Skip to main content

Ἀπὸ τὸ Ἁγιολόγιο τοῦ μηνὸς: Όσιος Δαβίδ ο εν θεσσαλονίκη 26 Ιουνίου

Πρωτ. π. Γεωργίου Παπαβαρνάβα

Όσιος Δαβίδ ο εν θεσσαλονίκηΟ όσιος Δαβίδ καταγόταν από τήν Θεσσαλονίκη καί έζησε τόν 6ο αιώνα μ. Χ. στά χρόνια τού αυτοκράτορα Ιουστιανιανού τού Α'. Ο τρόπος τού βίου του ήταν λιτός καί ασκητικός καί όλη του η ζωή ήταν μιά συνεχής θυσία στόν βωμό τής αγάπης καί τής φιλανθρωπίας. Μιμούμενος τού στηλίτες παρέμεινε γιά τρία συνεχή χρόνια πάνω σέ ένα δένδρο προσευχόμενος αδιαλείπτως. Πυρπολημένος από τήν αγάπη πρός τόν Θεό εβάστασε «τόν καύσωνα τής ημέρας καί τόν παγετόν τής νυκτός», «υποπιάζοντας καί δουλαγωγώντας» τό σώμα του, γιά νά μή γίνη «αδόκιμος», σύμφωνα μέ τόν λόγο τού Αποστόλου Παύλου. Τού άρεσε ιδιαιτέρως νά προσεύχεται μέ τά λόγια τού ιερού Ψαλμωδού, τά οποία βρίσκουν τήν εφαρμογή τους καί στόν δικό του τρόπο ζωής: «ωμοιώθην πελεκάνι ερημικώ, εγενήθην ωσεί νυκτικόραξ εν οικοπέδω, ηγρύπνησα καί εγενόμην ως στρουθίον μονάζον επί δώματος». Δηλαδή έγινα όμοιος μέ πελεκάνο πού περνά τίς μέρες του στήν έρημο, κατάντησα σάν τό κλαυσοπούλι πού κράζει κλαψιάρικα τήν νύκτα σέ ερειπωμένο σπίτι, παρέμεινα άϋπνος καί έγινα σάν στρουθίο πού παραμένει μόνο του στό ύψος τής στέγης.

Ο όσιος Δαβίδ, λίγο πρίν τό τέλος τής επίγειας ζωής του ηγήθηκε ομάδας Θεσσαλονικέων, οι οποίοι ταξίδευσαν στήν Κωνσταντινούπολη γιά νά ζητήσουν από τόν αυτοκράτορα νά τούς αποστείλη Έπαρχο στήν Πόλη τους. Κατά τήν διάρκεια τού ταξιδού τής επιστροφής ο όσιος παρέδωσε τήν αγιασμένη ψυχή του «εις χείρας Θεού ζώντος» καί από τά ουράνια σκηνώματα δέεται υπέρ πάντων καί ιδιαιτέρως δέ υπέρ εκείνων οι οποίοι τόν επικαλούνται μέ πίστη καί πόθο καί εκζητούν τίς θεοπειθείς πρεσβείες του.

Ο βίος καί η πολιτεία του μάς δίνουν τήν αφορμή νά τονίσουμε τά ακόλουθα:

Πρώτον. Ο ασκητικός βίος είναι ο τρόπος ζωής πού διδάσκει καί εμπνέει η Ορθόδοξη Εκκλησία καί τόν οποίον εβίωσαν οι άγιοι Απόστολοι, καθώς καί όλοι οι Άγιοι διά μέσου τών αιώνων μέχρι τίς ημέρες μας. Η άσκηση μπορεί νά γίνη μέ διάφορους τρόπους, ανάλογα μέ τίς δυνάμεις τού καθενός, αλλά καί ανάλογα μέ τήν ηλικία, τήν ιδιοσυγκρασία καί τόν χαρακτήρα του. Πάντοτε, όμως, μέ τήν καθοδήγηση διακριτικού πνευματικού πατέρα, επειδή παραμονεύει ο κίνδυνος τής υπερβολής καί τής πλάνης.

Άσκηση είναι η προσπάθεια γιά τήν εφαρμογή όλων τών εντολών τού Χριστού καί γιά τήν σταύρωση τής σάρκας, δηλαδή τού σαρκικού φρονήματος. Είναι ο αγώνας γιά τήν μεταμόρφωση τών παθών καί τήν πνευματική αναγέννηση τού ανθρώπου. Η άσκηση μέσα στήν Ορθόδοξη Εκκλησία είναι πάντοτε συζευγμένη μέ τήν προσευχή καί τήν μυστηριακή ζωή. Η νηστεία, η αγρυπνία καί οποιαδήποτε άλλη άσκηση εάν δέν συμβαδίζη μέ τήν προσευχή καί τήν μετοχή τού πιστού στά μυστήρια τής Εκκλησίας καί ιδιαιτέρως στό μυστήριο τής θείας Ευχαριστίας, πού είναι τό κέντρο όλων τών μυστηρίων, τότε δέν ωφελεί καί δέν συμβάλλει στήν πνευματική αναγέννηση καί τήν κυριαρχία πάνω στά πάθη. Ο άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής αναφερόμενος στήν νηστεία, πού είναι τρόπος πνευματικής ασκήσεως, λέγει χαρακτηριστικά ότι «νηστεία άνευ προσευχής, δαιμόνων εφεύρημα». Δηλαδή, η νηστεία χωρίς τήν προσευχή είναι εφεύρεση τών δαιμόνων, επειδή καί τά δαιμόνια νηστεύουν, καί μάλιστα δέν τρώνε καθόλου, αφού δέν έχουν σώμα, αλλά δέν προσεύχονται.

