Σχολὴ Ἐκκλησιαστικῆς Βυζαντινῆς Μουσικῆς

Πρωτοπρεσβύτερου π. Θωμᾶ Βαμβίνη

Ἀναδημοσιεύουμε στὴν συνέχεια τμήματα τῆς συνέντευξης ποῦ ἔδωσε ὁ Γραμματέας τῆς Διοικούσας Ἐπιτροπῆς τῆς Σχολῆς Βυζαντινῆς Μουσικῆς τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως στὴν δημοσιογράφο Ζωὴ Δενδραμὴ καὶ δημοσιεύθηκε στὴν Ἐφημερίδα «Ἐμπρὸς» Ναυπάκτου, τὴν 4-2-2011.

Ἐρώτηση: Πεῖτε μας μερικὰ γενικὰ στοιχεῖα γιὰ τὴν ἱστορία καὶ τὸν χαρακτῆρα τῆς Βυζαντινῆς Μουσικῆς.

Ἀπάντηση: Ἡ Ἐκκλησία στὴν λατρεία της χρησιμοποιεῖ τὴν μουσικὴ καὶ τὸν ποιητικὸ λόγο. Ἰδιαίτερα ἡ μουσικὴ ποῦ χρησιμοποιεῖ εἶναι μιὰ ἐξέλιξη τῆς ἀρχαίας ἑλληνικῆς μουσικῆς. Οἱ ἅγιοι ὑμνογράφοι της ἐπέλεξαν ὁρισμένους ἀπὸ τοὺς «ἤχους» τῆς ἀρχαίας ἑλληνικῆς μουσικῆς καὶ τὴν εἰσήγαγαν στὴν λογικὴ λατρεία της. Πῆραν τοὺς «ἤχους» ἢ «τρόπους» ποῦ μποροῦσαν μουσικὰ νὰ ἐκφράσουν τὸ ἦθος τοῦ προσευχόμενου Χριστιανοῦ. Ἡ μουσικὴ τῆς Ἐκκλησίας εἶναι τέχνη καὶ γιὰ νὰ τὴν ἐξασκήση κανείς, πρέπει νὰ ἔχη κάποιο χάρισμα (καλὴ φωνή), ἀλλὰ ταυτόχρονα εἶναι καὶ ἐπιστήμη τὴν ὁποῖα πρέπει νὰ σπουδάση. Εἶναι μιὰ μουσικὴ ἡ ὁποία ἔχει γραφή –ἕνα λεπτομερὲς σύστημα φθογγοσήμων– καὶ εἶναι ἀνεπτυγμένη πολὺ πρὶν ἀπὸ τὴν σύγχρονη εὐρωπαϊκὴ μουσική. Μάλιστα εἶναι μιὰ μουσικὴ προσαρμοσμένη στὴν φωνὴ τοῦ ἀνθρώπου. Τὴν τέχνη αὐτὴν τῆς ἐξελιγμένης ἑλληνικῆς μουσικῆς τὴν ἀνέπτυξαν Ἅγιοι τῆς Ἐκκλησίας μας, ὅπως ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός, ὁ ὅσιος Ἰωάννης ὁ Κουκουζέλης κ.ά... Αὐτὴ ἡ μουσικὴ συνδέεται πάντα μὲ λόγο, ἀναπτύχθηκε καὶ ἐξελίχθηκε μέσα στὴν ἱστορικὴ διαδρομὴ τῆς Ἐκκλησίας ἀπὸ Ἁγίους τῆς Ἐκκλησίας, οἱ ὁποῖοι ἦταν ταυτόχρονα ποιητὲς καὶ μουσικοί, ἀλλὰ καὶ μεγάλοι θεολόγοι, Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας. Ἤξεραν βαθιά, ἐμπειρικά, τὴν θεολογία τῆς Ἐκκλησίας καὶ τὴν ἐξέφραζαν μὲ ὕμνους.

