Θεολογικό Συνέδριο «Θεολογία καί Ποιμαντική»: Πρόλογος τοῦ Μητροπολίτου Ναυπάκτου κ. Ἱεροθέου

 Παρουσίαση ἀπὸ τὸ κανάλι τῆς «Ἐκκλησιαστικῆς Παρέμβασης»: Θεολογικό Συνέδριο «Θεολογία καί Ποιμαντική»

Αἰδεσιμολογιώτατε, ἐκπρόσωπε τοῦ Μακαριωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καί Πάσης Ἑλλάδος κ. Ἱερωνύμου, π. Ἀδαμάντιε,
Σεβασμιώτατε Μητροπολῖτα Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως κ. Ἱερεμία,
κ. Δήμαρχε, κ. Πολιτευτά, κ. Διοικηταί Ἀστυνομίας καί Πυροσβεστικῆς,
ἀγαπητοί πατέρες, ἀγαπητοί μοναχοί καί ἀγαπητοί ἀδελφοί,

Εἶναι γνωστόν, σέ ὅσους ἀσχολοῦνται μέ τά γράμματα τά θεολογικά, ὅτι ἡ θεολογία εἶναι  ἡ φωνή τῆς Ἐκκλησίας, δέν ὑπάρχει διαφορετική φωνή παρά μόνο ἡ θεολογία. Ἐτυμολογικά ἡ θεολογία προέρχεται ἀπό τό λέγειν περί τοῦ Θεοῦ, δηλαδή τό νά ὁμιλῆ κανείς γιά τόν Θεό. Φυσικά, γιά νά ὁμιλήσης γιά τόν Θεό, πρέπει νά γνωρίσης τόν Θεό. Ἄρα, ἡ θεολογία εἶναι λέγειν περί τοῦ Θεοῦ, λόγος περί τοῦ Θεοῦ καί συγχρόνως εἶναι γνῶσις Θεοῦ. Δέν μπορεῖ κανείς νά μιλήση διαφορετικά γιά κανένα θέμα, ἄν δέν τό γνωρίζη. Αὐτή ἡ γνώση δέν εἶναι ἐγκεφαλική γνώση, δέν εἶναι δηλαδή, ἀνακάλυψη τῆς λογικῆς τοῦ ἀνθρώπου, ἀλλά εἶναι ἀποκάλυψη τοῦ ἰδίου τοῦ Θεοῦ στήν καρδιά τοῦ ἀνθρώπου, κατά τόν λόγο τοῦ Χριστοῦ «μακάριοι οἱ καθαροὶ τῇ καρδίᾳ, ὅτι αὐτοὶ τόν Θεόν ὄψονται» (Ματθ. ε΄, 8). Ἡ θεολογία εἶναι, ἑπομένως, ἀποκαλυπτικός λόγος τοῦ Θεοῦ πρός τόν ἄνθρωπο καί συγκεκριμένα πρός τούς Προφήτας, τούς Ἀποστόλους καί τούς Πατέρας τῆς Ἐκκλησίας διά μέσου τῶν αἰώνων.

Μιλώντας ὅμως γιά θεολογία πρέπει νά ξεκαθαρίσουμε ὅτι ὑπάρχουν δύο εἴδη θεολογίας: Πρῶτον ἡ ἐμπειρική ἤ χαρισματική θεολογία, καί ὑπάγονται στήν κατηγορία αὐτή οἱ Προφῆτες, οἱ Ἀπόστολοι καί οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας, πού εἶχαν προσωπική ἐπικοινωνία καί γνώση τοῦ Θεοῦ. Καί βεβαίως ὑπάρχει καί ἡ λεγόμενη ἀκαδημαϊκή θεολογία, ἡ ὁποία ἀφ’ ἑνός μέν παρουσιάζει τήν διδασκαλία τῶν θεοπτῶν Πατέρων, ἀφ’ ἑτέρου ἐξετάζει τά ποικίλα θεολογικά ρεύματα τά ὁποῖα κυκλοφοροῦν στόν ἐκκλησιαστικό χῶρο.

Συμβαίνει, δηλαδή, καί στήν θεολογία αὐτό πού γίνεται μέ ὅλες τίς ἐπιστῆμες. Ὅπως μέ τήν ποίηση γιά παράδειγμα: πρωτογενής ποίηση παράγεται ἀπό αὐτούς πού ἔχουν τό χάρισμα, ὅπως εἶναι γιά παράδειγμα ὁ Καβάφης, καί ἔρχονται οἱ ἄλλοι, οἱ ὁποῖοι μελετοῦν ὅλη αὐτήν τήν ποίηση τοῦ Καβάφη καί προσπαθοῦν νά παρουσιάσουν τά ρεύματα τά ὁποῖα εἶχε μέσα του, ὅταν ἔγραφε τά ποιήματα. Ἄρα, ὑπάρχει πρωτογενής θεολογία, τήν ὁποία ἐκφράζουν οἱ θεόπτες καί οἱ θεούμενοι ἅγιοι, καί ὑπάρχει, βέβαια, καί ἡ ἀκαδημαϊκή θεολογία, ἡ ὁποία ἑρμηνεύει τά ρεύματα τά ὁποῖα ὑπάρχουν καί παρουσιάζει τά κείμενα καί τήν διδασκαλία τῶν θεοπτῶν αὐτῶν Πατέρων.

