Ἀποστολική καί ἀγγελική ζωή τοῦ ἁγίου Καλλινίκου, Μητροπολίτου Ἐδέσσης, Πέλλης καί Ἀλμωπίας

Μητροπολίτου Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου Ἱεροθέου

video θεῖο κήρυγμα

Δοξάζω τόν Θεό γιά τήν σημερινή ἡμέρα, τήν ἑόρτιον καί λαμπράν. Εἶναι ἡ πρώτη ἑορτή τοῦ ἐν ἁγίοις Πατρός ἡμῶν Καλ­λινίκου, πού βρίσκεται στό μέσον μεταξύ τῆς ἑορτῆς τῆς Μετα­μορφώσεως τοῦ Χριστοῦ, πού δείχνει ὅτι ὁ Χριστός μέσα στήν δόξα Του εἶναι τό ἀρχέτυπο κάλλος τῆς εἰκόνος μας καί ὁ σκοπός τῆς δημιουργίας μας, στόν ὁποῖο πρέπει νά φθάσουμε, καί τῆς ἑορτῆς τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου, πού πρώτη αὐτή ἔφθασε σέ αὐτό τό ὕψος, ἀφοῦ ἐν σώματι βρίσκεται μέσα στήν δόξα τοῦ Θεοῦ.

Αὐτό δείχνει ὅλο τό περιεχόμενο τῆς ζωῆς τοῦ ἁγίου Καλλινίκου. Μιλοῦσε συνεχῶς γιά τόν Χριστό καί τήν δόξα Του, ἀλλά καί γιά τήν δόξα τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου. Ἀπό τήν ἡμέρα πού κοιμήθηκε ἀναμέναμε γιά πολλά χρόνια τήν ἡμέρα πού θά ἑορταζόταν ὁ ἅγιος Μητροπολίτης μας Καλλίνικος, ἀφοῦ ἀπό τότε ὅσοι τόν πλησίασαν πιό κοντά διαπίστω­σαν τήν ἁγιότητά του. Καί ἰδού, ἡ ἡμέρα αὐτή ἦλθε.

Εὐχαριστῶ τόν Σεβασμιώτατον Μητροπολίτην Ἐδέσσης, Πέλλης καί Ἀλμωπίας Ἰωήλ γιά τήν τιμή πού μοῦ ἔκανε νά ὁμιλήσω στήν πρώτη ἑορτή του μετά τήν ἐγγραφή του στό ἁγιολόγιο τῆς Ἐκ­κλησίας καί φυσικά τόν εὐχαριστῶ γιά ὅλη τήν βοήθειά του γιά νά φθάσουμε στήν σημερινή ἡμέρα, συνεργασθήκαμε ἄριστα γι' αὐτό.

Βεβαίως, πάνω ἀπό ὅλους εὐχαριστῶ τόν Οἰκουμενικό Πατριάρχη κ. Βαρθολομαῖο, πού εἰσηγήθηκε καί πρότεινε στήν Ἱερά Σύνοδο τήν ἐγγραφή τοῦ Μητροπολίτου Ἐδέσσης, Πέλλης καί Ἀλμω­πίας Καλλινίκου στό ἁγιολόγιο τῆς Ἐκκλησίας, ὕστερα ἀπό τήν ὁμόφωνη ἀπόφαση καί τήν ἐμπεριστατωμένη Ἔκθεση τῆς Κανονικῆς Ἐπιτροπῆς τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρ­χείου ὑπό τήν προεδρία τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου Φιλαδελφείας κ. Μελίτωνος, ὅπως ἐπίσης εὐχαριστῶ τόν Μακαριώτατον Ἀρχιεπίσκοπο Ἀθη­νῶν καί Πάσης Ἑλλάδος κ. Ἱερώνυμο καί τήν Ἱερά Σύνοδο, πού ἀπεφάσισαν νά ὑποβάλλουν τήν πρόταση στό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο.

