Μητροπολίτου Σαράντα Ἐκκλησιῶν Ἀνδρέου: Ἀσκητής Ἐπίσκοπος μέ ἐκκλησιαστικό φρόνημα

Κήρυγμα Μητροπολίτου Σαράντα Ἐκκλησιῶν Ἀνδρέου, κατά τόν ἑσπερινόν τῆς ἀνακομιδῆς τῶν ἱερῶν λειψάνων τοῦ Ἁγίου Καλλινίκου Ἐδέσσης. Ἱερός Μητροπολιτικός Ναός Ἁγίας Σκέπης Ἐδέσσης, 14 Ὀκτωβρίου 2021

Σεβασμιώτατε Μητροπολῖτα Γέροντα Χαλκηδόνος κ Ἐμμανουήλ, ἐπικεφαλῆς τῆς Ἀντιπροσωπείας τῆς Α. Θειοτάτης Παναγιότητος τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου ἡμῶν κ.κ. Βαρθολομαίου,
Σεβασμιώτατε Μητροπολῖτα Κασσανδρείας κ. Νικόδημε, Ἐκπρόσωπε τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος,
Σεβασμιώτατε Μητροπολῖτα Ἐδέσσης καί Πέλλης κ. Ἰωήλ, Ποιμενάρχα τῆς θεοσώστου Ἐπαρχίας ταύτης,
Σεβασμιώτατοι ἅγιοι Ἀρχιερεῖς,
Ἀγαπητοί Πατέρες καί Ἀδελφοί,
Ἐντιμότατοι Ἄρχοντες τοῦ τόπου,
Εὐλογημένο τῆς Ἐκκλησίας τῶν ὀρθοδόξων πλήρωμα,

Μετά τῆς προσηκούσης ἐξαιρετικῆς λαμπρότητος καί πνευματικῆς εὐφροσύνης ἑορτάζει σήμερον ἡ Ἐκκλησία μας καί ἰδιαιτέρως ἡ τοπική Ἐκκλησία, ἡ Ἱερά Μητρόπολις Ἐδέσσης καί Πέλλης, τήν ἀνακομιδήν τῶν τιμίων λειψάνων τοῦ ἐν Ἁγίοις Πατρός ἡμῶν Καλλινίκου, διατελέσαντος Ποιμενάρχου καί προστάτου αὐτῆς εἰς τούς ἐσχάτους χρόνους, τοῦ ἀπό μακροῦ εἰς τήν συνείδησιν τῶν ὑγιῶς πιστευόντων κληρικῶν καί λαϊκῶν ὑπάρχοντος ὡς Ἁγίου τῆς Ἐκκλησίας. Καί χαίρει ἡ Πρωτόθρονος Ἁγία τοῦ Χριστοῦ Μεγάλη Ἐκκλησία, ἡ κατά τά ἱερά θέσμια ἀναγράψασα αὐτόν εἰς τάς ἱεράς ἁγιολογικάς δέλτους τό παρελθόν ἔτος, χαίρει ἡ γενέτειρα τοῦ τιμωμένου Ἁγίου Ἀρχιερέως Αἰτωλοακαρνανία, καί περισσότερον πάντων χαίρει ἡ κατ’ Ἔδεσσαν Ἐκκλησία, διότι ἐχάρισε ὁ Θεός εἰς αὐτήν Ποιμένα στοργικόν, φιλόθεον, φιλάγιον, ἕναν σύγχρονον ἀσκητήν Ἐπίσκοπον.

Εἶναι, ἀγαπητοί ἀδελφοί, ἡ παρουσία τοῦ Ἁγίου ἀπόδειξις ὅτι σέ κάθε ἐποχή, σέ κάθε κοινωνία, κάτω ὑπό οἱεσδήποτε συνθῆκες, ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ ξεπερνᾶ τίς ἀνθρώπινες συμβατότητες, τά μεγέθη τοῦ κόσμου, τίς ἀνθρώπινες μικρότητες καί σκηνώνει εἰς τούς ἐκλεκτούς τοῦ Θεοῦ, ἀναδεικνύοντάς τους. Ἔτσι καί εἰς τούς σύγχρονους καιρούς, ὅπου ἐπικρατοῦν τά μοντέρνα πρότυπα καί ὁ σύγχρονος τρόπος ζωῆς, πού διακατέχεται ἀπό τόν ἄκρατο ὑλισμό, τήν τεχνολογία καί τεχνο-γνωσία, τήν εὐμάρεια τῶν ὑλικῶν ἀγαθῶν, ἡ Ἐκκλησία ἀναδεικνύει Ἁγίους.

