Ὁμιλία Ναυπάκτου Ἱεροθέου στούς Ἐκπαιδευτικούς: «Τό πρόσωπο κατά τόν Μέγα Βασίλειο καί τόν σύγχρονο περσοναλισμό» (video)

Δεῖτε τό βίντιο τῆς ὁμιλίας τοῦ Σεβασμιωτάτου ΕΔΩ

Τήν ἡμέρα τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν τό ἀπόγευμα πραγματοποιήθηκε ἡ καθιερωμένη ἐκδήλωση τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Ναυπάκτου πρός τιμήν τῶν Ἐκπαιδευτικῶν. Εἶχαν προηγηθῆ: οἱ Ἐκκλησιασμοί τῶν Σχολείων Α'/θμιας καί Β'/θμιας Ἐκπαίδευσης, ἡ τιμητική ἐκδήλωση τῶν Δασκάλων γιά τόν Σεβασμιώτατο κ. Ἱερόθεο μέ ἀφορμή τό 100ό βιβλίο του καί ἡ βράβευση τοῦ Μαθητικοῦ Διαγωνισμοῦ γιά τούς Τρεῖς Ἱεράρχες.

Στήν αἴθουσα τοῦ Πνευματικοῦ Κέντρου ὁ Σεβασμιώτατος κ. Ἱερόθεος παρουσίασε τό θέμα «Τό πρόσωπο κατά τόν Μέγα Βασίλειο καί τόν σύγχρονο περσοναλισμό».

Στήν ἀρχή τόνισε ὅτι τό θέμα τοῦ προσώπου ἀπασχόλησε τούς Πατέρες τοῦ 4ου αἰῶνος, ἐπειδή οἱ Μοναρχιανοί ὁμιλοῦσαν γιά τό πρόσωπο στόν Θεό μέ τήν ἔννοια τοῦ προσωπείου (μάσκας).

Στό πρῶτο μέρος τῆς εἰσηγήσεώς του ἀνέπτυξε τό θέμα γιά τό πῶς ὁ Μέγας Βασίλειος ὁμιλοῦσε γιά τόν Θεό καί τόν ἄνθρωπο. Ἀνέφερε ὅτι ὁ Μ. Βασίλειος, ἀντικρούοντας τίς ἀπόψεις τοῦ Σαβελλίου γιά τόν Τριαδικό Θεό, προέβη σέ δύο σημαντικές ἐνέργειες. Πρῶτον, ἔκανε τήν διάκριση μεταξύ οὐσίας καί προσώπου, πού μέχρι τότε ταυτίζονταν, ὅτι ἡ οὐσία εἶναι τό κοινό καί τό πρόσωπο τό ἰδιαίτερο, καί δεύτερον συνέδεσε τό πρόσωπο μέ τήν ὑπόσταση.

Ὅμως, ἀναφερόμενος στόν ἄνθρωπο ὁμιλοῦσε γιά τό ὅτι ὁ ἄνθρωπος δημιουργήθηκε κατ' εἰκόνα καί καθ' ὁμοίωση Θεοῦ, παραμένοντας στούς βιβλικούς ὅρους καί μέσα ἀπό αὐτούς τούς ὅρους ἀνέπτυζε τήν ἀνθρωπολογία του, δηλαδή ὁμίλησε γιά τήν δημιουργία τοῦ ἀνθρώπου, γιά τήν φύση του καί τόν προορισμό του.

Στό δεύτερο μέρος τῆς εἰσηγήσεώς του ἀναφέρθηκε στόν σύγχρονο περσοναλισμό, ὡς πρός τήν ὁρολογία του καί τό περιεχόμενό του. Ἀνέπτυξε τό θέμα ὅτι ἡ ἄποψη τοῦ Βοηθίου (480-524 μ.Χ.) ὅτι ἡ ὑπόσταση-πρόσωπο συνδέεται μέ τήν λογική, ἔφθασε στίς σύγχρονες λογικοκρατικές θεωρίες περί τοῦ ἀνθρώπου, καί ἡ ἄποψη τοῦ Αὐγουστίνου (354-430 μ.Χ.) ὅτι τό πρόσωπο συνδέεται μέ τήν συνείδηση ὁδήγησε στήν σύγχρονη ψυχολογία καί ψυχανάλυση.

Δυστυχῶς ὅλη αὐτή ἡ θεωρία τοῦ προσώπου ἀπό τήν φιλοσοφία καί τήν ψυχολογία ἐπηρέασε τήν δυτική θεολογία καί μερικούς ὀρθόδοξους θεολόγους σέ πολλά σημεῖα ὅπως ὅτι ὁμιλοῦν γιά ἀναλογία μεταξύ Θεοῦ καί ἀνθρώπου, συνδέουν τήν φύση μέ τήν ἀναγκαιότητα, καί τό πρόσωπο μέ τήν βούληση, ὁμιλοῦν γιά τήν κοινωνία προσώπων, κάνουν τήν διάκριση μεταξύ προσώπου καί ἀτόμου κλπ.

Ὁ Σεβασμιώτατος κατέληξε ὅτι ὁ Μέγας Βασίλειος ἐξέφρασε τήν θεολογία ὅτι ὁ Τριαδικός Θεός εἶναι Τρία Πρόσωπα πού ἔχουν κοινή οὐσία καί ἰδιαίτερα ὑποστατικά ἰδιώματα καί περιχωροῦνται μεταξύ τους, καθώς ἐπίσης ὅτι ὁ ἄνθρωπος ἔχει δημιουργηθῆ κατ' εἰκόνα καί καθ' ὁμοίωση Θεοῦ. Τόνισε δέ ὅτι ὁ σύγχρονος περσοναλισμός εἶναι προβληματικός ἀπό πλευρᾶς ὀρθοδόξου θεολογίας καί εἶναι μιά «ψευδομόρφωση» στήν ὀρθόδοξη θεολογία καί εἶναι ἀντίθετη μέ τήν διδασκαλία τοῦ Μεγάλου Βασιλείου καί τῆς Ἐκκλησίας.

Ἀκολούθησε συζήτηση μέ πολλά ἐρωτήματα πού ἔθεσαν οἱ Ἐκπαιδευτικοί.

Στήν ἐκδήλωση παρευρέθηκε ὁ Δήμαρχος Ναυπάκτου, Παναγιώτης Λουκόπουλος, ὁ ὁποῖος καί ἀπηύθυνε χαιρετισμό, Διευθυντές καί Ἐκπαιδευτικοί ὅλων τῶν βαθμίδων τῆς Ἐπαρχίας μας.

Μετά τό πέρας τῆς ὁμιλίας προσφέρθηκε δεξίωση σέ ὅλους τούς Ἐκπαιδευτικούς ἀπό τίς κυρίες τῶν Συνδέσμων Ἀγάπης τῶν Ἐνοριῶν τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως.