«Ἐλάλησε ὁ οὐρανός»

Συνέντευξη (ἀπομαγνητοφωνημένη) γιά τόν νέο Ἅγιο τῆς Ἐκκλησίας, τόν Μητροπολίτη Ἐδέσσης Καλλίνικο στό Πρακτορεῖο Ἐκκλησιαστικῶν Εἰδήσεων Orhtodox Agency (24 Ἰουνίου 2020)

Δεῖτε τό video

Δημοσιογράφος: Νά καλωσορίσουμε στό πρακτορεῖο ἐκκλησιαστικῶν εἰδήσεων «Ὀρθοδοξία» τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου κ. Ἱερόθεο. Σεβασμιώτατε, εὐχαριστοῦμε πού εἶστε μαζί μας σήμερα.

Μητροπολίτης Ναυπάκτου Ἱερόθεος: Και ἐγώ εὐχαριστῶ γιά τήν πρόσκληση τήν ὁποία μοῦ κάνατε.

Δημ. Ἀφορμή τῆς σημερινῆς μας συζήτησης θά εἶναι ἡ ἀπόφαση τῆς Ἁγίας καί Ἱερᾶς Συνόδου τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου μέ πρόταση τοῦ Παναγιωτάτου Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου ὕστερα ἀπό τεκμηριωμένη εἰσήγηση τῆς Κανονικῆς Ἐπιτροπῆς τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, ἡ ὁποία κατέταξε χθές στό ἁγιολόγιο τῆς Ἐκκλησίας τόν μακαριστό Μητροπολίτη Ἐδέσσης, Πέλλης καί Ἀλμωπίας, κυρό Καλλίνικο, τοῦ ὁποίου πνευματικό ἀνάστημα ἤσασταν. Θά θέλαμε ἕνα πρῶτο σχόλιο γι’ αὐτό, Σεβασμιώτατε.

Ν.Ι. Ναί, πρῶτα-πρῶτα θέλω νά πῶ εἶναι μία ὑπόθεση χαρᾶς γιά ὅλη τήν Ἐκκλησία, χαίρεται ὁλόκληρη ἡ Ἐκκλησία γι’ αὐτό τό γεγονός, γιά κάθε ἁγιοκατάταξη, ἀλλά καί γιά τήν συγκεκριμένη τήν ὁποία ἐδῶ ἔχουμε. Πρέπει νά ξέρουμε ὅτι ἡ Ἐκκλησία εἶναι τό Σῶμα τοῦ Χριστοῦ, δέν εἶναι μία ὀργάνωση, εἶναι τό Σῶμα τοῦ Χριστοῦ καί κοινωνία θεώσεως, εἶναι ἐργαστήριο τῆς ἁγιότητος. Παραμένουμε μέσα στήν Ἐκκλησία μέ τά μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας μας καί μέ τήν ἄσκηση γιά νά φτάσουμε στήν ἁγιότητα, ἀπό τό κατ’ εἰκόνα νά φτάσουμε στό καθ’ ὁμοίωση. Ὁπότε, ὅταν ἕνας ἄνθρωπος ἁγιάζη, ἑνώνεται μέ τόν Χριστό, αὐτό σημαίνει ἁγιάζει, καί μάλιστα κάνει θαύματα καί ἑπομένως ὑπάρχει συνείδηση τῆς Ἐκκλησίας ὅτι δέν πρόκειται ἁπλῶς γιά ἕναν καλό ἄνθρωπο, ἀλλά γιά ἕνα ζωντανό μέλος τοῦ Σώματος τοῦ Χριστοῦ, οὔτε ἁπλῶς μιᾶς Ἐκκλησίας ἡ ὁποία εἶναι ἁπλῶς ἕνα σωματεῖο, ἡ Ἐκκλησία δέν εἶναι σωματεῖο, ἀλλά εἶναι τό Θεανθρώπινο Σῶμα. Ἄρα, αὐτό εἶναι ὑπόθεση χαρᾶς γιά ὅλη τήν Ἐκκλησία καί φυσικά εἶναι ὑπόθεση χαρᾶς καί γι’ αὐτούς οἱ ὁποῖοι γνώρισαν αὐτόν τόν συγκεκριμένο Ἅγιο.

Δημ. Ἕνας ἀπό αὐτούς, Σεβασμιώτατε, ἤσασταν καί ἐσεῖς. Πότε τοποθετεῖται ἡ γνωριμία σας μαζί του;