Καί ἀσφαλῶς ἡ Ἁγιότητα δέν ἀποτελεῖ ἕναν μηχανικόν τρόπο ζωῆς, ὁ ὁποῖος ἐκμηδενίζει τήν ἀνθρώπινη ὑπόστασι καί τά ἰδιαίτερα χαρακτηριστικά ἑνός ἑκάστου ἀνθρώπου. Διότι, ἡ Ἁγιότητα εἶναι θεῖον δώρημα, εἶναι χάρις, ἐκπηγάζουσα ἀπό τόν μόνον Ἅγιον, τόν Θεόν, εἶναι μετοχή εἰς τήν ἁγιότητα τοῦ μόνου Ἁγίου• τοῦ Θεοῦ δηλονότι. Καί καθώς μᾶς διαβεβαιώνουν οἱ Πατριαρχικοί λόγοι: «Ἡ ἁγιότης δέν εἶναι, ἀσφαλῶς, μέγεθος καί ποσότης ἠθική… Ἡ καλλιέργεια τῶν εὐαγγελικῶν ἐντολῶν, ἡ εὐλογημένη καί παραδεδομένη ἄσκησις, ἡ κάθαρσις σώματος, νοός καί καρδίας, οὐδόλως ἀποτελοῦν αὐτοσκοπόν, εἰ μή μόνον τό μέσον διά τήν θεμελίωσιν καί διατήρησν τῆς, κατά τό ἐγχωροῦν ἡμῖν, μετοχῆς εἰς τήν ἁγιότητα τοῦ μόνου καί τρισαγίου Θεοῦ. Οἱ ἅγιοι, ὡς νόες κεκαθαρμένοι, μεταλαμβάνουν τῆς θείας ἁγιότητος καί ὡραιότητος καί τήν μεταδίδουν, κατά τό πρότυπον καί τήν τάξιν τῶν ἀσωμάτων ἀγγελικῶν δυνάμεων, καί εἰς ἡμᾶς τούς ἀτελεστέρους καί παχυτέρους τῇ διανοίᾳ, καθισταμένους, τοιουτοτρόπως, τόπους καί τρόπους φανερώσεως τῆς Μελλούσης Βασιλείας εἰς τό ἐγκόσμιον καί ἐπίκηρον παρόν».

Ὁ Ἅγιός μας συνεκέντρωνε τά κατά τόν Πατριάρχην Ἱεροσολύμων Νεκτάριον (1660-1669) χαρακτηριστικά τῆς ἁγιότητος. Πρῶτον ὀρθοδοξία ἄμωμον, ἀρετῶν κατόρθωσιν ἁπασῶν, ἐν αἷς ἕπεται ἡ περί τήν πίστιν μέχρις αἵματος πρός τήν ἁμαρτίαν ἀντικατάστασις καί ἡ παρά Θεοῦ ἐπίδειξις σημείων ὑπερφυῶν καί θαυμάτων.

Ὁ τιμώμενος Ἅγιος Καλλίνικος, ἀγαπήσας παιδιόθεν τόν Θεόν καί τήν Ἐκκλησίαν του, ἀφιερωθείς εἰς Αὐτόν, ἀντιμετώπιζε τό Ἀρχιερατικόν ἀξίωμα, τό ὁποῖον οὐδέποτε ἐπεδίωξε, ὡς εὐθύνη μεγίστη καί μαρτύριον καί μαρτυρία περί τῆς σωτηρίας τῶν λογικῶν προβάτων τοῦ ποιμνίου Του. Εὐθύνη καί χρέος ἱερόν ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ, ἀλλά καί εὐθύνη γιά τίς ἐμπιστευθεῖσες εἰς αὐτόν ψυχές γιά τίς ὁποῖες θά ἀποδώση λόγον ἐνώπιον τοῦ Θρόνου τοῦ Δικαιοκρίτου Κυρίου ἐν ἡμέρᾳ Κρίσεως. Μέγα δέος κατέκλυζε τήν ψυχήν Του διά τό μεγαλεῖον τῆς χάριτος αὐτῆς, διά τήν μεγίστην δωρεάν.

