Γεγονός καὶ Σχόλιο: Ὁ «θρησκευτικός-οἰκονομικός πόλεμος» στήν Εὐρώπη

Ἡ Εὐρώπη εἶχε γνωρίσει πολλούς θρησκευτικούς πολέμους, κυρίως μέ τήν ἐμφάνιση τῶν Μεταρρυθμιστῶν πού ἀποκόπηκαν ἀπό τούς Παπικούς-«Καθολικούς». Ὁ Λούθηρος κυριάρχησε στήν Γερμανία, ὁ Καλβίνος στήν Γενεύη καί ὁ Ζβίγκλιος στήν Ζυρίχη. Συνήθως, οἱ πολιτικοί ἡγέτες ἐπέλεγαν τήν θρησκευτική πίστη πού ἤθελαν, μέ ἀποτέλεσμα νά γίνωνται ἐμφύλιες συρράξεις, πόλεμοι, διώξεις κ.ἄ. Ἡ τάση τῶν Εὐρωπαίων νά ἀποδεσμεύωνται ἀπό τήν θρησκευτική πίστη δέν εἶναι ἀνεξάρτητη ἀπό τίς συγκρούσεις αὐτές, τούς λεγόμενους θρησκευτικούς πολέμους.

Ὁ Μάξ Βέμπερ ἔχει ἀποδείξει ὅτι ἡ θρησκευτική πίστη κάθε Χριστιανικῆς Ὁμολογίας στήν Εὐρώπη ἐπηρέασε καί τίς οἰκονομικές τάσεις. Ἔχει ἀναλύσει ὅτι ἡ ὀρθολογική ὀργάνωση τῆς ἐργασίας καί τῶν ὑλικῶν ἀγαθῶν συνδέεται κυρίως μέ τούς Προτεστάντες καί ὄχι τόσο μέ τούς «Καθολικούς». Οἱ Προτεστάντες πλειοψηφοῦν σέ ἐπιχειρήσεις καί σέ κατοχή κεφαλαίου, κατά τήν ἄποψή του. Συνήθως, οἱ Προτεστάντες ἔχουν τήν τάση νά προσελκύωνται ἀπό τά βιομηχανικά ἐργοτάξια καί νά καταλαμβάνουν διοικητικές θέσεις καί τίς ἀνώτερες βαθμίδες τῆς ἐξειδικευμένης ἐργασίας, ἐνῶ οἱ «Καθολικοί» γίνονται χειρώνακτες, μικροβιοτέχνες ἤ ἀπασχολοῦνται μέ παραδοσιακά ἐπαγγέλματα.

Αὐτή ἡ θρησκευτική διάσταση τοῦ «οἰκονομικοῦ πολέμου» πού γίνεται σήμερα στήν Εὐρώπη, φαίνεται σέ ἕναν πρόσφατο λόγο τοῦ Γάλλου Ὑπουργοῦ Οἰκονομίας Ἐμμανουέλ Μακρόν, ὁ ὁποῖος τόνισε σέ Συνέδριο Γερμανῶν διπλωματῶν ὅτι οἱ Καλβινιστές συνηθίζουν νά ἐπιπλήττουν ὅσους ἔχουν χρέη καί οἱ «Καθολικοί» εἶναι περισσότερο ἐλαστικοί. Ἐπίσης τόνισε ὅτι ἡ νοοτροπία τῶν Καλβινιστῶν εἶναι: «Κάποιοι ἄνθρωποι, κάποια κράτη-μέλη χρεοκόπησαν. Δέν τήρησαν τίς δεσμεύσεις τους. Θά πρέπει νά πληρώνουν ἕως τό τέλος τῆς ζωῆς τους». Αὐτό χαρακτηρίζει τούς Γερμανούς. Ἀντίθετα, οἱ Γάλλοι ἐκφράζουν μιά ἄλλη νοοτροπία: «Χρεοκοπήσαμε, ἀλλά πᾶμε στήν ἐκκλησία, ἐξηγοῦμε τήν κατάσταση καί μποροῦμε νά ξεκινήσουμε τήν ἑπόμενη ἡμέρα μία ἄλλη ἑβδομάδα». Σημείωσε δέ: «Μᾶλλον θά πρέπει νά βροῦμε τήν ἰσορροπία μεταξύ τῶν δύο αὐτῶν προσεγγίσεων».

Αὐτή εἶναι μιά ἀλήθεια. Ἀπό τήν δήλωση αὐτή φαίνεται ὅτι «ὁ οἰκονομικός πόλεμος» εἶναι θρησκευτικός μεταξύ βορείων καί νοτίων λαῶν τῆς Εὐρώπης ἤ μεταξύ Γαλλίας καί Γερμανίας. Ὅμως, τό πρόβλημα εἶναι καί πολιτικό, γιατί πρόκειται γιά ἐξισορροπήσεις μέσα στόν Γαλλογερμανικό ἄξονα.

Ἡ ἕνωση τῆς Εὐρώπης μετά τόν Β΄ παγκόσμιο πόλεμο εἶχε ὡς κέντρο τήν Γαλλία, ἀλλά ἡ ἕνωση τῶν δύο Γερμανιῶν, ἀνέδειξε περισσότερο τήν Γερμανία, ὁπότε τό κέντρο τοῦ ἄξονα, ἐνῶ στήν ἀρχή ἦταν Γαλλογερμανικό, στήν συνέχεια ἔγινε περισσότερο Γερμανογαλλικό. Ἔτσι, πρέπει νά γίνουν ἄλλες ἰσορροπίες. Σέ αὐτό τό παιχνίδι ἴσως ἐντάσσεται ἡ Ὀρθόδοξη Ἑλλάδα, ἡ ὁποία οὕτως ἤ ἄλλως, κατά τούς δυτικούς, ὅπως ἰσχυριζόταν ὁ Χάντιγκτον, θεωρεῖται ὡς ξένο σῶμα στίς δυτικές ἑνώσεις.

Πρόκειται, λοιπόν, γιά «οἰκονομικό πόλεμο», αὐτόν πού ἀντιμετωπίζουμε σήμερα, πού ἔχει θρησκευτικά στοιχεῖα, ἀλλά ἀσφαλῶς ἔχει καί γεωπολιτικά, ἄν δηλαδή στήν Εὐρώπη ἐπικρατήση ὁ Γαλλογερμανικός ἤ ὁ Γερμανογαλλικός ἄξονας.
Ν.Ι.