Ν.Ι. Τόν γνωρίζω ἀπό τά παιδικά μου χρόνια. Τελείωσα τό γυμνάσιο στό Ἀγρίνιο καί ἐκεῖνος ἦταν ἐκεῖ Πρωτοσύγκελλος τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Αἰτωλίας καί Ἀκαρνανίας καί ἐπειδή παρέμενα σέ ἕνα οἰκοτροφεῖο στό Ἀγρίνιο, ἐρχόταν συχνά ὁ Πρωτοσύγκελλος τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως. Τότε ἦταν νέος στήν ἡλικία, μπορεῖτε νά φανταστεῖτε περίπου στά 35-40 χρόνια του καί εἴχαμε ἀποκτήσει μία ἐπικοινωνία. Μᾶς ἔκανε μεγάλη ἐντύπωση ὁ τρόπος μέ τόν ὁποῖο μᾶς μιλοῦσε, μέ τό εὐχάριστο τοῦ χαρακτῆρος του. Δέν ἔμοιαζε καθόλου μέ ἄλλους Κληρικούς τῆς ἐποχῆς ἐκείνης, ἀλλά ἦταν εὐχάριστος καί ἑπομένως ἦταν πάρα πολύ καί ἐπικοινωνιακός καί ἀσκητής, ἀσκητικότατος. Στήν συνέχεια, ὅταν ἐξελέγη Μητροπολίτης Ἐδέσσης, Πέλλης καί Ἀλμωπίας ἐγώ ἤμουν τότε, τό 1967, τριτοετής φοιτητής τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς Θεσσαλονίκης, πῆγα νά τόν συγχαρῶ καί φυσικά, ὅπως καταλαβαίνετε, μέ παρεκάλεσε, ὅταν τελειώσω τό Πανεπιστήμιο, νά πάω κοντά του, ὅπερ καί ἐγένετο. Καί ἔτσι πῆγα ἀπό τό 1969 στήν Ἔδεσσα. 

Παρέμενα μέσα στό Ἐπισκοπεῖο 2,5 χρόνια περίπου ὡς λαϊκός ἱεροκήρυξ καί μετά χειροτονήθηκα ἀπό ἐκεῖνον, ἔγινα κατ’ ἀρχάς μοναχός, στήν συνέχεια Διάκονος, μετά Πρεσβύτερος, μετά χειροθετήθηκα Ἀρχιμανδρίτης καί παρέμεινα μέσα στό Ἐπισκοπεῖο, 15 ὁλόκληρα χρόνια, ἐγώ καί ἐκεῖνος. Θά μποροῦσα νά πῶ ὅτι ἤμουν τό μοναδικό πνευματικό του παιδί, μέ αὐτήν τήν στενή ἔννοια τοῦ ὅρου, ἀφοῦ παρέμενα μέσα στήν Μητρόπολη, εἴχαμε κοινό πρόγραμμα στήν τράπεζα, εἴχαμε προσευχή πρωΐ καί βράδυ. Ἦταν πάρα πολύ ἁπλός καί ὅταν στρώναμε τό τραπέζι, βοηθοῦσε καί ἐκεῖνος ἤ ὅταν ἐγώ ἔπλενα τά πιάτα ἐρχόταν δίπλα μου, καθάριζε, σκούπιζε τά πιάτα ἤ τά πηρούνια καί συζητούσαμε διάφορα θέματα τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως. Τό ἀπόγευμα πολλές φορές μέ παρακαλοῦσε νά βγοῦμε κάποια βόλτα γιά νά ξεκουραστῆ, νά πάη στό νοσοκομεῖο, νά πάη σέ κάποιο σπίτι νά πῆ χρόνια πολλά καί τά λοιπά, καί ἤμουνα πάρα πολύ κοντά του, 15 χρόνια.

Ἀλλά ἐκεῖ πού τόν ἔζησα κυριολεκτικά στό βάθος τῆς καρδιᾶς του ἦταν ὅταν ἀρρώστησε, 7 μῆνες. Πῆγα μαζί του στό Λονδίνο, εἶχε ὄγκο στόν ἐγκέφαλο (γλοίωμα), καί μετά στά νοσοκομεῖα τῶν Ἀθηνῶν, καί παρέμεινα κοντά του γιά ἑπτά μῆνες νά κάνω τόν νοσοκόμο του, νά τόν παρηγορῶ μέχρι πού ἔφυγε ἡ ψυχή του ἀπό τό σῶμα. Ἤμουν ἀκριβῶς ἐκείνη τήν στιγμή καί τρόπον τινά τοῦ ἔκλεισα τά μάτια.

Δημ. Ἤσασταν δηλαδή ὁ ἄνθρωπος ὁ ὁποῖος τόν συνόδευε πάντοτε καί παντοῦ. Σεβασμιώτατε, Θά θέλαμε νά μᾶς πεῖτε λίγα λόγια γιά τήν σχέση πού εἶχε ὁ μακαριστός Καλλίνικος μέ τό ποίμνιο τῆς Ἔδεσσας. Τί θυμᾶστε;

