Θεραπεία

Ἀφοῦ μιλήσαμε γιὰ τὸ ὅτι ὁ Χριστιανισμὸς καὶ ἡ θεολογία εἶναι κυρίως καὶ πρὸ παντὸς θεραπευτικὴ ἐπιστήμη πρέπει τώρα νὰ διαγράψουμε ἐν ὀλίγοις τὸ τί εἶναι ἡ θεραπεία. Ἀπὸ τί μας θεραπεύει ἡ Ὀρθοδοξία μὲ τὴν θεολογία της καὶ τὴν λατρεία της; 

Θεραπεία τῆς ψυχῆς σημαίνει πρωτίστως θεραπεία καὶ ἐλευθέρωση τοῦ νοός. Ἡ φύση τοῦ ἀνθρώπου «νενόσηκεν» μὲ τὴν πτώση του ἀπὸ τὸν Θεό. Αὐτὴ ἡ νόσος εἶναι κυρίως αἰχμαλωσία καὶ πτώση τοῦ νοός. Τὸ προπατορικὸ ἁμάρτημα εἶναι ἡ ἀπομάκρυνση τοῦ ἀνθρώπου ἀπὸ τὸν Θεό, ἡ ἀπώλεια τῆς θείας Χάριτος, μὲ συνέπεια τὴν σκότωση, τὴν ζόφωση καὶ τὸν θάνατο τοῦ νοός.

Ἀκριβέστερα μποροῦμε νὰ ἰσχυρισθοῦμε ὅτι «ἡ πτώση τοῦ ἀνθρώπου ἢ ἡ κατάσταση τῆς κληρονομηθείσης ἁμαρτίας εἶναι: α) ἡ ἀποτυχία τῆς νοερᾶς δυνάμεως νὰ λειτουργῆ σωστὰ ἢ ἔστω νὰ λειτουργῆ β) ἡ σύγχυσή της μὲ τὶς λειτουργίες τοῦ ἐγκεφάλου καὶ τοῦ σώματος γενικότερα καὶ γ) ἡ κατὰ συνέπεια ὑποδούλωσή της στὸ ἄγχος καὶ τὶς συνθῆκες τοῦ περιβάλλοντος.

Κάθε ἄνθρωπος ἀποκτᾶ ἐμπειρία τῆς πτώσεως τῆς δικῆς του νοερὰς δυνάμεως σὲ ποικίλους βαθμούς, καθὼς ἐκτίθεται σὲ περιβάλλοντα, ὅπου δὲν λειτουργεῖ ἢ ὑπολειτουργεῖ ἡ νοερὰ δύναμις... Ἀποτέλεσμα κακῆς λειτουργίας τῆς νοερᾶς δυνάμεως εἶναι οἱ κακὲς σχέσεις ἀνθρώπου καὶ Θεοῦ καὶ τῶν ἀνθρώπων μεταξύ τους καὶ ἡ χρησιμοποίηση τόσον τοῦ Θεοῦ, ὅσον καὶ τοῦ πεπτωκότος ἀνθρώπου πρὸς κατοχύρωση τῆς ἀτομικῆς ἀσφαλείας καὶ εὐτυχίας».

Αὐτὴ ἡ ἀπώλεια τῆς Χάριτος τοῦ Θεοῦ νέκρωσε τὸν νοῦ τοῦ ἀνθρώπου, ὅλη ἡ φύση ἀρρώστησε καὶ μετέδωσε αὐτὴν τὴν ἀρρώστεια καὶ στοὺς ἀπογόνους. Ἔτσι στὴν ὀρθόδοξη διδασκαλία καταλαβαίνουμε τὴν κληρονομία τῆς ἁμαρτίας.

(Μητροπολίτου Ναυπάκτου Ἱεροθέου: «Ὀρθοδόξη ψυχοθεραπεία»)