Γεγονότα καὶ Σχόλια: Ἄνευρη κοινωνία - Ἀνάληψη ἀτομικῆς εὐθύνης

Ἄνευρη κοινωνία

Κατά τήν Δευτέρα ἔνδοξη παρουσία τοῦ Χριστοῦ ὁ καθένας θά δώσῃ λόγο γιά τίς πράξεις του μόνος, χωρίς συνηγόρους, μόνος μέ μόνες τίς πράξεις του καί τήν κατάσταση τῆς ψυχῆς του. Στό ποσοστό μάλιστα πού θεραπεύτηκε ἡ ψυχή του ἀπό τά πάθη της θά ἀπολαμβάνη τόν Θεό ὡς φῶς ἄκαυστο, εἰδάλλως θά τό γεύεται ὡς πῦρ ἀλαμπές.

Ἐκεῖ κατ’ ἐξοχήν θά ἀποκαλυφθοῦν σέ ὅλους οἱ συνέπειες τοῦ τρόπου τῆς ζωῆς τους, θά κριθῇ ὅλος ὁ βίος τους, γιά τόν ὁποῖο ἦταν αὐτοί καί μόνοι ὑπεύθυνοι. Ἐκεῖ θά φανῆ τό μέγεθος τῆς ἀτομικῆς εὐθύνης, τήν ὁποία δέν εἴμαστε εὔκολοι στό νά τήν ἀναλαμβάνουμε.

Τά σημειώνουμε αὐτά, γιατί θέλουμε νά τονίσουμε τό πόσο σημαντικό πράγμα εἶναι νά ἀναλαμβάνουμε τήν εὐθύνη τῶν πράξεών μας, τῶν συνεπειῶν διαφόρων δράσεών μας, τῆς ἀποτυχίας τῶν προγραμματισμῶν μας καί τῆς συνέπειας ἤ τῆς ἀσυνέπειας στίς ἀρχές, πού δείχνουμε ὅτι ἀποδεχόμαστε.

Εἴμαστε σέ μιά κρίσιμη ἐποχή, ὄχι τόσο σέ θέματα οἰκονομικά, ὅσο σέ θέματα ἠθικά, πνευματικά, ἐκκλησιαστικά, θεολογικά, σέ θέματα πού ἔχουν σχέση μέ τόν προσανατολισμό τῆς ζωῆς μας καί τήν παιδεία πού καλλιεργοῦμε καί παρέχουμε στήν νέα γενιά.

Δυστυχῶς ἕνα χαρακτηριστικό τῆς ἐποχῆς μας, τῆς παιδείας πού λάβαμε ἤ τῆς παιδείας πού δίνουμε στά παιδιά καί τούς νέους, εἶναι ἡ μεταβίβαση ψυχολογικῶν μηχανισμῶν ἀπώθησης τῆς ἀτομικῆς εὐθύνης, μέσα μάλιστα ἀπό δῆθεν προοδευτικές παιδαγωγικές πρακτικές καί κοινωνικές δράσεις, πού ἀπό κάποιους μεταλλάσσονται καί σέ ψευδώνυμες ἀναρχικές. Ὁ πυρήνας τοῦ προβλήματος εἶναι ὁ ἐθισμός στήν ἀποδόση τῆς εὐθύνης γιά ὅ,τι κακό ὑπάρχει στίς μικρές ἤ στίς μεγάλες κοινωνίες σέ κάποιους ἄλλους, ποτέ σχεδόν στόν ἑαυτό μας. Ἔτσι ὅμως δέν διορθώνεται τίποτε.

Γιά νά καταλάβουμε κάπως τήν κατάστασή μας, ἄς σκεφτοῦμε πῶς δέχονταν παλαιότερα οἱ γονεῖς τίς παρατηρήσεις τῶν δασκάλων καί τῶν καθηγητῶν γιά τήν ἐπίδοση καί τό ἦθος τῶν παιδιῶν τους καί πῶς σήμερα. Εἰδικά γιά τό ἦθος δέν πρέπει νά λέγεται τίποτα, γιατί θεωρεῖται ἱερό προσωπικό δεδομένο ἤ γιατί ὁποιαδήποτε κριτική ἀπορρίπτεται ὡς εἰσβολή στό ἱερό τῆς «ἐλευθερίας τοῦ προσώπου», πού πλήττει τήν ἀξιοπρέπεια τοῦ μαθητῆ.

Ἔτσι καταντοῦμε μιά ἄνευρη κοινωνία, χωρίς εὔτακτο θυμικό καί αὐτοκριτική διάθεση, τήν ὁποία ἐκτός ἀπό τούς Ἀποστόλους καί τούς ἁγίους Πατέρες μας μᾶς τήν δίδαξαν καί οἱ ἀρχαῖοι μας πρόγονοι.

Ἀνάληψη ἀτομικῆς εὐθύνης

Εἶναι πολλά τά γεγονότα ἀπό τήν καθημερινή εἰδησεογραφία πού ἐπιβεβαιώνουν, ὅτι εἴμαστε μιά κοινωνία ἀπώθησης τῆς ἀτομικῆς εὐθύνης. Κλασική περίπτωση οἱ «κουκουλοφόροι» «προοδευτικοί» καταστροφεῖς τῆς περιουσίας τῶν ἄλλων, πού καταστρέφουν μέ «κοινωνικά μηνύματα» καί κρύβονται, καθώς καί ὅσοι καλύπτουν τίς «δράσεις» τους φιλοσοφικά ἤ πολιτικά.

Σ’ αὐτήν τήν κοινωνία, ἄν θέλουμε νά διατηρηθῇ τό φῶς, πού κρατοῦν ζωντανό ὅσοι ἀκόμη ἔχουν ὡς «λύχνο τοῖς τρίβοις» τους τούς λόγους τῶν Ἀποστόλων καί τῶν ἁγίων Πατέρων μας, πρέπει νά νιώσουμε βαθιά τήν ἀτομική μας εὐθύνη γιά τήν πρόσληψη καί διατήρηση αὐτοῦ τοῦ φωτός, πού μπορεῖ (ὅσο αὐξάνουν οἱ ἀτομικές πηγές αὐτοῦ τοῦ φωτός) νά λιγοστεύουν τό σκοτάδι, πού πνίγει τίς σύγχρονες μεταμοντέρνες κοινωνίες.

π.Θ.Α.Β.