Ν.Ι. Τί θυμᾶμαι; Τά πάντα. Ἔχω γράψει τρία βιβλία γι’ αὐτό τό θέμα καί ἔχω συγκεντρώσει ὅλο τό ὑλικό τό ὁποῖο βέβαια ἦταν καί τό ὑλικό τῆς ἐκθέσεως τελικά πού ἔγινε ἀπό τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο. Εἶχε μία ζωντανή ἐπικοινωνία μέ τούς ἀνθρώπους. Ἦταν ἐξαιρετικός λειτουργός, λειτουργοῦσε κατανυκτικότατα, ἦταν ἐξαιρετικός ἱεροκήρυκας ὁμιλητής, εἶχε μία διαρκῆ ἐπικοινωνία μέ τά παιδιά, μέ τούς νέους, μέ τόν κόσμο, πήγαινε στά σπίτια τους σέ διάφορες ἐκδηλώσεις. Εἶχε ἄμεση ἐπικοινωνία ὄχι μόνο μέ τήν Ἔδεσσα, ἀλλά μέ ὅλη τήν μεγάλη Μητρόπολη τῆς Ἐδέσσης Πέλλης καί Ἀλμωπίας πού περιλαμβάνει τόν Νομό τῆς Πέλλας καί ἐπεκτείνεται ἕνα κομμάτι ἀπό τήν Θεσσαλονίκη καί ἕνα ἄλλο κομμάτι ἀπό τήν Ἠμαθία. Ὁπότε, ἦταν ἕνας ἄνθρωπος ὁ ὁποῖος πάντα ἤθελε νά λειτουργῆ, ὄχι μόνο κάθε Κυριακή, καί καθημερινές, ἤθελε νά ἔχη ἄμεση ἐπικοινωνία μέ τούς ἀνθρώπους, εἶχε ἕνα προφητικό, θά ἔλεγα, χάρισμα, ὁμιλοῦσε μέ ἕναν τρόπο πού θά μιλοῦσαν οἱ Προφῆτες, «τάδε λέγει Κύριος», καί γι’ αὐτό καί οἱ ἄνθρωποι τόν ἀγάπησαν πάρα πολύ. Πέρασαν 30-35 χρόνια καί ποτέ τό καντήλι δέν ἔσβησε ἀπό τόν τάφο του. Καί τόν ἔβλεπαν οἱ ἄνθρωποι καί μετά τήν κοίμησή του στόν ὕπνο τους. Ὅταν εἶχαν πρόβλημα πήγαιναν στόν τάφο καί ἔγιναν θαύματα. Ὁ ἴδιος ἀκόμη καί ἀπό τότε πού ἦταν Ἱερομόναχος στό Ἀγρίνιο ἔβγαλε δαιμόνια, διάβαζε δαιμονισμένους καί τά δαιμόνια ἔφριτταν, καί θεράπευε ἀνθρώπους. Ἔχουμε, δηλαδή, πάρα πολλά τέτοια γεγονότα, ὅπως λέμε σημεῖα, καί γι’ αὐτό εἶναι καί ἕνας «σημειοφόρος» Ἅγιος.

Δημ. Σεβασμιώτατε, θέλω νά μᾶς δώσετε μία ἄλλη πτυχή τοῦ μακαριστοῦ Καλλινίκου, τοῦ νέου Ἁγίου τῆς Ἐκκλησίας μας, αὐτή τοῦ λειτουργοῦ, πῶς ἦταν στό Θυσιαστήριο;

Ν.Ι. Ἦταν πάρα πολύ προσεκτικός. Πρῶτα-πρῶτα ἑτοιμαζόταν γιά τήν θεία Λειτουργία, δέν σηκωνόταν τό πρωΐ καί πήγαινε ἀμέσως γιά Λειτουργία, ἀλλά ξυπνοῦσε πρωΐ-πρωΐ, ἑτοιμαζόταν, ἔκανε τίς ἀκολουθίες. Δέν ἤθελε στήν Λειτουργία νά μιλᾶ κανείς, οὔτε νά δημιουργῆ θόρυβο, οὔτε νά συνομιλοῦν μεταξύ τους. Καί στεναχωριόταν κάθε φορά καί τό ἐξέφραζε αὐτό. Ἴσως καί μερικοί Κληρικοί μπορεῖ νά εἶχαν δυσαρεστηθῆ γι' αὐτό. Ὅταν ἄκουγε κάποιον Κληρικό νά συμπεριφέρεται ἀνάρμοστα, ἔλεγε «Κύριε ἐλέησον», φώναζε «Κύριε ἐλέησον», σάν νά ἔλεγε, δηλαδή, «τί εἶναι αὐτό πού κάνεις τώρα;». Καί ὅταν λειτουργοῦσε, μᾶς ἔκανε καί ἐμᾶς νά εἴμαστε πάρα πολύ προσεκτικοί.

Θέλω νά πῶ γενικότερα ἦταν ἕνας Ἅγιος, ὁ ὁποῖος συνέδεε πολύ στενά τό Θυσιαστήριο μέ τό κελλί ἑνός ἀσκητοῦ, θά ἔλεγα, καί μέ τό ἔργο ἑνός ἱεραποστόλου. Αὐτά τά συνέδεε πάρα πολύ στενά. Ἁπλῶς νά σᾶς πῶ ὅτι ἀπό τότε πού τελείωσε ἀπό τόν στρατό, ὅλη τήν διάρκεια πρίν γίνη Μητροπολίτης, κοιμόταν στό Μεσολόγγι σέ ἕνα μικρό δωμάτιο σέ ράντζο, τό ράντζο τοῦ στρατοῦ τό εἶχε καί ὅσο ἦταν ἀκόμη Πρωτοσύγκελλος. Καί αὐτό τό μετέφερε καί στήν Ἔδεσσα καί στό δωμάτιό του ἔβαλε τό ράντζο τοῦ στρατοῦ γιά νά κοιμᾶται, ἀλλά τελευταία στιγμή τά ἀδέρφια του εἶπαν «δέν γίνεται αὐτό», καί ἔβγαλαν τό ράντζο καί τοῦ ἔβγαλαν ἕνα μικρό, ἕνα ἀπέριττο κρεβάτι.

