Πρωτοχρονιάτικο μήνυμα 2021 - Ἡ ἀντιμετώπιση τῆς δεισιδαιμονίας

Μητροπολίτου Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου Ἱεροθέου

(Στὴν http//nafpaktianews.gr, ἀπομαγνητοφωνημένο)

Πρωτοχρονιάτικο μήνυμα video

Καλημέρα σας καί χρόνια πολλά!

Ἀρχή τoῦ Νέου Ἔτους σήμερα καί εὔχομαι σέ ὅλους ὅσοι μᾶς βλέπουν αὐτήν τήν στιγμή, νά ἔχουν χρόνια πολλά, νά ἔχουν ὑγεία καθ’ ὅλη τήν διάρκεια τοῦ ἔτους, ὑγεία ὄχι ἁπλῶς μόνο σωματική, ἀλλά καί ψυχική καί πνευματική.  Τό Νέο Ἔτος τό βλέπουμε μέ πολύ μεγάλη αἰσιοδοξία. Προσβλέπουμε ὅτι θά εἶναι πολύ καλό, αἴσιον καί εὐτυχές, ὅπως ἔλεγαν παλαιά. Τό παλαιό ἔτος παρῆλθε καί τώρα εἰσερχόμαστε στό Νέο Ἔτος καί ἐπιθυμοῦμε νά ἔχουμε τήν εὐλογία τοῦ Θεοῦ.

Ὅταν ρίξουμε μία ματιά στό προηγούμενο ἔτος, βλέπουμε ὅτι δημιουργήθηκαν πάρα πολλά προβλήματα. Ἦταν ἕνας χρόνος γεμάτος προβλήματα, ἕνας χρόνος γεμάτος στενοχώρια ἀπό τά προβλήματα τά ὁποῖα δημιουργήθηκαν ἀπό τήν πανδημία καί φυσικά ἀπό τόν φόβο τοῦ θανάτου.

Παρατηροῦμε ὅτι γιά νά ἀντιμετωπισθοῦν τά θέματα τῆς πανδημίας ἔκλεισαν τά καταστήματα, οἱ ἄνθρωποι ἔχασαν τήν δουλειά τους, αὐξήθηκε ἡ ἀνεργία καί ἡ οἰκονομική κρίση, περιορίσθηκαν γιά πολύ μεγάλο διάστημα οἱ ἄνθρωποι μέσα στά σπίτια τους, ἔκλεισαν τά σχολεῖα, τά Πανεπιστήμια, δυσκολεύτηκαν οἱ ἄνθρωποι νά μετακινηθοῦν γιά νά συναντήσουν τούς ἀνθρώπους πού ἀγαποῦν καί νά ἔχουν μία ἐπικοινωνία μεταξύ τους. Ὑπῆρχαν ἄνθρωποι πού μπῆκαν μέσα στά νοσοκομεῖα, ἔχασαν τούς δικούς τους ἀνθρώπους καί στενοχωρήθηκαν πάρα πολύ. Καί ἑπομένως ἦταν ἕνας χρόνος γεμάτος προβλήματα, γεμάτος στενοχώρια, γεμάτος λύπες. Καί λέμε νά μήν ξαναέρθη αὐτός ὁ χρόνος καί ὁ νέος χρόνος νά εἶναι γεμάτος ὑγεία καί αἰσιοδοξία. Καί μέ αὐτόν τόν τρόπο, μέ αἰσιοδοξία καί ἐλπίδα, νά ἀντιμετωπίσουμε τόν νέο χρόνο.

