Γραπτά Κηρύγματα: 4 Αυγούστου - «Η αγάπη ανυπόκριτος» (Ρωμ. ιβ', 9)

Γιά νά υπάρξη πραγματική αγάπη πρέπει νά προηγηθή η θεραπεία τού ανθρώπου. Στήν πραγματικότητα θεραπεία είναι η μετατροπή τής αγάπης από ιδιοτελή σέ ανιδιοτελή.

Γιά τά χαρίσματα ομιλεί ο Απόστολος Παύλος στό σημερινό αποστολικό ανάγνωσμα, τά οποία είναι διάφορα καί ποικίλα. Ο Θεός δίνει τά χαρίσματα στά μέλη τής Εκκλησίας, γιά νά οικοδομήται η Εκκλησία καί νά δοξάζεται ο Θεός. Πρόκειται γιά τήν προφητεία, τήν διακονία, τήν διδασκαλία, τήν παράκληση, τήν μετάδοση τών υλικών αγαθών, τήν φροντίδα κάθε καλού έργου, τήν ελεημοσύνη.

Μετά τήν απαρίθμηση τών χαρισμάτων, γίνεται λόγος γιά τήν ανυπόκριτη αγάπη πού είναι η υποδομή όλων τών πνευματικών χαρισμάτων. Μάλιστα, σέ άλλη επιστολή του, στήν πρός Κορινθίους, ο Απόστολος Παύλος καταγράφει τόν ύμνο τής αγάπης, πού είναι τό μεγαλύτερο πνευματικό χάρισμα (Α' Κορ. ιγ').

Η αγάπη έχει διπλή κατεύθυνση, ήτοι αγάπη πρός τόν Θεό καί αγάπη πρός τούς ανθρώπους. Είναι γνωστή η εντολή τού Θεού πού δόθηκε στήν Παλαιά Διαθήκη καί επαναλήφθηκε από τόν Χριστό: «αγαπήσεις Κύριον τόν Θεόν σου εν όλη τή καρδία σου καί εν όλη τή ψυχή σου καί εν όλη τή διανοία σου. αύτη εστί πρώτη καί μεγάλη εντολή. δευτέρα δέ ομοία αυτή αγαπήσεις τόν πλησίον σου ως σεαυτόν» (Ματθ. κβ', 37-39). Εδώ φαίνεται καθαρά ότι η αγάπη δέν είναι ένα απλό συναίσθημα, αλλά εκφράζεται μέ όλες τίς δυνάμεις τής ψυχής, δηλαδή τό λογιστικό, τό επιθυμητικό καί τό θυμικό. Δέν είναι λόγια, αλλά μιά ολόκληρη ζωή καί προσφορά όλου τού εαυτού μας στόν Θεό καί τούς αδελφούς μας.

Άν δούμε τήν αγάπη από τήν πλευρά τού Θεού, μπορούμε νά σημειώσουμε ότι η αγάπη είναι η ενέργεια τού Θεού, οπότε ο Θεός δέν έχει απλώς αγάπη, αλλά είναι αγάπη, αφού η ενέργεια τού Θεού είναι η κίνηση τής φύσεως. Ο Θεός αγαπά τόν κόσμο πού Αυτός δημιούργησε, κινείται πρός τόν άνθρωπο, αλλά καί ελκύει πρός τόν Εαυτό Του εκείνους πού είναι άξιοι τής αγάπης Του, στούς οποίους η αγάπη ενεργεί καθαρτικά, φωτιστικά καί θεοπτικά.

Η πραγματική αγάπη είναι καρπός τής απάθειας. Όταν υπάρχουν στόν άνθρωπο πάθη, τότε η αγάπη είναι εμπαθής. Γιά παράδειγμα, η φιλοδοξία, η φιληδονία, η φιλαργυρία έχουν στοιχεία αγάπης, αλλά συνδέονται μέ τήν κενή δόξα, τήν ηδονή καί τά αργύρια. Σέ αυτές τίς περιπτώσεις ο άνθρωπος δέν μπορεί νά αγαπά τόν Θεό καί τόν συνάνθρωπό του αληθινά, γιατί εμπλέκονται τά πάθη, οπότε αγαπά τόν εαυτό του, πράγμα πού λέγεται φιλαυτία.

Γιά νά υπάρξη πραγματική αγάπη πρέπει νά προηγηθή η θεραπεία τού ανθρώπου. Στήν πραγματικότητα θεραπεία είναι η μετατροπή τής αγάπης από ιδιοτελή σέ ανιδιοτελή. Όπου υπάρχει αγάπη ιδιοτελής, εκεί επικρατεί η αρρώστια. Αντίθετα, όπου εκφράζεται η ανιδιοτελής αγάπη, εκεί υπάρχει πνευματική υγεία.

Ο Απόστολος Παύλος γνωρίζει ότι μπορεί καί ο άρρωστος πνευματικά άνθρωπος νά αγαπά καί γι’ αυτό κάνει λόγο γιά τό ότι η αγάπη πρέπει νά είναι ανυπόκριτη. Οπότε, άλλο είναι η υποκριτική αγάπη καί άλλο είναι η ανυπόκριτη αγάπη. Η υποκριτική αγάπη είναι γεμάτη από ψέματα, θεατρινισμούς, είναι εξωτερική, επιτηδευμένη, εκφράζεται μέ ψεύτικα χαμόγελα καί προσωρινές εκδηλώσεις καί συνήθως σκορπά απόγνωση καί απελπισία. Η ανυπόκριτη αγάπη είναι αληθινή, ολοκληρωμένη, υγιής καί μεταδίδει χαρά, ειρήνη καί ελπίδα στούς ανθρώπους.

Η πείρα έχει δείξει ότι στήν κοινωνία μας περισσεύει η ψεύτικη, η υποκριτική αγάπη. Καμμιά άλλη αρετή δέν έχει κακοποιηθή τόσο πολύ όσο η αγάπη. Ο ηθοποιός έχει τό χάρισμα νά προσποιήται συμπεριφορές καί χαρακτήρες άλλων ανθρώπων μέ ακρίβεια καί προκαλεί ιδιαίτερη εντύπωση. Αυτό πού στήν περίπτωση αυτή είναι ένα χάρισμα, στό θέμα τής υποκριτικής αγάπης είναι δυστυχία. Τί φοβερό είναι νά συναντά κανείς ανθρώπους πού εκδηλώνουν ή εμπαθή αγάπη ή υποκριτική αγάπη! Καί τί εκπληκτικό είναι νά έχη κανείς φίλους πού διακρίνονται γιά τήν ειλικρίνεια καί τήν ανυπόκριτη αγάπη!

Ο όσιος Ισαάκ ο Σύρος γράφει ότι ο Αββάς Αγάθων ήθελε νά βρή έναν λεπρό καί νά λάβη τό άρρωστο σώμα του, δίδοντας σέ εκείνον τό δικό του υγιές σώμα. Καί λέγει ότι αυτό είναι τέλεια αγάπη. Ο ίδιος γράφει ότι η κατά Θεόν πραγματική αγάπη είναι γλυκύτερη τής ζωής. Όταν κανείς ζή σέ ένα κλίμα ανυπόκριτης καί ανιδιοτελούς αγάπης, αισθάνεται γλυκασμό ανώτερο από τήν βιολογική ζωή.

Όλοι αγαπάμε κάτι, αλλά άς φροντίσουμε νά θεραπευόμαστε καί νά έχουμε ανυπόκριτη, καθαρή καί ανιδιοτελή αγάπη.

Ο Μητροπολιτης

† Ο Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου ΙΕΡΟΘΕΟΣ