Γεγονός καὶ Σχόλιο: Μηνύματα ἀπὸ τὴν Ἀμερική

Διαβάζοντας τὴν «νικητήρια ὁμιλία» ποῦ ἐκφώνησε ὁ Πρόεδρος Μπαρὰκ Ὀμπάμα κατὰ τὴν ἐπιτυχία τοῦ στὶς πρόσφατες ἀμερικανικὲς ἐκλογές, μοῦ ἔκανε ἰδιαίτερη ἐντύπωση μιὰ ἀναφορά. Εἶπε:

«Ἡ χώρα αὐτὴ ἔχει περισσότερο πλοῦτο ἀπὸ ὁποιαδήποτε ἄλλη, ἀλλὰ δὲν εἶναι αὐτὸ ποῦ μᾶς κάνει πλούσιους. Ἔχουμε τὶς πιὸ ἰσχυρὲς ἔνοπλες δυνάμεις στὴν ἱστορία, ἀλλὰ δὲν εἶναι αὐτὸ ποῦ μᾶς κάνει ἰσχυρούς. Τὰ πανεπιστήμιά μας, ἡ κουλτούρα μας, κάνουν τὸν κόσμο νὰ ζηλεύει, ὅμως δὲν εἶναι αὐτὰ ποῦ κάνουν τὸν κόσμο νὰ συνεχίζει νὰ φτάνει στὶς ἀκτές μας. Αὐτὸ ποῦ κάνει ἐξαιρετικὴ τὴν Ἀμερικὴ εἶναι οἱ δεσμοὶ ποῦ συνδέουν τὸ πιὸ διαφορετικὸ ἔθνος στὴ Γῆ. Ἡ πεποίθηση πῶς ἡ μοῖρα μας εἶναι κοινή, πῶς αὐτὴ ἡ χώρα λειτουργεῖ μόνον ὅταν δεχόμαστε ὁρισμένες ὑποχρεώσεις ὁ ἕνας ἔναντι τοῦ ἄλλου καὶ ἔναντι τῶν μελλοντικῶν γενεῶν. Ἡ ἐλευθερία γιὰ τὴν ὁποία πολέμησαν καὶ πέθαναν τόσοι Ἀμερικανοὶ ἔρχεται μὲ εὐθύνες ὅπως καὶ μὲ δικαιώματα. Καὶ μεταξὺ αὐτῶν εἶναι ἡ ἀγάπη καὶ ἡ φιλανθρωπία καὶ τὸ καθῆκον καὶ ὁ πατριωτισμός. Αὐτὰ εἶναι ποῦ κάνουν σπουδαία τὴν Ἀμερική...

Πιστεύω ὅτι μποροῦμε νὰ τηρήσουμε τὴν ὑπόσχεση τῶν ἱδρυτῶν μας, τὴν ἰδέα πῶς, ἂν εἶσαι πρόθυμος νὰ ἐργαστεῖς σκληρά, δὲν ἔχει σημασία ποιός εἶσαι ἢ ἀπὸ ποῦ ἔρχεσαι ἢ πῶς μοιάζεις ἢ ποιούς ἀγαπᾶς. Δὲν ἔχει σημασία ἂν εἶσαι μαῦρος ἢ λευκὸς ἢ ἰσπανόφωνος ἢ Ἀσιάτης ἢ αὐτόχθων Ἀμερικανὸς ἢ νέος ἢ γέρος ἢ πλούσιος ἢ φτωχός, ἀρτιμελής, ἀνάπηρος, γκέϊ ἢ στρέϊτ, ἂν μπορεῖς νὰ τὰ καταφέρεις ἐδῶ στὴν Ἀμερική, ἂν εἶσαι πρόθυμος νὰ προσπαθήσεις» (Τὰ Νέα 8-11-2012).

Οἱ προεδρικὲς αὐτὲς ἐπισημάνσεις εἶναι σημαντικὲς γιατί δείχνουν ὅτι ἡ Ἀμερικὴ εἶναι ἕνα πολυεθνικὸ Κράτος ἢ ἕνα «διαφορετικὸ ἔθνος στὴν Γῆ». Εἶναι μία Χώρα στὴν ὁποία κατοικοῦν καὶ ἐργάζονται ἄνθρωποι ἀπὸ ὅλα τὰ ἔθνη, ὑπάρχει ἑνότητα μεταξύ τους, ἴσα δικαιώματα καὶ μπορεῖ ὁ ταλαντοῦχος καὶ σκληρὰ ἐργαζόμενος νὰ προκόψη, νὰ ἀναδειχθῇ ἀκόμη καὶ στὰ ὕπατα κοινωνικὰ ἀξιώματα.