Εἶναι ἀλήθεια ὅτι, ὅταν βλέπουμε ἐκεῖνα τά ὁποῖα περάσαμε καθ’ ὅλη τήν διάρκεια τοῦ χρόνου, τά προβλήματα τά ὁποῖα μέ συντομία ἀνέφερα προηγουμένως, καταλαβαίνουμε ὅτι αὐτά ἀνέδειξαν καί ἄλλα ἐσωτερικά προβλήματα. Δέν εἶναι μόνον αὐτά τά ὁποῖα φαίνονται, ἀλλά εἶναι καί αὐτά τά ὁποῖα δέν φαίνονται, δηλαδή δέν εἶναι μόνο τά φαινόμενα, ἀλλά εἶναι καί τά μή φαινόμενα, τά ὁποῖα δημιουργήθηκαν καθ’ ὅλη τήν διάρκεια τοῦ ἔτους αὐτοῦ πού πέρασε.

Γιά παράδειγμα, ἕνα ἀπό τά προβλήματα τά ὁποῖα δημιουργήθηκαν καί ἄς ἐλπίσουμε νά μήν ὑπάρξουν κατά τό νέο ἔτος, εἶναι τό πρόβλημα πού νομίζω μᾶς ἔφερε πάρα πολύ πίσω, θά ἔλεγα στόν Μεσαίωνα, εἶναι τό πρόβλημα πού προέρχεται ἀπό τήν δεισιδαιμονία.

Ὅταν δώσουμε τόν ὁρισμό τῆς δεισιδαιμονίας, καταλαβαίνουμε ὅτι εἶναι μία παράλογη πίστη ὅτι ὑπάρχουν ὑπερφυσικές καί μυστηριώδεις δυνάμεις στόν κόσμο πού διευθύνουν τά πάντα μέσα στήν ἱστορία καί τόν κόσμο καί ἐπηρεάζουν τήν ζωή μας. Δεισιδαιμονία ὑπῆρχε στόν Μεσαίωνα, ἀλλά, δυστυχῶς, ἐξακολουθεῖ νά ὑπάρχη στήν ζωή πολλῶν ἀνθρώπων. Πιστεύουν, δηλαδή, ὅτι τά πάντα διευθύνονται ἀπό μερικές δυνάμεις ἀπρόσωπες, ὑπερφυσικές καί μυστηριώδεις. Καί φυσικά ἐκεῖ πού ὑπάρχει ἡ δεισιδαιμονία ὑπάρχει καί ἡ μαγεία. Τί σημαίνει μαγεία; Ἐπιδιώκει ὁ ἄνθρωπος νά ἐξευμενίση καί νά ἐξιλεώση αὐτές τίς ὑπερφυσικές καί μυστηριώδεις δυνάμεις, ὥστε νά περνᾶ καλά στήν ζωή του, καί χρησιμοποιεῖ τήν μαγεία.

Καί εἶναι πολύ ἐκπληκτικό καί θά ἔλεγα παράλογο στήν ἐποχή μας, πού ὑπάρχει τέτοια μεγάλη γνώση, τέτοια ἐπικοινωνία τῶν ἀνθρώπων μεταξύ τους καί ἀναπτύχθηκε τόσο πολύ ἡ ἐπιστήμη, νά ὑπάρχουν τέτοιες τάσεις δεισιδαιμονίας μεταξύ των ἀνθρώπων.

Τό ἐρώτημα εἶναι: πῶς ἀντιμετωπίζεται αὐτή ἡ δεισιδαιμονία, ἀλλά καί ἡ μαγεία πού εἶναι συνάρτηση τῆς δεισιδαιμονίας; Νομίζω ὅτι ὑπάρχουν δύο τρόποι γιά νά ἀντιμετωπίση κανείς αὐτά τά προβλήματα πού προέρχονται ἀπό τήν δεισιδαιμονία.

Τό ἕνα εἶναι ἡ ὀρθόδοξη θεολογία, ἡ θεολογία τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, ἡ ὁποία πιστεύει στόν Θεό πού διευθύνει ὅλον τόν κόσμο, ἕναν Θεό ἀγάπης, ἕναν Θεό πού ἔχει μέσα του πολύ μεγάλη ἀγάπη γιά τόν ἄνθρωπο, ἕναν Θεό πού ἔγινε ἄνθρωπος, προσέλαβε τήν ἀνθρώπινη φύση, ὅπως τό ἑορτάζουμε τήν μεγάλη ἑορτή τῶν Χριστουγέννων. Ἦρθε ὁ Χριστός στόν κόσμο, ἔζησε μαζί μας καί τήν ἀνθρώπινη φύση τήν ὁποία προσέλαβε, τήν κρατᾶ αἰωνίως.
Ὁπότε ἔχουμε νά κάνουμε μέ ἕναν Θεό γεμάτο ἀγάπη καί ἔρωτα γιά τόν ἄνθρωπο. Αὐτός ὁ Θεός διευθύνει τήν ἱστορία καί τόν κάθε ἄνθρωπο προσωπικά. Δέν ὑπάρχουν ὑπερφυσικές καί μυστηριώδεις δυνάμεις μέσα στήν κτίση, καί ἐμεῖς εἴμαστε δοῦλοι αὐτῶν τῶν δυνάμεων. Ὁ Θεός διευθύνει τήν ἱστορία καί διευθύνει τόν κάθε ἄνθρωπο προσωπικά.

Καί θά ἔλεγα ἀκόμη ὅτι μέσα σέ αὐτήν τήν ὀρθόδοξη θεολογία ὑπάρχει ἡ θεωρία ὅτι δέν μᾶς συντηροῦν στήν ζωή οἱ τροφές, οἱ βιταμίνες, οἱ θερμίδες, τά φάρμακα καί τά ἐμβόλια, ἀλλά στήν βιολογική ζωή μᾶς συντηρεῖ ὁ Ἴδιος ὁ Θεός, ἡ ἄκτιστη ἐνέργεια τοῦ Θεοῦ διά τῶν τροφῶν, διά τῶν βιταμινῶν, διά τῶν θερμίδων, διά τῶν φαρμάκων καί τῶν ἐμβολίων. Τελικά, πρέπει νά ἔχουμε αὐτήν τήν μεγάλη πίστη στήν Πρόνοια τοῦ Θεοῦ.
Καί ὁ δεύτερος τρόπος μέ τόν ὁποῖο ἀντιμετωπίζουμε τήν δεισιδαιμονία εἶναι ἡ ἐπιστήμη, καί μάλιστα ἡ σύγχρονη ἐπιστήμη μέ τίς ἀνακαλύψεις τίς ὁποῖες ἔχει κάνει. Διότι ἡ ἐπιστήμη διερευνᾶ τόν αἰσθητό κόσμο καί αὐτή μᾶς βοηθᾶ στήν συντήρησή μας καί στήν ἀντιμετώπιση διαφόρων ἀσθενειῶν. Καί ἐπειδή ἀντιμετωπίσαμε τήν ἀσθένεια covid-19, πού προέρχεται ἀπό τόν κορονοϊό, γι’ αὐτό θέλω νά πῶ ὅτι ἡ ἐπιστήμη ὅλον αὐτόν τόν χρόνο ἔπαιξε πολύ μεγάλο ρόλο καί ἔκανε δύο μεγάλα ἐπιτεύγματα.

Τό πρῶτο ἐπίτευγμα εἶναι ὅτι ἀπομόνωσε τόν κορονοϊό, τόν νέο αὐτό ἰό, διάβασε στήν συνέχεια τήν γενετική ἀλληλουχία του καί γι’ αὐτό προῆλθαν τά τέστ. Λέμε σήμερα ὅτι κάνουμε ἕνα τέστ γιά νά δοῦμε ἄν ἔχουμε κολλήσει τόν κορονοϊό καί εἶναι θετικό ἤ ἀρνητικό. Αὐτό εἶναι ἀποτέλεσμα αὐτοῦ τοῦ μεγάλου ἐπιτεύγματος τῆς ἐπιστήμης, ἐπαναλαμβάνω, τό νά ἀπομονώση τόν ἰό καί νά διαβάση τήν γενετική ἀλληλουχία του.

