Skip to main content

Ποιμαντορική Ἐγκύκλιος γιά τήν στάση τῶν Κληρικῶν κατά τήν προεκλογική περίοδο

Πρός τούς Πανοσιολογιωτάτους Ἱεροκήρυκας
καί Αἰδεσιμωτάτους Ἐφημερίους
τῆς καθ’ ἠμᾶς Ἱερᾶς Μητροπόλεως

Ἀγαπητοί Πατέρες καί ἀδελφοί,

Ἐπειδή οἱ δημοτικές καί νομαρχιακές ἐκλογές πλησιάζουν καί θά κληθοῦμε νά ἐπιλέξουμε τούς κατάλληλους, κατά τήν ὑποκειμενική γνώμη καθενός, δημοτικούς καί νομαρχιακούς ἄρχοντες, γιά νά διευθύνουν τά πράγματα τῆς Νομαρχίας καί τῶν Δήμων, δηλαδή τοῦ πρώτου καί δεύτερου βαθμοῦ τῆς τοπικῆς αὐτοδιοίκησης, αἰσθάνομαι χρέος νά ὑπογραμμίσω μερικά σημεῖα.

Καθημερινῶς στά Γραφεῖα τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως γίνονται καταγγελίες, ὅτι Κληρικοί ἀναμειγνύονται ἐμμέσως ἤ ἀμέσως στίς ἐρχόμενες ἐκλογές, ὑποστηρίζοντας μερικούς συνδυασμούς καί πρόσωπα, καί ἄλλες φορές κατηγορώντας μερικούς ἄλλους συνδυασμούς καί πρόσωπα. Ἔτσι μερικοί Κληρικοί ἐπιδιώκουν νά ἐπηρεάσουν τούς ψηφοφόρους καί νά ἐπιτύχουν τά ἀποτελέσματα τά ὁποῖα ἐπιθυμοῦν.

Τέτοιες πρακτικές εἶναι ἀπαράδεκτο νά γίνωνται ἀπό Κληρικούς, γι’ αὐτό καί κάθε φορᾶ, ὅταν ἔχουμε ἐπίσημες καταγγελίες ἐπεμβαίνουμε καί διορθώνουμε τά κακῶς γινόμενα καί πραττόμενα. Ὁ Κληρικός δέν πρέπει οὔτε μέ λόγους, οὔτε μέ πράξεις, οὔτε μέ ὑπονοούμενα νά ὑποστηρίζη ἤ νά ἐπιτίθεται ἐναντίον συνδυασμῶν ἤ προσώπων. Βεβαίως ὁ ἴδιος, ὅπως εἶναι φυσικό, εἶναι ἐλεύθερος νά ἔχη τίς προσωπικές του προτιμήσεις, τίς ὁποῖες θά ἐκφράση μόνο τήν ἡμέρα πού θά εὑρεθῆ μπροστά στήν κάλπη, χωρίς νά ὁμιλῆ πρίν τίς ἐκλογές, οὔτε βεβαίως νά φανερώνη τήν προτίμησή του μετά τίς ἐκλογές. Ὑπάρχουν πολλοί λόγοι πού ἐπιτάσσουν ἀπό τόν Κληρικό νά λάβη μιά διακριτική, συνετή καί προσεκτική στάση σέ τέτοιες ἐκλογικές ἀναμετρήσεις. Θά μποροῦσα νά σημειώσω δύο ἀπό αὐτούς.

Πρῶτον. Εἶναι γνωστόν ἀπό τήν Ἁγία Γραφή, τά πατερικά κείμενα καί ὅλη τήν Ὀρθόδοξη παράδοση, ὅτι ὁ Κληρικός εἶναι πατέρας ὅλων των Χριστιανῶν πού ἀνήκουν στό ποίμνιο τό ὁποῖο μέ τήν Χάρη τοῦ Θεοῦ ποιμαίνει. Μέσα ἀπό αὐτήν τήν προοπτική δέν ἐπιτρέπεται νά δέχεται μιά κατηγορία ἀνθρώπων καί νά ἀποκλείη μιά ἄλλη. Ἄν παρεμβαίνει στό ποίμνιό του μέ διαχωρισμούς τότε τραυματίζει τήν ἑνότητα τοῦ ποιμνίου, καί καταρρίπτει πολύ χαμηλά τήν ποιμαντική του ἰδιότητα.

