Ὁ πατὴρ Θεόκλητος Διονυσιάτης στὴ Ναύπακτο

Ο γνωστός λόγιος αγιορείτης μοναχός Θεόκλητος Διονυσιάτης, ο οποίος είναι Ναυπάκτιος στην καταγωγή, επισκέφθηκε την γενέτειρά του για ένα τετραήμερο, από 3 έως 7 Ιανουαρίου. Έτσι, η εορτή των Φώτων συνδέθηκε φέτος για τους Ναυπακτίους με την εδώ παρουσία του.

Ήλθε στη Ναύπακτο για να παρευρεθή στο μνημόσυνο του ανηψιού του Δημητρίου Βουτσινά. Αυτό το “πένθιμο καθήκον” έγινε αφορμή να επικοινωνήση με τα μέλη της τοπικής Εκκλησίας και να μεταφέρη σ’ αυτά την ατμόσφαιρα του Αγίου Όρους, την υψηλή θεολογία με το άρωμα της ταπεινώσεως και της απλότητος, που ασχολείται με τα ουσιώδη της ζωής και αφήνει στην άκρη τα περιττά και τα φαντασμαγορικά.

Ο π. Θεόκλητος έφθασε στη Ναύπακτο το Σάββατο 3 Ιανουαρίου και η πρώτη δημόσια εμφάνισή του έγινε στην πρωτοχρονιάτικη συνάντηση των Φοιτητών και Αποφοίτων της Ναυπάκτου, που πραγματοποιήθηκε στο Πνευματικό Κέντρο της Ιεράς Μητροπόλεως. Εκεί προσφωνώντας τον ο Σεβ. Μητροπολίτης μας κ. Ιερόθεος μεταξύ άλλων είπε, ότι ο π. Θεόκλητος έγραψε ιστορία και θα τον γράψη η ιστορία. Είναι δάσκαλος της Ορθοδοξίας, που βοήθησε τους ορθοδόξους να βρουν την αυτοσυνειδησία τους. Η απρογραμμάτιστη παρουσία του στη συνάντηση θεωρήθηκε από τον Σεβασμιώτατο, ιδιαίτερη ευλογία του Θεού, γιατί ο π. Θεόκλητος έχει ασχοληθή σε κείμενά του με τον Παπαδιαμάντη και τον Καζαντζάκη, στους οποίους αναφερόταν το θέμα της συνάντησης, γι’ αυτό μετά το τέλος της ομιλίας και της συζήτησης του ζήτησε να κλείση την συνάντηση με τον δικό του τρόπο. Ο π. Θεόκλητος με την γνώση του λογίου και την απλότητα και ευθύτητα του αγιορείτη, τοποθέτησε την μελέτη των έργων του Παπαδιαμάντη στα πρώτα στάδια της πνευματικής ζωής, ενώ τον Καζαντζάκη τον θεώρησε νεκρό θέμα. Η ενασχόληση των νέων, όμως, με τα κείμενά του αναγκάζουν τους ποιμένες της Εκκλησίας να ασχολούνται μαζί του.

Την Κυριακή 4 Ιανουαρίου ο π. Θεόκλητος ομίλησε κατά την θεία Λειτουργία στην Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Ναυπάκτου, όπου το απόγευμα είχε συνάντηση και συνομιλία με φίλους και προσκυνητές της Μονής. Λίγο πριν από την συνάντηση αυτή επισκέφθηκε την Ιερά Μονή της Βαρνάκοβας.

Την Δευτέρα 5 Ιανουαρίου παρέστη στο μνημόσυνο του ανηψιού του Δημητρίου Βουτσινά, που τελέσθηκε στην Ιερά Μονή Γοργοεπηκόου Ναυπάκτου, ενώ το απόγευμα παρακλήθηκε από τον Σεβ. Μητροπολίτη μας να απευθύνη στους “συντοπίτες του επαχτίτες” λόγους οικοδομής και παρακλήσεως. Στις 6 το απόγευμα η αίθουσα του Πνευματικού Κέντρου ήταν κατάμεστη από κόσμο, στον οποίο ο π. Θεόκλητος μίλησε για το πρόσωπο του Χριστού, που είναι το κριτήριο των πάντων.

Ανήμερα των Θεοφανείων εκκλησιάστηκε και μίλησε εόρτια στον Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Δημητρίου Ναυπάκτου. Μετά το τέλος του Μεγάλου Αγιασμού ακολούθησε - τιμώμενος από τον Μητροπολίτη μας - την πομπή για την κατάδυση του τιμίου Σταυρού στο Λιμάνι, τόπο που έφερε στο νού του π. Θεοκλήτου πολλές παιδικές αναμνήσεις.

Η σύντομη σχετικά παρουσία του π. Θεοκλήτου στην Ναύπακτο ήταν μια ιδιαίτερη ευλογία. Είναι ένα από τα πλέον σεβαστά πρόσωπα της σύγχρονης Ορθόδοξης Εκκλησίας. Αποτελεί μια ασκητική και θεολογική προσωπικότητα, στην οποία οφείλει πολλά η σύγχρονη άνθιση του Αγίου Όρους, αλλά και η στροφή της σύγχρονης ελλαδικής θεολογίας προς τις πηγές της, που είναι οι Πατέρες της Εκκλησίας. Από την δεκαετία του ’50 αρθρογραφεί κρίνοντας λανθασμένες νοοτροπίες με κριτήριο την πίστη των Αποστόλων και των Πατέρων. Με τα κείμενά του έθεσε τα θεμέλια του ορθοδόξως θεολογείν και διατύπωσε τις προϋποθέσεις της ευαγγελικής ασκήσεως, εκφράζοντας θετικά το πνεύμα του ορθοδόξου Μοναχισμού. Ο πρώτος τόμος της αρθρογραφίας του, με τίτλο “Αθωνικά Άνθη”, κυκλοφόρησε το 1962 “πρός τιμήν του Αγίου Όρους, επί τη συμπληρώσει χιλίων ετών από της οργανώσεως του Μοναχικού βίου εν Άθωνι”. Τα άρθρα αυτά συγκαταλέγονται μεταξύ των πρώτων αφυπνιστικών κειμένων που γράφτηκαν μετά από την βαβυλώνια αιχμαλωσία της θεολογίας μας στη δυτική νοοτροπία και παράδοση. Μαζί με το βιβλίο του “Μεταξύ ουρανού και γής” (1956) και τα άλλα έργα του, που αναφέρονται στον άγιο Νικόδημο τον αγιορείτη, τον άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά, την Νοερά Προσευχή κ.ά. τον τοποθετούν στην εμπροσθοφυλακή της Εκκλησίας μας.

Ο π. Θεόκλητος κατά την παραμονή του στη Ναύπακτο βρήκε την ευκαιρία να επισκεφθή συγγενείς και παλαιούς φίλους του και να δη τόπους που έζησε και έδρασε κατά τα παιδικά του χρόνια.

π.Θ.Α.Β.