Τό δεύτερο ἐπίτευγμα τῆς ἐπιστήμης εἶναι ὅτι εἶδε μέ ἠλεκτρονικό μικροσκό¬πιο τήν τρισδιάστατη δομή τῆς πρωτεΐνης-ἀκίδος μέ τήν ὁποία ὁ ἰός εἰσέρχεται μέσα στό κύτταρο τοῦ ἀνθρώπου. Καί ἐπειδή ἀκριβῶς κατέληξε σέ αὐτό τό συμπέρασμα, γι’ αὐτό καί δημιουργήθηκαν τά ἐμβόλια τά ὁποῖα εἶναι ἡ ἐλπίδα γιά νά ἀντιμετω-πίσουμε τά προβλήματα ἀπό τήν ἀσθένεια αὐτή. Καί ὅπως σέ κάθε φάρμακο, καί μέ τό ἐμβόλιο αὐτό μπορεῖ νά ὑπάρξουν καί μερικές παρενέργειες, ἀλλά τελικά οἱ παρενέργειες εἶναι πολύ λίγες σέ σχέση μέ τά ὀφέλη τά ὁποῖα προκαλεῖ.

Ἑπομένως, ἐκεῖνο τό ὁποῖο θά ἤθελα νά πῶ γιά τήν καινούργια χρονιά εἶναι νά ἔχουμε ἐμπιστοσύνη στήν ὀρθόδοξη θεολογία καί τήν ἐπιστήμη καί πρέπει νά ὑπάρχη στενή σχέση μεταξύ ὀρθοδόξου θεολογίας καί ἐπιστήμης, γιά νά μήν καταλήξουμε στόν Μεσαίωνα καί στήν δεισιδαιμονία πού ἐπικρατοῦσε τότε.

Πρέπει νά ὑπάρξη συνεργασία μεταξύ ὀρθοδόξου θεολογίας, ἡ ὁποία ἀπαντᾶ στά ἐσωτερικά πνευματικά προβλήματα τοῦ ἀνθρώπου καί στό νόημα τῆς ζωῆς, καί τῆς σύγχρονης ἐπιστήμης ἡ ὁποία διασφαλίζεται ἀπό τούς τρόπους μέ τούς ὁποίους διασφαλίζεται καί ἡ ὁποία ἐνδιαφέρεται γιά τήν ὑγεία τοῦ σώματος.

Γι’ αὐτό καί θέλω νά πῶ ὅτι γιά θέματα πνευματικῆς ὑγείας ρωτᾶμε τούς πνευματικούς πατέρες, ἐνῶ γιά θέματα σωματικῆς ὑγείας ρωτᾶμε τούς ἰατρούς. Ὅπως δέν μπορεῖ νά ὑπάρχη σύγχυση μεταξύ θεολογίας καί ἐπιστήμης, γιατί κινοῦνται σέ δύο διαφορετικά ἐπίπεδα, ἔτσι δέν πρέπει νά ὑπάρχη σύγχυση μεταξύ τοῦ πνευματικοῦ πατρός, τοῦ ἱερέως πού μᾶς ἐξομολογεῖ καί τοῦ ἰατροῦ μας. Γιά θέματα, λοιπόν, πού ἀφοροῦν τήν ὑγεία τοῦ ἀνθρώπου θά πρέπει νά ρωτοῦμε κυρίως τούς ἰατρούς ἐπιστήμονες, πού μᾶς παρακολουθοῦν.

Μέσα σέ αὐτήν τήν προοπτική εὔχομαι τό Νέο Ἔτος νά εἶναι αἰσιόδοξο, νά εἶναι γεμάτο ἐλπίδα καί ζωή. Νά ἔχουμε σωματική, ψυχική καί πνευματική ὑγεία, νά ἔχουμε νόημα ζωῆς. Καλή καί εὐλογημένη χρονιά!