Ἐρώτηση: Αὐτὴ ἡ τέχνη ἐπιβιώνει στὶς μέρες μας;

Ἀπάντηση: Αὐτὴν τὴν τέχνη τὴν ἔχουμε καὶ στὶς μέρες μας καὶ τὴν καλλιεργοῦμε μέσα στοὺς ναούς. Στοὺς Ἑσπερινούς, στοὺς Ὄρθρους, στὴν θεία Λειτουργία αὐτὴν τὴν τέχνη προσευχόμενοι καὶ λατρεύοντες τὸ Θεὸ ἀσκοῦμε. Οἱ κύριοι διάκονοι αὐτῆς τῆς τέχνης εἶναι οἱ ψάλτες...  Ἡ ἐκκλησία ἔχει ἀνάγκη ἀπὸ καλοὺς ψάλτες, ὥστε αὐτὴ ἡ τέχνη νὰ βοηθᾶ ὅλον τὸν ψυχοσωματικὸ ὀργανισμὸ τῶν ἐκκλησιαζομένων νὰ ἀνεβαίνη ψηλότερα, πνευματικά, αἰσθητικά, ψυχολογικά. Ὅλος ὁ ἄνθρωπος, μὲ ψυχὴ καὶ σῶμα, νὰ μπορῇ νὰ ἀνέρχεται σὲ κατάσταση ποῦ κάνει δυνατὴ τὴν σχέση καὶ κοινωνία του μὲ τὸν Θεό. Ποῦ κάνει τὸν ἄνθρωπο ἱκανὸ νὰ προσευχηθῇ.

Ἐρώτηση: Τί ἔχει γίνει ἀπὸ τὴν Τοπικὴ Ἐκκλησία γιὰ τὴν Σχολὴ Βυζαντινῆς Μουσικῆς τῆς Ναυπάκτου;

Ἀπάντηση: Ὁ Μητροπολίτης μᾶς κ. Ἰερόθεος, ἀπὸ τὸ 1996, ἔκανε μιὰ προσπάθεια νὰ ἰδρύση μιὰ Σχολὴ Βυζαντινῆς Μουσικῆς γιὰ νὰ διδάσκεται αὐτὴ ἡ τέχνη, ὥστε κατόπιν οἱ μαθητές της νὰ κοσμήσουν τὰ ἀναλόγια τῆς Μητροπόλεώς μας καὶ νὰ ἀκοῦμε ὅλοι οἱ πιστοὶ τὴν μεγάλη καὶ σημαντικὴ παράδοσή μας, σὲ καλὲς ἐκτελέσεις. Ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας ἐνθρονίστηκε στὶς 10 Σεπτεμβρίου τοῦ 1995 καὶ λίγους μῆνες μετά, στὶς 18 Ἰανουαρίου τοῦ 1996, μὲ πράξη του ἵδρυσε τὴν Σχολὴ Βυζαντινῆς Μουσικῆς. Καταρτίστηκε Καταστατικὸ στὸ ὁποῖο βοήθησε πολὺ ὁ πρωτοψάλτης τοῦ Ἁγίου Δημητρίου Ναυπάκτου, ὁ κ. Πέτρος Παρράς, τὸ ὁποῖο (Καταστατικὸ) δημοσιεύθηκε στὴν Ἐφημερίδα τῆς Κυβερνήσεως καὶ στὸ περιοδικὸ «Ἐκκλησία» κι ἔτσι ἱδρύθηκε ἐπισήμως ἡ Σχολή, στόχος τῆς ὁποίας εἶναι νὰ δώση στοὺς μαθητὲς τῆς βασικὰ μαθήματα μουσικῆς παιδείας. Σύμφωνα μὲ τὸ καταστατικὸ τῆς «παρέχει διδασκαλίαν Μέσης Μουσικῆς Παιδείας».