Ἦταν ἕνας ἀσκητής. Ἐγώ τουλάχιστον τόν ἔβλεπα καί τόν συνέδεα μέ ἄλλους ἀσκητές. Ἐπειδή πήγαινα καί στό Ἅγιον Ὄρος, πήγαινα καί στόν ἅγιο Σωφρόνιο τοῦ Ἔσσεξ, ἔβλεπα ὅτι σχηματιζόταν ἕνα τρίγωνο τῶν ἁγιορειτῶν Πατέρων, ὅπως εἶναι ὁ ἅγιος Παΐσιος, ὁ ὁποῖος τόν ἐκτιμοῦσε πολύ καί ὅταν τόν εἶδε, εἶπε «δέν γνώρισα καλύτερο Ἐπίσκοπο μέχρι τώρα», ὁ ἅγιος Ἐφραίμ ὁ Κατουνακιώτης, τόν ὁποῖον ἐγνώριζα, καί ὁ ἅγιος Σωφρόνιος. Ὑπῆρχε ἕνα τρίγωνο μεταξύ Ἁγίου Ὄρους, Γέροντος Σωφρονίου καί ἁγίου Καλλίνικου. Ἐγώ ἔβλεπα πάρα πολλά κοινά στοιχεῖα μεταξύ τους.

Δημ. Αὐτό τό τρίγωνο, Σεβασμιώτατε, αὐτή τή στιγμή βρίσκεται στούς οὐρανούς καί δέεται γιά μᾶς, ἰδιαίτερα σέ μία δύσκολη περίοδο τήν ὁποία διανύουμε τώρα μέ τήν πανδημία.

Ν.Ι. Φυσικά καί δέεται καί προηγουμένως δεόταν καί τώρα πολύ περισσότερο θά ἔχη αὐτή τήν εὐλογία νά ἀκούη τίς προσευχές τῶν ἀνθρώπων καί νά προσεύχεται στόν Θεό γιά μᾶς. Θέλω νά πῶ καί κάτι ἄλλο. Συνδεόταν συγγενικά, καρδιακά μέ τό Ἅγιον Ὄρος, ὄχι μόνο τό ὅτι πήγαινε στό Ἅγιον Ὄρος. Ὁ ἴδιος ἔλεγε ὅτι «ἐγώ δέν εἶμαι Ἁγιορείτης ἀπό τήν μοναχική κουρά, ἀλλά εἶμαι Ἁγιορείτης κατά τήν καρδία». Ἦταν πραγματικά Ἁγιορείτης κατά τήν καρδία, ζοῦσε ἁγιορείτικα. Καί ἐκεῖνο πού εἶδα ἐγώ κοντά του εἶναι ὅτι συνέδεε πάρα πολύ στενά τήν ἀγάπη μέ τήν ἐλευθερία. Δηλαδή, ἀγαποῦσε πάρα πολύ, καί ἐμένα μέ ἀγαποῦσε πάρα πολύ καί τούς ἄλλους, καί δέν δέσμευε καθόλου τήν ἐλευθερία μας. Ὁ π. Θεόκλητος ὁ Διονυσιάτης κάποτε πού τόν γνώρισε, μοῦ εἶπε «ὁ Ἐπίσκοπός σου, ὁ Ἐδέσσης Καλλίνικος, ἀντέχει σέ μοναχικά κριτήρια». Καί μοῦ εἶπε, εἶναι καλοί Ἐπίσκοποι, ἀλλά δέν ἀντέχουν ὅλοι σέ μοναχικά κριτήρια. Κάποτε, ὅταν πῆγα στά Καρούλια, στόν Στέφανο τόν Καρουλιώτη πού ἔχει κοιμηθῆ τώρα, ἕναν Σέρβο Μοναχό, ὁ ὁποῖος ὅταν τοῦ εἶπα ὅτι εἶμαι ἀπό τήν Ἔδεσσα καί ἔχω Γέροντα τόν Μητροπολίτη Ἐδέσσης, εἶπε: «Τό εἶδα στή Δάφνη, αὐτό τό ἐπίσκοπο εἶναι ἅγιο». Λέω, «γιατί;». Εἶπε: «Εἶδα Ἅγιο Πνεῦμα πάνω στό κεφάλι του». Καί οἱ ἁγιορεῖτες τόν ἐκτιμοῦσαν ἀφάνταστα καί ἐκεῖνος ἀγαποῦσε πάρα πολύ τό Ἅγιον Ὄρος. Συνέδεε, λοιπόν, αὐτήν τήν μεγάλη ἀγάπη, αὐτό πού ἔλεγε ὁ ἅγιος Παΐσιος ἀρχοντιά, ἀρχοντική ἀγάπη μέ τήν ἐλευθερία, αὐτό πού ἔλεγε πάλι ὁ ἅγιος Παΐσιος τό φιλότιμο.

