Γραπτά Κηρύγματα: 4 Αὐγούστου - «Ἡ ἀγάπη ἀνυπόκριτος» (Ρώμ. ιβ', 9)

Γιὰ νὰ ὑπάρξη πραγματικὴ ἀγάπη πρέπει νὰ προηγηθῆ ἡ θεραπεία τοῦ ἀνθρώπου. Στὴν πραγματικότητα θεραπεία εἶναι ἡ μετατροπὴ τῆς ἀγάπης ἀπὸ ἰδιοτελῆ σὲ ἀνιδιοτελῆ.

Γιὰ τὰ χαρίσματα ὁμιλεῖ ὁ Ἀπόστολος Παῦλος στὸ σημερινὸ ἀποστολικὸ ἀνάγνωσμα, τὰ ὁποία εἶναι διάφορα καὶ ποικίλα. Ὁ Θεὸς δίνει τὰ χαρίσματα στὰ μέλη τῆς Ἐκκλησίας, γιὰ νὰ οἰκοδομῆται ἡ Ἐκκλησία καὶ νὰ δοξάζεται ὁ Θεός. Πρόκειται γιὰ τὴν προφητεία, τὴν διακονία, τὴν διδασκαλία, τὴν παράκληση, τὴν μετάδοση τῶν ὑλικῶν ἀγαθῶν, τὴν φροντίδα κάθε καλοῦ ἔργου, τὴν ἐλεημοσύνη.

Μετὰ τὴν ἀπαρίθμηση τῶν χαρισμάτων, γίνεται λόγος γιὰ τὴν ἀνυπόκριτη ἀγάπη ποὺ εἶναι ἡ ὑποδομὴ ὅλων τῶν πνευματικῶν χαρισμάτων. Μάλιστα, σὲ ἄλλη ἐπιστολή του, στὴν πρὸς Κορινθίους, ὁ Ἀπόστολος Παῦλος καταγράφει τὸν ὕμνο τῆς ἀγάπης, ποῦ εἶναι τὸ μεγαλύτερο πνευματικὸ χάρισμα (Α' Κορ. ιγ').

Ἡ ἀγάπη ἔχει διπλῆ κατεύθυνση, ἤτοι ἀγάπη πρὸς τὸν Θεὸ καὶ ἀγάπη πρὸς τοὺς ἀνθρώπους. Εἶναι γνωστὴ ἡ ἐντολὴ τοῦ Θεοῦ ποῦ δόθηκε στὴν Παλαιὰ Διαθήκη καὶ ἐπαναλήφθηκε ἀπὸ τὸν Χριστό: «ἀγαπήσεις Κύριον τὸν Θεὸν σοῦ ἐν ὅλῃ τὴ καρδία σου καὶ ἐν ὅλῃ τὴ ψυχή σου καὶ ἐν ὅλῃ τὴ διανοία σου. αὕτη ἐστὶ πρώτη καὶ μεγάλη ἐντολή. δευτέρα δὲ ὁμοία αὐτὴ ἀγαπήσεις τὸν πλησίον σοῦ ὡς σεαυτὸν» (Μάτθ. κβ', 37-39). Ἐδῶ φαίνεται καθαρὰ ὅτι ἡ ἀγάπη δὲν εἶναι ἕνα ἁπλὸ συναίσθημα, ἀλλὰ ἐκφράζεται μὲ ὅλες τὶς δυνάμεις τῆς ψυχῆς, δηλαδὴ τὸ λογιστικό, τὸ ἐπιθυμητικὸ καὶ τὸ θυμικό. Δὲν εἶναι λόγια, ἀλλὰ μιὰ ὁλόκληρη ζωὴ καὶ προσφορὰ ὅλου τοῦ ἑαυτοῦ μας στὸν Θεὸ καὶ τοὺς ἀδελφούς μας.

Ἂν δοῦμε τὴν ἀγάπη ἀπὸ τὴν πλευρὰ τοῦ Θεοῦ, μποροῦμε νὰ σημειώσουμε ὅτι ἡ ἀγάπη εἶναι ἡ ἐνέργεια τοῦ Θεοῦ, ὁπότε ὁ Θεὸς δὲν ἔχει ἁπλῶς ἀγάπη, ἀλλὰ εἶναι ἀγάπη, ἀφοῦ ἡ ἐνέργεια τοῦ Θεοῦ εἶναι ἡ κίνηση τῆς φύσεως. Ὁ Θεὸς ἀγαπᾶ τὸν κόσμο ποῦ Αὐτὸς δημιούργησε, κινεῖται πρὸς τὸν ἄνθρωπο, ἀλλὰ καὶ ἑλκύει πρὸς τὸν Ἑαυτὸ Τοῦ ἐκείνους ποῦ εἶναι ἄξιοι τῆς ἀγάπης Του, στοὺς ὁποίους ἡ ἀγάπη ἐνεργεῖ καθαρτικά, φωτιστικὰ καὶ θεοπτικά.