Αὐτὸ μοῦ ἔκανε ἐντύπωση γιατί θυμήθηκα τὴν Χριστιανικὴ Ρωμαϊκὴ Αὐτοκρατορία, αὐτὸ ποῦ συνηθίσαμε νὰ ὀνομάζουμε Βυζάντιο. Ὅταν ὁμιλῶ γιὰ τὸ ἔθνος τῶν Ρωμαίων, συνηθίζω νὰ χρησιμοποιῶ ὡς παράδειγμα τὴν Ἀμερική. Περίπου μέσα σὲ αὐτὴν τὴν προοπτικὴ λειτούργησε ἡ Ρωμαϊκὴ Αὐτοκρατορία-Βυζάντιο. Ἀποτελεῖτο ἀπὸ πολλὲς λαότητες, ἦταν δίγλωσσο (ἑλληνικά-λατινικά), κατὰ καιροὺς μέλη του ἦταν καὶ οἱ ἀραβόφωνες, τὰ σλαβικὰ καὶ ἄλλα φῦλα, ὑπῆρξε κοινὸς πολιτισμὸς καὶ κοινὴ πίστη, ὥστε τὸ ὄνομα Ρωμαῖος νὰ καταλήξη νὰ χαρακτηρίζη τὸν Ὀρθόδοξο.

Τὰ χαρακτηριστικὰ γνωρίσματα τῆς Χριστιανικῆς Ρωμαϊκῆς Αὐτοκρατορίας ἦταν ἡ φιλοθεΐα καὶ ἡ φιλανθρωπία. Ἡ ἀγάπη στὸν Θεὸ ἐκφραζόταν μὲ τὴν λατρεία, τὶς ἐκκλησιαστικὲς τέχνες, τὴν ὀρθόδοξη πίστη καὶ ἡ φιλανθρωπία ἐκφραζόταν μὲ τὰ φιλανθρωπικὰ ἱδρύματα καὶ τὴν ποικιλότροπη ἀγάπη στοὺς ἀσθενέστερους οἰκονομικὰ ἀνθρώπους. Ἀκόμη καὶ ἡ διπλωματία τῶν Ρωμαίων Αὐτοκρατόρων διακρινόταν γιὰ τὸν ὑψηλὸ βαθμὸ ἐξάσκησής της, ποῦ δὲν περιοριζόταν μόνον στοὺς πολέμους, ἀλλὰ καὶ στοὺς συμβιβασμούς, τὶς ὑποχωρήσεις καὶ τὴν μετάδοση τοῦ πολιτισμοῦ.

Ὅποιος μελετήση τὴν ζωὴ τῶν Ρωμαίων, τῶν Βυζαντινῶν καὶ τὴν ἱστορία τῆς Ρωμαϊκῆς-Βυζαντινῆς Αὐτοκρατορίας θὰ ἐκπλαγῇ ἀπὸ τὸ ἰδιαίτερο ἦθος, καὶ θὰ θαυμάση αὐτὴν τὴν Αὐτοκρατορία ποῦ ἄντεξε πάνω ἀπὸ χίλια χρόνια (ἐνῷ ἡ Ἀμερικὴ ἔχει ζωὴ περίπου 200 χρόνια), καὶ θὰ θαυμάση ὅτι, ἐνῷ ἔπεσε ἡ Πρωτεύουσά της -ἡ Νέα Ρώμη- Κωνσταντινούπολη- ἐξακολουθεῖ καὶ σήμερα νὰ εἶναι ζωντανὴ ἡ παράδοσή της.

Δοξάζω τὸν Θεὸ ποῦ εἶμαι ἀπόγονος τοῦ γένους τῶν Ρωμαίων καὶ ἐξακολουθῶ νὰ τρέφομαι ἀπὸ τὴν παράδοσή του, μὲ τὴν θεολογία, τὴν λατρεία, τὶς ἐκκλησιαστικὲς τέχνες καὶ τὸν ἱερὸ ἡσυχασμό.

Ν. Ι.