Κύριο ἄρθρο: Ἠλεκτρονικὴ κατασκοπεία καὶ «ἀνθρωποφαγία»

Μητροπολίτου Ναυπάκτου & Ἁγίου Βλασίου Ἱεροθέου

Μιὰ Ἡμερίδα ποῦ ἔγινε στὴν Ναύπακτο ἀσχολήθηκε μὲ τὴν ἀσφαλῆ χρήση τοῦ διαδικτύου. Στόχος τῆς Ἡμερίδας ἦταν νὰ ἐνημερωθοῦν οἱ γονεῖς καὶ τὰ παιδιὰ γιὰ τοὺς κινδύνους ποῦ παραμονεύουν κατὰ τὴν πλοήγησή τους στὸ Διαδίκτυο.

Ὁ Ταξίαρχος Ἐμμανουὴλ Σφακιανάκης, ποῦ εἶναι Προϊστάμενος τῆς ὑπηρεσίας Δίωξης Ἠλεκτρονικοῦ Ἐγκλήματος ἀναφέρθηκε στὰ προβλήματα ποῦ προέρχονται ἀπὸ τὴν κακὴ χρήση τοῦ διαδικτύου καὶ μεταξὺ τῶν ἄλλων εἶπε: «Πρέπει νὰ ποῦμε ὅτι τὸ Διαδίκτυο εἶναι ἕνα παγκόσμιο θαῦμα. Εἶναι ὅ,τι καλύτερο ἔχουμε σήμερα, μὲ 98% τὰ θετικὰ καὶ μόνο 2% τὰ ἀρνητικά του. Στὰ ἀρνητικὰ περιλαμβάνονται, ἡ συκοφάντηση, ὅπου βάζουμε τὴν "κουκούλα", ὅπως λέμε, γράφουμε αὐτὰ ποῦ ἐμεῖς πιστεύουμε γιὰ νὰ πετύχουμε τοὺς σκοπούς μας καὶ μετὰ λένε οἱ ὑπόλοιποι: "Τὸ ἔγραψε τὸ Διαδίκτυο"! Ἐμεῖς οἱ ἄνθρωποι, δυστυχῶς, τὰ δημιουργοῦμε ὅλα αὐτά, ὄχι τὸ Διαδίκτυο. Ὡς Ὑπηρεσία ἔχουμε ἐντοπίσει πάρα πολλοὺς σὲ αὐτὴν τὴν κατηγορία. Ἐδῶ στὴν Ἐπαρχία, δυστυχῶς, δημιουργοῦνται μικρὰ blogs γιὰ συγκεκριμένους δόλιους σκοπούς». Ἕναν τίτλο ποῦ ἔβαλε στὸ σχετικὸ ρεπορτὰζ γιὰ τὴν Ἡμερίδα ἡ τοπικὴ ἐφημερίδα, ποῦ ἀνταποκρινόταν στὸ περιεχόμενό της, ἦταν: «Προσοχὴ στὴν ἀλητεία τοῦ διαδικτύου» (Ἐμπρὸς 31-5-2013).

Ἐπειδὴ προσκλήθηκα νὰ ἀπευθύνω χαιρετισμὸ στὴν Ἡμερίδα αὐτὴ καὶ νὰ ἐκφράσω τὶς ἀπόψεις μου, ἀναφέρθηκα κυρίως στὴν ἱστορία τοῦ διαδικτύου καὶ στὴν «ἀνθρωποφαγία» του. Βέβαια, δὲν εὐθύνεται τὸ διαδίκτυο γι’ αὐτό -ἄλλωστε κάθε ὄργανο μπορεῖ νὰ χρησιμοποιηθῇ ἀρνητικὰ καὶ θετικά- ἀλλὰ ἐκεῖνοι ποῦ τὸ χρησιμοποιοῦν. Ὅταν κανεὶς εἶναι ἄρρωστος, τότε ἀρρωσταίνει ὅλες τὶς ἀνακαλύψεις. Θὰ ἀναφερθῶ στὶς δύο αὐτὲς σκέψεις ποῦ ἔθεσα ὑπ’ ὄψη τῶν παρευρισκομένων.

