Skip to main content

Θρησκευτικά καί Σύνταγμα

Ὁ καθηγητής Ἀντώνης Μανιτάκης σέ ἄρθρο του πού δημοσιεύθηκε στήν “Ἐλευθεροτυπία” στίς 3 Ἰουνίου, κρίνοντας τήν ἀπόφαση τοῦ Συμβουλίου Ἐπικρατείας τήν σχετική μέ τό μάθημα τῶν Θρησκευτικῶν, γράφει: “Τό Σύνταγμα δέν ὁρίζει οὔτε βέβαια ἐπιτάσσει, ὅπως ἐσφαλμένα καί παραπειστικά ἀναφέρουν συγγραφέας καί ἀπόφαση, ὅτι σκοπός τῆς παρεχόμενης παιδείας εἶναι ἡ ἀνάπτυξη τῆς θρησκευτικῆς συνείδησης τῶν Ἑλληνοπαίδων “σύμφωνα μέ τίς ἀρχές τοῦ ὀρθοδόξου χριστιανικοῦ δόγματος”. Ἡ διάταξη τοῦ ἄρθρου 16 πάρ. 2 μιλᾶ γιά ἀνάπτυξη θρησκευτικῆς συνείδησης γενικά..... Καί μάλιστα ἐπειδή πρόκειται γιά καλλιέργεια θρησκευτικῆς συνείδησης, πού ἀφορᾶ ἐλεύθερους καί ὑπεύθυνους πολίτες, ὁ στόχος δέν μπορεῖ νά ἐπιδιωχθεῖ μέ τήν ὑποχρεωτική μετάδοση πίστης, ἀλλά μέ τόν ἑκούσιο καί συνειδητό ἐνστερνισμό τῆς θρησκευτικῆς παράδοσης καί τῶν διδαγμάτων ζωῆς καί λατρείας μιᾶς θρησκείας, τῆς θρησκείας πού ἐπιλέγει ὁ μαθητής μαζί μέ τούς γονεῖς τού”.

Στίς παραπάνω ἀπόψεις πρέπει ἐπιγραμματικά νά παρατηρηθοῦν τά ἑξῆς: Πρώτον, τό ἄρθρο 16 πάρ. 2 τοῦ Συντάγματος πρέπει νά ἑρμηνεύεται σέ συνδυασμό μέ τό ἄρθρο 3 πάρ. 1, πού ὁρίζει ὅτι ἐπικρατοῦσα θρησκεία στήν Ἑλλάδα εἶναι “τῆς Ἀνατολικῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας”. Τό νομοθετικό σῶμα ἔχοντας ὑπόψη αὐτό τόν συνδυασμό ὅρισε μέ τόν ἐκπαιδευτικό νόμο 1566/85, ὅτι ἡ ἐκπαίδευση πρέπει νά ὑποβοηθήση τούς μαθητές καί τίς μαθήτριες “.. νά διακατέχονται ἀπό πίστη πρός τήν πατρίδα καί τά γνήσια στοιχεῖα τῆς Ὀρθόδοξης Χριστιανικῆς Παραδοσης”. Δεύτερον, τό σχολεῖο δέν ἐπιδιώκει “τήν ὑποχρεωτική μετάδοση πίστης”. Ἡ πίστη - δηλαδή ἡ ἐμπιστοσύνη - δέν μεταδίδεται ὑποχρεωτικά. Τό σχολεῖο, κατά τήν ἔκφραση τοῦ ἁγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ, ἀνοίγει τήν πόρτα τῆς Ἐκκλησίας, μέσα, ὅμως, περνᾶ ὅποιος θέλει. Ὅσο γιά τήν ἐλεύθερη ἐπιλογή τῆς θρησκείας ἀπό τόν μαθητή καί τούς γονεῖς τοῦ αὐτή εἶναι σεβαστή καί κατοχυρωμένη ἀπό τήν νομοθεσία πού ἰσχύει. Εἶναι εὐνόητο, ὅμως, ὅτι ἔφοσον δέν δηλώνεται κάποιο ἄλλο δόγμα, ἤ θρησκεία, ἤ ἔστω ἡ ἀθεΐα, θεωρεῖται αὐτονόητο ὅτι ἡ ἐπιλογή τοῦ μαθητῆ καί τῶν γονέων τοῦ εἶναι ἡ πίστη τῆς συντριπτικῆς πλειοψηφίας τοῦ Ἑλληνικοῦ λαοῦ, δηλαδή ἡ Ὀρθόδοξη Χριστιανική πίστη.

Εἶναι γνωστό, βέβαια, ὅτι τό μεγάλο πρόβλημα τῆς σύγχρονης Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας δέν εἶναι ἡ μαχητική ἀθεΐα, ἤ ἡ δράση ἐπικίνδυνων αἱρέσεων (ὑπάρχουν ὁπωσδήποτε καί αὐτές), ἀλλά ἡ ἀδιαφορία καί ἡ πνευματική νωθρότητα, πού συνδέονται μέ τήν καταναλωτική νοοτροπία καί βουλιμία.. Ὁπότε, ὅταν κάποιος δέν δηλώνει ἄθεος ἤ ὀπαδός μιᾶς αἵρεσης, δέν σημαίνει ὅτι εἶναι ὑποχρεωτικά συνειδητός Ὀρθόδοξος Χριστιανός. Ἡ Πολιτεία, ὅμως, σεβόμενη τήν πολιτιστική παράδοση πού ἔχει κληρονομήσει - ἡ ὁποία εἶναι ἄρρηκτα συνδεδεμένη μέ τήν Ὀρθοδοξία - καί ἐφαρμόζοντας τό Σύνταγμά της, ὀφείλει νά καλλιεργήση τήν θρησκευτική συνείδηση τῆς νεολαίας μέ τήν Ὀρθόδοξη πίστη τῶν Πατέρων μας, ἐκπληρώνοντας τόν ρόλο τοῦ παιδαγωγοῦ σ’ αὐτούς πού ἄφησαν μέσα τους νά νεκρωθῆ ἡ πίστη.

Τόν καιρό πού ἀκούγονται φωνές γιά τήν ἀποϊεροποίηση τῆς Πολιτείας, μπορεῖ ἡ ἄποψη αὐτή νά ἀκούγεται σέ κάποιους ὡς θεοκρατική. Πάντως εἶναι ἀκραιφνῶς ἑλληνική.

π.Θ.Α.Β.

  • Προβολές: 2752