Ἐρώτηση: Οἱ ἀπόφοιτοι τῆς Σχολῆς παίρνουν πτυχίο;

Ἀπάντηση: Ἀπὸ ἐδῶ δὲν παίρνουν ἐπίσημα ἀναγνωρισμένο πτυχίο. Τελειώνοντας ὅμως, ὅποιος θέλει, μπορεῖ νὰ δώση ἐξετάσεις σὲ ἕνα ἀναγνωρισμένο ἀπὸ τὸ κράτος Ὠδεῖο. Εἶναι σὲ θέση, δηλαδή, ὅσοι ἐπιθυμοῦν, νὰ προχωρήσουν καὶ ν’ ἀποκτήσουν πτυχίο Βυζαντινῆς Μουσικῆς. Ἡ σχολὴ εἶναι κάτω ἀπὸ τὴν αἰγίδα τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως. Ἔχει δικό της ὀργανισμὸ καὶ Διοικοῦσα Ἐπιτροπή. Πρόεδρός της εἶναι ὁ Μητροπολίτης κ. Ἰερόθεος, ἀντιπρόεδρος ὁ Γενικὸς Ἀρχιερατικὸς Ἐπίτροπος π. Ἀθανάσιος Λαουρδέκης, Γραμματέας ὁ ὁμιλῶν, Ταμίας εἶναι ὁ ἀριστερὸς ψάλτης τοῦ Ἁγίου Δημητρίου Ναυπάκτου κ. Δημήτριος Καλογερῆς καὶ μέλος ὁ π. Ἰωάννης Σπυρόπουλος, ἐφημέριος τοῦ Ἁγίου Γεωργίου Ναυπάκτου. Ἡ διάρκεια τῆς θητείας τῆς Ἐπιτροπῆς εἶναι διετής. Πάντα ὅμως παραμένει πρόεδρος ὁ Μητροπολίτης.

Ἐρώτηση: Ποιοί ἔχουν διδάξει στὴν Σχολὴ Βυζαντινῆς Μουσικῆς;

Ἀπάντηση: Ξεκίνησε στὴν ἀρχὴ νὰ διδάσκη ὁ πρωτοψάλτης, ὅπως εἴπαμε, τοῦ Ἁγίου Δημητρίου, κ. Πέτρος Παρράς. Αὐτὸς ἦταν ἡ ἀφετηρία. Ἀργότερα ἀσχολήθηκε μὲ τὴν Σχολὴ ὁ Κώστας Λανάρας (πτυχιοῦχος δάσκαλος Βυζαντινῆς Μουσικῆς) καὶ ἔπειτα εἴχαμε τὸν κ. Ἀριστείδη Μπουχάγιερ, τὸν πρωτοψάλτη τοῦ παλαιοῦ ναοῦ τοῦ Ἁγίου Ἀνδρέου Πάτρας. Φέτος ξεκινήσαμε ἀπὸ τὸν Σεπτέμβριο μὲ τὸν κ. Παντελῆ Ἀναστασόπουλο, ποῦ εἶναι καθηγητὴς μουσικῆς στὸ Γυμνάσιο τοῦ Ἀντιρρίου καὶ στὸ ΕΕΕΕΚ Ναυπάκτου. Εἶναι ταυτόχρονα καθηγητὴς καὶ τῆς Βυζαντινῆς ἀλλὰ καὶ τῆς Εὐρωπαϊκῆς Μουσικῆς.

Ἐρώτηση: Τὰ μαθήματα ποῦ γίνονται;

