτι ἔχει δίκιο εἶναι κλεισμένος μέσα στὴν δική του ἰδεολογία, στὸν κόσμο ποὺ ἔχει κατασκευάσει, σὲ ἕνα καλὸ ἢ ἰδεατὸ παλάτι, καὶ δὲν μπορεῖ νὰ δὴ τίποτε περισσότερο πέρα ἀπὸ αὐτὸν τὸν ἐν πολλοῖς ἀπηρτισμένο καὶ φανταστικὸ κόσμο. Ὁπότε γι’ αὐτὸν εἶναι μάταιο κάθε ἄνοιγμα σὲ μιὰ νέα περιπέτεια καὶ προοπτική, ἀφοῦ ἡ ἀναζήτηση τῆς ἀλήθειας ἀπαιτεῖ θάρρος καὶ ἔρευνα.

Ἐπίσης, ὁ ἴδιος ποιητὴς εἶπε: «Μὴ μὲ διαβάζετε ὅταν δὲν ἔχετε μαντέψει τὴν δύναμη ποὺ κάνει τὴν ἀγάπη ἐφάμιλλη τοῦ θανάτου».

Ἡ ἀγάπη εἶναι «κραταιὰ ὡς ὁ θάνατος», ἔχει ἔμπνευση, φόβο, ἀνησυχία, ἔχει δύναμη ποὺ φθάνει μέχρι τὸν θάνατο γι’ αὐτὸν ποὺ ἀγαπᾶ. Ὅποιος δὲν καταλαβαίνει τὴν ἀγάπη ὡς θανατηφόρα περιπέτεια, ὡς ἕνα «παράφορο πήδημα» στὸ κενὸ καὶ τὴν ἄβυσσο, αὐτὸς δὲν μπορεῖ νὰ διαβάση ἕνα νέο βιβλίο ποὺ γράφηκε μὲ ἐμπνευστικὴ ἀγάπη καὶ θανατηφόρα δίψα γιὰ τὴν γνώση τοῦ ἀγνώστου, ἀλλὰ καὶ θελκτικοῦ τοπίου.

Ἀκόμη ὁ ἴδιος ποιτὴς εἶπε: «Μὴ μὲ διαβάζετε ὅταν δὲν ἤρθατε σὲ ρήξη μὲ τὸ σῶμα».

Τὸ σῶμα συνδέεται μὲ τὴν φιλαυτία ποὺ καθορίζεται «ὡς «ἡ ἄλογη φιλία τοῦ σώματος». Ἀγάπη στὸ σῶμα σημαίνει ἀγάπη στὴν φιληδονία, φιλοδοξία, φιλαργυρία, ὑπακοὴ στὶς ὁρμὲς τῶν αἰσθήσεων καὶ τῶν ἡδονῶν, τελικὰ ἀγάπη στὸν ἑαυτό. Διάβασμα σημαίνει ὁρμὴ γιὰ ἀπελευθέρωση ἀπὸ μιὰ ζωὴ συμβιβασμένη μὲ τὸ σῶμα, εἶναι μιὰ ρήξη μὲ ὅ,τι συνδέεται μὲ τὸ σῶμα.

Αὐτὲς τὶς τρεὶς προτροπὲς τοῦ Νίκου Καρούζου τὶς αἰσθάνθηκα ἔντονα μὲ τὸ βιβλίο «Ἐμπειρικὴ δογματική», ποὺ περιέχει τοὺς ἐκρηκτικοὺς λόγους τοῦ π. Ἰωάννου Ρωμανίδη, ποὺ εἶναι ἀπόσταγμα τῆς πατερικῆς σοφίας. Ἡ ἀνάγνωσή του χρειάζεται «δύναμη ποὺ κάνει τὴν ἀγάπη ἐφάμιλλη τοῦ θανάτου», «ρήξη μὲ τὸ σῶμα» καὶ βεβαίως αἴσθηση ὅτι δὲν «ἔχουμε δίκιο». Διαφορετικὰ ἡ ἀνάγνωση μπορεῖ νὰ ἐξάψη τὴν ἐπιθετικότητα.

Τὸ βιβλίο αὐτὸ ποὺ πρόσφατα ἐκδόθηκε, σὰν ἕνα καράβι ἀνοίχθηκε στὸ πέλαγος τῆς ἀνθρώπινης κοινωνίας, εἶναι ἕτοιμο νὰ βοηθήση τοὺς ποικιλότροπους ναυαγούς, ἀλλὰ νὰ δεχθῇ καὶ θαλασσινοὺς πειρασμούς, Λαιστρυγόνες καὶ Κύκλωπες. Στὸ κατάρτι του ὅμως εἶναι ὁ Σταυρὸς ἢ καλύτερα τὸ μυστήριο τοῦ Σταυροῦ καὶ τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ.

N. I.