Φυσικά, εὐχαριστῶ ἐσᾶς τόν φιλόχριστο λαό, πού ἀποτε­λεῖτε τήν συνείδηση τῆς Ἐκκλησίας καί βεβαιώνετε καθημε­ρινῶς μέ τά λόγια καί τίς πράξεις σας τήν ἁγιότητα τοῦ Ποιμενάρχου σας Καλλινίκου, τοῦ Πνευματικοῦ μας Πατέρα, καί αὐτή ἡ δική σας συνείδηση ἀποτελεῖ τό αὐθεντικό κριτήριο τῆς ἁγιότητος ἑνός ἀνθρώπου, καί ἐδῶ συγκεκριμένα τοῦ Μητροπολίτου Καλλινίκου.

Ἀρχίζοντας τόν ἑόρτιον αὐτόν λόγο θεωρῶ καλό νά παραμείνω σέ δύο φράσεις ἀπό τήν ἀκολουθία τῶν Χαιρετισμῶν στόν ἅγιο Καλλίνικο πού συνέταξε ὁ πεπειραμένος ὑμνογράφος τῆς Ἐκκλησίας μας, Μητροπολίτης Ἐδέσσης, Πέλλης καί Ἀλμω­πίας Ἰωήλ. Μεταξύ τῶν ἄλλων γράφει στήν ἀκολουθία αὐτή πού ἀποτελεῖ καί τήν δική του σοβαρή μαρτυρία γιά τόν ἅγιο Καλλίνικο:

«Χαῖρε ἰσότιμε τῶν Ἀποστόλων

Χαῖρε ὁμόηθε τῶν ἀγγέλων».

Ἀνυμνεῖται ὁ ἅγιος Καλλίνικος ὡς ἰσότιμος τῶν Ἀποστό­λων καί ὡς ὁμόηθος τῶν ἀγγέλων. Ἰδού, λοιπόν, τά δύο σημεῖα τοῦ σημερινοῦ κηρύγματός μου.

1. «Χαῖρε ἰσότιμε τῶν Ἀποστόλων»

Εἶναι κοινός τόπος στήν πατερική διδασκαλία, ἀλλά καί σέ ὅλη τήν ἐκκλησιαστική ζωή ὅτι οἱ Ἐπίσκοποι εἶναι διάδοχοι τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων. Οἱ ἅγιοι Ἀπόστολοι χειροτόνησαν τούς πρώτους Ἐπισκόπους καί ἐκεῖνοι τούς ἑπομένους, ὥστε ἡ Ἀρχιερωσύνη τοῦ Χριστοῦ νά φθάση μέχρι σήμερα.

Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος στήν Α΄ πρός Κονινθίους Ἐπιστολή του παρουσιάζει κατά ἐκπληκτικό τρόπο τά ζωντανά μέλη τῆς Ἐκκλησίας σέ μιά ἱεραρχικότητα. Γράφει: «Καί οὕς μέν ἔθετο ὁ θεός ἐν τῇ ἐκκλησίᾳ πρῶτον ἀποστόλους, δεύτερον προφήτας, τρίτον διδασκάλους, ἔπειτα δυνάμεις, εἶτα χαρίσματα ἰαμάτων, ἀντιλήψεις, κυβερνήσεις, γένη γλωσσῶν» (Α΄ Κορ. ιβ΄, 28). Στήν ἱεράρχηση αὐτῶν τῶν χαρισμάτων δέν ἀπαριθμοῦν­ται οἱ Ἐπίσκοποι, ἀφοῦ μνημονεύονται πρῶτον οἱ Ἀπόστολοι, δεύτερον οἱ Προφῆτες, τρίτον οἱ Διδάσκαλοι. Τί ἦταν, λοιπόν, οἱ Ἐπίσκοποι;