1. Ἡ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΚΑΤΑΣΚΟΠΕΙΑ

Ὑπάρχει ἕνα ἐνδιαφέρον βιβλίο μὲ τίτλο «Πόλεμοι στὸν Κυβερνοχῶρο» καὶ ὑπότιτλο «μυστικὲς ὑπηρεσίες καὶ internet». Τὰ ἕνδεκα κεφάλαια τοῦ βιβλίου δείχνουν τὸ περιεχόμενό του: «Οἱ νέες μυστικὲς ὑπηρεσίες», «Οἱ πρῶτοι μαχητὲς τοῦ Κυβερνοχώρου», «Κρυπτογραφία, τὸ σύνορο τῆς ἐλευθερίας», «Γαλλία ὁ τελευταῖος τροχός», «Ἡ μαύρη σημαία κυματίζει στὸ Internet», «Οἱ πράκτορες ἐφορμοῦν», «Ὁ χρυσοῦς αἰῶνας τῶν κυβερνοδιωκτῶν», «Ὁ πληροφοριακὸς πόλεμος», «Internet καὶ οἰκονομικὴ κατασκοπεία», «Οἰκονομία ἕνα νέο πεδίο μάχης», «Ὑπερβολικὲς προκλήσεις».

Στὸ βιβλίο αὐτὸ διαβάζει κανεὶς πολλὰ ἐνδιαφέροντα πράγματα γιὰ τὴν γένεση καὶ τὸν τρόπο λειτουργίας τοῦ διαδικτύου. Ὁ χρόνος γενέσεώς του ἦταν τὸ 1969 καὶ ξεκίνησε ἀπὸ τὴν ἀρχικὴ σκέψη νὰ συνδεθοῦν οἱ ὑπολογιστὲς μερικῶν ἀμερικανικῶν ἐπιστημονικῶν ἐργαστηρίων μεταξύ τους. Σὲ αὐτὸ βοήθησε τὸ Πεντάγωνο ποῦ προσέφερε τὸ προσωπικὸ τῆς Ὑπηρεσίας Προωθημένων Ἐρευνητικῶν Προγραμμάτων. Τὰ πρῶτα Πανεπιστήμια συνδέθηκαν μεταξύ τους τὴν 21 Νοεμβρίου 1969. Καὶ «τὰ δίκτυα χρησιμοποιοῦνταν μόνον ἀπὸ μέλη τῆς ἐπιστημονικῆς κοινότητος, ποῦ ἐπιδίδονταν σὲ διάφορες εἰδικὲς συζητήσεις ἐπιστημονικές, ἀλλὰ καὶ πολιτικὲς ἢ πολιτιστικές».

Εἶναι ἑπόμενο ὅτι ἡ Ὑπηρεσία Ἐθνικῆς Ἀσφάλειας (NSA) χρησιμοποίησε τὸ Internet καὶ ἔχει τὴν δυνατότητα παρακολουθήσεως τῶν πάντων. «Ὅλες οἱ μυστικὲς ὑπηρεσίες χρησιμοποιοῦν on line ἐπικοινωνίες γιὰ νὰ ὑποκλέπτουν βάσεις δεδομένων ἀπὸ ὅπου θέλουν, τὶς ὁποῖες στὴν συνέχεια ἐπεξεργάζονται μὲ πληροφοριακὰ ἐργαλεῖα καταπληκτικῶν ἱκανοτήτων». «Τὰ πάντα καταγράφονται. Οἱ χρῆστες νομίζουν ὅτι ἔχουν ἐλευθερία νὰ ἐκφράζονται καὶ εἶναι περιορισμένος ὁ ἀριθμὸς αὐτῶν ποῦ παρεμβαίνουν, ὅμως δὲν πρέπει νὰ ξεχνοῦν ὅτι αὐτὲς οἱ ὁμαδικὲς συζητήσεις εἶναι ἀπολύτως διαφανεῖς». Ἔχει παρατηρηθῇ ὅτι «βρισκόμαστε μέσα στὰ δίχτυα μιᾶς ἀράχνης ἑνὸς "μικρο-ἀδερφοῦ" ποῦ μὲ πολλῶν εἰδῶν πληροφοριακὲς ἐπεξεργασίες παρακολουθεῖ τὶς δραστηριότητές μας, προωθεῖ τὴν προσαρμογὴ τοῦ πολίτη σὲ μιὰ κοινὴ νόρμα ἢ τὸν ἀποκλεισμό του». Γι’ αὐτὸ καὶ αὐξάνονται οἱ φωνὲς γιὰ διασφάλιση τῆς ἐλευθερίας τῶν ἀνθρώπων σὲ μιὰ δημοκρατικὴ κοινωνία.