Ἀπάντηση: Στὸ Πνευματικὸ Κέντρο τῆς Μητροπόλεως. Ἐκεῖ γίνονται τὰ θεωρητικὰ μαθήματα τῆς Σχολῆς, ἀλλὰ καὶ οἱ πρόβες τῆς Χορωδίας. Στὴν Σχολὴ ὑπάρχουν πολλὰ τμήματα κι ὁ καθένας παρακολουθεῖ τὸ τμῆμα ποῦ εἶναι ἀνάλογο μὲ τὸ ἐπίπεδο τῶν γνώσεών του. Μέσα ἀπὸ τὰ μουσικὰ κείμενα τῆς Ἐκκλησίας, οἱ μαθητὲς μαθαίνουν τὴν τέχνη τῆς μουσικῆς αὐτῆς ἐπιστημονικά. Θέλουμε νὰ ἔρχονται κυρίως παιδιὰ στὰ τμήματά μας, τὰ ὁποῖα μαθαίνουν πιὸ εὔκολα καὶ ἀργότερα θὰ μᾶς δώσουν καὶ καρπούς. Μπορεῖ ν' ἀρχίση κανεὶς καὶ ἀπὸ τὸ Δημοτικό. Δὲν ἀποκλείονται βέβαια καὶ οἱ μεγάλοι. Τὸ ἐνδιαφέρον μας ὅμως εἶναι νὰ προσελκυστοὺν παιδιὰ σ' αὐτὴν τὴν πολὺ μεγάλη τέχνη...  Παράλληλα μὲ τὴν Βυζαντινὴ Μουσική, σὰν δεύτερη δραστηριότητα, ξεκινήσαμε ἀπὸ τὸν περασμένο Ὀκτώβριο τὴν συγκρότηση Χορωδίας Παραδοσιακῆς Μουσικῆς. Αὐτὸ τὸ κάναμε γιατί τὸ δημοτικὸ τραγούδι, ὅπως εἴπαμε, εἶναι γραμμένο πάνω σὲ γραμμὲς τῆς Βυζαντινῆς Μουσικῆς. Ὀργανώσαμε, λοιπόν, μία χορωδία στὴν ὁποῖα συμμετέχουν μικροὶ καὶ μεγάλοι, ἀνεξαρτήτως ἡλικίας καὶ φύλου, στὴν ὁποῖα διδάσκονται κυρίως δημοτικὰ τραγούδια, ἀλλὰ καὶ ὕμνοι τῆς ἐκκλησίας μας, ὄχι μὲ τὸν ἐπιστημονικὸ τρόπο, ὅπως κάνει ἡ Σχολή, ἀλλὰ ἀκουστικά. Ὅσοι συμμετέχουν σὲ αὐτὴν τὴν χορωδία, δὲν εἶναι ὑποχρεωμένοι νὰ παρακολουθοῦν καὶ τὰ μαθήματα τῆς Βυζαντινῆς Μουσικῆς. Ὅσοι ὅμως εἶναι μαθητὲς τῆς Σχολῆς μας εἶναι ταυτόχρονα καὶ μέλη τῆς Χορωδίας.

Ἐρώτηση: Ποιός ἦταν ὁ σκοπὸς τῆς Σχολῆς π. Θωμᾶ;

Ἀπάντηση: Θὰ σᾶς πὼ τὸν σκοπὸ τῆς Σχολῆς, ὅπως εἶναι μέσα στὸ καταστατικό, στὸ 2ο ἄρθρο. Ἐκεῖ λέει ὅτι σκοπὸς τῆς Σχολῆς εἶναι: Ἡ ἀνάπτυξη ἐνδιαφέροντος γιὰ τὴν ἐκκλησιαστικὴ μουσική. Ἡ προσέλκυση νέων καὶ ἐκπαίδευση αὐτῶν στὸ ἔργο τοῦ ἱεροψάλτου, καθὼς καὶ ἡ παροχὴ πάσης φύσεως βοηθείας στοὺς ἱεροψάλτες, τοὺς ὑπηρετοῦντες ἤδη στοὺς ἐνοριακοὺς ναούς. Ἡ συγκρότηση παιδικῶν χορωδιῶν εἰς τὰς ἐνορίας, ὄχι μόνον τῆς πόλεως, ἀλλὰ καὶ τῆς ὑπαίθρου. Ἡ προβολὴ καὶ ἔξαρση τοῦ μεγαλείου τῆς ἐκκλησιαστικῆς βυζαντινῆς μουσικῆς, ὡς στοιχείου τῆς ἑλληνορθοδόξου παραδόσεως διὰ συναυλιῶν καὶ διαλέξεων. Σκοπὸς δηλαδὴ τῆς Σχολῆς, ἐκτὸς ἀπὸ τὰ μαθήματα, εἶναι νὰ γνωστοποιήση τὴν ἀξία τῆς ἐκκλησιαστικῆς μουσικῆς στὸν λαὸ τῆς περιοχῆς, μὲ ἀπώτερο στόχο, νὰ προσελκύση τὸ ἐνδιαφέρον γιὰ τὴν ἐκμάθησή της, ἡ ὁποία εἶναι στοιχεῖο τῆς παραδόσεώς μας. Εἶναι ἡ μουσική μας ἡ ὁποία εἶχε ἀγνοηθῇ γιὰ ἕνα πολὺ μεγάλο διάστημα.