Συνήθως στήν κοινωνία μᾶς ἐπικρατεῖ ἡ παραταξιακή νοοτροπία καί κάθε παράταξη ἔχει συγκεκριμένη ἰδεολογία καί στόχους, ἐπιλέγει τά δικά της μέσα καί μετέρχεται τούς δικούς της τρόπους γιά νά ἀποκτήση τούς ψηφοφόρους πού ἐπιθυμεῖ. Αὐτό σε ἕνα βαθμό εἶναι ἐπιτρεπτό ἤ ἀνεκτό στίς δημοκρατικές κοινωνίες πού ζοῦμε. Ὁ Κληρικός, ὅμως, ὡς πατέρας τοῦ συγκεκριμένου ποιμνίου, δέν μπορεῖ νά συμμετέχη σέ τέτοια “παιχνίδια”, δέν μπορεῖ νά ἐργάζεται παραταξιακά ἤ φατριαστικά. Ἡ ὅλη του παρουσία στήν κοινωνία πρέπει νά εἶναι ἑνοποιητική.

Ἡ Ἐκκλησία εἶναι πνευματικό Νοσοκομεῖο πού θεραπεύει τήν νοσοῦσα προσωπικότητα τοῦ ἀνθρώπου, καί βέβαια ὁ Κληρικός εἶναι πνευματικός ἰατρός, πού διά τῆς Χάριτος τοῦ Θεοῦ βοηθᾶ ἀποτελεσματικά στήν θεραπεία. Ἀλλοίμονο ἄν ὁ Κληρικός, ἀντί νά θεραπεύη τίς πληγές, τίς ἀναπτύσσει περισσότερο, τίς καλλιεργεῖ καί ἀρρωσταίνει πιό πολύ τόν ἄνθρωπο. Ἔτσι, λοιπόν, ἡ φύση τῆς πνευματικῆς πατρότητος δέν ἐπιτρέπει στόν Κληρικό νά ἐνεργή παραταξιακά καί κομματικά.

Δεύτερον. Ὁ Κληρικός δέν ἔχει κανένα δικαίωμα νά ἐπηρεάζη τίς πεποιθήσεις, ἀκόμη καί τίς πολιτικές, τῶν πνευματικῶν του παιδιῶν. Μιά τέτοια ἐνέργεια εἶναι τελείως ἀπαράδεκτη καί στήν πραγματικότητα ἐκεῖνος πού κάνει κάτι τέτοιο ἐκπίπτει ἀπό τήν ἄποστολή του.

Κατ’ ἀρχάς πρέπει νά γίνη ἀντιληπτό ὅτι ὁ Κληρικός, ὅταν ἐνεργεῖ ὡς πνευματικός πατέρας, δέν ἔχει δικά του πνευματικά παιδιά, πού τά ἐλέγχει ἀπόλυτα καί καθορίζει τήν πορεία τῆς σκέψεώς τους. Οἱ Χριστιανοί εἶναι παιδιά τοῦ Θεοῦ, ὁ Ὁποῖος ἔδωσε τήν δυνατότητα στόν Κληρικό νά τά βοηθήση. Ἑπομένως δέν αἰσθάνεται ὡς αὐθέντης καί φεουδάρχης, πού ἐξασκεῖ τήν δική του ἀπόλυτη ἐξουσία. Στέκεται ἀπέναντι στά πνευματικά παιδιά, μέ πολλή προσοχή καί διάκριση, ἐπειδή εἶναι παιδιά τοῦ Θεοῦ καί γνωρίζει ὅτι ἄν κάνει λάθη στήν διαπαιδαγώγηση θά λογοδοτήση στόν Θεό, τοῦ ὁποίου παιδιά εἶναι οἱ Χριστιανοί.