Δημ. Σεβασμιώτατε, περιγράφετε τήν ὅλη χαρισματική προσωπικότητα τοῦ μακαριστοῦ πνευματικοῦ σας καί Ἁγίου τῆς Ἐκκλησίας μας πλέον μέσα σέ τρία κείμενα, τόν χειροτονητήριο λόγο του, τόν ἐνθρονιστήριο λόγο του καί τέλος τήν διαθήκη του. Μπορεῖτε νά μᾶς συνοψίσετε λίγο αὐτά τά τρία κείμενα;

Ν.Ι. Ναί, νομίζω καλά τά συλλάβετε αὐτά, γιατί, ὅταν διαβάση κανείς τά τρία αὐτά κείμενα, καταλαβαίνει ὄχι μόνο ποιός ἦταν ὁ ἅγιος Καλλίνικος, ἀλλά καταλαβαίνει καί ποιό εἶναι τό ἦθος ἑνός Ὀρθοδόξου Ἐπισκόπου. Στόν μέν λόγο τῆς χειροτονίας του μίλησε πάρα πολύ ὡς ἀσκητής. Ἔλεγε ὅτι, οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας ἔφευγαν μακριά καί δέν δέχονταν τό χάρισμα αὐτό τῆς ἀρχιερωσύνης, τί νά πῶ ἐγώ ὁ ἀνάξιος... Γι’ αὐτό καί παρεκάλεσε τόν χειροτονήσαντα Ἀρχιερέα καί εἶπε νά παρακαλέση τόν Θεό νά ἀνάψη μέσα του μία πυρκαγιά ἀγάπης γιά τόν Θεό.

Στόν ἐνθρονιστήριο λόγο του ἐκεῖνο πού εἶναι σημαντικό εἶναι ὅτι ἔδειξε ὅλη τήν ἀγάπη του, ἀλλά κυρίως ἐκεῖνο πού φαινόταν εἶναι ὅτι ἔλεγε ὅτι αὐτήν τήν στιγμή πού ἀνεβαίνω ἐπάνω στό σταυρό –περίπου, δέν εἶναι ἔτσι ἀκριβῶς τά λόγια, ἀλλά σᾶς λέω τό περιεχόμενο– αἰσθανόταν ὅτι ἀνέβαινε πάνω στό θρόνο καί ταυτόχρονα ἀνέβαινε στόν σταυρό. Αἰσθανόταν δηλαδή τήν ἀρχιερατική διακονία του ὡς σταυρική διακονία, δέν θεωροῦσε τόν ἀρχιερατικό θρόνο ὡς θρόνο ἐξουσίας, δυνάμεως, δόξας ἐξωτερικῆς, ἀλλά ὡς μιᾶς θυσίας, προσφορᾶς, ὡς σταυρό. Εἶναι αὐτό πού ἔλεγε ὁ ἅγιος Ἰγνάτιος Μπραντσιανίνωφ ὅτι «ὁ σταυρός εἶναι ἡ καθέδρα τῆς ὀρθοδόξου θεολογίας». Καί τήν ὥρα ἐκείνη πού γίνεται ἡ ἐνθρόνιση –καί ξέρουμε ὅτι ἡ ἐνθρόνιση εἶναι μία πανηγυρική ἡμέρα– ἐκεῖνος παρακαλοῦσε καί ἔλεγε, παρακαλῶ τόν Θεό, προσευχηθεῖτε καί ἐσεῖς, ὥστε νά δώσω καλή ἀπολογία, ὅταν θά βρεθῶ γυμνός καί τρέμων ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ, καλή ἀπολογία τοῦ ἔργου τό ὁποῖο ἀναλαμβάνω. Τό νά σκέφτεται κανείς τήν ἀρχιερωσύνη ὡς σταυρό καί σέ τέτοιες λαμπρές μέρες νά λέη ὅτι φοβοῦμαι καί τρέμω γιά τήν ἀπολογία πού θά δώσω ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ, δείχνει ἕναν Ἐπίσκοπο μέ ἦθος. Καί τέλος στήν διαθήκη του.

Τήν διαθήκη δέν τήν ἔγραψε, τήν ὑπαγόρευσε. Ὅταν τοῦ εἶπαν ὅτι ἔχει ὄγκο στόν ἐγκέφαλο καί πρέπει νά πάη στό Λονδίνο, τό πρῶτο πού ἔκανε πῆγε καί ἐξομολογήθηκε, ἔκανε μία γενική ἐξομολόγηση στόν π. Ἀγαθάγγελο Μιχαηλίδη τόν Ἀρχιμανδρίτη, ὁ ὁποῖος ἦταν καί ὁ Γέροντας τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτου Πρεβέζης Μελετίου καί τοῦ νῦν Μητροπολίτου Σπάρτης Εὐσταθίου –καί ὁ ὁποῖος πατήρ Ἀγαθάγγελος ἐκοιμήθη. Ἐξομολογήθηκε σέ ἐκεῖνον γιά ὅλη του τήν ζωή, ὥστε λέει νά πάη ἕτοιμος γιά νά κάνη τήν ἐγχείρηση. Καί ἀμέσως μετά πῆγε στόν π. Ἐπιφάνιο Θεοδωρόπουλο, μέ τόν ὁποῖο ἦταν προσωπικοί φίλοι, πολύ προσωπικοί φίλοι κάθε μέρα μιλοῦσαν δυό-τρεῖς φορές στό τηλέφωνο. Καί ἐκεῖνος εἶχε ἕνα πνευματικό του παιδί πού ἦταν συμβολαιογράφος καί τοῦ ὑπαγόρευσε τήν διαθήκη. Ὅταν διαβάση κανείς αὐτήν τήν διαθήκη, πού εἶναι πολύ ἁπλή, λέει, «χρήματα δέν ἔχω, ἀκίνητα δέν ἔχω», χρήματα δέν ἔχω καθόλου –ἦταν πάμπτωχος– καί ἁπλῶς μερικά ἄμφια τά ἔδινε στά πνευματικά του παιδιά. Στό τέλος κατέληγε: «Ζητῶ συγχώρηση ἀπό ὅσους τυχόν ἔβλαψα καί ἐγώ συγχωρῶ ὅσους τυχόν μέ ἔβλαψαν», καί παρακαλεῖ τούς συνεπισκόπους του νά στείλουν Ἐπίσκοπο γιά νά διορθώση τά ἐλλείποντα καί νά κάνη τήν Μητρόπολη παράδεισο. Καί στό τέλος ἔλεγε: «Τό ἔλεος τοῦ Κυρίου ἄς συνοδεύει τήν ψυχή μου ἀπό τήν ἐκ τοῦ ματαίου τούτου κόσμου ἀναχώρησιν». Δηλαδή, ἦταν ἕνας Ἐπίσκοπος πού ἔχει βαθυτάτη αἴσθηση τῆς ἀποστολῆς του.

