Γεγονότα καὶ Σχόλια: Πρόοδος μέ ἀνεργία - Καρπός πλεονεξίας

Πρόοδος μέ ἀνεργία

Στό τόπο μας τόν τελευταῖο καιρό, λόγῳ τῆς οἰκονομικῆς κρίσης, ἔχει γίνει ἔντονο τό πρόβλημα τῆς ἀνεργίας, μέ τήν κατάργηση χιλιάδων θέσεων ἐργασίας κυρίως στόν ἰδιωτικό τομέα, ἀλλά καί στό Δημόσιο, μέ τήν προσπάθεια συρρίκνωσης τῶν ὑπηρεσιῶν του. Ἡ διαθεσιμότητα εἶναι ἴσως ἡ συχνότερα προφερόμενη ἔννοια ἀπό τά χείλη τῶν ἐργαζομένων στό Δημόσιο.

Ἀπ’ ὅ,τι φαίνεται ὅμως τά ἐργασιακά προβλήματα δέν τελειώνουν μέ τήν διαθεσιμότητα ἤ τό κλείσιμο τῶν ἐπιχειρήσεων λόγῳ κρίσης. Ὁ μεγάλος πειρασμός ἔρχεται ἀπό τήν ἀνάπτυξη νέων τεχνολογιῶν, πού ἀντικαθιστοῦν τούς ἐργάτες μέ προγραμματιζόμενες μηχανές, οἱ ὁποῖες ξέρουν νά κάνουν πιό καλά μερικές ἀπό τίς ἐργασίες, πού ἔκαναν μέχρι τώρα τά ἀνθρώπινα χέρια.

Πρίν ἀπό μερικά χρόνια ἕνας ἀναλυτής ἔλεγε ὅτι ἡ ἀνάπτυξη τῶν ἠλεκτρονικῶν ὑπολογιστῶν ἀναμενόταν νά δημιουργήση ἄνεση στούς ἐργάτες, ἀφοῦ θά ἔδινε τήν δυνατότητα νά μειωθῆ τό ὡράριο ἐργασίας τους καί θά ἔκανε εὐκολότερη τήν δουλειά τους. Ὅμως, τά ὡράρια δέν μειώθηκαν, ἁπλῶς περιορίστηκαν οἱ θέσεις ἐργασίας, ὁδηγώντας πολλούς σέ ἀνεργία.

Ἡ πρόοδος τῆς τεχνολογίας πάει μαζί μέ τήν ἐκμετάλλευση, δέν ἔχει εὐαισθησίες γιά τούς ἐργάτες, τήν οἰκογενειακή τους ζωή, τίς ἀνάγκες τους γιά διασκέδαση καί συμμετοχή σέ πολιτιστικές ἐκδηλώσεις. Ὅλα αὐτά εἶναι ἀντιαναπτυξιακοί ρομαντισμοί. Μέσα στήν ἐπιχειρηματικότητα, καί γενικά στήν οἰκονομική ζωή, ὅλα ὑπακοῦνε στό δόγμα τῆς διαρκοῦς οἰκονομικῆς ἀνάπτυξης. Ἀνάπτυξη θεωρεῖται ἡ διαρκής αὔξηση τῶν κερδῶν. Ὁρισμένοι μάλιστα, πιό «αὐστηροί» στούς κανόνες τῆς ἀγορᾶς, δέν βλέπουν ἁπλῶς τήν αὔξηση τῶν κερδῶν, ἀλλά καί τόν ρυθμό αὐξήσεώς τους. Ἄν γιά παράδειγμα τήν μιά χρονιά αὐξήθηκαν τά κέρδη τους κατά 10% καί τήν ἑπόμενη κατά 8%, δέν βλέπουν ὅτι εἶχαν πάλι αὔξηση, ἀλλά στέκονται στό ὅτι εἶχαν μείωση τοῦ ρυθμοῦ αὐξήσεως τῶν κερδῶν τους.

Ἡ πλεονεξία τοῦ ἀνθρώπου δέν τόν ἀφήνει νά χαίρεται ἀπό τίς προόδους τῆς τεχνολογίας του. Τοῦ προσθέτει μέριμνα. Τόν γεμίζει μέ τόν φόβο τῆς ἀνεργίας, ἄν εἶναι ἐργάτης, καί, ἄν εἶναι ἐπιχειρηματίας, μέ τήν μέριμνα τοῦ πῶς θά κάνη πιό ἀποδοτική (δηλαδή, πιό κερδοφόρα) τήν ἐπιχείρησή του, μέσα στό ἀνταγωνιστικό περιβάλλον.

Καρπός πλεονεξίας

Στήν Καθημερινή (29.12.2013) διαβάζουμε:«Οἱ μηχανές δέν βελτιώνουν ἁπλῶς τήν παραγωγικότητα τῆς ἐργασίας, σέ πολλές περιπτώσεις τήν ὑποκαθιστοῦν. Ὁ Τζέρεμι Ρίφκιν στό κλασικό του βιβλίο “Τό τέλος τῆς ἐργασίας” εἶναι ἀπαισιόδοξος: “Διανύουμε τήν πρώτη φάση μιᾶς μακροχρόνιας μετατόπισης ἀπό τήν μαζική ἐργασία στήν ἐξειδικευμένη ἐργασία τῶν εἰδικῶν, σέ συνδυασμό μέ τήν αὐξανόμενη αὐτοματοποίηση στήν παραγωγή ἀγαθῶν καί τήν παροχή ὑπηρεσιῶν. Ἐργοστάσια πού δέν ἀπασχολοῦν ἐργαζομένους καί εἰκονικές ἑταιρεῖες ξεπροβάλλουν στόν ὁρίζοντα».

Ἡ παρατήρηση ὅτι περνᾶμε «στήν ἐξειδικευμένη ἐργασία τῶν εἰδικῶν» εἶναι πολύ σημαντική, γιατί περιγράφει τίς ἀναδυόμενες ἀπαιτήσεις τῆς ἀγορᾶς ἐργασίας. Χρειάζεται ἐξειδικευμένο προσωπικό. Τά «φιλότιμα» παιδιά πού ἐγκατέλειπαν τό σχολεῖο καί ἔπεφταν στήν βιοπάλη, στό σύγχρονο ἐργασιακό περιβάλλον δέν θά ἔχουν ἐργασιακό μέλλον. Χρειάζεται σπουδή καί ἐξειδίκευση καί ταυτόχρονα μέριμνα γιά διά βίου κατάρτιση.

Καί μή ξεχνᾶμε ὅτι ὅλη αὐτή ἡ «πρόοδος» καί ἡ ἀλλαγή τῶν ἐργασιακῶν δεδομένων δέν προέρχεται ἀπό ἀνιδιοτελές μεράκι. Εἶναι καρπός πλεονεξίας.
π.Θ.Α.Β.