Μέ τήν συμπλήρωση εἴκοσι ἐτῶν ἐπισκοπικῆς μου διακονίας στήν Ἱερά Μητρόπολη Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου καί γενικότερα στήν Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ –γιατί κάθε Ἱεράρχης δέν εἶναι Ἱεράρχης μόνο τῆς τοπικῆς Ἐκκλησίας, ἀλλά ταυτόχρονα καί τῆς καθ’ ὅλου Ἐκκλησίας– θελήσαμε μαζί μέ τούς συνεργάτες μου νά κάνουμε μιά μικρή θεολογική ἡμερίδα, ἡ ὁποία θά περιγράψη μερικά θεολογικά θέματα μέ τά ὁποῖα ἀσχολοῦμαι γραπτῶς καί προφορικῶς ὄχι μόνο τά εἴκοσι αὐτά χρόνια, πού εἶμαι Μητροπολίτης καί ἔχω τήν ἐξαιρετική τιμή νά εἶμαι Μητροπολίτης στήν Ἱερά αὐτή Μητρόπολη, ἀλλά καί γενικότερα στήν Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ ὡς κληρικός.

Εὐχαριστῶ τούς ἐκλεκτούς εἰσηγητές πού ἀκολουθοῦν καί πού δέχθηκαν νά εἰσηγηθοῦν θέματα τά ὁποῖα εἶναι τῆς ἁρμοδιότητός τους. Νά εὐχαριστήσω τούς Μητροπολίτας πού ἦρθαν –ἦρθε ὁ Μητροπολίτης Γόρτυνος καί θά ἔρθουν καί ἄλλοι καί σήμερα τό ἀπόγευμα καί αὔριο τό πρωΐ– τούς Κληρικούς καί τούς λαϊκούς, τόν Δήμαρχο, τούς ἄρχοντας τῆς πόλεως καί τῆς περιοχῆς, τούς ἀγαπητούς μου συνεργάτες πού ἀνέλαβαν τήν διοργάνωση τῆς ἡμερίδος αὐτῆς καί τούς χορηγούς, καθώς ἐπίσης καί τόν τηλεοπτικό σταθμό «Λύχνος» τῶν Πατρῶν, πού θά καλύψη ὅλες αὐτές τίς ἐκδηλώσεις. Μάλιστα ἡ αὐριανή θεία Λειτουργία θά μεταδοθῆ ἀπευθείας «ζωντανά», ὅπως λέγεται, δορυφορικά σέ ὅλον τόν κόσμο.

Πρίν δώσω τόν λόγο στόν κ. Δήμαρχο γιά ἕναν χαιρετισμό καί στούς εἰσηγητές στήν συνέχεια, θά ἤθελα νά παρακαλέσω τόν Ἀρχιμανδρίτη π. Καλλίνικο Γεωργᾶτο νά διαβάση ἕνα γράμμα-μήνυμα πού ἀπέστειλε στήν ἡμερίδα μας ὁ Παναγιώτατος Πατριάρχης μας κ. Βαρθολομαῖος, χωρίς νά τό ζητήσω, ἁπλῶς ἔστειλα μιά ἐπιστολή γιά ἐνημέρωση ὅτι θά γίνη αὐτή ἡ ἡμερίδα. Καί χθές παραδόξως μέ τό φάξ ἐστάλη ἕνα μήνυμα τοῦ Παναγιωτάτου, ὁ ὁποῖος, ὅπως θά ἀκούσετε προσδιορίζει ὅτι ἡ πραγματική ἐκκλησιαστική θεολογία καί ποιμαντική ἐκφράζεται στήν πληρότητά της ἀπό τούς τρεῖς μεγάλους Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας, τούς ὁποίους ἡ Ἐκκλησία ὀνόμασε καί θεολόγους, ὅπως εἶναι ὁ Εὐαγγελιστής Ἰωάννης ὁ Θεολόγος, ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος καί ὁ ἅγιος Συμεών ὁ Νέος Θεολόγος καί ἀπό ὅσους τούς ἀκολουθοῦν καί τούς ἑρμηνεύουν. Καί στήν συνέχεια θά ἀκούσουμε τό μήνυμα πού ἀπέστειλε ὁ Μακαριώτατος Ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν καί Πάσης Ἑλλάδος κ. Ἱερώνυμος, ὁ ὁποῖος λόγῳ τοῦ σημερινοῦ ἁγιασμοῦ καί τῆς ὁρκωμοσίας πού θά γίνη στήν Βουλή δέν μπόρεσε νά παραστῆ. Ἤθελε νά ἔρθη καί σήμερα, ἀλλά τελικά θά ἔρθη αὔριο στήν θεία Λειτουργία. Καί γιά τόν λόγο αὐτόν δέν μπόρεσα κι ἐγώ νά πάω στήν Βουλή, γιατί εἶμαι μέλος τῆς Ἱερᾶς Συνόδου καί θά ἔπρεπε νά εἶμαι στή Βουλή γιά τήν ὁρκωμοσία. Ὁ Μακαριώτατος, λοιπόν, ἀπέστειλε μήνυμα καί θά τό διαβάση ὁ αἰδεσιμολογιώτατος Πρωτοπρεσβύτερος π. Ἀδαμάντιος Αὐγουστίδης.
Παρακαλῶ τόν π. Καλλίνικο νά διαβάση τό μήνυμα.