Ἄρα, λοιπόν, ἔχουμε ἕναν Ἐπίσκοπο ὁ ὁποῖος γνωρίζει τί εἶναι ὁ Ἐπίσκοπος, ποιά εἶναι ἡ ἀποστολή τοῦ Ἐπισκόπου, ὁ ὁποῖος γνωρίζει ὅτι ὁ Ἐπίσκοπος ἀνεβαίνει στόν σταυρό, ἡ ἀρχιερωσύνη εἶναι σταυρική ζωή, εἶναι θυσιαστική ἀγάπη, ἀγάπη γιά τόν Θεό καί ἀγάπη γιά τούς ἀνθρώπους. Ἕνας Ἐπίσκοπος, ὁ ὁποῖος ξέρει ὅτι θά λογοδοτήση κατά τήν ἡμέρα τῆς Κρίσεως, ἀλλά, βεβαίως, καί ὅταν ἡ ψυχή ἐξέλθη ἀπό τό σῶμα. Γι’ αὐτό ζητᾶ τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ νά τόν συνοδεύη στήν «ἐκ τοῦ ματαίου τούτου κόσμου ἀναχώρησιν», ὅπως ἔλεγε.

Δημ. Σεβασμιώτατε, σέ διάστημα λίγων μηνῶν ἁγιοκατατάχθηκαν δύο πρόσωπα μέ τά ὁποῖα συνδεόσασταν, ὁ ἅγιος Σωφρόνιος τοῦ Ἔσσεξ καί χθές ὁ ἅγιος Καλλίνικος, Μητροπολίτης Ἐδέσσης, Πέλλης καί Ἀλμωπίας. Πῶς αἰσθάνεστε γιά τό γεγονός αὐτό, γιά νά κλείσουμε αὐτή τή συζήτησή μας. Εἶστε ἕνας ἄνθρωπος ὁ ὁποῖος ἔχει γράψει γι’ αὐτές τίς δύο προσωπικότητες, τίς ἔχετε ἀναδείξει θά λέγαμε, ἔχετε συγκεντρώσει τόν πνευματικό τους πλοῦτο.