Συνεδύαζε τό βάρος καί τήν εὐθύνην τῆς Ἀρχιερωσύνης μέ τό μοναχικόν τριβώνιον, τό ἀπέριττον κελλίον τοῦ μοναχοῦ, τάς ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ δοθεῖσας μοναχικάς ὑποσχέσεις. Ζοῦσε εἰς τόν κόσμον καί μεριμνοῦσε γιά τά πνευματικά του τέκνα, ἀλλά ταυτοχρόνως δέν ἀμελοῦσε τήν μοναχικήν Του ἰδιότητα. Ἀγαποῦσε τήν κατά Χριστόν ἡσυχίαν καί ὄχι τήν τύρβην τῶν μεριμνῶν τοῦ ἐπιγείου βίου, ἐπόθει τά ἄφθαρτα τοῦ οὐρανοῦ παρά τά φθαρτά τοῦ κόσμου τούτου. Ἦτο ἕνας μοναχός εἰς τόν κόσμον. Περί αὐτοῦ ἐμαρτύρουν οἱ σύγχρονοί του Ἅγιοι μοναχοί, ὅτι ἦταν ἕνας ἀληθινός γνήσιος μοναχός, σπανία περίπτωσις Ἀρχιερέως.

Ποῖος μπορεῖ νά ἀμφισβητήση τόν ἀποστολικόν ζῆλον γιά τήν διάδοσιν καί ἐμπέδωσιν τοῦ χριστιανικοῦ ὀρθοδόξου εὐαγγελικοῦ λόγου, κηρύττων ἀνελλιπῶς εἰς κάθε εὐκαιρίαν, ποῖος μπορεῖ νά μήν ὁμιλήση γιά τήν ἁπλότητα καί λιτότητα τοῦ βίου του, τήν αὐταπάρνησιν καί ὁλοκληρωτικήν του ἀφιέρωσιν εἰς τόν Χριστόν; Κέντρον καί τέλος τῆς ζωῆς του εἶναι ἡ Ἁγία Τράπεζα! Ἡ ἀνελλιπής τέλεσις τῆς Θείας Λειτουργίας καί ἡ μετοχή εἰς τήν λατρευτικήν ζωήν τῆς Ἐκκλησίας.

Ὁ Ἅγιος Καλλίνικος εἶναι ὁ Ἐπίσκοπος τῆς ἀγάπης, τῆς θυσίας, τῆς γνησίας πίστεως, τῆς αὐταπαρνήσεως, τῆς ἀρετῆς, τῆς καρτερίας, τῆς ὑπομονῆς, ὁ ὁποῖος μᾶς παρακολουθεῖ κατά τήν ἑσπερινή αὐτή ἀκολουθία, μέ τήν ἀπέραντη ἀγάπη του πρός τό ποίμνιον, μᾶς προστατεύει, μᾶς παρηγορεῖ καί μᾶς παρακινεῖ νά ἐπανεύρουμε τόν δρόμον μας πρός τόν Χριστόν, νά ἐπιστρέψουμε στίς ἀξίες μας, τίς ἀξίες τῆς Ἐκκλησίας, τοῦ Γένους μας καί τοῦ Ὀρθοδόξου πολιτισμοῦ μας. Ἀλλά συγχρόνως ὁ Ἅγιος Καλλίνικος εἶναι καί οἰκουμενικός Ἅγιος, χωρίς ἐπίγεια πατρίδα. Πραγματική πατρίς του ἦτο καί εἶναι ἡ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν. Σύνθημά του ἦταν ὁ Χρυσοστομικός λόγος «Καταφρονήσωμεν τοίνυν τῶν παρόντων, καί προσμείνωμεν ἐκεῖνα τά μόνιμά τε καί διαρκῆ».