Ἡ πραγματικὴ ἀγάπη εἶναι καρπὸς τῆς ἀπάθειας. Ὅταν ὑπάρχουν στὸν ἄνθρωπο πάθη, τότε ἡ ἀγάπη εἶναι ἐμπαθής. Γιὰ παράδειγμα, ἡ φιλοδοξία, ἡ φιληδονία, ἡ φιλαργυρία ἔχουν στοιχεῖα ἀγάπης, ἀλλὰ συνδέονται μὲ τὴν κενὴ δόξα, τὴν ἡδονὴ καὶ τὰ ἀργύρια. Σὲ αὐτὲς τὶς περιπτώσεις ὁ ἄνθρωπος δὲν μπορεῖ νὰ ἀγαπᾶ τὸν Θεὸ καὶ τὸν συνάνθρωπό του ἀληθινά, γιατί ἐμπλέκονται τὰ πάθη, ὁπότε ἀγαπᾶ τὸν ἑαυτό του, πρᾶγμα ποῦ λέγεται φιλαυτία.

Γιὰ νὰ ὑπάρξη πραγματικὴ ἀγάπη πρέπει νὰ προηγηθῆ ἡ θεραπεία τοῦ ἀνθρώπου. Στὴν πραγματικότητα θεραπεία εἶναι ἡ μετατροπὴ τῆς ἀγάπης ἀπὸ ἰδιοτελῆ σὲ ἀνιδιοτελῆ. Ὅπου ὑπάρχει ἀγάπη ἰδιοτελής, ἐκεῖ ἐπικρατεῖ ἡ ἀρρώστια. Ἀντίθετα, ὅπου ἐκφράζεται ἡ ἀνιδιοτελὴς ἀγάπη, ἐκεῖ ὑπάρχει πνευματικὴ ὑγεία.

Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος γνωρίζει ὅτι μπορεῖ καὶ ὁ ἄρρωστος πνευματικὰ ἄνθρωπος νὰ ἀγαπᾶ καὶ γι’ αὐτὸ κάνει λόγο γιὰ τὸ ὅτι ἡ ἀγάπη πρέπει νὰ εἶναι ἀνυπόκριτη. Ὁπότε, ἄλλο εἶναι ἡ ὑποκριτικὴ ἀγάπη καὶ ἄλλο εἶναι ἡ ἀνυπόκριτη ἀγάπη. Ἡ ὑποκριτικὴ ἀγάπη εἶναι γεμάτη ἀπὸ ψέματα, θεατρινισμούς, εἶναι ἐξωτερική, ἐπιτηδευμένη, ἐκφράζεται μὲ ψεύτικα χαμόγελα καὶ προσωρινὲς ἐκδηλώσεις καὶ συνήθως σκορπᾶ ἀπόγνωση καὶ ἀπελπισία. Ἡ ἀνυπόκριτη ἀγάπη εἶναι ἀληθινή, ὁλοκληρωμένη, ὑγιὴς καὶ μεταδίδει χαρά, εἰρήνη καὶ ἐλπίδα στοὺς ἀνθρώπους.

Ἡ πεῖρα ἔχει δείξει ὅτι στὴν κοινωνία μας περισσεύει ἡ ψεύτικη, ἡ ὑποκριτικὴ ἀγάπη. Καμμιὰ ἄλλη ἀρετὴ δὲν ἔχει κακοποιηθῇ τόσο πολὺ ὅσο ἡ ἀγάπη. Ὁ ἠθοποιὸς ἔχει τὸ χάρισμα νὰ προσποιῆται συμπεριφορὲς καὶ χαρακτῆρες ἄλλων ἀνθρώπων μὲ ἀκρίβεια καὶ προκαλεῖ ἰδιαίτερη ἐντύπωση. Αὐτὸ ποῦ στὴν περίπτωση αὐτὴ εἶναι ἕνα χάρισμα, στὸ θέμα τῆς ὑποκριτικῆς ἀγάπης εἶναι δυστυχία. Τί φοβερὸ εἶναι νὰ συναντᾶ κανεὶς ἀνθρώπους ποῦ ἐκδηλώνουν ἢ ἐμπαθῆ ἀγάπη ἢ ὑποκριτικὴ ἀγάπη! Καὶ τί ἐκπληκτικὸ εἶναι νὰ ἔχη κανεὶς φίλους ποῦ διακρίνονται γιὰ τὴν εἰλικρίνεια καὶ τὴν ἀνυπόκριτη ἀγάπη!

Ὁ ὅσιος Ἰσαὰκ ὁ Σῦρος γράφει ὅτι ὁ Ἀββᾶς Ἀγάθων ἤθελε νὰ βρὴ ἕναν λεπρὸ καὶ νὰ λάβη τὸ ἄρρωστο σῶμα του, δίδοντας σὲ ἐκεῖνον τὸ δικό του ὑγιὲς σῶμα. Καὶ λέγει ὅτι αὐτὸ εἶναι τέλεια ἀγάπη. Ὁ ἴδιος γράφει ὅτι ἡ κατὰ Θεὸν πραγματικὴ ἀγάπη εἶναι γλυκύτερη τῆς ζωῆς. Ὅταν κανεὶς ζῆ σὲ ἕνα κλίμα ἀνυπόκριτης καὶ ἀνιδιοτελοῦς ἀγάπης, αἰσθάνεται γλυκασμὸ ἀνώτερο ἀπὸ τὴν βιολογικὴ ζωή.

Ὅλοι ἀγαπᾶμε κάτι, ἀλλὰ ἅς φροντίσουμε νὰ θεραπευόμαστε καὶ νὰ ἔχουμε ἀνυπόκριτη, καθαρὴ καὶ ἀνιδιοτελῆ ἀγάπη.

Ὁ Μητροπολίτης

Ὁ Ναυπάκτου καὶ Ἁγίου Βλασίου ΙΕΡΟΘΕΟΣ