Ν.Ι. Ναί, καί ὄχι μόνο γι’ αὐτούς. Συνδεόμουν πάρα πολύ στενά μέ τόν ἅγιο Παΐσιο, συνδεόμουν πάρα πολύ μέ τόν ἅγιο Ἐφραίμ Κατουνακιώτη, μέ τόν ὁποῖο εἶχα ἕναν διάλογο γιά θέματα καρδιακῆς προσευχῆς, μέ τόν ἅγιο Παΐσιο πού πήγαινα τακτικά στό Ἅγιο Ὄρος καί εἶχα μία τακτική ἐπικοινωνία, καί σέ δύσκολες στιγμές τῆς ζωῆς μου ἐκεῖνος ἔδειξε πολύ μεγάλη ἀγάπη καί φροντίδα γιά μένα. Καί φυσικά μέ τόν ἅγιο Σωφρόνιο. Μέ τόν ἅγιο Σωφρόνιο συνδεόμουν μέ τήν εὐλογία τοῦ Γέροντός μου, τοῦ Καλλινίκου. Ὅταν τοῦ εἶπα ὅτι θέλω νά πάω νά συναντήσω τόν ἅγιο Σωφρόνιο. «Βεβαίως», μοῦ εἶπε. Καί ὅταν πήγαινα στό Ἅγιον Ὄρος, μοῦ ἔλεγε: «Νά πᾶς, νά ὠφελεῖσαι». Καί ὅταν ἐπέστρεφα εἴτε ἀπό τόν Γέροντα Σωφρονιο εἴτε ἀπό τόν ἅγιο Παΐσιο καί ἀπό πατέρες τοῦ Ἁγίου Ὄρους, μοῦ ἔλεγε: «Πές μου καί ἐμένα τί σοῦ εἶπαν αὐτοί γιά νά ὠφεληθῶ καί ἐγώ». Ἐνῶ ἦταν Γέροντάς μου, ἦταν πνευματικός μου πατέρας, ὁ κατ’ ἐξοχήν Γέροντάς μου, ἐν τούτοις ὅμως μέ ἄφηνε ἐντελῶς ἐλεύθερο. Δέν ἦταν σάν κάποιους Γέροντες οἱ ὁποῖοι κρατᾶνε τά πνευματικά παιδιά τους μόνο στόν ἑαυτό τους. Ἐκεῖνος μοῦ ἔδινε πλήρη ἐλευθερία. Καί ὅταν ἐπέστρεφα ἀπό τίς «ἀποδημίες» μου, τότε ἐκεῖνος ρωτοῦσε: «Πές μου, τί σοῦ εἶπε ὁ ἅγιος Παΐσιος γιά νά ὠφεληθῶ καί ἐγώ. Τί σοῦ εἶπε ὁ ἅγιος Σωφρόνιος γιά νά ὠφεληθῶ καί ἐγώ;». Καί ἐνῶ ἔμενα μέσα στήν Μητρόπολη μαζί μέ ἐκεῖνον 15 χρόνια, ὅμως κάθε χρόνο, ἕνα μήνα, μοῦ ἔδινε τήν ἄδεια καί πήγαινα στήν Μονή τοῦ Essex γιά νά ὠφελοῦμαι ἀπό τόν ἅγιο Σωφρόνιο. Αἰσθάνομαι πολύ μεγάλη χαρά γι’ αὐτό τό γεγονός, πρῶτα-πρῶτα γιατί πλούτισε ἡ Ἐκκλησία, πλούτισε τό ἁγιολόγιο τῆς Ἐκκλησίας. Βεβαίως, ἡ Ἐκκλησία ἔχει πάρα πολλούς ἁγίους, ἀλλά ἐδῶ εἶναι τό ἐπίσημο ἁγιολόγιο καί χρωστοῦμε εὐγνωμοσύνη στό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο γι’ αὐτήν τήν μεγάλη δωρεά. Καί τόν ἅγιο Ἰωσήφ τόν Ἡσυχαστή, τόν ὁποῖο ἐμμέσως γνώρισα μέσα ἀπό τά πνευματικά του παιδιά καί χρωστᾶμε πολύ μεγάλη εὐγνωμοσύνη γι’ αὐτό, αἰσθάνομαι πολύ μεγάλη χαρά. Ἀλλά βέβαια καταλαβαίνετε ὅτι αὐτό δέν μᾶς δίνει τό δικαίωμα νά ἔχουμε μέσα μας αὐτοδικαίωση καί αὐτάρκεια, δηλαδή νά λέμε εἶχα ἅγιο πνευματικό πατέρα. Ναί, εἶχα ἅγιο πνευματικό πατέρα, δῶρο τοῦ Θεοῦ, ἀλλά αὐτό μπορεῖ νά εἶναι εἰς βάρος μου.

Δημ. Δέν μᾶς ἀπαλλάσσει δηλαδή τῶν πνευματικῶν εὐθυνῶν, αὐτό ἐννοεῖτε.

Ν.Ι. Βεβαίως, διότι λέει ἐκεῖ ἡ Ἁγία Γραφή ὅτι «ὁ γνούς καί μή ποιήσας δαρήσεται πολλάς». Καί μάλιστα αὐξάνονται, θά ἔλεγα, οἱ ὑπευθυνότητες καί τά καθήκοντά μας ἀπέναντι στόν Θεό καί στούς ἄλλους. Αὐτές τίς ἡμέρες, χθές καί σήμερα, μοῦ ἔλεγαν μερικοί: «Τί τυχερός πού γνωρίζεις τόσους ἁγίους καί ἰδιαιτέρως τόν ἅγιο Καλλινίκο πού ἤσασταν μαζί, τό μοναδικό του παιδί, τό μοναχοπαίδι του», μέ τήν στενή ἔννοια τοῦ ὅρου. Ἀπαντοῦσα: «Αὐτό εἶναι δωρεά τοῦ Θεοῦ, ἀλλά ὅταν ὁ Θεός δίνη ἕνα δῶρο, πρέπει ἀπέναντι σ’ αὐτό τό δῶρο νά στεκόμαστε μέ καλό τρόπο, γιατί ἀλλιῶς τά πνευματικά δῶρα ἤ τά πνευματικά λάθη πληρώνονται πολύ ἀκριβά». Καί σέ αὐτούς πού μοῦ ἔλεγαν: «Τί μεγάλη εὐλογία νά ζῆς μέ ἕναν ἅγιο», ἀπαντοῦσα: «Δέν ἦταν τόσο εὐλογία, ἦταν καί σταυρός, γιατί ἔπρεπε νά σηκώσω καί ἐγώ τόν δικό μου σταυρό κοντά σ’ αὐτόν». Καί ἐγώ τουλάχιστον ἔλεγα διά πρεσβειῶν καί ἐκείνου καί ἄλλων τουλάχιστον νά σωθοῦμε, τουλάχιστον ὁ Θεός νά στείλη τό ἔλεός του καί νά μᾶς κρίνη μέ ἐπιείκεια.