Επομένως, η άσκηση, η μυστηριακή ζωή καί η αδιάλειπτη προσευχή συνιστούν τόν ορθόδοξο τρόπο ζωής, πού οδηγεί στήν κάθαρση τής καρδιάς από τά πάθη, τόν φωτισμό τού νού καί τήν προσωπική κοινωνία τού ανθρώπου μέ τόν ζώντα Θεό, ο οποίος είναι Πρόσωπο καί όχι αφηρημένη ιδέα.

Δεύτερον. Η ενασχόληση μέ τά κοινά γιά τό καλό τής Χώρας ή τής Πόλεως, στήν οποία διαμένει κανείς, πρέπει νά γίνεται από ανθρώπους σάν τόν όσιο Δαβίδ, δηλαδή από πρόσωπα αδιάβλητα μέ εσωτερική καθαρότητα καί αληθινή αγάπη γιά τήν Πόλη καί τούς κατοίκους της. Μέ άλλα λόγια, από πρόσωπα πού δέν έχουν ιδιοτελείς σκοπούς, αλλά πού τό μοναδικό τους κίνητρο είναι η πρόοδος καί η ευημερία τής Πόλεως καί τών κατοίκων της. Βεβαίως, τέτοια πρόσωπα είναι σπάνια καί δυσεύρετα, ωστόσο όμως υπάρχουν καί πρέπει νά προβάλλονται καί νά προωθούνται, γιά νά μπορέση νά υπάρξη πραγματική πρόοδος σέ μία Πόλη ή ένα Κράτος καί γιά νά αποφεύγονται ανεπιθύμητες καταστάσεις καί απευκταία φανόμενα σάν καί αυτά πού βιώνουμε στίς μέρες μας καί εδώ στήν Πατρίδα μας.

Η συμβολή τής Ορθοδόξου Εκκλησίας καί σέ αυτήν τήν περίπτωση είναι πολύ σημαντική, αφού μέ τόν τρόπο ζωής πού βιώνει καί εμπνέει μεταμορφώνει τούς ανθρώπους από άτομα σέ πρόσωπα, δηλαδή μεταβάλλει τήν ιδιοτελή αγάπη σέ ανιδιοτελή, μέ αποτέλεσμα νά προοδεύη η κοινωνία. Στίς δημοκρατικές κοινωνίες οι πολίτες, καί κυρίως οι άνθρωποι πού είναι ζωντανά μέλη τής Εκκλησίας καί αγωνίζονται νά ζούν σύμφωνα μέ τίς εντολές τού Χριστού, πρέπει μέ τήν ψήφο τους νά προβάλλουν καί νά αναδεικνύουν ηγέτες, στίς τοπικές κοινωνίες καί στό Κράτος γενικότερα, ανθρώπους οι οποίοι μέ τόν τρόπο τής ζωής τους φανερώνουν ότι είναι πρόσωπα ή τουλάχιστον αγωνίζονται νά αποβάλουν τά διάφορα προσωπεία μέ τά οποία ενδύει τόν άνθρωπο η αμαρτία, καί νά γίνουν πρόσωπα. Δηλαδή, άνθρωποι μέ αυθεντική αγάπη καί εσωτερική ελευθερία, απαλλαγμένοι από τίς εξαρτήσεις πού δημιουργούν τά πάθη, αλλά καί από εσωτερικές ανασφάλειες καί από συμπλέγματα κατωτερότητος.

Η προσωπική ζωή δέν είναι ανεξάρτητη από τήν κοινωνική ζωή, αφού η αμαρτία έχει κοινωνικές προεκτάσεις. Άλλωστε, όλες οι κοινωνικές ανωμαλίες έχουν τήν ρίζα τους στήν φιλαυτία, η οποία είναι η μητέρα τών τριών μεγάλων παθών, ήτοι τής φιλαργυρίας, τής φιληδονίας καί τής κενοδοξίας, τά οποία σκοτίζουν τόν νούν καί οδηγούν τόν άνθρωπο στήν καταστροφή. Τραγικό παράδειγμα είναι η περίπτωση τού Ιούδα, ο οποίος «φιλαργυρία νοσήσας εσκοτίζετο», καί τό αποτέλεσμα ήταν νά οδηγηθή στήν αυτοκαταστροφή καί τήν αιώνια απώλεια.

Ο τρόπος ζωής τού οσίου Δαβίδ είθε νά γίνη γιά όλους εκείνους πού αγωνίζονται γιά τήν σωτηρία τους, αλλά καί επιθυμούν τό κοινό καλό, φωτεινός φάρος καί οδοδείκτης.

ΑΓΙΟΛΟΓΙΟ

  • Προβολές: 2881