Ἔπειτα, ὁ σκοπός τῆς πνευματικῆς πατρότητας δέν περιορίζεται σέ μικρά καί ἐκκοσμικευμένα πράγματα. Μέ ἄλλα λόγια ὁ πνευματικός πατέρας ἔχει σκοπό νά βοηθήση τά παιδιά νά ὁδηγηθοῦν πρός τήν θέωση καί τόν ἁγιασμό, ἀφοῦ τά θεραπεύσει πρῶτα μέ τήν κάθαρση τῆς καρδιᾶς καί τόν φωτισμό τοῦ νοῦ. Τά βοηθᾶ νά ἀποκτήσουν νόημα ζωῆς καί νά ἑνωθοῦν μέ τόν Θεό. Δυστυχῶς, ὅμως, παρατηροῦμε ὅτι ἡ πνευματική καθοδηγήση ὑποβαθμίζεται πολύ, καί ἡ ἱερά ἐξομολόγηση ἀσχολεῖται μέ πολύ μικρά καί ἀσήμαντα πράγματα. Μερικοί, δηλαδή, πνευματικοί πατέρες ἔχουν μάθει τούς Χριστιανούς νά ρωτοῦν γιά τό τί θά φορέσουν, τί θά ἀγοράσουν, τί θά ψηφίσουν κ.λ.π.. Αὐτό τό θεωρῶ εὐτελισμό καί ὑποτίμηση τῆς πνευματικῆς πατρότητος. Πρέπει κάποτε νά ἀντιληφθοῦμε ὅτι τό ἔργο τοῦ πνευματικοῦ πατρός εἶναι ὑψηλό καί δέν περιορίζεται σέ μερικές ἀπομονωμένες πλευρές τῆς ζωῆς τοῦ ἀνθρώπου. Σέ ὅλη τήν ἱερατική μου ζωή ἀπέπεμπα μέ θλίψη ἐκείνους πού μέ ἐρωτοῦσαν τί νά ψηφίσουν, γιατί, ἐκτός των ἄλλων, θεωροῦσα ὅτι εἶναι ἀνώριμοι πνευματικά καί ψυχολογικά, γιατί τέτοια θέματα εἶναι ἐντελῶς προσωπικά καί δέν ἔχουν σχέση μέ τό μυστήριο τῆς ἱερᾶς ἐξομολογήσεως.

Συνάρτηση αὐτῶν εἶναι ὅτι ὁ πνευματικός πατέρας δέν μπορεῖ ποτέ νά παραβιάζη τήν ἐλευθερία τῶν Χριστιανῶν. Δέν μπορεῖ ἐν ὀνόματι τῆς πνευματικῆς πατρότητος νά εἰσδύη σέ λεπτές καί ἐσωτερικές πλευρές τῆς ζωῆς τους. Εἶναι ἀπαράδεκτο νά ἐκμεταλλεύεται ὁ πνευματικός πατέρας τήν εὐγνωμοσύνη πού ἐνδεχομένως αἰσθάνεται ὁ Χριστιανός σ’ αὐτόν ἤ νά χρησιμοποιῆ τήν ἀποκάλυψη τῶν ἐσωτερικῶν πληγῶν πού ἔκανε ὁ Χριστιανός σέ μιά συγκεκριμένη στιγμή, ὥστε ἔτσι νά ἐλέγχη καί νά κατευθύνη ὅλην τήν οἰκογενειακή καί κοινωνική του ζωή. Ἔργο τοῦ πνευματικοῦ πατέρα εἶναι νά ἐλευθερώνη μέ τήν Χάρη τοῦ Θεοῦ τόν Χριστιανό ἀπό τά πάθη καί στήν συνέχεια νά τόν ἀφήνη ἐλεύθερο νά πορεύεται τόν δρόμο του μέ τά ἰδιαίτερα χαρίσματα τῆς προσωπικότητός του. Στό ἀεροπλάνο χρειάζονται οἱ ρόδες γιά νά ἀπογειωθῆ, ὄχι ὅμως ὅταν βρίσκεται στόν ἀέρα. Ἡ ὑπακοή εἶναι ἀπαραίτητη γιά νά ὑψωθῆ κανείς ἀπό τίς πεπτωκυῖες καταστάσεις, ὁπότε ἀποκτᾶ τήν ἐλευθερία. Ἐκεῖνος πού παραβιάζει, ἐμμέσως ἤ ἀμέσως, τήν ἐλευθερία τῶν Χριστιανῶν βρίσκεται σέ μεγάλη πτώση, εἶναι ἕνας πνευματικός δικτάτορας, χειρότερος ἀπό τόν δικτάτορα πού κυβερνᾶ μέ τά ὅπλα μιά χώρα, γιατί ἐξουσιάζει ἐκβιαστικά τόν ἐσωτερικό κόσμο τοῦ ἀνθρώπου, τόν ὁποῖο σέβεται καί Αὐτός ὁ ἴδιος ὁ Θεός.