Δημ. Κάτι τελευταῖο, Σεβασμιώτατε, πρακτικό γιά τούς τηλεθεατές μας πού μᾶς ἀκοῦν. Ἔχετε γράψει τρία βιβλία γιά τόν μακαριστό πνευματικό σας, τόν ἅγιο Καλλίνικο, σκέφτεστε αὐτά τά βιβλία νά τά συνοψίσετε πλέον, νά προβεῖτε σέ μία καινούργια ἔκδοση μέ τήν εὐκαιρία τῆς ἁγιοκατατάξεως;

Ν.Ι. Τό τρίτο βιβλίο, «Καλλίνικος, Μητροπολίτης Ἐδέσσης μιά "ὁσία μορφή"», ἔχει ἐξαντληθῆ καί ἔπρεπε νά τό ξαναεκδώσω. Καί μπορεῖ νά σᾶς φαίνεται παράδοξο, ἀλλά χθές εἶχα αὐτό τό ἔργο, ἀπό τό πρωΐ ξεκίνησα νά ἐπιμεληθῶ αὐτό τό ἔργο καί ὅταν ὁλοκληρώθηκε ἡ διόρθωση καί νά προσθέσω μερικά ἄλλα κείμενα, ἦρθε ἡ ἀπόφαση τῆς ἁγιοκατατάξεως. Ἄρα, λοιπόν, τό ἔχω δεῖ, τό ἔχω ὁλοκληρώσει, εἶναι ἕτοιμο γιά νά ἐκδοθῆ, ἕνα τρόπον τινά συνοπτικό βιβλίο γιά νά καταλάβουν ὅλοι τί μεγάλη μορφή εἶναι ὁ ἅγιος Καλλίνικος. Καί γιά νά ὁλοκληρώσω, θά ἔλεγα ὅτι ὁ ἅγιος Καλλίνικος ἦταν πάρα πολύ ἐκφραστικός ἄνθρωπος. Εἶχε μερικές φράσεις πού ἦταν πάρα πολύ σημαντικές.

Πρῶτον, ἄς ποῦμε, μία φράση τήν ὁποία ἔλεγε ὅταν ἄκουγε ἕνα γεγονός. Ἔλεγε «δυνάμει τοῦ νόμου». Ὅταν γράφη κανείς ἕνα ἔγγραφο, λέει «δυνάμει τοῦ νόμου τάδε». Κάποιος τόν ρώτησε τί θά πῆ «δυνάμει τοῦ νόμου;», καί ἐκεῖνος ἀπαντοῦσε: «Δυνάμει τοῦ νόμου τοῦ πνευματικοῦ». Ἔλεγε ὅτι ὑπάρχει γιά ὅλα τά θέματα ἕνας πνευματικός νόμος. Δηλαδή τό πῶς συμπεριφέρεται κανείς ἀπέναντι στό Θεό, ἀπέναντι στήν Ἐκκλησία, ὑπάρχει ἕνας πνευματικός νόμος. Ἕνα αὐτό.

Δεύτερον, ὅταν εἶχε κάποια δυσκολία, συνήθως δέν ἀπαντοῦσε, συνήθως ἔκανε ὑπομονή. Ὅταν εἶχε κάποια συκοφαντία, ὅταν τόν συκοφαντοῦσαν, ἐκεῖνος ἔκανε ὑπομονή, ἁπλῶς ἔλεγε: «Θά λαλήση ὁ οὐρανός». Τά ἄφηνε ὅλα στόν Θεό. Καί χθές «ἐλάλησε ὁ οὐρανός». Δηλαδή, ἡ πρώτη φράση ἡ ὁποία ἦρθε στό νοῦ μου χθές μόλις ἄκουσα γιά τήν ἁγιοκατάταξή του, εἶπα: «ἐλάλησε ὁ οὐρανός». Καί ἐπίσης ἕνα ἄλλο πού ἔλεγε, ἰδίως ὅταν ἦταν ἄρρωστος, ἦταν: «Ἄς ἤμουν ἅγιος καί ἄς ἤμουν μέ ἕνα πόδι ἤ μέ ἕνα μάτι», δηλαδή ποθοῦσε τήν ἁγιότητα. Τό τελευταῖο διάστημα ἐκεῖνος αὐτό νοσταλγοῦσε. «Δέν πειράζει, ἄς ἤμουνα ἅγιος καί ἄς ἤμουν καί τυφλός», πού ἔδειχνε τόν μεγάλο πόθο τόν ὁποῖον εἶχε γιά τήν ἁγιότητα.

Δημ. Σεβασμιώτατε, στό σημεῖο αὐτό νά σᾶς εὐχαριστήσουμε γιά τήν παρουσία σας στό πρακτορεῖο μας καί γιά τήν ἐνδιαφέρουσα συζήτηση καί τή μαρτυρία τῶν ἐμπειριῶν σας ἀπό τόν νέο ἅγιο τῆς Ἐκκλησίας μας, τόν μακαριστό Μητροπολίτη Ἐδέσσης, Πέλλης καί Ἀλμωπίας κυρό Καλλίνικο. Νά εἶστε καλά.

Ν.Ι. Ἐγώ εὐχαριστῶ πάρα πολύ καί νά ἔχουμε τίς πρεσβεῖες του.

Δημ. Νά εἶστε καλά. Τήν εὐχή σας.–