Βεβαίως, δὲν μπορεῖ νὰ ἀγνοήση κανεὶς τὶς πολλὲς ὠφέλειες τοῦ διαδικτύου στὴν πρόσβαση στὴν γνώση καὶ τὴν ἐνημέρωση, ἀλλὰ δὲν μπορεῖ νὰ παραβλέψη καὶ τὴν κακὴ χρήση τοῦ ἀπὸ ἀνθρώπους καὶ διάφορες μυστικὲς ὑπηρεσίες, γιὰ νὰ ἐγκαταστήσουν μιὰ ἠλεκτρονικὴ δικτατορία στὴν παγκόσμια κοινότητα.

2. «ΤΟ ΑΝΩΝΥΜΟ ΚΤΗΝΟΣ»

Στὶς ἀνθρώπινες κοινωνίες πάντα ὑπάρχουν ἄνθρωποι ποῦ ἐπιδιώκουν νὰ πλουτίσουν σὲ βάρος τῶν συνανθρώπων τους, νὰ πατήσουν πάνω σὲ πτώματα. Ὅπως συνεχῶς ἐμφανίζονται διάφοροι ἀπατεῶνες ποῦ προσπαθοῦν νὰ ἐξαπατήσουν τοὺς ἀνθρώπους, ἔτσι ἐμφανίζονται καὶ οἱ «ἀπατεῶνες τοῦ Internet». Γι’ αὐτὸ οἱ ἐπιστήμονες καὶ κοινωνικοὶ ἀναλυτὲς ἀναφέρονται στὸ θέμα αὐτὸ καὶ δίνουν διάφορες συμβουλὲς «ἠλεκτρονικῆς ἐπιβίωσης». Σὲ σχετικὸ κείμενο ἐπισημαίνεται:

«Κάποτε, οἱ μόνοι κλέφτες γιὰ τοὺς ὁποίους ἀνησυχούσαμε ἦταν αὐτοὶ ποῦ, χρησιμοποιῶντας λοστοὺς καὶ ἀντικλείδια, θὰ προσπαθοῦσαν νὰ παραβιάσουν τὸ σπίτι μας ὅταν λείπαμε... Τὰ τελευταῖα χρόνια, ὅμως, ἡ ἐμφάνιση τοῦ Διαδικτύου ἔφερε στὸ κατώφλι μας ἕναν νέο κίνδυνο: τὸ κυβερνοέγκλημα. Οἱ Χάϊ-τὲκ κλέφτες δὲν φοροῦν γάντια, οὔτε βγαίνουν σεργιάνι τὰ βράδυα γιὰ νὰ βροὺν ἄδεια ἢ ἀφύλακτα σπίτια. Ἀπὸ τὴ σιγουριὰ τοῦ σπιτιοῦ τους καὶ τὴν ἄνεση τοῦ καναπέ τους, παίρνουν τὸ λάπτοπ τους καὶ μὲ λίγα κλὶκ προσπαθοῦν νὰ ἀποσπάσουν τὰ ψηφιακά μας ὑπάρχοντα: ἀπὸ φωτογραφίες καὶ προσωπικὲς πληροφορίες, μέχρι ἀριθμοὺς πιστωτικῶν καρτῶν, κωδικοὺς πρόσβασης καὶ καταθέσεις ποῦ ἔχουμε στοὺς λογαριασμοὺς ποῦ διαχειριζόμαστε on line. Μπορεῖ ἡ τεχνολογία νὰ ἔχει λύσει τὰ χέρια σὲ πολλὲς περιπτώσεις, ὡστόσο μᾶς ἔχει κάνει περισσότερο εὐάλωτους σὲ ἐπιθέσεις» (Τὰ Νέα Ndigidal, 29-5-2013).

Ἡ Γιούλη Ἑπτακοίλη παρατηρεῖ ὅτι «ἡ ἰντερνετικὴ πραγματικότητα εἶναι συχνὰ σκληρή. Ἀνελέητη». Σὲ αὐτὴν ἐπικρατεῖ «θυμός, ἐμπάθεια καὶ ἐμμονές, ναρκισσισμὸς καὶ μνησικακία». Καὶ ὅλα αὐτὰ «ὑπάρχουν σὲ ἀφθονία στὴ νέα ψηφιακὴ πραγματικότητα». (Καθημερινή, τέχνες καὶ γράμματα, 19-5-2013). Ἡ ἴδια στὸ κείμενό της παραθέτει ἀπόψεις τριῶν συγγραφέων ποῦ «ἔχουν ἔντονη δραστηριότητα στὰ social media», ποῦ εἶναι πολὺ χαρακτηριστικὲς καὶ δείχνουν τὸ σύγχρονο πρόβλημα τοῦ διαδικτύου ἀπὸ τὴν κακὴ χρήση του.