Ὁ Κληρικός πού θέλει νά ἐπηρεάζη τίς ἐκλογικές ἀναμετρήσεις καί μάλιστα στίς μικρές τοπικές κοινωνίες, εἶναι φανερό ὅτι διακατέχεται ἀπό τό πάθος τῆς φιλοδοξίας, γιατί ναρκισσεύεται αὐτάρεσκα ὅτι διευθύνει τήν κοινωνία, ὅτι ἔχει λόγο στά κοινωνικά δρώμενα, καθώς ἐπίσης δείχνει καθαρά ὅτι ἀποβλέπει σέ ὑλικούς σκοπούς καί σέ διάφορες σκοπιμότητες. Στήν πραγματικότητα μετατρέπει τήν πνευματική σχέση σέ ἀτομική καί ἐγωϊστική, θεωρεῖ τά πνευματικά παιδιά ὡς ἄτομα καί ὄχι ὡς πρόσωπα, μαζοποιεῖ τούς ἀνθρώπους γιά νά ἐξυψώνεται ὁ ἐαυτός του, χρησιμοποιεῖ τούς Χριστιανούς σαφῶς μέ “ἐμπορεύσιμους” σκοπούς καί “ἀγοραστική” ἀξία, ἐξαγοράζει ὠφελιμιστικά τα ἄτομα - ψήφους.
Σέ αὐτό, βέβαια, εὐθύνονται καί οἱ Χριστιανοί οἱ ὁποῖοι ἀνέχονται, σέ τέτοια σοβαρά ζητήματα ἀπό τά ὁποῖα ἐξαρτᾶται ἡ διοίκηση τῶν τοπικῶν κοινωνιῶν καί εἶναι θέματα δικῆς τους ἐλεύθερης ἐπιλογῆς, νά κατευθύνωνται ἀνεξέλεγκτα ἀπό ἄλλους. Ἔχουν εὐθύνη γιατί ἀπό πρόσωπα ἐλεύθερα μετατρέπονται σέ “ψήφους”, γιατί δίνουν δικαιώματα σέ μερικούς Κληρικούς νά ἀλλοιώνουν καί νά ὑποβαθμίζουν τό ὑψηλό καί σπουδαῖο ἔργο τῆς πνευματικῆς πατρότητος.

Ἀγαπητοί Πατέρες καί ἀδελφοί,

Λίγος χρόνος μένει ἀκόμη ἀπό τήν ἡμέρα ἐκείνη πού θά κληθοῦμε νά ἐκλέξουμε τούς καταλλήλους ἄρχοντας γιά νά διευθύνουν τίς κοινωνίες μας. Σᾶς προτρέπω νά μήν ἀναμειχθῆτε στίς ἐκλογές, εἴτε μέ τό νά λαμβάνετε τό μέρος μιᾶς παρατάξεως καί ἑνός συνδυασμοῦ, εἴτε μέ τό νά κατηγορῆτε ἕναν ἄλλο συνδυασμό, γιατί σέ μιά τέτοια περίπτωση διαπράττετε σοβαρά πνευματικά σφάλματα, τόσο σέ σχέση μέ τήν ψυχή τῶν Χριστιανῶν, πού μέ τήν Χάρη τοῦ Θεοῦ ποιμαίνετε πρός σωτηρία, ὅσο καί σέ σχέση μέ τήν ἴδια τήν κοινωνία μας. Σᾶς προτρέπω, ὅμως, νά προσευχηθῆτε θερμά, ὥστε ὁ Θεός νά φωτίση γιά νά ἐπιλεγοῦν τά καλύτερα πρόσωπα, μέ σκοπό νά κυβερνῶνται μέ σωστό τρόπο οἱ κοινωνίες μας καί νά λύνωνται ἀποτελεσματικά τα διάφορα προβλήματα.

Μέ πατρικές εὐχές καί εὐλογίες

† Ὁ Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου ΙΕΡΟΘΕΟΣ

ΕΓΚΥΚΛΙΟΙ

  • Προβολές: 3471