Ἐρώτηση: Πότε ἄρχισε ὁ κόσμος νὰ ἐνδιαφέρεται πάλι γιὰ τὴν Βυζαντινὴ Μουσική;

Ἀπάντηση: Οἱ ἐκκλησιαζόμενοι Χριστιανοὶ εἶχαν πάντα ἀγάπη καὶ ἐνδιαφέρον γιὰ τὴν Βυζαντινὴ Μουσική. Γιὰ τὸν πολὺ κόσμο ὅμως τὸ ἐνδιαφέρον προῆλθε μέσα ἀπὸ τὴν εὐρωπαϊκὴ μουσική, μὲ τὸν ἑξῆς τρόπο: Πολλοὶ ἀπὸ τοὺς μεγάλους συνθέτες μας, ὅπως ὁ Θεοδωράκης ἀλλὰ καὶ ὁ Χατζιδάκις, εἴτε γνωρίζοντας ἀπ' εὐθείας τὴν Βυζαντινὴ Ὑμνολογία, εἴτε μελετῶντας τὸ δημοτικὸ ἢ τὸ ρεμπέτικο τραγούδι, ἦλθαν σὲ ἐπαφὴ μὲ τὶς ρίζες τους, ποῦ εἶναι ἡ παράδοση τῆς Βυζαντινῆς Μουσικῆς. Ἐπίσης καὶ ἄλλοι ποῦ ἀσχολήθηκαν μὲ κάποια σοβαρότητα μὲ τὸ Δημοτικὸ τραγούδι, εἶδαν ὅτι εἶναι ἀκριβῶς ἡ βυζαντινὴ μουσική, σὲ στίχους ὅμως κοσμικούς. Ὅταν γνώρισαν, λοιπόν, αὐτὴν τὴν παράδοση, τότε ἀξιολόγησαν κι αὐτὸν τὸν μεγάλο πλοῦτο ποῦ ἔχουμε στὴν Ἐκκλησία. Ὅταν στὶς μέρες μας ἀκοῦμε κάποια μελωδία, λέμε «Αὐτὴ εἶναι ἡ ἑλληνικὴ μουσική». Τὸ χαρακτηριστικό της εἶναι ὅτι ὑπάρχουν μέσα τῆς ἐπιδράσεις τῆς Βυζαντινῆς Μουσικῆς. Αὐτὲς δείχνουν τὴν ἑλληνικότητα. Πολὺ χαρακτηριστικὸ παράδειγμα εἶναι τὸ «Ἄξιον Ἐστὶ» τοῦ Μίκη Θεοδωράκη, ποῦ ἐπένδυσε μουσικὰ στὸ ὁμώνυμο ποιητικὸ ἔργο τοῦ Ἐλύτη. Στὸ ἔργο αὐτὸ ὁ Ἐλύτης πῆρε μέτρα ἀπὸ ὕμνους τῆς Ἐκκλησίας. Ὑπάρχουν αὐτούσιες λέξεις καὶ στίχοι. Λέμε γιὰ παράδειγμα - στὴν Ἐκκλησία: «Ἀνοίξω τὸ στόμα μου καὶ πληρωθήσεται πνεύματος» καὶ ὁ Ἐλύτης λέει: «Ἀνοίγω τὸ στόμα μου καὶ ἀναγαλλιάζει τὸ πέλαγος». Βλέπουμε ἀκριβῶς τὸ ἴδιο μέτρο καὶ σχεδὸν τὶς ἴδιες λέξεις. Πάνω σ' αὐτοὺς τοὺς στίχους προσάρμοσε ὁ Θεοδωράκης μιὰ μουσικὴ ποῦ εἶναι εὐρωπαϊκή, ἀλλὰ μπολιασμένη καὶ γονιμοποιημένη ἀπὸ τὴν παράδοση τῆς ἐκκλησιαστικῆς μουσικῆς. Σὲ πολλοὺς ξένους δημιουργεῖ μεγάλη ἔκπληξη ἡ μουσικὴ αὐτὴ γιατί εἶναι ἕνα καινούργιο ἄκουσμα γι' αὐτούς, ἀλλὰ ταυτόχρονα εἶναι καὶ δικό τους. Ἔχει βάση, δηλαδή, τὴν εὐρωπαϊκὴ μουσική, ἔχει ὅμως πολλὲς ἐπιδράσεις ἀπὸ τὴν Βυζαντινὴ Μουσική.

