Skip to main content

Γεγονότα καὶ Σχόλια: Δῶστε παιδεία στό λαό... - Τοπία καί ἄνθρωποι

Δῶστε παιδεία στό λαό...

“Δώστε Μουσεῖα στόν λαό” ἦταν ὁ τίτλος ἑνός ἄρθρου ἀθηναϊκῆς ἐφημερίδας, πού ἀναφερόταν στήν ὀλιγωρία τῆς Πολιτείας στό θέμα τῆς δημιουργίας μουσείων σύγχρονης τέχνης. Ὁ τίτλος αὐτός εἶναι προκλητικός καί ἐξηγῶ γιατί.

Τά μουσεῖα εἶναι μιά προσπάθεια νά διασωθοῦν κομμάτια ἀπό τήν ζωή τοῦ παρελθόντος μας ἤ ἀκόμα νά ἀποδειχθοῦν ἱστορικοί μας τίτλοι, ὅπως γίνεται μέ τά εὐρήματα τῆς Βεργίνας καί εὐρύτερα ὅλης της Μακεδονίας. Ὅμως, ὅπως καί νά τό κάνουμε, τά μουσεῖα –τουλάχιστον ὅπως τά ξερουμε– εἶναι ἔξω ἀπό τήν ζωή. Ὅ,τι μπαίνει στό μουσεῖο σημαίνει ὅτι ἔχει βγῆ ἀπό τήν καθημερινή χρήση.

Θά πῆτε, βέβαια, ὅτι ὅλα αὐτά ἰσχύουν γιά μουσεῖα μέ ἀρχαιολογικούς θησαυρούς καί ὄχι γιά τά μουσεῖα σύγχρονης τέχνης.

Κι ὅμως συμβαίνει καί σ’ αὐτά κάτι ἀνάλογο. Τά μουσεῖα σύγχρονης τέχνης εἶναι ἕνα εἶδος “ἀσύλου τῆς τέχνης”, ὅπως εἶναι τά ἄσυλα τῶν γερόντων ἤ τῶν ἐγκαταλελειμένων παιδιῶν. Ἔχουν, δηλαδή, ἄμεση σχέση μέ τήν ἀδιαφορία καί τήν σκληρότητα τῶν ἀνθρώπων. Ἐκεῖ περισυλλέγονται καί προβάλλονται ἔργα, πού θά ἔπρεπε νά εἶναι στά σπίτια μας, στούς χώρους δουλειᾶς, στά σχολεῖα, ὥστε νά δίνουν μέσα στήν καθημερινότητά μας τήν διαφορετική θέαση τῶν πραγμάτων πού μᾶς προσφέρει ὁ καλλιτέχνης.
Μέ αὐτά πού γράφω δέν εἶμαι ἐναντίον τῆς δημιουργίας μουσείων σύγχρονης τέχνης, ἀλλά ἐναντίον τοῦ πνεύματος πού ὑποκρύπτεται στό σύνθημα “δῶστε μουσεῖα στό λαό”. Ὁ λαός δέν θέλει μουσεῖα, ἄψυχα κομμάτια τοῦ παρελθόντος, χρειάζεται ζωή μέ οὐσία, δηλαδή μέ νόημα, τό ὁποῖο μπορεῖ νά τοῦ τό δώση μιά ὁλοκληρωμένη παιδεία, ὄχι ἀποκλειστικά σχολική ἤ ἐκκλησιαστική, ἀλλά καί τηλεοπτική καί οἰκογενειακή. Γιατί ἄν τό σχολεῖο καί ἡ ἐκκλησία μεθοδικά ἐνεργοποιοῦν τά αἰσθητήρια τῆς ψυχῆς τῶν μαθητῶν τους καί ἡ τηλεόραση ἀπ’ τήν ἄλλη μεριά τά νεκρώνει, τότε δημιουργοῦμε ἀνθρώπους ἀντιποιητικούς, πού δέν μποροῦν νά αἰσθανθοῦν βαθιά οὔτε τό Θεό, οὔτε τούς ἀνθρώπους, οὔτε τά πράγματα. Αἰχμαλωτίζονται ἀπό τήν φαντασμαγορική ἐπιφάνεια τῶν τηλεοπτικῶν σόου καί μένουν ἀδιάφοροι γιά τήν τέχνη πού πάει λίγο βαθύτερα, ἡ ὁποία, τελικά, γιά νά ἐπιβιώση εἰσάγεται ἀπό κάποιους προστάτες της σέ μουσεῖα - ἄσυλα τῆς τέχνης.

Τοπία καί ἄνθρωποι

Τό καλοκαίρι ὁ πληθυσμός τῆς Ναυπάκτου διπλασιάζεται ἤ καί τριπλασιάζεται. Ἡ “τουριστική μετανάστευση” - κίνηση ἀντίθετη πρός τήν ἀστυφιλία - καθιστᾶ τήν πόλη μᾶς πολυθόρυβο κέντρο.

Ἀναμφισβήτητα ὁ τουρισμός εἶναι πολύ ὠφέλιμος γιά τήν ἀδύνατη οἰκονομία τῆς Ναυπακτίας. Ἔχει, βέβαια, καί τούς κινδύνους του, στόν πολιτιστικό καί πνευματικό τομέα. Δέν θά ἀναφερθῶ σ’ αὐτά τά ὑπέρ καί τά κατά. Θά ἐκφράσω μόνο ἕνα ἐρώτημα: Τί εἶναι αὐτό ποῦ φέρνει τούς παραθεριστές στόν τόπο μας; (Δέν ἀναφέρομαι, φυσικά, στούς ἀπόδημους Ναυπακτίους). Εἶναι ἡ ἀπαράμιλλη ὀμορφιά τοῦ τοπίου ἤ ἡ γνωριμία μέ τούς κατοίκους, τόν τρόπο ζωῆς τους, τίς παραδόσεις τους, τή νοοτροπία τους; Τούς ἐνδιαφέρει (ἤ καί μᾶς ἐνδιαφέρει, ὅταν καί ’μείς πηγαίνουμε σέ ἄλλο τόπο) τό τοπίο ἤ οἱ ἄνθρωποι;

Πάντως ὁ θερινός τουρισμός μπορεῖ νά ἔχη κάποιο νόημα σπουδαιότερο ἀπό τήν ξεκούραση μέσα σέ ὡραία φυσικά περιβάλλοντα, ὅταν προχωρεῖ στήν ἐπικοινωνία καί γνωριμία μέ τά κοινωνικά καί πνευματικά περιβάλλοντα. Ὅταν ἐκτός ἀπό τό φυσικό τόν ἐνδιαφέρει καί τό ἀνθρώπινο τοπίο.

π.Θ.Α.Β.

ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΚΑΙ ΣΧΟΛΙΑ

  • Προβολές: 2890