Ὁ Χρῆστος Χωμενίδης συνδέει τὴν σύγχρονη κατάντια στὰ μέσα κοινωνίας μὲ τὴν κρίση. Λέγει ὅτι «τὰ Social Media στὴν Ἑλλάδα ἔκαναν τὸ μπούμ τους μαζὶ μὲ τὴν κρίση. Εἶναι συνομήλικα τῆς κρίσης».

Ἡ Λένα Διβάνη κάνει λόγο γιὰ τὴν ἔκφραση τῆς κτηνωδίας. «Τὸ γεγονὸς ὅτι μποροῦμε ἐλεύθερα καὶ ἀνώνυμα νὰ κοινοποιήσουμε τὶς ἀπόψεις μας ἀπελευθερώνει τὸ κτῆνος μέσα μας... Ὁπότε τὸ κάθε ἀνώνυμο κτῆνος ξυπνάει πανεύκολα καὶ ὑλοποιεῖ πανεύκολα τὴν κτηνωδία του».

Ὁ Θανάσης Χειμωνὰς κάνει λόγο γιὰ τὴν σύγχρονη ἀνθρωποφαγία ποῦ γίνεται ἀπὸ ἀνωνύμους σὲ ἐπωνύμους. Λέγει: «Λίγο-πολὺ πάντα ὑπῆρχε αὐτὴ ἡ διάθεση γιὰ ἀνθρωποφαγία, ἁπλῶς τὰ τελευταῖα χρόνια ἔχει εὐνοηθεῖ πολὺ ἀπὸ τὴν τεχνολογία. Παλιά, γιὰ νὰ "θάψει" κανεὶς κάποιον ἔπρεπε νὰ πάει στὴν Ὁμόνοια καὶ μαζὶ μὲ ἄλλους νὰ ἀρχίσουν νὰ βρίζουν. Τώρα, σὲ ἕνα δευτερόλεπτο γράφεις κάτι καὶ ἅμα εἶσαι τυχερὸς μπορεῖ νὰ κυκλοφορήσει παντοῦ. Ἐπίσης, δὲν εἶναι τυχαῖο ὅτι πάντα τὰ θύματα εἶναι οἱ –λίγο ἢ πολύ– ἐπώνυμοι».

Ὅλα αὐτὰ εἶναι συμπτώματα μιᾶς ἀρρωστημένης κοινωνίας, τῆς ὁποίας ὁ βαθμὸς ἀρρώστιας σήμερα εἶναι μεγάλος καὶ μεγενθύνεται μὲ τὴν κατάχρηση καὶ παράχρηση τῆς τεχνολογίας. Δὲν εὐθύνεται ἡ ὁποιαδήποτε ἀνακάλυψη, ἀλλὰ οἱ ἄνθρωποι ποῦ τὴν χρησιμοποιοῦν.

Τὸ τραγικό, ὅμως, εἶναι ὅταν ὅλη αὐτὴ ἡ σύγχρονη τεχνολογικὴ «ἀνθρωποφαγία» καὶ «κτηνωδία» γίνεται μέσα στὸν ἐκκλησιαστικὸ χῶρο. Ἄνθρωποι μὲ διπολικὴ διαταραχὴ (μανιοκατάθλιψη) χρησιμοποιοῦν τὸν νέο αὐτὸν πόλεμο καὶ τὰ νέα ὅπλα γιὰ νὰ σπιλώνουν καὶ σκοτώνουν ἀνθρώπους, καὶ ἔτσι νὰ μολύνουν τὸν εὐλογημένο ἐκκλησιαστικὸ χῶρο. Τέτοια πνευματικὰ λάθη πληρώνονται πολὺ ἀκριβὰ καὶ βεβαίως ἀργὰ ἢ γρήγορα θὰ λειτουργήση ὁ ἄτεγκτος πνευματικὸς νόμος.–