Ἐρώτηση: Πόσους μαθητὲς ἔχει ἡ Σχολὴ καὶ πόσα μέλη ἡ Χορωδία;

Ἀπάντηση: Τὰ μαθήματα τῆς Σχολῆς παρακολουθοῦν 12 μαθητές. Ἐλπίζουμε στὰ ἑπόμενα χρόνια νὰ πολλαπλασιασθοῦν. Νὰ πεισθοῦν, δηλαδή, πολλοὶ ὅτι ἡ Βυζαντινὴ Μουσικὴ εἶναι μιὰ ὑψηλοῦ ἐπιπέδου αἰσθητικὴ καὶ πνευματικὴ παιδεία.  Ἡ χορωδία αὐτὴν τὴν στιγμὴ ἀριθμεῖ 35 μέλη. Γιὰ τὴν ἔναρξη αὐτῆς τῆς χορωδίας εἶναι ἀρκετά. Μεγαλύτερη ἱκανοποίηση πάντως ἀπὸ τὸν ἀριθμὸ τῶν μελῶν μᾶς ἔδωσε ἡ πολὺ πετυχημένη πρώτη ἐμφάνισή της στὴν χριστουγεννιάτικη γιορτὴ τῆς Μητροπόλεως. Γενικὰ οἱ μαθητὲς τῆς Σχολῆς Ἐκκλησιαστικῆς Βυζαντινῆς Μουσικῆς, ἀπὸ τὴν ἀρχὴ τῆς ἱδρύσεώς της, ἔχουν συμμετάσχει σὲ πολλὲς ἐκδηλώσεις τῆς Μητροπόλεώς μας... Εἴτε στὴν ἐκδήλωση τῶν Χριστουγέννων, εἴτε μὲ ἀφορμὴ ἄλλες ἐπίκαιρες ἐκδηλώσεις... Σήμερα πάντως ἔχουμε μιὰ νέα δυναμικὴ ἀρχὴ ποῦ προοιωνίζεται μιὰ σημαντικὴ παρουσία στὰ πολιτιστικὰ δρώμενα τῆς Ναυπάκτου.

Ἐρώτηση: Ὑπάρχει στὸ πρόγραμμά σας κάποια ἐκδήλωση στὴν ὁποῖα θὰ συμμετάσχη εἴτε ἡ Χορωδία Βυζαντινῆς Μουσικῆς εἴτε ἡ Χορωδία Παραδοσιακῆς Μουσικῆς;