Τό βιβλίο «Διδαχή τῶν Δώδεκα Ἀποστόλων», πού συνε­τάγη στό τέλος τοῦ 1^ου αἰῶνος καί συγκεκριμένα τό 80 -100 μ.Χ. ἀναφέρεται καί στό θέμα αὐτό. Ἀφοῦ οἱ Ἀπόστολοι δίνουν ἐντολή νά χειροτονοῦν Ἐπισκόπους καί Διακόνους ἀξίους τοῦ Κυρίου «ἄνδρας πραεῖς καί ἀφιλαργύρους καί ἀληθεῖς καί δεδοκι­μα­σμένους», στήν συνέχεια δίνουν τήν μαρτυρία: «Ὑμῖν γάρ λειτουργοῦσι καί αὐτοί (οἱ Ἐπίσκοποι) τήν λειτουργίαν τῶν προ­φητῶν καί διδασκάλων. Μή οὖν ὑπερίδητε αὐτούς∙ αὐτοί γάρ εἰσιν οἱ τετιμημένοι ὑμῶν μετά τῶν προφητῶν καί διδασκάλων» (παρ. XV). Αὐτό σημαίνει ὅτι ἴσως οἱ πρῶτοι Χριστιανοί περιφρονοῦσαν τούς Ἐπισκόπους, γι’ αὐτό ἡ «Διδαχή τῶν Δώδε­κα Ἀποστόλων» παραγγέλλει τούς Χριστιανούς νά τιμοῦν τούς Ἐπισκόπους μαζί μέ τούς Προφήτας καί Διδασκάλους.

Ὅμως, ὅταν ἐξέλιπον οἱ Ἀπόστολοι καί ἐτέθη τό δίλημμα ποιοί εἶναι οἱ διάδοχοί τους, οἱ Προφῆτες, οἱ Διδάσκαλοι ἤ οἱ Ἐπίσκοποι, τότε ἡ Ἐκκλησία μέ τούς Ἀποστολικούς Πατέρας, τόν ἅγιο Πολύκαρπο Σμύρνης, τόν ἅγιο Ἰγνάτιο τόν Θεοφόρο καί τόν ἅγιο Εἰρηναῖο Λουγδούνου καθόρισαν ὅτι οἱ Ἐπίσκοποι εἶναι οἱ διάδοχοι τῶν Ἀποστόλων, αὐτοί ἔχουν τήν ἀποστολική ζωή καί τήν ἀποστολική διαδοχή, πού φθάνει μέχρι τίς ἡμέρες μας.

Ἔτσι, ὁ ἅγιος Καλλίνικος εἶναι διάδοχος τῶν Ἁγίων Ἀπο­στόλων, πού εἶχε τό χάρισμα τῆς προφητείας, τῆς διδασκαλίας, γι’ αὐτό ἰσχύει ὁ χαιρετισμός «Χαῖρε ἰσότιμε τῶν Ἀποστόλων». Ἔζησε μαζί μας ὡς Ἀπόστολος Ἰησοῦ Χριστοῦ, ἦταν ἰσότιμος τῶν Ἀποστόλων. Ἔτσι τόν γνωρίσαμε καί αὐτή εἶναι ἡ μαρτυρία μας: Ἀπόστολος, Προφήτης, διδάσκαλος, μέ χαρίσματα ἰαμάτων, μέ διοικητικά χαρίσματα καί προσευχή. Καί ἰσχύει σέ αὐτόν ἀπολύτως τό τροπάριο πού ψάλλει ἡ Ἐκκλησία: «Καί τρόπων μέτοχος καί θρόνων διάδοχος, τῶν Ἀποστόλων γενόμενος τήν πρᾶξιν εὗρες θεόπνευστε εἰς θεωρίας ἐπίβασιν». Εἶχε ἀποστολική ζωή, ἀποστολική παράδοση καί ἀποστολική διδαχή.

