Γεγονότα καὶ Σχόλια: Οἱ ψηφίδες τῆς ἱστορίας - Γιά νά μήν ἀτιμαστῇ ἡ Πατρίδα

Οἱ ψηφίδες τῆς ἱστορίας

Ἡ ἱστορία βλέπει συνήθως σέ γενικές γραμμές καί ἀφ’ ὑψηλοῦ τό περίγραμμα τῶν γεγονότων, χωρίς νά δίνῃ σημασία στίς λεπτομέρειες, δηλαδή στίς μικρές ἱστορίες τῶν ἀνθρώπων, πού (ἄλλοι ἀφανεῖς καί ἄλλοι ἐπιφανεῖς) κινοῦν τά γεγονότα, ἀφοῦ ἀποτελοῦν τήν ζωτική δύναμη τοῦ ἱστορικοῦ γίγνεσθαι.

Αὐτές οἱ μικρές ἱστορίες μπορεῖ νά γράφονται καί ἀπό νικητές καί ἀπό ἡττημένους. Οἱ ἱστορίες μάλιστα ὁρισμένων ἡττημένων (εἴτε στά πεδία τῶν μαχῶν, εἴτε τῆς πολιτικῆς, εἴτε τῆς βιοπάλης) εἶναι ἐνδοξότερες ἀπό ἐκεῖνες τῶν νικητῶν, γιατί ἡ ἧττα τους ἦλθε ὡς ἐπιλογή λόγῳ πιστότητας σέ ἀρχές καί ἀξίες, τίς ὁποῖες μέ κόστος δέν θέλησαν νά προδώσουν. Βέβαια, μαζί μέ τίς ἀρετές εἶχαν καί πάθη, τά ὁποῖα ὅμως καίγονται  ἀπό τήν ἀνιδιοτέλειά τους, τήν ἀγάπη τους γιά τήν πατρίδα, τόν πόθο τους νά ζοῦν ὅλοι ἐλεύθεροι.

Ἡ ἱστορία στά γενικά περιγράμματά της ἔχει τήν σημασία της, ὅμως δέν μπορεῖ νά ἐμπνεύσῃ, νά ἐνθουσιάσῃ, ὅπως ἐνθουσιάζουν (ἤ καί ἀπογοητεύουν) οἱ μικρές ἱστορίες τῶν συντελεστῶν της.

Μέρες, λοιπόν, τοῦ Μάρτη, ἄς θυμηθοῦμε κάποιες χαρακτηριστικές ἱστορίες ἑνός ἀπό τούς ἀδικημένους ἀγωνιστές τοῦ ᾿21.

Γιά νά μήν ἀτιμαστῇ ἡ Πατρίδα   

Ὁ Νικηταράς ὁ Τουρκοφάγος συμμετεῖχε στήν ἅλωση τῆς Τρίπολης, μετά ἀπό τήν ὁποία δέν ζήτησε κανένα λάφυρο γιά τόν ἑαυτό του. Ὅταν μάλιστα τοῦ πρόσφεραν ἕνα ἀδαμαντοκόλλητο σπαθί, τό ἔκανε δῶρο στήν προσωρινή κυβέρνηση. Αὐτό ὁπωσδήποτε ἀποτελεῖ, χωρίς λόγια, ἐλεγκτικότατο κήρυγμα γιά ὅσους λαμβάνουν προμήθειες, γιά τίς «καλές» τους συμφωνίες ἐκ μέρους τοῦ ἑλληνικοῦ δημοσίου.

Ὁ Νικηταράς πολιτικά ἀνῆκε στό κόμμα τῶν Ρωσόφιλων. Ἡ ἑλληνική κυβέρνηση, φοβούμενη ὅτι τό ρωσόφιλο κόμμα ἐπεδίωκε νά ἀντικαταστήσῃ τόν Ὄθωνα μέ κάποιον Ρῶσο πρίγκηπα, συνέλαβε τόν Νικηταρά καί τόν καταδίκασε, ἄν καί ἦταν παντελῶς ἀθῶος, σέ ἑνάμιση χρόνο φυλακή. Ὅταν ἀποφυλακίστηκε ἦταν πάμφτωχος, χωρίς εἰσόδημα, καί κατάντησε ζητιάνος στά σοκάκια τοῦ Πειραιᾶ. Ἡ ἁρμόδια ἀρχή, πού ἐπόπτευε τούς ἐπαῖτες, τοῦ ἐπέτρεπε νά ζητιανεύῃ κοντά στήν ἐκκλησία τῆς Εὐαγγελίστριας, κάθε Παρασκευή! Ὅταν ἡ πληροφορία αὐτή ἔφθασε στήν πρεσβεία τῆς Γαλλίας, στάλθηκε ὁ πρέσβης ἀπό τήν κυβέρνησή του, στό σημεῖο πού ζητιάνευε ὁ Νικηταράς. Ἐκεῖνος μόλις ἀντιλήφθηκε τόν ξένο, μάζεψε τό ἁπλωμένο χέρι του.

–Τί κάνετε, στρατηγέ μου; ρώτησε ὁ πρέσβης.
–Ἀπολαμβάνω ἐλεύθερη πατρίδα, ἀπάντησε ὁ Νικηταράς.
–Μά ἐδῶ τήν ἀπολαμβάνετε, καθισμένος στόν δρόμο; Ἐπέμενε ὁ Γάλλος.
–Ἡ πατρίδα μοῦ ἔχει χορηγήσει σύνταξη γιά νά ζῶ καλά, ἀλλά ἔρχομαι ἐδῶ γιά νά παίρνω μιά ἰδέα πῶς περνάει ὁ κόσμος, ἀπάντησε κρύβοντας τήν πίκρα του γιά νά μήν ἀτιμαστῇ στά μάτια τοῦ ξένου ἡ Πατρίδα.
–Ὁ ξένος κατάλαβε καί, διακριτικά, φεύγοντας ἄφησε νά τοῦ πέσῃ ἕνα πουγκί μέ χρυσές λίρες. Ὁ σχεδόν τυφλός Νικηταράς ἄκουσε τόν ἦχο, ἔπιασε τό πουγκί καί φώναξε στόν ξένο: «Σοῦ ἔπεσε τό πουγκί σου. Πάρε το μήν τό βρῆ κανένας καί τό χάσεις!».

Αὐτή ἡ εὐαισθησία τοῦ Νικηταρᾶ εἶναι καυστικότατο μάθημα γι’ αὐτούς πού (μέ εὐθύνες στήν διοίκηση τῆς Πατρίδας μας) κατηγόρησαν τό Κράτος στό ἐξωτερικό ὡς διεφθαρμένο, χωρίς ποτέ αὐτό νά τούς ἔχη βάλει ἀθώους στήν φυλακή, χωρίς νά τούς ἔχη στερήσει τόν μισθό τους.

π. Θ.Α.Β.