Ἀπάντηση: Γιὰ τὴν Χορωδία Παραδοσιακῆς Μουσικῆς, μετὰ τὴν μεγάλη ἐπιτυχία ποῦ εἶχε στὴν χριστουγεννιάτικη γιορτή, πιστεύω ὅτι ἄνοιξε ὁ δρόμος της γιὰ πολλὲς προσκλήσεις... Μπορῶ νὰ πὼ πρὸς τὸ παρὸν γιὰ δυὸ ἐκδηλώσεις ποῦ θὰ γίνουν ἕως τὸ τέλος τῆς χρονιᾶς. Ἡ μία θὰ περιλαμβάνεται στὰ πλαίσια τῶν ἐκδηλώσεων ποῦ θὰ γίνουν ὅταν θὰ ἔρθη τὸ χέρι τοῦ Ἁγίου Πολυκάρπου στὴν Ναύπακτο. Ἡ ἑπόμενη θὰ γίνη τὸν Ἰούλιο, στὸ μέσον τοῦ καλοκαιριοῦ, μὲ ἀφορμὴ τὴν λήξη τοῦ ἐκπαιδευτικοῦ καὶ ἐκκλησιαστικοῦ ἔτους 2010-11 καὶ θὰ εἶναι μᾶλλον ὑπαίθρια. Τὸ καινούργιο, ἀλλὰ καὶ ἀναγκαῖο, ποῦ γίνεται στὰ μαθήματα τῆς Βυζαντινῆς Μουσικῆς, εἶναι ὅτι οἱ μαθητές, ἐκτὸς ἀπὸ τὰ θεωρητικὰ μαθήματα ποῦ κάνουν στὸ Πνευματικὸ Κέντρο, μαθαίνουν καὶ τὸ τυπικὸ τῆς Ἐκκλησίας μέσα στὸν Ναό. Δηλαδὴ μαθαίνουν τὸ πῶς δομεῖται ἡ κάθε Ἀκολουθία, τί περιλαμβάνει καὶ πότε ψάλλεται τὸ ἄλφα καὶ πότε τὸ βῆτα τροπάριο καὶ πῶς ψάλλεται. Αὐτό, γιὰ νὰ τὸ μάθουν τὰ παιδιὰ μαζὶ μὲ τὸν δάσκαλό τους, κάθε Σάββατο, εἶναι παρόντα στὸν Ἑσπερινὸ ποῦ γίνεται στὸν Μητροπολιτικὸ Ναὸ τοῦ Ἁγίου Δημητρίου. Καταλαμβάνουν μαζὶ μὲ τὸν δάσκαλό τους τὸ ἀριστερὸ ψαλτήρι, ψάλλουν κάποια παιδιά, ἄλλα κανοναρχοῦν καὶ μετὰ τὸν Ἑσπερινὸ κάνουν μάθημα Τυπικοῦ... Μὲ λίγα λόγια μαζὶ μὲ τὴν θεωρητική τους κατάρτιση κάνουν καὶ πρακτικὴ ἐφαρμογὴ τῆς βυζαντινῆς ψαλτικῆς τέχνης.

Ἐρώτηση: Πῶς καλύπτονται τὰ ἔξοδα τῆς Σχολῆς; Πῶς κινεῖται οἰκονομικὰ ἡ Χορωδία;

Ἀπάντηση: Οἱ μαθητὲς πληρώνουν τὸ συμβολικὸ ποσὸ τῶν 5 εὐρὼ τὸν μῆνα, ἁπλῶς γιὰ νὰ ἔχουν τὴν αἴσθηση ὅτι εἶναι σὲ μιὰ Σχολὴ ἡ ὁποία ἔχει κάποιον ὀργανισμὸ καὶ ἔχει καὶ κάποια ἔξοδα. Αὐτὴν τὴν στιγμὴ ὅμως κινεῖται ἡ Σχολή μας μὲ τὶς εἰσφορὲς τῶν Ἱερῶν Ναῶν καὶ κυρίως μὲ τὴν χορηγία ἑνὸς «ἀνώνυμου» χρηματοδότη, ὁ ὁποῖος ἔχει μεγάλο ἐνδιαφέρον γιὰ τὴν Βυζαντινὴ Μουσικὴ καὶ ἀγάπη γιὰ τὴν Ἐκκλησία. Ὀφείλουμε, φυσικά, νὰ τὸν εὐχαριστοῦμε πάντα γιὰ αὐτὴν τὴν μεγάλη προσφορά του.