2. «Χαῖρε ὁμόηθε τῶν ἀγγέλων»

Ὁ δεύτερος αὐτός Χαιρετισμός συνδέεται μέ τόν πρῶτον. Ἡ Χάρη τῆς Ἀρχιερωσύνης σέ ἕναν Κληρικό μεταδίδεται μέ τήν Χειροτονία του σέ Ἐπίσκοπο, ὁπότε εἶναι ἰσότιμος τῶν Ἀποστόλων. Γι’ αὐτό ὁ ἅγιος Συμεών ὁ Θεσσαλονίκης γράφει ὅτι «Πέτρος μέν καί Παῦλος κατά τήν ἀρετήν καί τούς κόπους ὑπερφυεῖς καί μεγάλων στεφάνων ἄξιοι», ἀλλά «κατά τήν τῆς ἱερωσύνης χάριν, οὐχ οὕτως». Γιατί, «οὐδέν πλέον ἔχει τοῦ Χρυσορρήμονος Παῦλος, οὐδέ γε πάλιν ὁ Χρυσολόγος, καθό ἱεράρχης, ὑπερέχει τινός τῶν ὑποδεεστέρων δοκούντων ἐπισκό­πων, εἰ μή κατά τό ὕψος τῆς ἀρετῆς».

Ἔτσι, οἱ Ἀπόστολοι καί οἱ μετέπειτα διάδοχοί τους Ἀρχιε­ρεῖς εἶναι ἴδιοι «κατά τήν ἰσχύν τῆς ἱερωσύνης... ἐπεί καί τοῦ Χριστοῦ ἡ ἱερωσύνη ἐστί, καί οὐκ ἀνθρωπίνης ἀρετῆς ἔργον». Αὐτό σημαίνει ὅτι ὅλοι οἱ Ἀρχιερεῖς, ὡς διάδοχοι τῶν Ἀποστόλων καί ἔχοντας τήν Ἀρχιερωσύνη τοῦ Χριστοῦ ἔχουν τήν ἴδια Χάρη, ἀλλά διαφέρουν μόνον «κατά τήν ἀρετήν καί τούς κόπους».

Ὁ ἅγιος πατέρας μας Καλλίνικος εἶχε τήν ἴδια Ἀρχιερω­σύνη τοῦ Χριστοῦ, μέ τήν ὁποία τελοῦσε τά Μυστήρια, κυρίως τό μυστήριο τῆς θείας Εὐχαριστίας, ἀλλά εἶχε καί ἀγγελική ζωή, γι’ αὐτό ἔχει ἐφαρμογή ὁ Χαιρετισμός: «Χαῖρε ὁμόηθε τῶν ἀγγέλων». Ἄλλος περισσότερο  καί ἄλλος λιγότερο καταλάβαμε ὅσοι τόν γνωρίσαμε ἀπό κοντά, ὅτι εἶχε τήν ζωή τῶν ἀγγέλων.

Ἔζησε καί πολιτεύθηκε μαζί μας ὡς ἄγγελος ἐπί τῆς γῆς. Οἱ ἄγγελοι κατά τόν Ἀπόστολο Παῦλο εἶναι «λειτουργικά πνεύματα εἰς διακονίαν ἀποστελλόμενα διά τούς μέλλοντας κληρονομεῖν σωτηρίαν» (Ἑβρ. α΄, 14). Ἔτσι, καί ὁ ἅγιος Καλλίνικος προσευχόταν καί δοξολογοῦσε τόν Θεό ὡς ἄγγελος, εἶχε τήν ψυχική καί πνευματική καθαρότητα τῶν ἀγγέλων. Ὁ ζῆλος του, ἡ ἔμπνευσή του, ἡ ἀγάπη του, ἡ καθαρότητά του, ἡ ὑπακοή του στόν Θεό ἔδειχναν ἕναν ἄνθρωπο καί ἕναν Ἐπίσκοπο μέ ἀγγελική ζωή. Συγχρόνως, διακονοῦσε τούς ἀνθρώπους στήν σωτηρία τους.

