Ὀρθόδοξος ἐκκλησιαστικὸς μοναχισμός

Ὁ Ὀρθόδοξος μοναχισμὸς εἶναι καύχημα καὶ δόξα τῆς Ἐκκλησίας μας. Ἀπὸ ἐκεῖ βγῆκαν οἱ ἅγιοι Ἐπίσκοποι, οἱ ἅγιοι Μάρτυρες, οἱ ὅσιοι ἀσκητές. Πολλὲς φορὲς ἔχω γράψει ὅτι ὁ μοναχισμός, στὴν ὀρθόδοξη διάστασή του, εἶναι ἡ προφητικὴ ἐνόραση, ἡ ἀποστολικὴ ζωή, ἡ μαρτυρικὴ βιοτή, διατηρεῖ δηλαδὴ ἄσβεστο τὸ προφητικό, ἀποστολικό, μαρτυρικὸ καὶ πατερικὸ χάρισμα.

Βέβαια, κάνουμε λόγο γιὰ ὀρθόδοξο ἐκκλησιαστικὸ μοναχισμό. Αὐτὸ σημαίνει ὅτι συνδέουμε τὸν μοναχισμὸ μὲ τὸ «ὀρθόδοξο» καὶ τὸ «ἐκκλησιαστικό». Ἄλλωστε, κάθε τί τὸ ὀρθόδοξο πρέπει νὰ εἶναι καὶ ἐκκλησιαστικὸ καὶ κάθε ἐκκλησιαστικὸ πρέπει νὰ εἶναι καὶ ὀρθόδοξο. Δὲν εἶναι δυνατὸν ἐν ὀνόματι κάποιας «ὀρθοδοξίας» νὰ καταργῆται τὸ ἐκκλησιαστικὸ φρόνημα καὶ πολίτευμα, καὶ ἐν ὀνόματι κάποιας «ἐκκλησιαστικότητος» νὰ καταργῆται ἡ Ὀρθοδοξία. Γιὰ παράδειγμα, ἡ Δ' Οἰκουμενικὴ Σύνοδος δογμάτισε γιὰ τὶς δύο φύσεις στὸν Χριστό, καταδικάζοντας τὸν μονοφυσιτισμὸ καὶ τὸν νεστοριανισμό, ἀλλὰ ταυτόχρονα θέσπισε ἱεροὺς Κανόνες γιὰ τὴν καλὴ λειτουργία τοῦ μοναχισμοῦ. Ἔτσι, δὲν εἶναι δυνατὸν ἕνας μοναχὸς νὰ ὑπεραμύνεται τοῦ δόγματος τῆς Χαλκηδόνος, καὶ νὰ παραβαίνη τοὺς ἱεροὺς Κανόνες ποῦ ἐθέσπισε ἡ ἴδια Οἰκουμενικὴ Σύνοδος γιὰ τὸν μοναχισμό. Πάντως, οἱ καλοὶ μοναχοὶ εἶναι μάρτυρες τῆς Ὀρθοδόξου Παραδόσεως, ἀλλὰ ἔχουν καὶ ἐκκλησιαστικὸ φρόνημα, σέβονται τοὺς Ἐπισκόπους τῆς Ἐκκλησίας.

Τιμῶ καὶ σέβομαι τοὺς ὀρθοδόξους μοναχούς. Γιατί, κατὰ τὸν ἅγιο Ἰωάννη τὸν Σιναΐτη, «μοναχὸς ἐστιν, ὁ μόνον τῶν τοῦ Θεοῦ ἐνταλμάτων ἐχόμενος, ἐν παντὶ καιρῷ καὶ τόπῳ καὶ πράγματι. Μοναχὸς ἐστι, βία φύσεως διηνεκής, καὶ φυλακὴ αἰσθήσεως ἀνελλιπής. Μοναχὸς ἐστιν, ἠγνισμένον σῶμα, κεκαθαρμένον στόμα, καὶ πεφωτισμένος νοῦς. Μοναχὸς ἐστι, κατώδυνος ψυχή, ἐν διηνεκεῖ μνήμῃ θανάτου ἀδολεσχοῦσα, ἐγρηγορυία τε καὶ ὑπνώτουσα». Ποιός μπορεῖ νὰ μὴν τιμήση τὸν μοναχὸ ποὺ ἔχει ἠγνισμένο σῶμα, κεκαθαρμένο στόμα καὶ πεφωτισμένο νοῦ;

(Μητροπολίτου Ναυπάκτου Ἱεροθέου, Ὁ Ὀρθόδοξος Μοναχισμός).