Γεγονότα καὶ Σχόλια: Βραδυνὴ ἔξοδος στοὺς κάδους - Ἐπιπτώσεις στὴν ψυχικὴ ὑγεία

Βραδυνὴ ἔξοδος στοὺς κάδους

Ἀκόμη καὶ τὰ σκουπίδια μας εἶναι ὠφέλιμα. Ἔχουν ἀξιοποιήσιμο ὑλικό. Ὄχι μόνο γιὰ τὴν ἀνακύκλωση, ἀλλὰ προπαντὸς γιὰ τοὺς «κρυφόπτωχους». Αὐτοὺς τοὺς «καθὼς πρέπει» ἀνθρώπους, συνταξιούχους τοῦ ἰδιωτικοῦ τομέα, πρώην ἐπώνυμους καλλιτέχνες, οἱ ὁποῖοι, κυρίως τὸ βράδυ, ἀναζητοῦν στοὺς κάδους τῶν ἀπορριμάτων τρόφιμα καὶ ἀντικείμενα πρὸς πώληση. Σὲ σχετικὸ ρεπορτὰζ τῆς Καθημερινῆς (3.2.2013) παρουσιάζονται κάποια πολὺ χαρακτηριστικὰ στοιχεῖα γι’ αὐτὸ τὸ σύγχρονο φαινόμενο. Θὰ ἀναφερθοῦμε σὲ τρία ἀπὸ αὐτά.

Ὁ κ. Δ., συνταξιοῦχος ἰδιωτικὸς ὑπάλληλος, δὲν ἔχει χρήματα οὔτε γιὰ τὶς βασικές του ἀνάγκες, ὅπως τρόφιμα καὶ φάρμακα, ὅμως τὸ κρύβει ἐπιμελῶς ἀπὸ τοὺς γνωστοὺς καὶ τοὺς φίλους του. Κάποια οἰκονομικὴ ἐνίσχυση ψάχνει σιωπηλὰ στοὺς κάδους τῶν ἀπορριμάτων. Ἐκεῖ ἡ καλύτερη συγκομιδή του εἶναι τὰ μπουκάλια, τὰ ὁποία πουλιοῦνται 14 λεπτὰ τὸ ἕνα. Ἔχει μαζέψει ἔπιπλα καὶ μπαούλα ποῦ εἶχαν πεταχθῇ καὶ τὰ πούλησε σὲ παλιατζή. Τρόφιμα δὲν μαζεύει. Τρόφιμα μαζεύουν κυρίως οἱ ξένοι. Στὴν ἀρχὴ ντρεπόταν, ὅταν τύχαινε κάποιος νὰ τὸν δὴ νὰ ψάχνη στοὺς κάδους. Τώρα δὲν τὸν ἐνδιαφέρει, ἀρκεῖ βέβαια νὰ μὴν εἶναι κανένας ἀπὸ τοὺς γνωστούς του.

Κυρίες ἀπὸ παραδοσιακὰ πλούσιες γειτονιὲς τῆς Ἀθήνας ἀναγκάζονται νὰ παίρνουν δέματα ἀπὸ τὸν Δῆμο καὶ ἄλλους φορεῖς γιὰ νὰ μπορέσουν νὰ ἐπιβιώσουν. Ἡ ντροπὴ ὅμως τὶς ἀναγκάζει νὰ κρύβονται ἢ νὰ λένε ψέματα. Κάποιες ἀπὸ αὐτές, ὅταν πηγαίνουν νὰ πάρουν τρόφιμα, λένε στοὺς γνωστούς τους ὅτι αὐτὰ προορίζονται γιὰ φιλανθρωπικὸ σκοπό. Ὅτι, δηλαδή, δὲν εἶναι γιὰ τὶς ἴδιες, ἀλλὰ γιὰ νὰ μοιρασθοῦν σὲ κάποιους φτωχούς. Στὸ ρεπορτὰζ παρουσιάζεται καὶ ἡ περίπτωση μιᾶς ἰδιότυπης ἀλληλεγγύης. Κάποιοι, ὅταν πετοῦν τὰ σκουπίδια τους, κρεμοῦν ἔξω ἀπὸ τοὺς κάδους σακοῦλες μὲ τὶς ἀπαραίτητες τροφές, προκειμένου νὰ τὶς πάρουν οἱ ἄνθρωποι ποῦ ψάχνουν κάθε βράδυ τὴν τροφή τους στὰ σκουπίδια.

Αὐτὸ εἶναι ἕνα κοινωνικὸ παυσίπονο στὴν μεγάλη ἀρρώστια ποῦ βασανίζει ὅλο καὶ περισσότερους Ἕλληνες. Τὸ παυσίπονο ὅμως ἀνακουφίζει πρόσκαιρα, ἀλλὰ δὲν θεραπεύει.

Ἐπιπτώσεις στὴν ψυχικὴ ὑγεία

Ἡ φτώχια ὅμως δὲν εἶναι ἁπλῶς μιὰ κοινωνικὴ ἀρρώστια. Βλάπτει σοβαρὰ καὶ τὴν σωματική, ἀλλὰ καὶ τὴν ψυχικὴ ὑγεία. Γιὰ νὰ τὴν ἀντιπαλέψη κανεὶς χρειάζεται νὰ ἔχη βαθιὰ πίστη καὶ «γρήγορο νοῦ», ἤρεμο ἐσωτερικὸ περιβάλλον καὶ ἀνύστακτη προσοχή, ἀφ’ ἑνὸς μὲν ἀπέναντι στὶς ἐπιθέσεις τῆς ἀπελπισίας, ἀφ’ ἑτέρου δὲ στὴν ἀναζήτηση ἢ ἐπινόηση βιοποριστικῶν διεξόδων.

Πάντως, ἡ φτώχια ποῦ ἀφήνει κρύα πολλὰ σπίτια τὸν χειμῶνα δὲν ἐπιδρᾶ «μόνο στὸ ἀναπνευστικὸ καὶ κυκλοφορικὸ σύστημα, τὰ ὁποία βλάπτονται ἄμεσα». Τὸ κρύο περιβάλλον εἶναι στρεσογόνο. Καὶ ἡ μακροχρόνια ἔκθεση σὲ ἕνα τέτοιο στρεσογόνο περιβάλλον ἔχει καὶ ψυχολογικὲς ἐπιπτώσεις. (Τὸ Βῆμα, 10.2.2013).  Ἐκτὸς ὅμως ἀπὸ τὸ ψῦχος ὑπάρχει καὶ ἡ αἴσθηση τῆς ἀδικίας ποῦ βλάπτει ἐπίσης σοβαρὰ τὴν ψυχικὴ ὑγεία. Σ’ αὐτὴν κυρίως ἐπικεντρώνεται σὲ σχετικὴ συνέντευξή του ὁ Γκέοργκ Πίπερ, διευθυντὴς τοῦ Ἰνστιτούτου Ἀντιμετώπισης Ψυχικῶν Τραυμάτων στὸ Γκλάντμπαχ (ἔνθ. ἄν.).

Ὅταν μέσα στὴν κρίση «τὰ μαγαζιὰ πολυτελείας συνεχίζουν νὰ εἶναι καθημερινὰ γεμᾶτα πελάτες», ἐνῷ ἄλλοι ψάχνουν «μεροκάματο» στοὺς κάδους τῶν ἀπορριμάτων, ὁ κόσμος ποῦ προκύπτει ἀπὸ τὴν κρίση δὲν δείχνει νὰ εἶναι σωφρονέστερος ἀπὸ τὸν ἀπερχόμενο.