Τί μπορεῖ νά πῆ κανείς περισσότερο σέ ἕναν μικρό εὐχαρι­στια­κό λόγο; Ποιός λόγος μπορεῖ νά παρουσιάση τόν βίο καί τήν πολιτεία αὐτοῦ τοῦ ἐναρέτου καί εὐλογημένου Ἐπισκόπου; Ποιός μπορεῖ νά παρουσιάση μέ λόγους τήν ἡσυχαστική, τήν ποιμαντική καί ἱεραποστολική ζωή του; Πῶς μπορεῖ κανείς νά ὁμιλήση μπροστά σέ σᾶς, τά πνευματικά του παιδιά, πού μεγαλώσατε μέ τόν λόγο του καί τήν ἀγάπη του;

Μεγάλη εὐλογία πού βρισκόμαστε σέ αὐτόν τόν Ἱερό Ναό τῆς Ἁγίας Σκέπης. Ἐδῶ ἔγινε ἡ ἐνθρόνισή του, ἐδῶ λειτουργοῦσε ὡς ἐπίγειος ἄγγελος, ἐδῶ ὁμιλοῦσε ὡς προφήτης, ἐδῶ μᾶς χειροτόνησε μέ κατάνυξη καί μεγαλοπρέπεια, ἐδῶ ἐψάλη ἡ ἐξόδιο ἀκολουθία του καί ἐδῶ τώρα διαβάστηκε ἡ Πράξις τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου μέ τήν ὁποία κατατάχθηκε στό ἁγιολόγιο τῆς Ἐκκλησίας μας.

Ἔτσι, ὁ Ναός αὐτός τῆς Ἁγίας Σκέπης μπορεῖ νά ἀποκληθῆ καί Ναός τοῦ ἐν ἁγίοις Πατρός ἡμῶν Καλλινίκου τοῦ θαυματουργοῦ. Τί ἄλλο νά πῶ; Θά μνημονεύσω ἕναν λόγο ἑνός ἀειμνήστου Μητροπο­λίτου τῆς Κρήτης, τοῦ Μητροπολίτου Πέτρας Νεκταρίου, ὁ ὁποῖος ἔγραψε:

«Τόν θυμᾶμαι χοροστατοῦντα στόν ἑσπερινό τοῦ ἁγίου Φανουρίου στό προάστιο Κατσαμπά Ἡρακλείου. Τό πρόσωπό του ἔλαμπε ἀπό τό ἄκτιστο φῶς τῆς Χάριτος τοῦ Θεοῦ καί ἡ ἀναστροφή μαζί του σέ γέμιζε γαλήνη, σέ ἀνέπαυε. Ἐκεῖνο πού μοῦ ἔκανε ἐντύπωση εἶναι ὁ ταπεινός του χαρακτήρας καί τό ὀλιγόλογό του. Ἡ παρουσία του, ἡ σεμνή χοροστασία του, τό ἱλαρό βλέμμα του ἐντυπωσίασαν τούς πάντες καί μᾶς ἔδωσαν πολύ δυνατά μηνύματα. Εἶμαι βέβαιος, βεβαιότατος ὅτι κάποτε θά λαλήση ὁ οὐρανός γι᾽ αὐτόν. Αἰωνία του ἡ μνήμη». 

Καί ὁ οὐρανός ἐλάλησε διά στόματος τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου Βαρθολομαίου, ὕστερα ἀπό τήν μαρ­τυρία πολλῶν. Καί ἐπειδή ἄρχισα τόν λόγο μου μέ στίχους ἀπό τούς Χαιρετισμούς πού συνέταξε ὁ διαπρεπής ὑμνογράφος τῆς Ἐκκλη­σίας μας Μητροπολίτης Ἐδέσσης, Πέλλης καί Ἀλμωπίας Ἰωήλ, θά τελειώσω μέ τρεῖς ἄλλους Χαιρετισμούς:

«Χαῖρε τῆς Ἐδέσσης καί Πέλλης προπύργιον

Χαῖρε τῆς Ἀλμωπίας ἁπάσης ὑψίπυργος

Χαῖρε τῆς Ἐκκλησίας λαμπρόν κόσμημα

Χαίροις Πάτερ Καλλίνικε».

***