Ἀλλά ἀξιομίμητη καί παραδειγματική δι’ ἡμᾶς ἦταν ἡ ὑπακοή του εἰς τήν Ἐκκλησίαν, ὁ σεβασμός τοῦ Συνοδικοῦ πολιτεύματος Αὐτῆς, λόγοις καί ἔργοις, μή παρεκκλίνων ἀπό τάς ἀποφάσεις Της, θέτων ὑπεράνω πάντων τό ἱερόν συμφέρον τῆς Ἐκκλησίας καί ὄχι προσωπικάς ἐπιδιώξεις. Ἐξ ἄλλου, ὡς προσφυῶς σημειώνει κατά τήν πρόσφατον εἰσήγησίν του ἐνώπιον τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἱεραρχίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος ὁ Σεβ. Μητροπολίτης Μάνης κ. Χρυσόστομος, «ἡ ὑπακοή στό Συνοδικόν Πολίτευμα εἶναι τό Α καί τό Ω μιᾶς αὐθεντικῆς ἐκκλησιαστικῆς ζωῆς, ἀκριβῶς διότι ὅλα ἀπορρέουν ἀπό τήν Ἐκκλησίαν». Γι’ αὐτό «ἀπώτερος σκοπός τῆς ὑπακοῆς αὐτῆς εἶναι ἡ ἑνότητα τῆς Ἐκκλησίας καί ἡ ἑνότητα κρύπτει θεολογικό περιεχόμενο, καθ’ ὅτι ἀποτελεῖ ἀξίωμα, τουτέστιν ἀρχήν πίστεως».

Ἀξιοσημείωτος ὑπῆρξεν ὁ σεβασμός καί ἡ ἀγάπη τοῦ Ἁγίου πρός τήν Πρωτόθρονον Μητέρα Ἐκκλησίαν τῆς Κωνσταντινουπόλεως, τό Οἰκουμενικόν Πατριαρχεῖον. Ἐνεπνέετο ἐκ τῆς βιοτῆς καί τοῦ ἀγωνιστικοῦ φρονήματος τῶν προκατόχων Του καί τῶν Ἱεραρχῶν τῶν κλεϊσάντων Ἐπαρχίας τοῦ Θρόνου εἰς Μακεδονίαν, τῶν ὁποίων οἱ κίνδυνοι καί οἱ θυσίες εἰς κρισίμους διά τήν Ἐκκλησίαν καί τό Ἔθνος περιστάσεις τόν συγκινοῦσαν καί ὁμιλοῦσε μέ σθένος καί παρρησίαν διά τό Οἰκουμενικόν Πατριαρχεῖον καί τούς ἀγῶνας Του, χωρίς ἀκρότητας, ἰδεοληψίας, μισαλλοδοξίαν καί φανατισμούς, ἀλλά μέ κριτήριον τήν ἀλήθειαν καί τήν ἀγάπην πρός πάντας πρός τήν Κιβωτόν τοῦ Γένους.

Θερμή ἱκεσία, ἀδελφοί, ἄς ἀναπέμψουμε ἀπόψε πρός τόν τιμώμενον Ἅγιόν μας νά μήν ἐγκαταλείψη τήν λογικήν Του ἐνταῦθα ποίμνην, νά διαλύση ὅ,τι σᾶς ἀπασχολεῖ, ὅ,τι σᾶς βασανίζει, ὅ,τι σᾶς φαίνεται σκοτεινόν καί δυσεπίλυτον. Ἐκεῖνος γνωρίζει καί θά δώση τήν λύσιν διότι «ἡ θλῖψις ὑπομονήν κατεργάζεται, ἡ δέ ὑπομονή δοκιμήν, ἡ δέ δοκιμή ἐλπίδα, ἡ δέ ἐλπίς οὐ καταισχύνει».

Ἔτη πολλά καί εὐλογημένα, ἀδελφοί!